در سیستم‌های ایمنی و اعلام حریق، استفاده از تجهیزاتی که در شرایط بحرانی عملکرد خود را حفظ کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این تجهیزات حیاتی، کابل اعلام حریق نسوز است.
این نوع کابل‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر حرارت بالا، شعله مستقیم و گازهای خورنده مقاوم باشند و در زمان بروز حریق، سیگنال‌های هشدار را بدون اختلال منتقل کنند.
به‌کارگیری کابلهای نسوز در سیستم اعلام حریق، نه‌تنها امنیت جان افراد را افزایش می‌دهد، بلکه از آسیب‌های بیشتر به تجهیزات و زیرساخت‌ها جلوگیری می‌کند.
در این مطلب، به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها و استانداردهای مربوط به کابل اعلام حریق نسوز می‌پردازیم.
پیشگیری از وقوع حریق یا کشف و اطفای زودهنگام آن، نقش حیاتی در کاهش خسارت‌های جانی و مالی ایفا می‌کند. برای عملکرد صحیح یک سیستم اعلام حریق، به‌کارگیری تجهیزات استاندارد و ایمن امری ضروری است. یکی از اجزای مهم در این سیستم‌ها، کابل اعلام حریق (Fire Alarm Cable) است که در مسیر انتقال سیگنال‌ها و ارتباط بین اجزای مختلف سیستم نقش دارد. این کابل‌ها باید از نوع نسوز و مقاوم در برابر حرارت باشند تا در شرایط بحرانی مانند آتش‌سوزی نیز عملکرد خود را حفظ کنند.
کابلهای مورد استفاده در سامانه‌های اعلام حریق باید ویژگی‌هایی از جمله کم‌دود بودن و فاقد گازهای سمی هالوژنه را داشته باشند. در صورت بروز آتش‌سوزی، این کابل‌ها نباید دود سیاه غلیظ تولید کرده یا موجب مسمومیت افراد شوند. از سوی دیگر، مقاومت حرارتی کابلهای نسوز به آنها اجازه می‌دهد تا در برابر دمای بالای ناشی از حریق، در یک بازه زمانی مشخص همچنان به انتقال سیگنال ادامه دهند.
این بازه زمانی و میزان مقاومت حرارتی، بسته به نوع کابل و استانداردهای آن (مانند استاندارد LPBC یا تأییدیه‌های سازمان آتش‌نشانی)، متفاوت است. انتخاب صحیح کابل اعلام حریق، تضمینی برای عملکرد پایدار سیستم در شرایط اضطراری خواهد بود.
به کابل‌هایی که توانایی انتقال جریان الکتریکی در دمای ۲۵۰ درجه سانتیگراد را بدون هیچ‌گونه اختلال دارند، کابلهای نسوز ۲۵۰ درجه گفته می‌شود. این کابل‌ها در واقع نوعی از کابلهای مقاوم در برابر حرارت هستند که در بازار با عنوان کابل نسوز شناخته می‌شوند.
روکش این کابل‌ها معمولاً از سیلیکون ساخته می‌شود؛ ماده‌ای که به دلیل مقاومت حرارتی بالا، در برابر دماهای شدید حاصل از آتش‌سوزی آسیبی نمی‌بیند. همین ویژگی سیلیکون باعث شده است تا کابلهای نسوز سیلیکونی انتخابی مطمئن برای محیط‌های با ریسک حرارتی بالا باشند.
کابلهای نسوز سیلیکونی می‌توانند به‌صورت شیلددار نیز تولید شوند. شیلد این کابل‌ها ممکن است به‌صورت بافته شده یا ساده باشد و معمولاً شامل یک فویل فلزی همراه با سیم تخلیه (drain wire) هستند. این اجزا به کاهش نویزهای الکترومغناطیسی محیط کمک کرده و عملکرد پایدار سیستم‌های حساس، مانند اعلام حریق، را تضمین می‌کنند.
کابلهای اعلام حریق با روکش سیلیکونی معمولاً قادرند در دمای ۷۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتیگراد، عملکرد خود را برای مدت بیش از ۹۰ دقیقه حفظ کنند. این مقاومت حرارتی بالا، آنها را به گزینه‌ای مطمئن برای استفاده در سیستم‌های اعلام حریق ساختمان‌ها، مراکز صنعتی و محیط‌هایی با ریسک بالای آتش‌سوزی تبدیل کرده است.
