کابل اعلام حریق (Fire Alarm Cable) یا همان کابل نسوز اعلام حریق که در بیان دیگر به آن کابل ضد حریق نیز گفته میشود در رده‌ی تجهیزات اعلام حریق بسیار ضروری قرار میگیرند.
کابل اعلام حریق بر اساس ویژگی‌های خود مانند میزان تحمل درجه حرارت و جنس روکش به دسته‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند.
کابل اعلام حریق باید کم دود (Low Smoke) باشند و در صورت بروز حریق در اثر حرارت دود سیاه متراکم تولید نکنند؛ به علاوه فاقد مواد سمی باشند که در صورت مشتعل شدن، گاز سمی به محیط ساطع نشود.
کابلهای حریق شیلددار در مقایسه با انواع معمولی، درجه حرارت بالاتری را تحمل می‌کنند. اما به طور کلی کابل نسوز اعلام حریق باید هالوژن فری و ضدحریق باشد؛ یعنی حریق را در همان نقطه‌ی شروع آتش سوزی در بدنه‌ی سیم متوقف کند.
پیشگیری از حریق یا آتش‌سوزی و یا کشف و اطفاء زودهنگام آن می‌تواند نقش مهمی در کاهش خسارت‌های جانی و مالی داشته باشد. یک سیستم اعلام حریق برای عملکرد درست خود باید از اجزاء مناسبی تشکیل شده باشد. یکی از این اجزاء، کابل اعلام حریق (Fire Alarm Cable) است که باید از نوع نسوز یا ضدحریق باشد.
کابل‌هایی که در یک سیستم اعلام حریق مورد استفاده قرار میگیرند، باید دارای ویژگی‌هایی از جمله کم‌دود بودن و فاقد گاز سمی هالوژن باشند، به طوری که با ایجاد حریق این سیم‌ها دود سیاه تولید نکنند و باعث مسمومیت نیز نشوند.
کابلهای نسوز توانایی تحمل حرارت ناشی از آتش‌سوزی را در یک بازه‌ی زمانی خاص دارند. این بازه‌ی زمانی و میزان حرارت آتش با توجه به نوع سیم‌ها و استانداردهای آنها (استاندارد LPBC و تاییدیه‌ی سازمان آتش‌نشانی)، متفاوت است.
به کابل‌هایی که در دمای 250 درجه‌ی سانتیگراد قادر به انتقال جریان بدون هیچ مشکلی هستند کابلهای نسوز 250 درجه گفته میشود. این کابل‌ها در واقع کابل مقاوم در برابر حرارت هستند که در بازار به عنوان کابل نسوز شناخته می‌شوند. جنس روکش این کابل‌ها از سیلیکون است. سیلیکون مقاومت دمایی بالایی دارد و بنابراین در دماهای بالای ناشی از حریق آسیبی نمی‌بیند. کابلهای نسوز سیلیکونی می‌توانند شیلددار و دارای شیلد بافته شده و یا بافته نشده دارای یک فویل فلزی با یک سیم تخلیه جهت تخلیه و مقابله با نویزهای محیط و همینطور بدون شیلد (ساده) باشند. از مهم‌ترین کابلهای نسوز اعلام حریق ایرانی میتوان به کابل اعلام حریق یاقوت و کابل اعلام حریق صدرا اشاره کرد.
اغلب کابلهای اعلام حریق که روکش سیلیکونی دارند تا بیش از 90 دقیقه توان تحمل حرارتی در حدود 700 الی 800 درجه سانتیگراد را دارند. این توان تحمل در کابلهای PVC شاید در همین مقدار باشد اما زمان تحمل پذیری آنها به حد قابل ملاحظه‌ای کمتر است. یکی از کابل‌هایی که توان تحمل این درجه حرارت را دارد کابل نسوز اعلام حریق خارجی برند کویسل است. کابل اعلام حریق کویسل متعلق به یک شرکت ایتالیایی است که کابلهای اعلام حریق خود را با کیفیت بالا و عایق سیلیکونی با قابلیت تحمل دما تا 850 درجه‌ی سانتیگراد تولید می‌کند. محصولات این برند بعلاوه دارای تاییدیه‌های BASEC وLPBC است.
کابل اعلام حریق کابلی است که می‌تواند حداقل به مدت 90 دقیقه در برابر حرارت مستقیم 900 درجه جریان الکتریکی را بدون هیچ گونه نقصی از خود عبور دهد. کابل اعلام حریق پس از مواجهه با آتش روکش خود را از دست می‌دهد اما نوار میکایی که بر روی هادی مسی کشیده شده خود را حفظ کرده و انتقال جریان بدون نقص ادامه پیدا می‌کند. بعضی از کابلهای نسوز اعلام حریق در برابر پاشیده شدن آب نیز مقاوم هستند. این یعنی در هنگام حریق که پوشش عایقی کابل از بین می‌رود اگر سیستم اطفای آبی نیز در محل نصب شده باشد این کابل‌ها نسبت به آب هم مقاوم هستند. البته توجه داشته باشید در مکان‌هایی که امکان ضربه، آسیب یا جویدگی نیز وجود دارد کابل‌ها باید حفاظت مکانیکی هم داشته باشند. برای حفاظت سیم‌های آژیرها و چراغ‌ها میتوان آنها را در داخل دیوار به صورت توکار زیر 12 میلی‌متر گچ قرار داد.
کابلهای اعلام حریق در انواع تک رشته، دو رشته، سه رشته و یا چهار رشته طراحی و تولید می‌شوند. سطح مقطع آنها نیز براساس کاربردشان با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، کابل اعلام حریق دو رشته، سیم به همراه شیلد و ارت میباشد که برای انتقال برق و دیتا از پنل اعلان حریق به سیستم آژیر و هشدار دهنده و همچنین تجهیزات دیگر در سیستم اعلام حریق استفاده میشود که در صنعت اعلام حریق طیف گسترده‌ای از سیم‌ها و کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله‌ی این کابل‌ها، کابلهای اعلام حریق 2 رشته یا 3 رشته (در صورت وجود ریموت اندیکاتور در پروژه) است. از آنجایی که میزان مصرف انرژی تجهیزات اعلام حریق زیاد نیست، جریان مصرفی پایین بوده و میتوان از کابل‌هایی با قطر پایین استفاده کرد. نیاز به بیان ندارد که قیمت کابلهای اعلام حریق بسته به نوع آنها متفاوت است؛ برندهای مختلف انواع تک روکش، دو روکش و نسوز کابلهای مورد استفاده در نصب سیستم‌های اعلام حریق را به بازار عرضه کرده‌اند که برای اطلاع از جدیدترین قیمت کابل نسوز اعلام حریق و تخفیف‌های همکاری می‌توانید با مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید. قطر و نوع کابلهای نسوز اعلام حریق در پروژههای ایران به شرح زیر است
| دو رشته |
|---|
| 1.0*2 |
| 2*2 |
| 2.5*2 |
| سه رشته |
|---|
| 1.5*3 |
| چهار رشته |
|---|
| 1.5*4 |
کابلهای اعلام حریق باید به گونه‌ای باشند که درصورت بروز حریق و آغاز سوختن، دود کمی از خود منتشر کنند. ذکر این نکته در اینجا ضروری به نظر می‌رسد که کابلهای نسوز، دچار آتش‌گرفتگی می‌شوند اما پوشش آنها در زمان سوختن از انتقال دما به لایه‌های پایینی ممانعت به عمل می‌آورد. در لحظات اولیه‌ی آتش‌سوزی بخشی از پوشش از دست می‌رود و نهایتا بعد از 90 دقیقه به صورت عایق حرارتی شکست می‌خورد لذا موضوع کم دود بودن همچنان دارای اهمیت است. (به صفحه دتکتور دود مراجعه شود.)
