درب ضد حریق (Fire Door) یا درب نسوز به نوعی طراحی و ساخته می‌شود که بتواند برای مدت طولانی در برابر حریق مقاومت کند و مانع از گسترش آتش به سمت دیگر شود. این درها از جنس‌های بخصوصی ساخته می‌شوند و عمدتا برای جلوگیری از گسترش آتش و به عنوان سپر حرارتی و محافظت از خروجی‌های اضطراری و پناهگاه‌ها استفاده می‌شوند. در این مطلب فایرفایت تصمیم داریم در خصوص دربهای ضد حریق، قیمت درب ضد حریق، انواع درب ضد حریق، نصب درب ضد حریق، درب ضد حریق چوبی، درب ضد حریق کشویی، درب ضد حریق ارزان و درب ضد حریق اتاق سرور صحبت کنیم.
درب ضد حریق چیست و چگونه عمل می‌کند؟
دربهای ضد حریق بخشی جدایی ناپذیر از سیستم محافظت از حریق در ساختمان‌ها هستند. از این درها برای محافظت از آتش و به عنوان محفظه‌ی آتش استفاده می‌شود؛ فرآیندی که موانع فیزیکی را در مناطق استراتژیک ساختمان قرار می‌دهد تا از گسترش شعله و دود در صورت وقوع حریق، کاسته شود.
درب ضد آتش برای جلوگیری از گسترش آتش و به عنوان سپر حرارتی و محافظت از خروجی‌های اضطراری و پناهگاه‌ها استفاده می‌شوند. استفاده از درهای ضد حریق و همچنین مشخصات و ویژگی‌هایی که باید بر اساس آنها ساخته شده باشند، توسط انواع کدهای ایمنی، قوانین محلی ساختمان و آتش‌نشانی کنترل می‌شود.
درب ضد حریق یک سپر حرارتی است که قابلیت مقاومت در برابر حریق را دارد و می‌تواند از گسترش آتش به سمت دیگر درب، جلوگیری کند.
(از صفحه‌ی شستی اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
استانداردهای درب ضد حریق
استانداردهای اجماع ملی و بین‌المللی مانند کدهای NFPA و کد بین‌المللی آتش‌نشانی (IFC) نیز شامل الزاماتی برای استفاده از در ضد حریق هستند. این استانداردها معمولا برای ساختمان‌های مسکونی تجاری مانند آپارتمان‌ها و همینطور ساختمان‌های غیرمسکونی مانند تاسیسات صنعتی بکار برده می‌شوند.
(در صفحه‌ی سیستم‌های اعلام حریق متعارف می‌توانید نسبت به نصب و خرید این تجهیزات اطلاعات کسب کنید.)
درب ضد حریق از چه چیزی ساخته می‌شود؟
درب ضد حریق را می‌توان با ترکیبی از چوب، فولاد، سنگ گچ و آلومینیوم ساخت. این درها بعلاوه می‌توانند پنجره‌هایی داشته باشند که از شیشه‌ی بوروسیلیکات یا سرامیک ساخته شده‌اند که هر دو دارای مقاومت بالاتری نسبت به شیشه‌های استاندارد در برابر آتش دارند و از نوع شیشه ضد حریق هستند. این دربهای ضد حریق ممکن است همچنین دارای توری سیمی نشکن باشند.
برای افزایش مقاومت این درب‌ها در برابر حریق، هم‌سطح با چارچوب هستند و هر شکافی که وجود داشته باشد با استفاده از درزگیر ضد حریق مبتنی بر سیلیکون و یا فوم ضد حریق پر می‌شود. این مواد اغلب با یک نوار متصل به پایه‌ی در همراه هستند که وقتی در معرض گرما قرار می‌گرند، منبسط می‌شوند تا از نفوذ دود به زیر درب جلوگیری شود.
درب ضد حریق می‌تواند ساخته شده از ترکیبی از چوب، فولاد، سنگ گچ و آلومینیوم باشد و در ساختار آن می‌توان از شیشه‌های نشکن و توری سیمی نیز استفاده کرد.
(از مطلب اینترفیس اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
نحوه طراحی درب ضد حریق
درب نسوز یا درب ضد آتش معمولا به گونه‌ای طراحی می‌شود که دارای مکانیزم بسته شدن باشد. این مکانیسم‌های فنری یا هیدرولیکی معمولا در بالای در نصب می‌شوند و باعث بسته شدن در می‌شوند و به این ترتیب مانع از عبور آتش و دود از یک منطقه به منطقه‌ی دیگر می‌شوند.
لازم به ذکر است، درحالی که بسیاری از درها ممکن است دارای برخی یا همه‌ی این ویژگی‌ها باشند اما لزوما در ضد حریق نیستند. برای اینکه به یک در، در ضد حریق گفته شود، باید تایید شده توسط سازنده باشد. تاییدیه‌ی درب ضد حریق زمانی اعطا می‌شود که درب مورد تایید تست‌های مختلفی در مراکز مورد تایید قرار گرفته باشد. روی این درب‌ها برچسبی نصب می‌شود که سازنده، تاریخ ساخت و درجه‌ی آتش‌سوزی را نشان می‌دهد.
درب نسوز مورد تست‌های مختلفی قرار می‌گیرد تا از نظر مقاومت و عملکرد تایید شود و این آزمایشات به صورت برچسبی با اطلاعات سازنده، تاریخ ساخت و درجه‌ی حفاظت در برابر حریق، روی آن نصب می‌شود.
(پیشنهاد می‌کنیم از صفحه‌ی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر نیز بازدید کنید.)