در مقابل، کابلهای دارای روکش PVC ممکن است از نظر دمای قابل‌تحمل در همان محدوده قرار داشته باشند، اما مدت زمان پایداری آنها در برابر حرارت بسیار کمتر است و در شرایط حریق شدید، احتمال خروج زودهنگام آنها از مدار وجود دارد. به همین دلیل، استفاده از کابلهای سیلیکونی در پروژه‌هایی که ایمنی در اولویت قرار دارد، انتخابی هوشمندانه محسوب می‌شود.
کابل نسوز فایر افشان که به عنوان کابلهای نسوز با مقاومت بالا نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند دماهای تا 800 را تحمل کنند و برای شرایط بسیار سخت طراحی شده‌اند. تفاوت اصلی این کابل‌ها با کابل مقاوم در برابر حرارت (Heat Resistance) در این است که در کابلهای فایر افشان، بر روی هادی مس، یک نوار میکا قرار داده شده است. نوار میکا (Mica Tape) یک لایه عایق معدنی است که دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت است و می‌تواند دماهای تا 800 درجه سانتیگراد را تحمل کند. این ویژگی باعث می‌شود که کابلهای فایر افشان در شرایط آتش‌سوزی شدید نیز عملکرد مناسبی داشته باشند و سیستم‌های اعلام حریق را به خوبی پشتیبانی کنند.
کابل اعلام حریق ۹2۰ درجه سانتیگراد کابلی است که می‌تواند حداقل به مدت ۹۰ دقیقه در برابر حرارت مستقیم ۹2۰ درجه سانتیگراد، جریان الکتریکی را بدون هیچ‌گونه نقص یا قطعی عبور دهد. در زمان حریق، اگرچه روکش بیرونی این کابل‌ها ممکن است از بین برود، اما نوار میکایی که به‌صورت لایه‌ای روی هادی مسی قرار دارد، مقاومت خود را حفظ کرده و امکان انتقال پایدار جریان برق را فراهم می‌کند.
برخی از مدل‌های کابل نسوز اعلام حریق، علاوه بر مقاومت در برابر آتش، در برابر پاشش آب نیز مقاوم هستند. این ویژگی به‌ویژه در فضاهایی کاربرد دارد که در زمان آتش‌سوزی، سیستم اطفای حریق آبی نیز فعال می‌شود. در چنین شرایطی، حتی پس از سوختن روکش بیرونی، کابل همچنان در برابر آب مقاوم بوده و کارایی خود را حفظ می‌کند.
با این حال، در محیط‌هایی که احتمال ضربه، آسیب فیزیکی یا جویدگی توسط جوندگان وجود دارد، استفاده از حفاظت مکانیکی برای کابل‌ها ضروری است. برای مثال، سیم‌کشی مربوط به آژیرها و چراغ‌های اعلام حریق را می‌توان به‌صورت توکار و زیر حداقل ۱۲ میلی‌متر گچ در داخل دیوار اجرا کرد تا در برابر آسیب‌های محیطی محافظت شوند.
کابل فایر مفتول، کابل‌هایی هستند که می‌توانند در دمای 920 درجه در معرض شعله بدون هیچ مشکلی جریان الکتریکی را از خود عبور دهند. در ساختار این کابل‌ها معمولا از نوار میکا استفاده می‌شود. این نوار معمولا سطح سیم‌های قطر 1.5 را می‌پوشاند و بر روی این لایه نیز شیلد و لایه آخر لایه سیلیکون( نوار میکا) قرار می‌گیردکه برای افزایش مقاومت حرارتی تجهیز می‌شوند. این نوع کابل هم می‌تواند شیلددار، غیر شیلد و یا شیلد فویل شکل باشند.
یکی از برندهای معتبر خارجی در زمینه تولید کابلهای تخصصی برای سیستم‌های اعلام حریق است. این برند، کابل‌هایی مطابق با استانداردهای بین‌المللی تولید می‌کند که در پروژههای ساختمانی و صنعتی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند.کابلهای کویسل در برابر آتش مقاوم هستند و در شرایط اضطراری، عملکرد خود را حفظ می‌کنند. برای جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی (EMI)، بیشتر کابلهای کویسل شیلددار هستند. معمولاً از مواد عایق XLPE یا میکا برای افزایش مقاومت حرارتی استفاده می‌شود و از استاندارد BS 7629-1 یا BS 6387 که مربوط به کابلهای مقاوم در برابر آتش است در این کابل ها استفاده می‌شود، این کابل‌ها هنگام سوختن، دود سمی و خورنده تولید نمی‌کنند و ایمن‌تر هستندکه در سیستم اعلام حریق در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، صنعتی و بیمارستان‌هاکابل‌کشی تجهیزات اعلام حریق مانند دتکتورها، آژیرها و پنل مرکزی و در مسیرهای افقی و عمودی (روکار یا توکار) نصب می‌شوند.