این کابلهای ضد حریق در زمان بروز حریق نباید گازهای سمی از خودشان منتشر کنند. تولید گازهای سمی از کابل‌ها در زمان سوختن می‌تواند بسیار خطرناک‌تر از خود حریق باشد. (از صفحه شستی اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
کابل نسوز اعلام حریق به گونه‌ای است که آتش را در خود پخش نمی‌کند، در همان نقطه‌ای که حریق آغاز شده، آتش را خاموش می‌کند و خاصیت خود خاموش‌کنندگی دارند. این ویژگی نیز از ویژگی‌هایی است که باید در کابلهای اعلام حریق لحاظ شود.
کابلهای مقاوم در برابر حریق و یا دارای درجه حرارت برای حفظ یکپارچگی مدار طراحی شده‌اند. این کابل‌ها برای یک مدت زمان مشخص و تحت شرایطی تعریف شده به کار خود ادامه می‌دهند. به همین خاطر از این کابل‌ها برای بخش‌هایی از سیستم اعلام حریق استفاده میشود که هنگام حریق باید فعال باشند؛ بخش‌هایی مانند منبع تغذیه و آژیرها. (در خصوص تجهیزات اطفا حریق مطلبی نوشته‌ایم.)
کابلهای شیلد، کابل‌هایی الکتریکی هستند که حاوی هادی عایق‌بندی شده در یک لایه‌ی رسانای استاندارد هستند. شیلد می‌تواند از رشته‌های مس بافته شده یا فلز ماشبه، یک نوار مسی مارپیچی یا سایر پلیمرهای رسانا ساخته شود. کابلهای شیلد معمولا ضخیم‌تر و محکم‌تر از کابلهای بدون شیلد هستند. از این کابل‌ها در برابر تداخل‌های مغناطیسی مقاوم هستند. (در فایر فایت صفحه‌ای را به سیستم اطفا حریق آبی اختصاص داده‌ایم.)
کابلهای نسوز اعلام حریق موجود در بازار به سه دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:
لازم به ذکر است کابلهای نسوز معمولا هالوژن فری هستند. هالوژن فری خاصیتی است که در آن سوختن کابل باعث نشت گازهای سمی نمی‌شود. خاصیت دیگر کابل‌ها، Flame Retardant بودن آنهاست. این ویژگی خاصیتی است که در آن شعله در کابل گسترش پیدا نمی‌کند و کابل دارای یک خاصیت خود خاموش‌کنندگی است. (قیمت کابل اعلام حریق متناسب با نوع انتخابیِ جنس و مشخصات سیم‌ها متغیر است و توضیحات فنی ارائه شده در راستای تقویت اطلاعات کارفرمایان محترم برای انتخاب نهایی است.)
به کابل‌هایی که در دمای 250 درجه‌ی سانتیگراد قادر به انتقال جریان بدون هیچ مشکلی هستند کابلهای نسوز گفته میشود. این کابل‌ها در واقع کابلهای مقاوم در برابر حرارت هستند که در بازار به عنوان کابل نسوز شناخته می‌شوند. جنس روکش این کابل‌ها از سیلیکون است. سیلیکون مقاومت دمایی بالایی دارد و بنابراین در دماهای بالای ناشی از حریق آسیبی نمی‌بیند. کابلهای نسوز سیلیکونی می‌توانند شیلددار و دارای شیلد بافته شده و یا بافته نشده دارای یک فویل فلزی با یک سیم تخلیه جهت تخلیه و مقابله با نویزهای محیط و همینطور بدون شیلد (ساده) باشند.
کابل نسوز فایر افشان که به عنوان کابلهای نسوز با مقاومت بالا نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند دماهای بسیار بالاتری را تحمل کنند و برای شرایط بسیار سخت طراحی شده‌اند. این کابل‌ها، مانند کابلهای مقاوم در برابر حرارت، دارای ساختار سیلیکونی هستند که به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش، انتخاب مناسبی برای سیستم‌های اعلام حریق محسوب می‌شوند.
تفاوت اصلی این کابل‌ها با کابل مقاوم در برابر حرارت (Heat Resistance) در این است که در کابلهای فایر افشان، بر روی هادی مس، یک نوار میکا قرار داده شده است. نوار میکا (Mica Tape) یک لایه عایق معدنی است که دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت است و می‌تواند دماهای تا 800 درجه سانتیگراد را تحمل کند. این ویژگی باعث میشود که کابلهای فایر افشان در شرایط آتش‌سوزی شدید نیز عملکرد مناسبی داشته باشند و سیستم‌های اعلام حریق را به خوبی پشتیبانی کنند.
.
این کابل‌ها، کابل‌هایی هستند که می‌توانند در دمای 920 درجه در معرض شعله بدون هیچ مشکلی جریان الکتریکی را از خود عبور دهند. در ساختار این کابل‌ها معمولا از نوار میکا استفاده میشود. این نوار معمولا سطح سیم‌های قطر 1.5 را می‌پوشاند و بر روی این لایه نیز شیلد و لایه آخر لایه سیلیکون( نوار میکا) قرار می‌گیردکه برای افزایش مقاومت حرارتی تجهیز می‌شوند. این نوع کابل هم می‌تواند شیلددار، غیر شیلد و یا شیلد فویل شکل باشند.
این گروه در واقع همان نوع دوم کابل‌ها ولی از نوع خارجی است. کابلهای مقاوم در برابر حریق خارجی که در بازار ایران موجود هستند. به خاطرحساسیت‌های سازمان آتش نشانی در حال حاضر تنها استفاده از کابل نسوز اعلام حریق مورد تایید بین‌المللی را صادر می‌کند. این سازمان تاکنون به هیچ یک از سازندگان کابلهای نسوز ایرانی اجازه ورود به وندور سازمان را نداده است. (در مورد علائم راهنمای اعلام حریق نیز بخوانید.) از نظر قیمت کابل نسوز اعلام حریق خارجی تا 2 برابر گران‌تر از کابلهای ایرانی است و از ساختار و تکنولوژی بالاتری نیز بهره می‌برد.
مقاله قیمت کابل اعلام حریق را مطالعه نمایید
کابلهای مفتولی که در برابر حرارت تا 920 درجه سانتیگراد مقاوم هستند، به عنوان کابلهای استاندارد و مورد تایید سازمان آتش‌نشانی تهران شناخته می‌شوند. این کابل‌ها به دلیل مقاومت بالای خود در برابر حرارت و استحکام مکانیکی عالی، در سیستم‌های اعلام حریق و بسیاری از کاربردهای صنعتی استفاده می‌شوند.
استاندارد مشخصی برای تایید کابلهای نسوز وجود ندارد. به همین دلیل، سازمان شهرسازی یک دستورالعمل تدوین کرده است که براساس آن، کابلهای مفتولی باید ساخته و تاییدیه بگیرند. این دستورالعمل به منظور اطمینان از کیفیت و کارایی کابل‌ها در شرایط بحرانی طراحی شده است.
