اتصال آتش نشانی (Fire Department Connection) که معمولا به عنوان اتصال سیامی (siamese connection) یا شیرِ سیامی نیز شناخته میشود، جزء مهمی در سیستمهای اسپرینکلر آتش نشانی و سیستم لوله ایستاده است. هنگامی که اسپرینکلر فعال میشود، اتصال آتشنشانی وسیلهای برای آتشنشانان فراهم میکند تا خطوط شلنگ را برای تکمیل آب سیستم اسپرینکلر متصل کنند. در ادامه بیشتر در مورد شیر سیامی و کاربرد آن، خرید و قیمت شیرِ سیامی صحبت خواهیم کرد.
شیر سیامی چیست و چه کاربردی دارد؟
اتصال آتش نشانی یا شیرِ سیامی یک سیستم ورودی و لوله است که به آتش نشانان امکان میدهد منبع آب سیستم اسپرینکلر آتش نشانی را تکمیل کنند در صورت وقوع حریق، آتشنشانان میتوانند یک خط شلنگ را از کامیون آتشنشانی به شیر سیامی متصل کرده و آب اضافی را به سیستم اسپرینکلر پمپاژ کنند تا از وجود منبع آب و فشار کافی برای اطفای موثر آتشسوزی اطمینان حاصل شود.
شیرهای سیامی وظیفهی تامین آب کافی برای اطفای حریق را بر عهده دارند.
(از مطلبی که در مورد پرشر سوئیچ نوشتهایم، بازدید کنید.)
کاربرد شیر سیامی
از شیر سیامی برای تامین مقدار مشخصی آب و همینطور تامین نیاز کامل اسپرینکلر استفاده نمیشود. سیستمهای اسپرینکلر طبق استاندارد NFPA 13 طراحی میشوند و منبع آب خود را از منبع آب خانگی تامین میکنند. با این حال، تکمیل آب با استفاده از کامیون پمپاژ و از طریق شیر سیامی به اطمینان از تامین آب کافی کمک میکند و به عنوان یک پشتیبان در موارد زیر محسوب میشود:
- منبع آب خانگی ناکافی است.
- دریچهای بین منبع آب خانگی و سیستم اسپرینکلر وجود دارد که از رسیدن آب به سیستم در زمان حریق جلوگیری میکند.
- تغییرات در میزان اشغال ساختمان از زمان نصب اسپرینکلر که باعث شده خطر بیشتر از حد پیشبینی شده در زمان نصب اسپرینکلر شود.
در هر یک از این شرایط، در دسترس بودن و استفاده از اتصال آتش نشانی میتواند تاثیر زیادی بر موفقیت اطفای حریق داشته باشد.
طبق استاندارد NFPA 13 همهی سیستمهای اسپرینکلر و لوله ایستاده باید مجهز به شیرِ سیامی آتش نشانی باشند.
(درباره درب ضد حریق و انواع آن مطالعه کنید.)
انواع شیر سیامی
سه نوع اصلی از اتصالات آتش نشانی وجود دارد که میتوان از آنها برای تامین آب مورد نیاز برای اطفای حریق استفاده کرد: شیر سیامی معمولی، ایستاده و مسطح.
- شیرهای سیامی معمولی (Exposed fire department connection)
این نوع شیرها که بسیار رایج هستند در دیوار بیرونی ساختمان نصب میشوند. بدنه، ورودیها و چرخاننده برای دسترسی آتشنشانان در معرض دید قرار دارند.
- شیر سیامی ایستاده (freestanding fire department connection)
این نوع اتصال آتش نشانی نیز به صورت مستقل در معرض دید قرار دارد و معمولا با دیوار ساختمان فاصله دارد. شیرهای سیامی مستقل از طریق یک لولهی زمینی به سیستم ساختمان متصل میشوند و یک نقطهی دسترسی مناسب برای آتشنشانان ایجاد میکنند.
- شیر سیامی مسطح (flush fire department connection)
اتصالات مسطح روی دیوار ساختمان نصب میشوند و فقط کوپلینگهای ورودی یا چرخانندهها در معرض دید قرار میگیرند. بدنه و خروجیها پشت دیوار هستند و به طور کامل توسط یک پلاک شناسایی، پنهان میشوند. شیرِ سیامی مسطح از نظر زیباییشناختی جذابتر است؛ به ویژه زمانی که ساختمان به تعداد بیشتری ورودی نیاز دارد.
(در مورد انواع دتکتور اعلام حریق مطالعه کنید.)
محل نصب شیر سیامی
شیرهای اتصال آتش نشانی معمولا در قسمت بیرونی ساختمانی که از آن محافظت میکنند، قرار دارند. اگرچه برخی از شیرهای سیامی جدا از ساختمان قرار میگیرند و به آنها شیر سیامی مستقل یا پیادهرو گفته میشود. طبق استاندارد NFPA 13، شیر اتصال آتش نشانی باید در سمتی از ساختمان نصب شود که رو به خیابان است. البته ممکن است لازم باشد این شیرها در سمت آدرس ساختمان نصب شوند.