به مقاله کاربرد کابل LHD در تونل ها را مطالعه نمایید
در سیستم‌های اعلام حریق، کابل‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شده باشند که در شرایط سخت مثل آتش‌سوزی، عملکرد مطمئن و بدون اختلالی داشته باشند. کابل شیلددار اعلام حریق یکی از بهترین گزینه‌ها برای این کاربرد است؛ چون با داشتن لایه محافظ یا شیلد، مانع ورود نویز و اختلال به سیستم می‌شود.
کابل شیلددار اعلام حریق، کابلی است که یک یا چند لایه شیلد (محافظ الکترومغناطیسی) از جنس فویل یا توری مسی دور سیم‌ها دارد. این شیلد کمک می‌کند نویزهای محیطی به سیگنال‌های ارسال‌شده بین دتکتورها و پنل مرکزی آسیب نزنند. این موضوع مخصوصاً در ساختمان‌هایی که کابلهای برق زیادی وجود دارد، اهمیت دارد.
کابل اعلام حریق با شیلد فویلی
این کابل‌ها از یک لایه فویل آلومینیومی دور سیم‌ها استفاده می‌کنند. وزن سبک‌تری دارند و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر هستند. این نوع کابل برای محیط‌هایی با نویز الکترومغناطیسی کم تا متوسط مناسب است، مانند ساختمان‌های مسکونی.
کابل اعلام حریق با شیلد بافته (توری مسی)
در این نوع، دور سیم‌ها یک لایه بافته‌شده از سیم‌های مسی قلع‌اندود قرار می‌گیرد. این شیلد نسبت به نوع فویلی مقاومت بیشتری در برابر نویز دارد و برای محیط‌هایی با نویز بالا مانند کارخانه‌ها، دیتاسنترها یا نزدیک کابلهای قدرت بسیار مناسب است.
کابل اعلام حریق با شیلد ترکیبی (فویل + بافته)
این نوع کابل از ترکیب دو لایه شیلد فویلی و بافته استفاده می‌کند. عملکرد بسیار قوی در برابر تداخلات دارد و برای مکان‌هایی با نویز شدید یا بسیار حساس مانند بیمارستان‌ها، مراکز داده و اتاق‌های کنترل صنعتی توصیه می‌شود.
کابل سیلیکونی نسوز فویل و شیلددار
هسته اصلی این کابل از جنس مس افشان یا مفتولی ساخته می‌شود که رسانایی بالایی دارد. روی هادی، عایق سیلیکونی قرار دارد که مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر حرارت، شعله و شرایط محیطی دارد. در مرحله بعد، لایه‌ای از فویل آلومینیومی دور تا دور رشته‌ها قرار می‌گیرد که نقش محافظ در برابر نویزهای الکترومغناطیسی (EMI) و تداخلات فرکانسی (RFI) را دارد. روی این فویل، شیلد بافتی مسی یا آلومینیومی (معمولاً بافته شده) کشیده می‌شود که محافظت الکتریکی را تقویت می‌کند و مسیر برگشت نویز را فراهم می‌سازد.
مقاومت بالا در برابر حرارت: تحمل دما تا حدود 180 درجه سانتیگراد (و حتی بیشتر در برخی مدل‌ها)
مقاوم در برابر آتش: به‌دلیل جنس سیلیکونی، در برابر شعله پایدار است و دود سمی تولید نمی‌کند
محافظت در برابر نویز: وجود فویل و شیلد، از انتقال نویز به مدار جلوگیری می‌کند و برای تجهیزات دقیق بسیار مهم است
انعطاف‌پذیری بالا: مناسب برای نصب در مسیرهای متحرک یا خمیده
مقاومت در برابر مواد شیمیایی و روغن‌ها: باعث طول عمر بیشتر کابل در محیط‌های صنعتی می‌شود
صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها
تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
خطوط اتوماسیون صنعتی و سیستم‌های کنترل
تابلوهای برق حساس
سیستم‌های اعلام حریق و صوتی که در معرض تداخل الکتریکی هستند
نوع بسته‌بندی و برند سازنده
کابلهای نسوز PVC به مدت 30 ثانیه می‌توانند حرارت مستقیم 750 درجه را تحمل کرده و جریان الکتریکی را بدون مشکل از خود عبور دهند. در مقابل اما کابلهای نسوز سیلیکونی می‌توانند حداقل 90 دقیقه حرارت 900 درجه را تحمل کرده و جریان را بدون هیچ مشکلی از خود عبور دهند. به طور کلی کابلهای PVC برای موارد غیرضروری که نیاز به فعال بودن در زمان آتش ندارند، استفاده می‌شوند. این استفاده شامل تمام مدارهای برق معمولی ساختمان‌ها برای روشنایی یا آشپزخانه و کاربردهای اداری می‌شود. این مدارها برای امنیت محل مورد نظر ضروری نیستند. این سیم‌ها در زمان آتش‌سوزی بدون ایجاد خطر یا مشکل از کار می‌افتند و نیازی نیست که نسوز باشند. کابلهای نسوز سیلیکونی، از سوی دیگر، برای سرویس‌هایی مثل سیستم‌های اعلام حریق، برق اضطراری و آلارم‌های آتش‌نشانی ضروری هستند. سیستم‌های اعلام حریق باید در طول آتش‌سوزی فعال بمانند تا بتوانند آتش را تشخیص داده و برای تخلیه‌ی محل اعلام خطر کنند. این مدارها در واقع باید به طور کامل و درست کار کرده و یکپارچگی مدار را حفظ کنند.