بر اساس دستورالعمل سازمان شهرسازی، کابلهای مفتولی باید با یک رشته اضافی ساخته شوند. به عنوان مثال، اگر کابل اصلی 2×1.5 میلی‌متر مربع باشد، باید به صورت 2 تا کابل 1.5 و یک کابل 1.5 ارت ساخته میشود. رشته اضافی که به این کابل اضافه میشود، به عنوان کابل ارت تخلیه شناخته میشود.
در دنیای امروز که ایمنی ساختمان‌ها به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مهندسان، معماران و مدیران پروژه تبدیل شده، استفاده از سیستم‌های اعلام حریق هوشمند یا آدرس‌پذیر اهمیت بسیار بالایی دارد. یکی از اجزای کلیدی این سیستم‌ها، کابل اعلام حریق آدرس پذیر است. اگر شما هم با سوالاتی مثل «کابل آدرس‌پذیر چیست؟ چه تفاوتی با کابلهای معمولی دارد؟ چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟» مواجه هستید، این مقاله دقیقاً برای شماست.
سیستم‌های آدرس‌پذیر (Addressable Fire Alarm Systems)، هرکدام از تجهیزات (مثل دتکتور، شستی، آژیر و…) دارای یک آدرس دیجیتال خاص است. این آدرس باعث میشود که در صورت بروز آتش‌سوزی، محل دقیق حادثه بلافاصله روی پنل مرکزی نمایش داده شود.
کابل اعلام حریق آدرس پذیر کابلی است که وظیفه دارد ارتباط الکتریکی و داده‌ای بین تجهیزات آدرس‌پذیر و پنل مرکزی را برقرار کند. این کابل‌ها باید از نظر کیفیت، مقاومت در برابر آتش، نویزپذیری و دوام در سطح بالایی باشند، چون سیستم به‌شدت وابسته به دقت تبادل داده است.
برای اینکه کابل آدرس‌پذیر بتواند در شرایط بحرانی عملکرد درستی داشته باشد، باید دارای ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
کابل باید بتواند در دمای بالا و هنگام وقوع حریق تا مدت مشخصی سالم بماند و قطع نشود. استانداردهایی مثل BS 7629، BS 6387 و IEC 60331 برای این منظور طراحی شده‌اند.
برای جلوگیری از تداخل امواج الکترومغناطیسی (نویز)، کابل باید شیلد آلومینیومی یا مسی داشته باشد. این موضوع مخصوصاً در محیط‌های صنعتی یا دارای کابل‌کشی برق فشار قوی اهمیت زیادی دارد.
مخفف Low Smoke Zero Halogen یعنی کابل هنگام سوختن دود کم و بدون گازهای سمی تولید می‌کند. این ویژگی برای حفظ جان افراد حیاتی است.
کابل باید به راحتی در کانال، لوله یا داکت‌های مخصوص نصب شود و دچار خمیدگی یا آسیب نشود.
یک کابل استاندارد اعلام حریق آدرس‌پذیر معمولاً دارای اجزای زیر است:
کابل آدرس پذیر دارای هادی مسی افشان یا مفتولی است
عایق مقاوم در برابر حرارت (PVC یا XLPE)
شیلد فویل آلومینیومی یا مسی با سیم تخلیه
روکش بیرونی LSZH یا PVC نسوز
بسته به تعداد تجهیزات، فاصله از پنل مرکزی و نوع طراحی سیستم، معمولاً از سایزهای زیر استفاده میشود:
2×1.5 mm² (پرمصرف‌ترین سایز)
2×2.5 mm² (برای طول مسیر بیشتر یا تجهیزات سنگین‌تر)
4×1.5 mm² یا بیشتر (در سیستم‌های ترکیبی دیتا و تغذیه)
از تاییدیه آتش‌نشانی مطمئن شوید.
برندهای معتبر و باسابقه را انتخاب کنید.
در محیط‌های صنعتی حتماً از کابل شیلددار استفاده کنید.
به جنس روکش دقت کنید: LSZH اولویت دارد.
در صورت طول زیاد کابل‌کشی، از مهندس سیستم برای تعیین سایز مشورت بگیرید.
کابل اعلام حریق آدرس پذیر مثل سیستم عصبی بدن، ارتباط بین مغز (پنل مرکزی) و اعضا (دتکتورها و شستی‌ها) را برقرار می‌کند. انتخاب کابل بی‌کیفیت می‌تواند در شرایط حساس باعث از کار افتادن کل سیستم شود. پس اگر در حال طراحی یا اجرای یک سیستم آدرس‌پذیر هستید، روی انتخاب کابل وقت و هزینه کافی بگذارید
– ایمنی الکتریکی: کابل ارت تخلیه نقش مهمی در ایمنی سیستم‌های الکتریکی دارد. این کابل با تخلیه جریان‌های ناخواسته به زمین، از بروز خطرات الکتریکی جلوگیری می‌کند.
– حفاظت در برابر شوک الکتریکی: با ایجاد مسیر مستقیم برای جریان‌های نشتی، از بروز شوک الکتریکی به افراد و تجهیزات جلوگیری می‌کند.
– بهبود عملکرد سیستم‌های اعلام حریق: با تخلیه الکتریسیته ساکن و جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی، عملکرد سیستم‌های اعلام حریق را بهبود می‌بخشد.
کابل اعلام حریق کابلی است که می‌تواند حداقل به مدت 90 دقیقه در برابر حرارت مستقیم 900 درجه جریان الکتریکی را بدون هیچ گونه نقصی از خود عبور دهد. کابل اعلام حریق پس از مواجهه با آتش روکش خود را از دست می‌دهد اما نوار میکایی که بر روی هادی مسی کشیده شده خود را حفظ کرده و انتقال جریان بدون نقص ادامه پیدا می‌کند. بعضی از کابلهای نسوز اعلام حریق در برابر پاشیده شدن آب نیز مقاوم هستند. این یعنی در هنگام حریق که پوشش عایقی کابل از بین می‌رود اگر سیستم اطفای آبی نیز در محل نصب شده باشد این کابل‌ها نسبت به آب هم مقاوم هستند. البته توجه داشته باشید در مکان‌هایی که امکان ضربه، آسیب یا جویدگی نیز وجود دارد کابل‌ها باید حفاظت مکانیکی هم داشته باشند. برای حفاظت سیم‌های آژیرها و چراغ‌ها میتوان آنها را در داخل دیوار به صورت توکار زیر 12 میلی‌متر گچ قرار داد. اولین قدم در حفظ و پایداری سیستم اعلام حریق انتخاب کابل مناسب است.
کابلهای نسوز PVC به مدت 30 ثانیه می‌توانند حرارت مستقیم 750 درجه را تحمل کرده و جریان الکتریکی را بدون مشکل از خود عبور دهند. در مقابل اما کابلهای نسوز سیلیکونی می‌توانند حداقل 90 دقیقه حرارت 900 درجه را تحمل کرده و جریان را بدون هیچ مشکلی از خود عبور دهند. به طور کلی کابلهای PVC برای موارد غیرضروری که نیاز به فعال بودن در زمان آتش ندارند، استفاده می‌شوند. این استفاده شامل تمام مدارهای برق معمولی ساختمان‌ها برای روشنایی یا آشپزخانه و کاربردهای اداری میشود. این مدارها برای امنیت محل مورد نظر ضروری نیستند. این سیم‌ها در زمان آتش‌سوزی بدون ایجاد خطر یا مشکل از کار می‌افتند و نیازی نیست که نسوز باشند. کابلهای نسوز سیلیکونی، از سوی دیگر، برای سرویس‌هایی مثل سیستم‌های اعلام حریق، برق اضطراری و آلارم‌های آتش‌نشانی ضروری هستند. سیستم‌های اعلام حریق باید در طول آتش‌سوزی فعال بمانند تا بتوانند آتش را تشخیص داده و برای تخلیه‌ی محل اعلام خطر کنند. این مدارها در واقع باید به طور کامل و درست کار کرده و یکپارچگی مدار را حفظ کنند.