با این حال، این محل نصب برای همهی ساختمانها مانند مراکز خرید یا فروشگاهها امکانپذیر نیست و در این موارد سازمان آتشنشانی یا قوانین و مقررات مربوطه، بهترین محل برای نصب شیرِ سیامی را تعیین میکنند.
جدای از محل نصب، شیرهای سیامی باید با علامتی مشخص شوند که نشان دهد چه نوع سیستمی را تامین میکنند (برای مثال سیستم اسپرینکلر یا لوله ایستاده)، فشار آب لازم چقدر است و آیا تنها برای بخشی از ساختمان است یا خیر.
(در مورد کفپوش عایق برق مطالعه کنید.)
اجزا و عملکرد شیرهای سیامی
اکثر اتصالات آتش نشانی لولههایی هستند که به شکل Y از دیوار کنار ساختمان بیرون زدهاند. به این شیرهای آتشنشانی شیر سیامی یا بدنهی ورودی نیز گفته میشود. بخش Y شکل شیر متشکل از دو اتصال مادگی چرخشی است که قطر هر کدام از آنها 2.5 اینچ است و تنها بخش قابل مشاهده از شیر سیامی هستند.
شیر ورودی به لولهای متصل میشود که به آن خروجی گفته میشود و پشت دیوار قرار دارد. این لوله معمولا دارای قطر 4 تا 6 اینچ است و بخشی از اتصالات آتش نشانی است که به رایزر اسپرینکلر یا رایزر اصلی متصل میشود.
علاوه بر بدنهی ورودی (در قسمت بیرونی دیوار) و لولههای خروجی، یک شیر سیامی بعلاوه دارای شیر برگشتی نیز هست که مانع از برگشت آب میشود و همینطور درپوش یا شاخههایی که دریچههای ورودی را میپوشاند از تا از گرفتگی لولهها جلوگیری شود.
(در فایرفایت میتوانید لیست قیمت سیستم های اعلام حریق را مشاهده کنید.)
عملکرد اتصال آتش نشانی
طبق استاندارد NFPA 13 شیر سیامی باید در سمت شیر برگشتی منبع آب سیستم اسپرینکلر آتش نشانی نصب شود. هنگام وقوع حریق و فعال شدن اسپرینکلرها، آتش نشانان انتهای مادگی شلنگهای آتش نشانی خود را به یک کامیون پمپاژ متصل میکنند و انتهای نرینگی شلنگ را نیز به یکی از اتصالات چرخشی شیر سیامی وصل میکنند.
به این ترتیب آب از طریق شیر ورودی سیامی به لولهی خروجی در داخل دیوار و سپس به لولهی اصلی اسپرینکلر آتش نشانی جریان پیدا میکند و منبع آب سیستم را تکمیل میکند.
(از مطلب علائم راهنمای اعلام حریق بازدید کنید.)
الزامات بررسی و تست شیرهای سیامی
شیر سیامی یا اتصال آتش نشانی نیز مانند سایر سیستمهای حفاظت در برابر حریق نیاز به تعمیر و نگهداری منظم و بررسی دورهای دارد. اول از همه اینکه استاندارد NFPA 13 توصیه میکند لولهای که شیر سیامی خروجی و شیر برگشتی آن را به هم متصل میکند باید از نظر هیدرواستاتیک آزمایش شود، درست همانطور که تعادل سیستم بررسی میشود. این آزمایش نصب صحیح لوله را برای جلوگیری از نشتی یا ترکیدگی تضمین میکند.
استاندارد NFPA همچنین توصیه میکند که شیرهای سیامی هر پنج سال یکبار شسته شوند تا اطمینان حاصل شود مواد یا انسدادی در مسیر لولهها وجود ندارد که مانع از رسیدن آب به سیستم اسپرینکلر شود.
(با سیستم اعلام حریق متعارف و تجهیزات آن آشنا شوید.)
سایر الزامات بررسی شیر سیامی
علاوه بر مواردی که گفته شد، طبق استاندارد NFPA موارد زیر نیز باید در نظر گرفته شود:
- بررسی فصلی اتصال آتش نشانی
- بررسی از نظر در دسترس و قابل مشاهده بودن اتصالات
- چرخانندهها یا کوپلینگها باید قابل چرخش به آرامی باشند و آسیبی ندیده باشند.
- درپوشها یا شاخهها باید به درستی نصب شده و بدون آسیب باشند.
- علائم شناسایی باید به درستی نصب شده و خوانا باشد.
- شیرهای برگشتی باید فعال و بدون نشتی باشند.
- شیر تخلیهی اتوماتیک باید به درستی نصب شده باشد و به درستی عمل کند.
بازرسیهای سه ماهه (فصلی) شیر سیامی و الزامات گفته شده میتواند توسط مالک ساختمان یا اشخاص مسئول انجام شود.