کابلهای اعلام حریق در انواع تک رشته، دو رشته، سه رشته و یا چهار رشته طراحی و تولید می‌شوند. سطح مقطع آنها نیز براساس کاربردشان با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، کابل اعلام حریق دو رشته، سیم به همراه شیلد و ارت می‌باشد که برای انتقال برق و دیتا از پنل اعلان حریق به سیستم آژیر و هشدار دهنده و همچنین تجهیزات دیگر در سیستم اعلام حریق استفاده می‌شود که در صنعت اعلام حریق طیف گسترده‌ای از سیم‌ها و کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله‌ی این کابل‌ها، کابلهای اعلام حریق 2 رشته یا 3 رشته (در صورت وجود ریموت اندیکاتور در پروژه) است. از آنجایی که میزان مصرف انرژی تجهیزات اعلام حریق زیاد نیست، جریان مصرفی پایین بوده و می‌توان از کابل‌هایی با قطر پایین استفاده کرد. نیاز به بیان ندارد که قیمت کابلهای اعلام حریق بسته به نوع آنها متفاوت است؛ برندهای مختلف انواع تک روکش، دو روکش و نسوز کابلهای مورد استفاده در نصب سیستم‌های اعلام حریق را به بازار عرضه کرده‌اند که برای اطلاع از جدیدترین قیمت کابل نسوز اعلام حریق و تخفیف‌های همکاری می‌توانید با مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید. قطر و نوع کابلهای نسوز اعلام حریق در پروژههای ایران به شرح زیر است
| دو رشته |
|---|
| 1.0*2 |
| 2*2 |
| 2.5*2 |
| سه رشته |
|---|
| 1.5*3 |
| چهار رشته |
|---|
| 1.5*4 |
کابلهای اعلام حریق باید به گونه‌ای باشند که درصورت بروز حریق و آغاز سوختن، دود کمی از خود منتشر کنند. ذکر این نکته در اینجا ضروری است که کابلهای نسوز، وقتی دچار آتش‌گرفتگی می‌شوند پوشش آنها در زمان سوختن از انتقال دما به لایه‌های پایینی ممانعت به عمل می‌آورد. در لحظات اولیه‌ی آتش‌سوزی بخشی از پوشش از دست می‌رود و نهایتا بعد از 90 دقیقه عایق حرارتی شکست می‌خورد لذا موضوع کم دود بودن کابل ها در هنگام آتش سوزی حائذ اهمیت است. (به صفحه دتکتور دود مراجعه شود.)
این کابلهای ضد حریق در زمان بروز آتش‌سوزی نباید گازهای سمی از خودشان منتشر کنند. تولید گازهای سمی از کابل‌ها در زمان سوختن می‌تواند بسیار خطرناک‌تر از خود حریق باشد. (از صفحه شستی اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
کابل نسوز اعلام حریق به گونه‌ای است که آتش را در خود پخش نمی‌کند، در همان نقطه‌ای که حریق آغاز شده، آتش را خاموش می‌کند و خاصیت خود خاموش‌کنندگی دارند. این ویژگی نیز از ویژگی‌هایی است که باید در کابلهای اعلام حریق لحاظ شود.