در انتخاب کابل اعلام حریق مناسب نکاتی هست که باید حتما در نظر گرفته شود. موارد احتیاطی شامل ولتاژ، مقاومت در برابر خوردگی و سایش، مقاومت شیمیایی و غیره باید در انتخاب کابل الکتریکی مناسب سیستم‌های اعلام حریق در نظر گرفته شوند. با این وجود، نکاتی هست که مستقیما مرتبط با نکات ایمنی در موارد آتش‌سوزی است. اول اینکه آیا کابل مورد نظر نسوز است؟ آیا می‌سوزد یا در آتش‌سوزی چقدر دوام می‌آورد؟ دوم، مساله‌ی انتشار دود است یعنی در هنگام آتش‌سوزی چقدر دود ایجاد می‌کند؟ در هنگام خرید انواع کابل باید به این موارد توجه داشت اگر چه در مورد کابل نسوز اعلام حریق از اهمیت بالاتری برخوردار هستند چرا که کابل اعلام حریق باید در شرایط اضطراری و شدید هم قادر به کار کردن باشد. اگرچه بسیاری از نگرانی‌های امنیتی در خصوص کابل اعلام حریق توسط UL، NFC و سایر سازمان‌ها و دستورالعمل‌های استاندارد برطرف شده‌اند. NFC محدوده‌ی قابل قبول و مشخصی برای انتشار دود و سوختن را تعیین می‌کند و UL و سایر سازمان‌ها مسئول آزمایش‌هایی هستند که کابل‌ها برای استفاده‌ی ایمن باید از آن عبور کنند.
در سیستم‌های اعلام حریق، کابل‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شده باشند که در شرایط سخت مثل آتش‌سوزی، عملکرد مطمئن و بدون اختلالی داشته باشند. کابل شیلددار اعلام حریق یکی از بهترین گزینه‌ها برای این کاربرد است؛ چون با داشتن لایه محافظ یا شیلد، مانع ورود نویز و اختلال به سیستم میشود.
کابل شیلددار اعلام حریق، کابلی است که یک یا چند لایه شیلد (محافظ الکترومغناطیسی) از جنس فویل یا توری مسی دور سیم‌ها دارد. این شیلد کمک می‌کند نویزهای محیطی به سیگنال‌های ارسال‌شده بین دتکتورها و پنل مرکزی آسیب نزنند. این موضوع مخصوصاً در ساختمان‌هایی که کابلهای برق زیادی وجود دارد، اهمیت دارد.
این کابل‌ها از یک لایه فویل آلومینیومی دور سیم‌ها استفاده می‌کنند. وزن سبک‌تری دارند و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر هستند. این نوع کابل برای محیط‌هایی با نویز الکترومغناطیسی کم تا متوسط مناسب است، مانند ساختمان‌های مسکونی.
در این نوع، دور سیم‌ها یک لایه بافته‌شده از سیم‌های مسی قلع‌اندود قرار می‌گیرد. این شیلد نسبت به نوع فویلی مقاومت بیشتری در برابر نویز دارد و برای محیط‌هایی با نویز بالا مانند کارخانه‌ها، دیتاسنترها یا نزدیک کابلهای قدرت بسیار مناسب است.
این نوع کابل از ترکیب دو لایه شیلد فویلی و بافته استفاده می‌کند. عملکرد بسیار قوی در برابر تداخلات دارد و برای مکان‌هایی با نویز شدید یا بسیار حساس مانند بیمارستان‌ها، مراکز داده و اتاق‌های کنترل صنعتی توصیه میشود.
هسته اصلی این کابل از جنس مس افشان یا مفتولی ساخته میشود که رسانایی بالایی دارد. روی هادی، عایق سیلیکونی قرار دارد که مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر حرارت، شعله و شرایط محیطی دارد. در مرحله بعد، لایه‌ای از فویل آلومینیومی دور تا دور رشته‌ها قرار می‌گیرد که نقش محافظ در برابر نویزهای الکترومغناطیسی (EMI) و تداخلات فرکانسی (RFI) را دارد. روی این فویل، شیلد بافتی مسی یا آلومینیومی (معمولاً بافته شده) کشیده میشود که محافظت الکتریکی را تقویت می‌کند و مسیر برگشت نویز را فراهم می‌سازد.
مقاومت بالا در برابر حرارت: تحمل دما تا حدود 180 درجه سانتیگراد (و حتی بیشتر در برخی مدل‌ها)
مقاوم در برابر آتش: به‌دلیل جنس سیلیکونی، در برابر شعله پایدار است و دود سمی تولید نمی‌کند
محافظت در برابر نویز: وجود فویل و شیلد، از انتقال نویز به مدار جلوگیری می‌کند و برای تجهیزات دقیق بسیار مهم است
انعطاف‌پذیری بالا: مناسب برای نصب در مسیرهای متحرک یا خمیده
مقاومت در برابر مواد شیمیایی و روغن‌ها: باعث طول عمر بیشتر کابل در محیط‌های صنعتی میشود
صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها
تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
خطوط اتوماسیون صنعتی و سیستم‌های کنترل
تابلوهای برق حساس
سیستم‌های اعلام حریق و صوتی که در معرض تداخل الکتریکی هستند
نوع بسته‌بندی و برند سازنده
این کابل‌ها از یک لایه فویل آلومینیومی دور سیم‌ها استفاده می‌کنند. وزن سبک‌تری دارند و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر هستند. این نوع کابل برای محیط‌هایی با نویز الکترومغناطیسی کم تا متوسط مناسب است، مانند ساختمان‌های مسکونی.
در این نوع، دور سیم‌ها یک لایه بافته‌شده از سیم‌های مسی قلع‌اندود قرار می‌گیرد. این شیلد نسبت به نوع فویلی مقاومت بیشتری در برابر نویز دارد و برای محیط‌هایی با نویز بالا مانند کارخانه‌ها، دیتاسنترها یا نزدیک کابلهای قدرت بسیار مناسب است.
این نوع کابل از ترکیب دو لایه شیلد فویلی و بافته استفاده می‌کند. عملکرد بسیار قوی در برابر تداخلات دارد و برای مکان‌هایی با نویز شدید یا بسیار حساس مانند بیمارستان‌ها، مراکز داده و اتاق‌های کنترل صنعتی توصیه میشود.
هسته اصلی این کابل از جنس مس افشان یا مفتولی ساخته میشود که رسانایی بالایی دارد. روی هادی، عایق سیلیکونی قرار دارد که مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر حرارت، شعله و شرایط محیطی دارد. در مرحله بعد، لایه‌ای از فویل آلومینیومی دور تا دور رشته‌ها قرار می‌گیرد که نقش محافظ در برابر نویزهای الکترومغناطیسی (EMI) و تداخلات فرکانسی (RFI) را دارد. روی این فویل، شیلد بافتی مسی یا آلومینیومی (معمولاً بافته شده) کشیده میشود که محافظت الکتریکی را تقویت می‌کند و مسیر برگشت نویز را فراهم می‌سازد.