(در مورد سیستم اعلام حریق آدرس پذیر مطالعه کنید.)
تست هیدرواستاتیک لولهی اتصال آتش نشانی (FDC) – هر 5 سال یکبار
طبق استاندارد NFPA 25 لوله اتصال آتش نشانی باید هر 5 سال یکبار به صورت هیدرواستاتیکی مورد تست و بررسی قرار گیرد. تست هیدرواستاتیک فشار آب از کامیون پمپ آتش نشانی را شبیهسازی میکند. اگر سیستم یکپارچگی خود را در طول این آزمایش حفظ کند و نشتی ندهد، تست موفقیتآمیز در نظر گرفته میشود. این تست باید توسط شرکتهای مطمئن و مجاز انجام شود.
استاندارد NFPA 25 مشخص میکند که لولهی بین اتصالات شلنگ شیر سیامی و شیر برگشتی باید با فشار 150 PSI به مدت 2 ساعت و حداقل هر 5 سال یکبار از نظر هیدرواستاتیکی تست شود. برای انجام این تست، یک پمپ هیدرواستاتیک به شیر سیامی و شیر آتش نشانی متصل میشود. این پمپ فشار سیستم را تا 150 PSI افزایش میدهد و در عین اینکه بر فشار نظارت میکند، آن را برای دو ساعت در همین سطح نگه میدارد.
اگر سیستم افت فشار را تجربه کند یا نشتی و هر گونه آسیب قابل مشاهده باشد، سیستم در ازمایش شکست میخورد.
(از مطلب کپسول آتش نشانی آب و گاز بازدید کنید.)
انتخاب کلاهک مناسب برای شیر سیامی
انواع مختلفی از درب یا کلاهک برای اتصال آتش نشانی وجود دارد که شامل موارد زیر میشود:
- مدل درپوش و زنجیر: این مدل متداولترین درپوش برای شیر سیامی است. این شاخههای فلزی رزوهای به شیر سیامی پیچ میشوند و با یک زنجیر به اتصال آتش نشانی متصل هستند که گم شدن آنها را غیرممکن میسازد.
- درپوش شکستنی: این مدل درپوش از پلاستیک یا آلومینیوم ساخته شده و قیمتی حدود یک چهارم درپوش و زنجیر دارد. این نوع درپوش به گونهای طراحی شده که هنگام وقوع حریق آتشنشانان بتوانند سریعا آن را شکسته و مورد استفاده قرار دهند.
- درپوشهای قفلی: این نوع درپوشها برای مقاومت در برابر سرقت یا دستکاری طراحی شدهاند و برای جدا کردن آنها نیاز به کلید هست. مدلهای قفل شونده بعلاوه به مالکان این امکان را میدهند که به جای بررسی فصلی بتوان سالانه بخشهای آن را بازرسی کرد.
اهمیت نصب و استفاده از شیر سیامی
شیر سیامی یا شیرهای دوقلوی آتش نشانی یکی از تجهیزات آتش نشانی است که به صورت دو راهی در ورودی خط خشک آتش نشانی ساختمانها نصب میشود و در صورت وقوع حریق در ساختمان، آتش نشانان بتوانند از طریق این شیرها، آب را از طریق ماشین آتش نشانی به داخل جعبههای آتش نشانی داخل ساختمان منتقل کنند.
به این ترتیب این شیرها برای اطفای حریق یکی از تجهیزات مهم محسوب میشوند چرا که میتوانند منبع آب کافی برای اطفای حریق را فراهم کنند. جریان آب از دو ورودی وارد شیر میشود و سپس به یک خروجی منتهی میشود که فشار و جریان کافی را برای اطفای حریق فراهم میکند.
اتصالات اتش نشانی یا شیر سیامی تضمین میکند که سیستمهای اسپرینکلر و لولههای ایستاده به سرعت آب مورد نیاز خود را در مواقع اضطراری دریافت کنند.
(از مطلب کپسول آتش نشانی پودر و گاز بازدید کنید.)
خرید شیر سیامی
در این مطلب در خصوص اتصال آتش نشانی یا شیر سیامی (siamese connection) صحبت کردیم و به اهمیت نصب و استفاده از آن در ساختمانها برای اطفای موفقیتآمیز حریق اشاره کردیم. انواع مختلفی از شیرهای سیامی در بازار وجود دارد. قیمت سیامی آتش نشانی را میتوانید از فروشگاههای معتبر تجهیزات آتش نشانی بپرسید. شیر سیامی قیمت متفاوتی بسته به شرکتهای سازنده یا کیفیت و ویژگیهای دارد. فروش شیر سیامی در فروشگاههای معتبر و اطلاع از لیست قیمت شیر سیامی به شما کمک میکند تا انتخاب خوبی داشته باشید.
در نهایت اینکه برای تهیه تجهیزات و سیستمهای اعلام و اطفا حریق میتوانید به مرکز اعلام حریق آرات مراجعه کنید.