کابلهای مقاوم در برابر حریق و یا دارای درجه حرارت برای حفظ یکپارچگی مدار طراحی شده‌اند. این کابل‌ها برای یک مدت زمان مشخص و تحت شرایطی تعریف شده به کار خود ادامه می‌دهند. به همین خاطر از این کابل‌ها برای بخش‌هایی از سیستم اعلام حریق استفاده می‌شود که هنگام حریق باید فعال باشند؛ که این بخش‌ها شامل منبع تغذیه و آژیرها است. (در خصوص تجهیزات اطفا حریق مطلبی نوشته‌ایم.)
کابلهای شیلد، کابل‌هایی الکتریکی هستند که حاوی هادی عایق‌بندی شده در یک لایه‌ی رسانای استاندارد هستند. شیلد می‌تواند از رشته‌های مس بافته شده یا فلز ماشبه باشد، شیلد از نوار مسی مارپیچی یا سایر پلیمرهای رسانا ساخته می‌شود. کابلهای شیلد معمولا ضخیم‌تر و محکم‌تر از کابلهای بدون شیلد هستند. از این کابل‌ها در برابر تداخل‌های مغناطیسی مقاوم هستند استفاده می‌شود. (در فایر فایت صفحه‌ای را به سیستم اطفا حریق آبی اختصاص داده‌ایم.)
کابل اعلام حریق کابلی است که می‌تواند حداقل به مدت 90 دقیقه در برابر حرارت مستقیم 900 درجه جریان الکتریکی را بدون هیچ گونه نقصی از خود عبور دهد. کابل اعلام حریق پس از مواجهه با آتش روکش خود را از دست می‌دهد اما نوار میکایی که بر روی هادی مسی کشیده شده خود را حفظ کرده و انتقال جریان بدون نقص ادامه پیدا می‌کند.نسل جدیدی از سیستم‌های ایمنی ساختمان است که نسبت به سیستم‌های معمولی (متعارف) عملکرد دقیق‌تر و هوشمندانه‌تری دارد که به آن سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است . در این سیستم، هر دستگاه مانند دتکتور دود، دتکتور حرارت یا شستی اعلام حریق دارای یک آدرس منحصربه‌فرد است که به پنل مرکزی ارسال می‌شود. در این سیستم محل محل دقیق وقوع حریق یا اختلال را از طریق کابل اعلام حریق آدرس پذیر شناسایی می‌کنند
در دنیای امروز که ایمنی ساختمان‌ها به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مهندسان، معماران و مدیران پروژه تبدیل شده، استفاده از سیستم‌های اعلام حریق هوشمند یا آدرس‌پذیر اهمیت بسیار بالایی دارد. یکی از اجزای کلیدی این سیستم‌ها، کابل اعلام حریق آدرس پذیر است. اگر شما هم با سوالاتی مثل «کابل آدرس‌پذیر چیست؟ چه تفاوتی با کابلهای معمولی دارد؟ چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟» مواجه هستید، در ذیل به طور کامل بررسی می شود.
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر (Addressable Fire Alarm Systems)، هرکدام از تجهیزات (مثل دتکتور، شستی، آژیر و…) دارای یک آدرس دیجیتال خاص است. این آدرس باعث می‌شود که در صورت بروز آتش‌سوزی، محل دقیق حادثه بلافاصله روی پنل مرکزی نمایش داده شود.
کابل اعلام حریق آدرس پذیر کابلی است که وظیفه دارد ارتباط الکتریکی و داده‌ای بین تجهیزات آدرس‌پذیر و پنل مرکزی را برقرار کند. این کابل‌ها باید از نظر کیفیت، مقاومت در برابر آتش، نویزپذیری و دوام در سطح بالایی باشند، چون سیستم به‌شدت وابسته به دقت تبادل داده است..
برای اینکه کابل آدرس‌پذیر بتواند در شرایط بحرانی عملکرد درستی داشته باشد، باید دارای ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
کابل باید بتواند در دمای بالا و هنگام وقوع حریق تا مدت مشخصی سالم بماند و قطع نشود. استانداردهایی مثل BS 7629، BS 6387 و IEC 60331 برای این منظور طراحی شده‌اند.
برای جلوگیری از تداخل امواج الکترومغناطیسی (نویز)، کابل باید شیلد آلومینیومی یا مسی داشته باشد. این موضوع مخصوصاً در محیط‌های صنعتی یا دارای کابل‌کشی برق فشار قوی اهمیت زیادی دارد.
مخفف Low Smoke Zero Halogen یعنی کابل هنگام سوختن دود کم و بدون گازهای سمی تولید می‌کند. این ویژگی برای حفظ جان افراد حیاتی است.
کابل باید به راحتی در کانال، لوله یا داکت‌های مخصوص نصب شود و دچار خمیدگی یا آسیب نشود.