مزایای کابل سیلیکونی فویل و شیلددار
مقاومت بالا در برابر حرارت: تحمل دما تا حدود 180 درجه سانتیگراد (و حتی بیشتر در برخی مدل‌ها)
مقاوم در برابر آتش: به‌دلیل جنس سیلیکونی، در برابر شعله پایدار است و دود سمی تولید نمی‌کند
محافظت در برابر نویز: وجود فویل و شیلد، از انتقال نویز به مدار جلوگیری می‌کند و برای تجهیزات دقیق بسیار مهم است
انعطاف‌پذیری بالا: مناسب برای نصب در مسیرهای متحرک یا خمیده
مقاومت در برابر مواد شیمیایی و روغن‌ها: باعث طول عمر بیشتر کابل در محیط‌های صنعتی میشود
کاربردهای رایج کابل سیلیکونی فویل و شیلددار
صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها
تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
خطوط اتوماسیون صنعتی و سیستم‌های کنترل
تابلوهای برق حساس
سیستم‌های اعلام حریق و صوتی که در معرض تداخل الکتریکی هستند
نوع بسته‌بندی و برند سازنده
استفاده از کابل شیلددار باعث میشود نویزهای الکترومغناطیسی محیط، عملکرد دتکتورها و سایر اجزای سیستم را مختل نکند. این موضوع باعث کاهش آلارم‌های اشتباه، افزایش دقت سیستم، و بالا رفتن ایمنی کلی میشود. همچنین، این کابل‌ها را میتوان با خیال راحت در کنار کابلهای برق یا تجهیزات صنعتی نصب کرد.
برای اطمینان از کیفیت و عملکرد مناسب، بهتر است کابلهای شیلددار اعلام حریق دارای استانداردهای زیر باشند:
BS 7629-1: استاندارد بریتانیا برای کابلهای اعلام حریق مقاوم در برابر آتش
IEC 60331: تضمین عملکرد کابل هنگام آتش‌سوزی
IEC 60332: مقاومت کابل در برابر شعله
UL 1424 و UL 2196: استانداردهای آمریکایی معتبر
BS EN 50200: بررسی عملکرد کابل در شرایط حرارتی و فشار مکانیکی
از این کابل‌ها میتوان در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی، بیمارستان‌ها، دیتاسنترها، سوله‌ها، فرودگاه‌ها و مراکز حساس استفاده کرد. هر جا که احتمال نویز وجود دارد یا حساسیت سیستم اعلام حریق بالا باشد، کابل شیلددار گزینه‌ای مطمئن است.
استفاده از کابل اعلام حریق با شیلد بافته (توری مسی) در محیط‌هایی که خطر اتصال بدنه یا اتصال زمین ناخواسته وجود دارد، غیرمجاز و حتی خطرناک است. چون شیلد بافته خاصیت رسانایی بالایی دارد، در صورت برخورد با بدنه فلزی یا تجهیزات بدون اتصال زمین مناسب، ممکن است مسیر نادرستی برای جریان نشتی ایجاد شود. این موضوع نه‌تنها باعث اختلال در عملکرد سیستم اعلام حریق میشود، بلکه ممکن است موجب آتش‌سوزی ثانویه یا آسیب به تجهیزات حساس شود. به همین دلیل، در فضاهایی مانند مناطق مرطوب، تأسیسات با نویز الکتریکی بالا اما بدون سیستم ارتینگ مناسب، یا تابلوهای فلزی بدون ایزولاسیون، استفاده از این نوع کابل توصیه نمی‌شود
نوع شیلد باید متناسب با شرایط نصب انتخاب شود. به استانداردهای بین‌المللی دقت کنید. در محیط‌های حساس، از کابل با روکش نسوز و دود کم (LSZH) استفاده کنید. همچنین تعداد رشته‌ها، سطح مقطع و سازگاری با سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر یا متعارف، حتماً بررسی شودتا خرید کابل اعلام حریق مناسبی داشته باشیم
در بسیاری از محیط‌های صنعتی، بیمارستان‌ها، پالایشگاه‌ها، ایستگاه‌های مترو، تونل‌ها و حتی ساختمان‌های هوشمند، اگر آتش‌سوزی رخ دهد، قطع ارتباط بین تجهیزات یا سیستم‌های حیاتی می‌تواند فاجعه‌بار باشد. به همین دلیل، کابل‌هایی مورد استفاده قرار میگیرند که نه‌تنها در برابر حرارت دوام می‌آورند، بلکه حتی در حین آتش‌سوزی هم عملکرد خود را حفظ می‌کنند. یکی از معروف‌ترین و قابل اعتمادترین نوع این کابل‌ها، کابل سیلیکونی مقاوم در آتش است.
در این مقاله قراره دقیق و روان با این کابل آشنا بشیم؛ از ساختار و مزایا گرفته تا کاربردها، استانداردها و نکات مهم در زمان خرید.
کابل سیلیکونی مقاوم در آتش چیست؟
کابل سیلیکونی نوعی کابل برق است که در آن عایق و روکش از جنس لاستیک سیلیکون ساخته شده. این کابل‌ها به دلیل ساختار خاص سیلیکونی، توانایی تحمل دماهای بالا (و حتی پایین) را دارند و هنگام آتش‌سوزی، تا مدت مشخصی قادرند انتقال برق یا سیگنال را ادامه دهند. همین ویژگی آنها را تبدیل به گزینه‌ای محبوب برای محیط‌های حساس کرده است؛ جایی که خاموش شدن ناگهانی تجهیزات می‌تواند به خطر جانی یا خسارت مالی منجر شود.
ویژگی‌های کلیدی کابل سیلیکونی مقاوم در آتش
مقاومت حرارتی بالا
این کابل‌ها معمولاً می‌توانند دماهای بالا تا حدود +180 درجه سانتیگراد (و گاهی تا +250 درجه) را تحمل کنند. برخی مدل‌ها در شرایط خاص حتی تا +300 درجه هم مقاومت دارند.
حفظ عملکرد در زمان آتش‌سوزی
بر اساس استانداردهایی مثل IEC 60331 یا BS 6387، کابل سیلیکونی باید بتواند برای مدت 90 تا 120 دقیقه در شرایط آتش، بدون قطع جریان یا سیگنال، به کار خود ادامه دهد.
تولید دود کم و بدون گازهای سمی
روکش‌های سیلیکونی فاقد هالوژن هستند. یعنی در هنگام سوختن، دود سمی و خورنده آزاد نمی‌کنند. این ویژگی برای حفظ جان افراد و تجهیزات الکترونیکی حیاتی است.
انعطاف‌پذیری و نصب آسان
کابلهای سیلیکونی با وجود مقاومت بالا، بسیار نرم و قابل‌انعطاف هستند. این موضوع نصب آنها را در مسیرهای پیچیده و شلوغ آسان می‌کند.
مقاومت در برابر اشعه UV و مواد شیمیایی
سیلیکون به‌طور طبیعی در برابر اشعه ماوراءبنفش، روغن‌ها، گریس، اسیدهای ضعیف و رطوبت مقاومت خوبی دارد.
ساختار کابل سیلیکونی چگونه است؟
کابلهای سیلیکونی معمولاً شامل این اجزا هستند:
هادی مسی افشان یا مفتولی (اغلب قلع‌اندود برای افزایش مقاومت)
عایق داخلی از سیلیکون نسوز
در صورت نیاز: شیلد برای مقابله با نویز
روکش بیرونی از سیلیکون با کیفیت بالا
(در برخی مدل‌ها لایه‌های اضافی از الیاف شیشه‌ای برای حفاظت بیشتر)
کاربردهای کابل سیلیکونی نسوز
کابل سیلیکونی در پروژههای زیادی به کار می‌رود، مخصوصاً جاهایی که ایمنی، دما و عملکرد مداوم اهمیت بالایی دارند:
سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق
موتورخانه‌ها و تابلوهای برق صنعتی
تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
تونل‌ها، مترو، فرودگاه
کارخانه‌های فولاد، ریخته‌گری و ذوب فلز
مراکز داده، اتاق‌های سرور و UPS
ساختمان‌های هوشمند و دیتاسنترها
استانداردهای رایج کابل سیلیکونی مقاوم در آتش
در زمان خرید، مهم است کابل شما دارای استانداردهای زیر باشد:
IEC 60331: عملکرد کابل در شرایط آتش (عملکرد 90 دقیقه در دمای بالا)
BS 6387 (C, W, Z): تست ترکیبی شعله، آب و ضربه در شرایط آتش
EN 50200: حفظ مدار در شرایط حریق برای کابلهای ترموپلاستیک
IEC 60754: تولید گاز اسیدی در هنگام سوختن
IEC 61034: میزان دود حاصل از سوختن کابل
مزایای کابل سیلیکونی در مقایسه با کابل نسوز PVC یا XLPE
| ویژگی | سیلیکونی | نسوز PVC یا XLPE |
|---|---|---|
| تحمل دما | بسیار بالا | متوسط |
| انعطاف‌پذیری | بالا | متوسط |
| مقاومت در برابر UV و شیمیایی | بالا | معمولی |
| تولید دود سمی | ندارد | ممکن است داشته باشد |
| قیمت | بیشتر | کمتر |
نکات مهم هنگام خرید کابل سیلیکونی مقاوم در آتش
تاییدیه آتش‌نشانی یا گواهی تست حریق را بررسی کنید.
به برند و سابقه تولیدکننده توجه کنید.
سطح مقطع و تعداد رشته‌ها را متناسب با مصرف انتخاب کنید.
در پروژههای حساس، بهتر است کابل دارای شیلد و روکش الیاف شیشه‌ای باشد.
اگر برای سیستم اعلام حریق استفاده میشود، از نوع LSZH و استاندارد استفاده کنید.
کابل سیلیکونی مقاوم در آتش، فراتر از یک کابل برق معمولی‌ست. این کابل در شرایط بحرانی، نقش حیاتی در نجات جان انسان‌ها، حفاظت از تجهیزات و جلوگیری از قطع سیستم‌های مهم ایفا می‌کند. اگر پروژه‌ای دارید که ایمنی در آن حرف اول را می‌زند، استفاده از این نوع کابل، نه هزینه، بلکه یک سرمایه‌گذاری ضروری است.پس در خرید کابل اعلام خرید باید دقت فراونی را بکار برد .
کابل سیلیکونی با نوار میکا مقاوم در برابر آتش
کابل سیلیکونی با نوار میکا یکی از مقاوم‌ترین انواع کابل در برابر آتش است که برای محیط‌هایی طراحی شده که ایمنی و حفظ عملکرد در شرایط بحرانی اهمیت بالایی دارد. این کابل ترکیبی از عایق سیلیکونی انعطاف‌پذیر و نوار میکا با تحمل حرارتی بالا را در خود دارد و برای انتقال برق یا سیگنال در محیط‌های پرخطر، گزینه‌ای قابل اعتماد محسوب میشود.
ساختار کابل سیلیکونی با نوار میکا
هسته مرکزی این کابل از هادی مسی ساخته شده که می‌تواند مفتولی یا افشان باشد. دور این هادی، یک یا چند لایه نوار میکا پیچیده میشود. نوار میکا یک ماده معدنی نسوز است که حتی در تماس مستقیم با آتش هم از عملکرد کابل محافظت می‌کند. روی نوار میکا، عایق سیلیکونی قرار می‌گیرد که علاوه بر مقاومت بالا در برابر دما، خاصیت انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر رطوبت، روغن و مواد شیمیایی دارد. در برخی مدل‌ها، ممکن است لایه‌ای از شیلد یا فویل نیز برای جلوگیری از نویزهای الکترومغناطیسی به ساختار کابل اضافه شود.
ویژگی‌های کلیدی کابل سیلیکونی با نوار میکا مقاوم در برابر آتش
مقاومت حرارتی بسیار بالا؛ تحمل دمای بیش از 750 تا 1000 درجه سانتیگراد در مدت‌زمان مشخص
حفظ عملکرد در هنگام و پس از آتش‌سوزی، طبق استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60331 یا BS 6387
تولید دود بسیار کم و بدون گازهای سمی؛ مناسب برای فضاهای بسته و پرتردد
مقاومت مکانیکی مناسب و انعطاف‌پذیری بالا به‌واسطه روکش سیلیکونی
امکان استفاده در محیط‌های مرطوب، روغنی یا خورنده
کاربردهای رایج کابل سیلیکونی با نوار میکا مقاوم در برابر آتش
سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق
روشنایی اضطراری
تابلوهای برق در مراکز حساس
بیمارستان‌ها، مترو، فرودگاه‌ها و مراکز داده
کارخانه‌هایی با خطر آتش‌سوزی بالا مانند پتروشیمی یا فولاد
چرا نوار میکا در کابل سیلیکونی با نوار میکا مقاوم در برابر آتش این‌قدر مهم است؟
در آتش‌سوزی‌های شدید، دمای محیط ممکن است از مرز 800 درجه سانتیگراد عبور کند. در چنین شرایطی، بسیاری از عایق‌ها ذوب می‌شوند یا عملکردشان را از دست می‌دهند. اما نوار میکا تا دماهای بسیار بالا مقاومت می‌کند و اجازه نمی‌دهد شعله به هادی مس برسد یا مدار از کار بیفتد. به همین دلیل، این کابل‌ها در شرایطی که عملکرد پیوسته ضروری است (مثلاً برای سیستم اعلام خطر یا تخلیه اضطراری)، یک انتخاب حرفه‌ای به‌حساب می‌آیند.
کابل سیلیکونی با نوار میکا مقاوم در برابر آتش ، محصولی تخصصی است که برای محیط‌های بحرانی و حساس طراحی شده. اگر ایمنی و تداوم عملکرد برایت اولویت دارد، این کابل می‌تواند تضمینی مطمئن برای پروژه‌ات باشد. هرچند قیمتش نسبت به کابلهای معمولی بیشتر است، اما در لحظه‌های حیاتی، تفاوت بین امنیت و فاجعه را رقم می‌زند.
(به صفحه کاربرد کابل LHD در سردخانه مراجعه کنید.)
تولید کابل نسوز اعلام حریق لزوم استفاده تکنولوژی خاصی را می‌طلبد. تولیدکنندگان ایرانی که کابلهای نسوز تولید می‌کنند این کار را به صورت تخصصی انجام می دهند و شاید در محصولات این کارخانه‌ها سایر انواع محصولات مرتبط به کابل وجود نداشته باشد. (به صفحه تجهیزات آتش نشانی مراجعه شود.)