بسته به تعداد تجهیزات، فاصله از پنل مرکزی و نوع طراحی سیستم، معمولاً از سایزهای زیر استفاده می‌شود:
2×1.5 mm² (پرمصرف‌ترین سایز)
2×2.5 mm² (برای طول مسیر بیشتر یا تجهیزات سنگین‌تر)
4×1.5 mm² یا بیشتر (در سیستم‌های ترکیبی دیتا و تغذیه)
تولید کابل نسوز اعلام حریق لزوم استفاده تکنولوژی خاصی را می‌طلبد. تولیدکنندگان ایرانی که کابلهای نسوز تولید می‌کنند این کار را به صورت تخصصی انجام می دهند و شاید در محصولات این کارخانه‌ها سایر انواع محصولات مرتبط به کابل وجود نداشته باشد. (به صفحه تجهیزات آتش نشانی مراجعه شود.)
از تولیدکنندگان کابل نسوز ایرانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیلیکون کابل یاقوت یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین تولیدکنندگان کابل نسوز اعلام حریق در ایران است. کابلهای تولید شده در کارخانه یاقوت دارای نشان استاندارد است. در این کابل‌ها از روکش سیلیکونی استفاده می‌شود. انواع کابلهای تولید شده در کارخانه سیلیکون کابل یاقوت به صورت زیر است:
از این نوع کابل‌ها در مواردی مانند سیستم‌های اعلام حریق، مترو و راه‌آهن، صنایع پتروشیمی و پالایشگاه، صنایع هواپیمایی و موارد مشابه استفاده می‌شود که دارای خط تولید با گرمای بالایی هستند. بعلاوه از کابل نسوز سیلیکونی اعلام حریق در مراکز دانشگاهی، مدارس، هتل‌ها و به طور کلی، مکان‌هایی که از حساسیت بالایی برخوردارند، استفاده می‌شود.
در این مقاله معرفی و بررسی ویژگی های کابل ضد حریق یاقوت بیان شده است و برای خرید کابل اعلام حریق یاقوت اقدام نمایید.
از تولیدکنندگان مطرح ایرانی در زمینه‌ی انواع کابلهای نسوز می‌توان به کارخانه‌ی تهران صدرا اشاره کرد. این شرکت محصولات خود را در دسته‌های زیر به بازار عرضه کرده است:
محصولات کارخانه تهران صدرا در لیست سازمان آتش‌نشانی کرج قرار گرفته است.
(به صفحه انواع کپسول آتش نشانی مراجعه کنید.)
یکی از برندهای فعال در زمینه تولید و توزیع انواع سیم و کابل برق در ایران است. این مجموعه با بهره‌گیری از ماشین‌آلات پیشرفته، استانداردهای ملی و بین‌المللی، و مواد اولیه مرغوب، محصولات متنوعی را در حوزه سیم و کابل به بازار عرضه می‌کند. در حال حاضر مدیریت تولید بخش عمده ای از محصولات سیم و کابل را با برند به نیرو در کارنامه خود دارد .و فروش انواع سیم و کابل به مصرف کننده با بهترین کیفیت و خدمات و پایین ترین قیمت به بازار باعث شده مشتریان پا به بورس سیم و کابل و تجهیزات الکتریک گذاشته و بهترین محصولات را با مناسب‌ترین قیمت از کابل به نیرو تهیه نمایند. محصولات کابل به‌نیرو شامل موارد زیر است:
کابل هیت شیلددار 200 درجه :
کابل های اعلام حریق سیلیکونی با عایق و روکش سیلیکون ، این نوع کابل ها در به عنوان کابل های هیت رزیستنس در بازار شناخته شده اند، که مقاومت در برابر گرمای دائم 200 تا 300 درجه سانتیگراد از خود دارند و انعطاف پذیری بالایی برخوردارند. در صنایع مختلف اعم از کوره های مختلف ، وایر شمع خودرو و سیم کشی خودرو ، اجاق گاز ، فر ، بخاری برقی و صنایع روشنایی و …… از این نوع سیم و کابل ها ی سیلیکونی استفاده میگرد.
کابل هیت بدون شیلدار 200 درجه:
(به صفحه کاربرد کابل LHD در سیلوهای غلات مراجعه کنید.)