از تولیدکنندگان کابل نسوز ایرانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سیلیکون کابل یاقوت یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین تولیدکنندگان کابل نسوز اعلام حریق در ایران است. کابلهای تولید شده در کارخانه یاقوت دارای نشان استاندارد است. در این کابل‌ها از روکش سیلیکونی استفاده میشود. انواع کابلهای تولید شده در کارخانه سیلیکون کابل یاقوت به صورت زیر است:
از این نوع کابل‌ها در مواردی مانند سیستم‌های اعلام حریق، مترو و راه‌آهن، صنایع پتروشیمی و پالایشگاه، صنایع هواپیمایی و موارد مشابه استفاده میشود که دارای خط تولید با گرمای بالایی هستند. بعلاوه از کابل نسوز سیلیکونی اعلام حریق در مراکز دانشگاهی، مدارس، هتل‌ها و به طور کلی، مکان‌هایی که از حساسیت بالایی برخوردارند، استفاده میشود.
در این مقاله معرفی و بررسی ویژگی های کابل ضد حریق یاقوت بیان شده است و برای خرید کابل اعلام حریق یاقوت اقدام نمایید.
از تولیدکنندگان مطرح ایرانی در زمینه‌ی انواع کابلهای نسوز میتوان به کارخانه‌ی تهران صدرا اشاره کرد. این شرکت محصولات خود را در دسته‌های زیر به بازار عرضه کرده است:
محصولات کارخانه تهران صدرا در لیست سازمان آتش‌نشانی کرج قرار گرفته است.
(به صفحه انواع کپسول آتش نشانی مراجعه کنید.)
یکی از برندهای فعال در زمینه تولید و توزیع انواع سیم و کابل برق در ایران است. این مجموعه با بهره‌گیری از ماشین‌آلات پیشرفته، استانداردهای ملی و بین‌المللی، و مواد اولیه مرغوب، محصولات متنوعی را در حوزه سیم و کابل به بازار عرضه می‌کند. در حال حاضر مدیریت تولید بخش عمده ای از محصولات سیم و کابل را با برند به نیرو طامه در کارنامه خود دارد .و فروش انواع سیم و کابل به مصرف کننده با بهترین کیفیت و خدمات و پایین ترین قیمت به بازار باعث شده مشتریان پا به بورس سیم و کابل و تجهیزات الکتریک گذاشته و بهترین محصولات را با مناسب‌ترین قیمت از کابل به نیرو تهیه نمایند.
کابل های اعلام حریق سیلیکونی با عایق و روکش سیلیکون ، این نوع کابل ها در به عنوان کابل های هیت رزیستنس ( heat resistance ) در بازار شناخته شده اند که مقاومت در برابر گرمای دائم 200 تا 300 درجه سانتیگراد از خود دارند و انعطاف پذیری بالای برخوردارند در دسته کابل های لاستیک و رابر قرار میگیرند و در صنایع مختلف اعم از کوره های مختلف ، وایر شمع خودرو و سیم کشی خودرو ، اجاق گاز ، فر ، بخاری برقی و صنایع روشنایی و …… از این نوع سیم و کابل ها ی سیلیکونی استفاده میگرد.
به مرور زمان و با توجه با نیاز های صنعت ساختمان در انبوه سازی و مراکز پر ازدهام به کابل های اعلام حریق که فاقد گاز های هالوژن و بدون انتقال آتش و مقاومت 1 الی 2 ساعت در برابر شعله بر خوردار باشند ، کابل های سیلیکونی اعلام حریق تحت عنوان فایر رزیستنس ( fire resistance ) به بازار معرفی شد ، این نوع محصول با تنوع گوناگون به شرط پاس کردن تست های اصلی توسط شرکت هایی که تحت تاییده وزارت محترم مسکن و شهرسازی هستند به بازار عرضه میشود .
در مورد کابل ها ی ضد حریق باید توجه داشت ، کابل های با روکش xlpe به مراتب ضعیفتر و مقاومت کمتری در مقابل شعله مستقیم نسبت به کابل های روکش سیلیکون دارا میباشد .
توجه به این نکته در کابل های روکش هالوژن فری و xlpe باید داشت که مقاومت گرمایی و حرارتی پایینی دارد که این ضعف فقط با نوار میکا و تا حدودی الیاف ابریشمی جبران خواهد میشود . خارج از آن فقط به عنوان کابل هالوژن فری میتوان از آنها استفاده کرد زیرا مقاومت گرمایی و حرارتی ندارند.
(به صفحه کاربرد کابل LHD در سیلوهای غلات مراجعه کنید.)
در صنعت اعلام حریق طیف گسترده‌ای از سیم‌ها و کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله‌ی این کابل‌ها، کابلهای اعلام حریق 2 رشته یا 3 رشته (در صورت وجود ریموت اندیکاتور در پروژه) است. از آنجایی که میزان مصرف انرژی تجهیزات اعلام حریق زیاد نیست، جریان مصرفی پایین بوده و میتوان از کابل‌هایی با قطر پایین استفاده کرد. نیاز به بیان ندارد که قیمت کابلهای اعلام حریق بسته به نوع آنها متفاوت است؛ برندهای مختلف انواع تک روکش، دو روکش و نسوز کابلهای مورد استفاده در نصب سیستم‌های اعلام حریق را به بازار عرضه کرده‌اند که برای اطلاع از جدیدترین قیمت کابل اعلام حریق و تخفیف‌های همکاری می‌توانید با مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید.
نکته‌ی مهم آنجاست که ممکن است یک سیستم با یک سیم تلفن قطر کم راه‌اندازی شود اما قطعا هدف اجرای سیستم اعلام حریق با این شرایط محقق نخواهد گردید. در ادامه‌ی این مطلب انواع کابلهای مورد استفاده در پروژههای اعلام حریق را معرفی می‌کنیم.
این سیم‌ها در بعضی از پروژههای اعلام حریق ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند. سیستم با این نوع سیم راه‌اندازی و تحویل داده میشود اما ابدا هدف بلندمدت سیستم به این روش محقق نخواهد شد. به همین خاطر مرکز اعلام حریق آرات استفاده از این نوع سیم‌ها را برای سیستم‌های اعلام حریق پیشنهاد نمی‌کند.
کابل رایج دیگر در پروژههای شهری و نیمه صنعتی، کابلهای معمولی شیلددار است. این کابل‌ها را میتوان در لوله‌های گالوانیزه‌ی سرد داخل پروژه‌ها و همینطور لوله‌های فلکسی نسوز مورد استفاده قرار داد. در این صورت تا حدودی کاربردهای سیستم مناسب میشود. در حال حاضر قیمت یک متر کابل اعلام حریق 2*1.5 شیلددار معمولی (غیر نسوز) است.
یکی از برندهای معتبر خارجی در زمینه تولید کابلهای تخصصی برای سیستم‌های اعلام حریق است. این برند، کابل‌هایی مطابق با استانداردهای بین‌المللی تولید می‌کند که در پروژههای ساختمانی و صنعتی در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند.
نسوز بودن: این کابل‌ها در برابر آتش مقاوم هستند و در شرایط اضطراری، عملکرد خود را حفظ می‌کنند.
دارای شیلد: برای جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی (EMI)، بیشتر کابلهای کویسل شیلددار هستند.
عایق مقاوم در برابر حرارت: معمولاً از مواد عایق XLPE یا میکا برای افزایش مقاومت حرارتی استفاده میشود.
مطابق با استانداردها: از جمله استاندارد BS 7629-1 یا BS 6387 که مربوط به کابلهای مقاوم در برابر آتش است.
دارای هالوژن پایین (LSZH): این کابل‌ها هنگام سوختن، دود سمی و خورنده تولید نمی‌کنند و ایمن‌تر هستند.
سیستم‌های اعلام حریق در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، صنعتی و بیمارستان‌ها
کابل‌کشی تجهیزات اعلام حریق مانند دتکتورها، آژیرها و پنل مرکزی
نصب در مسیرهای افقی و عمودی (روکار یا توکار)
به مقاله کاربرد کابل LHD در تونل ها را مطالعه نمایید
انتخاب کابل اعلام حریق مناسب شاید یکی از دغدغه‌های اصلی برای نصب سیستم اعلام حریق باشد. اینکه برندهای ایرانی بهتر هستند یا برندهای خارجی، سوالی است که جوانب مختلفی آن را دربرمی‌گیرد. کابل اعلام حریق باید در برابر حریق مقاوم باشد چرا که سوختن سیم‌ها در آتش می‌تواند باعث از کار افتادن سیستم اعلان حریق شود. کابل اعلام حریق نسوز گزینه‌ی ایده‌آلی برای سیستم‌های تشخیص و اطفاء حریق هستند. عواملی مانند ضخامت عایق و روکش کابل‌ها، کیفیت و درصد خلوص مواد سازنده‌ی کابل، وزن مس بکار رفته در آن، تکنولوژی ساخت و تجهیزات و همینطور استانداردهای شرکت تولیدکننده می‌تواند بر کیفیت کابل اعلام حریق و مقاومت آن در برابر آتش‌سوزی تاثیرگذار باشد. به این ترتیب لازم است کابلهای اعلام حریق از شرکت‌های مشهور و باسابقه در تولید این محصول خریداری شوند و وزن مس و مواد سازنده‌ی عایق و روکش سیم نیز مورد توجه قرار گیرند.
به مقاله فروش کابل نسوز مراجعه نمایید
وقتی بحث خرید کابل مقاوم در برابر حریق پیش می‌آید، اولین چیزی که ذهن خریدار را درگیر می‌کند، قیمت کابل است. خیلی‌ها تعجب می‌کنند که چرا قیمت این کابل‌ها نسبت به کابلهای معمولی بالاتر است و چه عواملی باعث این تفاوت میشود. در این مقاله، به زبان ساده و کاربردی توضیح می‌دهیم که قیمت کابلهای نسوز و مقاوم در برابر آتش چطور محاسبه میشود و چه چیزهایی روی آن تأثیر دارند.
نوع کابل و ساختار آن در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
کابلهای مقاوم در برابر حریق انواع مختلفی دارند؛ مثل کابل سیلیکونی نسوز، کابل XLPE نسوز، کابل شیلددار مقاوم در آتش و کابل اعلام حریق آدرس‌پذیر با روکش خاص. هرکدام از این کابل‌ها دارای ساختار متفاوتی هستند. مثلاً کابل‌هایی که روکشی از سیلیکون خالص دارند یا داخلشان از الیاف شیشه‌ای استفاده شده، طبیعتاً گران‌ترند چون مواد اولیه گران‌تری دارند.
سطح مقطع و تعداد رشته‌ها در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
قیمت کابل با افزایش سطح مقطع (مثلاً 1×1.5، 2×2.5، 4×10 و…) بیشتر میشود. دلیلش هم مشخصه: مصرف مس بیشتر، قطر بزرگ‌تر و در نتیجه وزن و هزینه بالاتر. همینطور، تعداد رشته‌ها در کابل (تک‌رشته، دو رشته، چهار رشته، هفت رشته و…) هم روی قیمت اثر داره. هرچه تعداد رشته‌ها بیشتر باشه، قیمت نهایی کابل بالاتر می‌ره.
جنس هادی (مفتولی یا افشان / قلع‌اندود یا نه) در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
در ساخت کابلهای نسوز از هادی‌های مختلفی استفاده می‌شه. مثلاً: مفتولی (سیمی): ارزان‌تره ولی انعطاف‌پذیری کمتری داره. افشان: انعطاف‌پذیرتره و برای نصب در مسیرهای خمیده مناسب‌تره. مسی قلع‌اندود: در برابر خوردگی مقاومه، ولی قیمت بالاتری داره. نوع هادی روی قیمت تأثیر مستقیم داره، به‌ویژه در پروژه‌هایی که شرایط محیطی خاصی دارن.
نوع روکش و عایق در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
کابلهای نسوز معمولاً از مواد خاصی مثل سیلیکون، XLPE، میکا، الیاف شیشه‌ای و… ساخته می‌شن که نسبت به PVC معمولی بسیار مقاوم‌تر ولی گران‌تر هستن. هرچه کیفیت روکش بالاتر باشه (مثلاً مقاوم در برابر UV یا مواد شیمیایی)، قیمت کابل هم بیشتر می‌شه.
استانداردها و تأییدیه‌ها در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
اگر کابلی دارای گواهی‌ها و تست‌های استاندارد جهانی مثل IEC 60331، BS 6387 یا EN 50200 باشه، یعنی آزمایش‌های سختی رو پشت سر گذاشته و تأیید شده که واقعاً در شرایط آتش عملکرد خودشو حفظ می‌کنه. داشتن این تأییدیه‌ها قیمت کابل رو بالا می‌بره، ولی در عوض خیالت راحت‌تره.
برند و کشور سازنده در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
طبیعتاً برندهای مطرح‌تر یا کابل‌هایی که ساخت کشورهای اروپایی یا دارای استاندارد CE هستند، قیمت بالاتری دارند. برندهای ایرانی هم با توجه به کیفیت ساخت و مواد اولیه، بازه قیمتی متفاوتی دارن.
مقدار سفارش (متر کابل) در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
در سفارش‌های عمده، فروشنده ممکنه تخفیف بده. اما اگر بخوای مقدار کمی کابل بخری (مثلاً فقط ۲۰ متر)، ممکنه قیمت واحد کابل برایت بیشتر دربیاد.
تأثیر قیمت مس در بازار جهانی در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
بزرگ‌ترین عامل نوسان قیمت کابل، قیمت فلز مس در بازار جهانیه. چون بخش عمده‌ای از کابل رو هادی مسی تشکیل می‌ده، هر نوسان کوچیکی در قیمت جهانی مس، روی قیمت نهایی کابل تأثیر می‌ذاره.
قیمت کابلهای مقاوم در برابر حریق فقط به یک عامل وابسته نیست؛ ترکیبی از مشخصات فنی، کیفیت ساخت، برند، استانداردها و حتی نوسانات بازار جهانی تعیین‌کننده‌اند. بنابراین برای مقایسه قیمت کابل‌ها، حتماً به مشخصات کاملش دقت کن. بعضی کابل‌ها گرون‌ترن، ولی در شرایط بحرانی، واقعاً ارزشش رو دارن.
در ابن مقاله قیمت کابل اعلام حریق بطور کامل بررسی شده است .
آرات به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان تجهیزات اعلام و اطفای حریق در خاورمیانه، با شبکه‌ای گسترده از شرکای تجاری و نمایندگان، بازارهای داخلی و منطقه‌ای را پوشش می‌دهد. با تمرکز بر تجارت و فروش و پشتیبانی قوی تیم‌های فنی و مهندسی ، تجهیزات را برای پروژههای مهم زیرساختی تامین می‌نماید.