در صنعت اعلام حریق طیف گسترده‌ای از سیم‌ها و کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله‌ی این کابل‌ها، کابلهای اعلام حریق 2 رشته یا 3 رشته (در صورت وجود ریموت اندیکاتور در پروژه) است. از آنجایی که میزان مصرف انرژی تجهیزات اعلام حریق زیاد نیست، جریان مصرفی پایین بوده و می‌توان از کابل‌هایی با قطر پایین استفاده کرد. نیاز به بیان ندارد که قیمت کابلهای اعلام حریق بسته به نوع آنها متفاوت است؛ برندهای مختلف انواع تک روکش، دو روکش و نسوز کابلهای مورد استفاده در نصب سیستم‌های اعلام حریق را به بازار عرضه کرده‌اند که برای اطلاع از جدیدترین قیمت کابل اعلام حریق و تخفیف‌های همکاری می‌توانید با مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید.
نکته‌ی مهم آنجاست که ممکن است یک سیستم با یک سیم تلفن قطر کم راه‌اندازی شود اما قطعا هدف اجرای سیستم اعلام حریق با این شرایط محقق نخواهد گردید. در ادامه‌ی این مطلب انواع کابلهای مورد استفاده در پروژههای اعلام حریق را معرفی می‌کنیم.
این سیم‌ها در بعضی از پروژههای اعلام حریق ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سیستم با این نوع سیم راه‌اندازی و تحویل داده می‌شود اما ابدا هدف بلندمدت سیستم به این روش محقق نخواهد شد. به همین خاطر مرکز اعلام حریق آرات استفاده از این نوع سیم‌ها را برای سیستم‌های اعلام حریق پیشنهاد نمی‌کند.
کابل رایج دیگر در پروژههای شهری و نیمه صنعتی، کابلهای معمولی شیلددار است. این کابل‌ها را می‌توان در لوله‌های گالوانیزه‌ی سرد داخل پروژه‌ها و همینطور لوله‌های فلکسی نسوز مورد استفاده قرار داد. در این صورت تا حدودی کاربردهای سیستم مناسب می‌شود. در حال حاضر قیمت یک متر کابل اعلام حریق 2*1.5 شیلددار معمولی (غیر نسوز) است.
در انتخاب کابل اعلام حریق مناسب نکاتی هست که باید حتما در نظر گرفته شود. موارد احتیاطی شامل ولتاژ، مقاومت در برابر خوردگی و سایش، مقاومت شیمیایی و غیره باید در انتخاب کابل الکتریکی مناسب سیستم‌های اعلام حریق در نظر گرفته شوند. با این وجود، نکاتی هست که مستقیما مرتبط با نکات ایمنی در موارد آتش‌سوزی است. اول اینکه آیا کابل مورد نظر نسوز است؟ آیا می‌سوزد یا در آتش‌سوزی چقدر دوام می‌آورد؟ دوم، مساله‌ی انتشار دود است یعنی در هنگام آتش‌سوزی چقدر دود ایجاد می‌کند؟ در هنگام خرید انواع کابل باید به این موارد توجه داشت اگر چه در مورد کابل نسوز اعلام حریق از اهمیت بالاتری برخوردار هستند چرا که کابل اعلام حریق باید در شرایط اضطراری و شدید هم قادر به کار کردن باشد. اگرچه بسیاری از نگرانی‌های امنیتی در خصوص کابل اعلام حریق توسط UL، NFC و سایر سازمان‌ها و دستورالعمل‌های استاندارد برطرف شده‌اند. NFC محدوده‌ی قابل قبول و مشخصی برای انتشار دود و سوختن را تعیین می‌کند و UL و سایر سازمان‌ها مسئول آزمایش‌هایی هستند که کابل‌ها برای استفاده‌ی ایمن باید از آن عبور کنند.
وقتی بحث خرید کابل اعلام حریق پیش می‌آید، اولین چیزی که ذهن خریدار را درگیر می‌کند، قیمت کابل است. خیلی‌ها تعجب می‌کنند که چرا قیمت این کابل‌ها نسبت به کابلهای معمولی بالاتر است و چه عواملی باعث این تفاوت می‌شود. در اینجا به زبان ساده و کاربردی توضیح می‌دهیم که قیمت کابلهای نسوز و مقاوم در برابر آتش چطور محاسبه می‌شود و چه چیزهایی روی آن تأثیر دارند.
نوع کابل و ساختار آن در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
کابلهای مقاوم در برابر حریق انواع مختلفی دارند؛ مثل کابل سیلیکونی نسوز، کابل XLPE نسوز، کابل شیلددار مقاوم در آتش و کابل اعلام حریق آدرس‌پذیر با روکش خاص. هرکدام از این کابل‌ها دارای ساختار متفاوتی هستند. مثلاً کابل‌هایی که روکشی از سیلیکون خالص دارند یا داخلشان از الیاف شیشه‌ای استفاده شده، طبیعتاً گران‌ترند چون مواد اولیه گران‌تری دارند.
سطح مقطع و تعداد رشته‌ها در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
قیمت کابل با افزایش سطح مقطع (مثلاً 1×1.5، 2×2.5، 4×10 و…) بیشتر می‌شود. دلیلش هم مشخصه: مصرف مس بیشتر، قطر بزرگ‌تر و در نتیجه وزن و هزینه بالاتر. همینطور، تعداد رشته‌ها در کابل (تک‌رشته، دو رشته، چهار رشته، هفت رشته و…) هم روی قیمت اثر داره. هرچه تعداد رشته‌ها بیشتر باشه، قیمت نهایی کابل بالاتر می‌ره.
جنس هادی کابل در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
در ساخت کابلهای نسوز از هادی‌های مختلفی استفاده می‌شه. مثلاً: مفتولی (سیمی): ارزان‌تره ولی انعطاف‌پذیری کمتری داره. افشان: انعطاف‌پذیرتره و برای نصب در مسیرهای خمیده مناسب‌تره. مسی قلع‌اندود: در برابر خوردگی مقاومه، ولی قیمت بالاتری داره. نوع هادی روی قیمت تأثیر مستقیم داره، به‌ویژه در پروژه‌هایی که شرایط محیطی خاصی دارن.
نوع روکش و عایق در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
کابلهای نسوز معمولاً از مواد خاصی مثل سیلیکون، XLPE، میکا، الیاف شیشه‌ای و… ساخته می‌شن که نسبت به PVC معمولی بسیار مقاوم‌تر ولی گران‌تر هستن. هرچه کیفیت روکش بالاتر باشه (مثلاً مقاوم در برابر UV یا مواد شیمیایی)، قیمت کابل هم بیشتر می‌شه.
استانداردها و تأییدیه‌ها در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
اگر کابلی دارای گواهی‌ها و تست‌های استاندارد جهانی مثل IEC 60331، BS 6387 یا EN 50200 باشه، یعنی آزمایش‌های سختی رو پشت سر گذاشته و تأیید شده که واقعاً در شرایط آتش عملکرد خودشو حفظ می‌کنه. داشتن این تأییدیه‌ها قیمت کابل رو بالا می‌بره، ولی در عوض خیالت راحت‌تره.
برند و کشور سازنده در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
طبیعتاً برندهای مطرح‌تر یا کابل‌هایی که ساخت کشورهای اروپایی یا دارای استاندارد CE هستند، قیمت بالاتری دارند. برندهای ایرانی هم با توجه به کیفیت ساخت و مواد اولیه، بازه قیمتی متفاوتی دارن.
مقدار سفارش (متر کابل) در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
در سفارش‌های عمده، فروشنده ممکنه تخفیف بده. اما اگر بخوای مقدار کمی کابل بخری (مثلاً فقط ۲۰ متر)، ممکنه قیمت واحد کابل برایت بیشتر دربیاد.
تأثیر قیمت مس در بازار جهانی در قیمت کابل مقاوم در برابر حریق اثر دارد
بزرگ‌ترین عامل نوسان قیمت کابل، قیمت فلز مس در بازار جهانیه. چون بخش عمده‌ای از کابل رو هادی مسی تشکیل می‌ده، هر نوسان کوچیکی در قیمت جهانی مس، روی قیمت نهایی کابل تأثیر می‌ذاره.
قیمت کابلهای مقاوم در برابر حریق فقط به یک عامل وابسته نیست؛ ترکیبی از مشخصات فنی، کیفیت ساخت، برند، استانداردها و حتی نوسانات بازار جهانی تعیین‌کننده‌اند. بنابراین برای مقایسه قیمت کابل‌ها، حتماً به مشخصات کاملش دقت کن. بعضی کابل‌ها گرون‌ترن، ولی در شرایط بحرانی، واقعاً ارزشش رو دارن.
در ابن مقاله قیمت کابل اعلام حریق بطور کامل بررسی شده است .
خرید تجهیزات اطفای حریق
خرید تجهیزات اعلام حریق
درباره آرات
آرات به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان تجهیزات اعلام و اطفای حریق در خاورمیانه، با شبکه‌ای گسترده از شرکای تجاری و نمایندگان، بازارهای داخلی و منطقه‌ای را پوشش می‌دهد. با تمرکز بر تجارت و فروش و پشتیبانی قوی تیم‌های فنی و مهندسی ، تجهیزات را برای پروژههای مهم زیرساختی تامین می‌نماید.