میزان مقاومت درب ضد حریق در برابر آتش
دربب های ضد حریق درجات مختلفی دارند و هر کدام سطح محافظتی متفاوتی را ارائه می‌کنند. درجه‌ها بر اساس مدت زمانی که می‌توانند در برابر آتش مقاومت کنند از هم متمایز می‌شوند. برای مثال، موارد اصلی عبارتند از FD30 (30 دقیقه)، FD60 (60 دقیقه)، FD90 (90 دقیقه) و FD120 (120 دقیقه). جنبه‌ی اصلی که این اعداد را متمایز می‌کند، ضخامت هسته‌ی تایید شده این درب‌ها است. این ماده اصلی در است که اغلب لایه‌ی رویی برای زیبایی از مواد مختلف روی آن قرار می‌گیرد.
دربهای نوع FD30 و FD60 عموما به صورت داخلی برای ادارات و ساختمان‌های مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرند و درجات بالاتر از FD60 برای محافظت از ویژگی‌های باارزش یا زیرساخت‌های اصلی مانند بایگانی‌ها و یا به عنوان درب ضد حریق اتاق سرور رایج‌تر هستند.
درجه‌ی درب ضد آتش مدت زمان مقاومت درب را در برابر حریق نشان می‌دهد و حداقل آن 30 دقیقه و حداکثر 120 دقیقه است.
(مطلب نکات حفاظت در برابر حریق می‌تواند برای شما مفید باشد.)
انواع درب ضد حریق
همانطور که گفتیم، درب ضد حریق یکی از تجهیزات مهم برای محافظت از آتش است. این درها می‌توانند زمان ارزشمند را بخرند و به ساکنان این امکان را می‌دهند تا به سلامت از ساختمان خارج شوند. در صورت وقوع شرایط اضطراری، این درب‌ها نه تنها برای ایجاد یک مسیر فرار روشن و ایمن، بلکه برای کاهش گسترش دود و شعله نیز حیاتی هستند.
از آنجایی که دربهای ضد حریق پتانسیل نجات جان انسان‌ها و کاهش آسیب‌های طولانی مدت را دارند، مالکان باید قوانین سختگیرانه‌ی بهداشتی و ایمنی ساختمان را رعایت کنند. اثربخشی درب ضد آتش و همچنین نوع مورد نیاز با توجه به موقعیت آن در ساختمان و انواع خطرات آتش‌سوزی که با آن مواجه است، تعیین می‌شود.
انواع مختلفی از دربهای ضد حریق وجود دارد که مواد مختلف، درجه‌بندی‌ها و سطوح محافظتی مختلف در برابر حریق را در بر می‌گیرند.
( در صفحه‌ی اعلام حریق بیسیم می‌توانید نسبت به نصب و خرید این تجهیزات اطلاعات کسب کنید.)
انواع درب ضد حریق: درب ضد حریق شیشه‌ای
شاید تصور این مساله دشوار باشد که شیشه را ماده‌ای مقاوم در برابر آتش بدانیم. با این حال، به لطف فناوری‌های پیچیده، شیشه نیز مانند سایر مواد گزینه‌ی مناسبی است. درک این نکته ضروری است که درب ضد حریق شیشه ای باید از شیشه‌های مقاوم در برابر آتش ساخته شود. این مساله نشان می‌دهد که شیشه آزمایشات لازم در برابر آتش را گذرانده و دارای گواهینامه‌ی مقاومت در برابر آتش است.
گواهی E نشان می‌دهد که شیشه درب ضد آتش هنگام قرار گرفتن در معرض آتش یا گرما شفاف باقی می‌ماند و حداکثر دید و انتقال نور را امکان‌پذیر می‌سازد. این مساله همچنین به این معناست که شیشه فقط مانع از گسترش آتش و دود می‌شود اما از انتقال گرما و حرارت جلوگیری نمی‌کند. عددی که بعد از درجه‌ی طبقه‌بندی E می‌آید، نشان می‌دهد که چقدر طول می‌کشد تا شیشه‌های دارای درجه‌ی حفاظت از آتش، به خوبی مناطق را جدا کرده و از گسترش آتش و دود جلوگیری می‌کنند.
شیشه‌ی نسوز دارای گواهی E در برابر حریق مقاومت خوبی دارد و مانع از گسترش دود و آتش می‌شود. عددی که پس از E می‌آید نیز حداکثر زمان مقاومت شیشه در برابر حریق است.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب خطای سیستم اعلام حریق را نیز مطالعه کنید.)
طبقه‌بندی دربهای ضد حریق شیشه‌ای
شیشه‌های نسوز سخت شده می‌توانند در برابر دمای بیش از 1600 درجه‌ی فارنهایت یا 870 درجه‌ی سانتی‌گراد مقاومت کنند، در حالی که شیشه‌های معمولی فقط می‌توانند دمای 250 درجه‌ی فارنهایت یا 121 درجه‌ی سانتی‌گراد را تحمل کنند. صفحه‌ی شیشه‌ای آتش‌نشانی و درها نیز می‌توانند تا 120 دقیقه در برابر آتش مقاومت کنند. کلاس و طبقه‌بندی درب‌ها و پرده‌های ضد حریق شیشه‌ای به شرح زیر است:
- کلاس E: این مورد ابتدایی‌ترین شکل شیشه مقاوم در برابر آتش است و می‌تواند برای مدتی طولانی شعله و دود را تحمل کند اما نمی‌تواند از انتقال گرما از منبع آتش جلوگیری کند.
- کلاس EW: این دومین نوع شیشه مقاوم در برابر حریق است که می‌تواند به طور موثری شعله و دود را برای مدتی طولانی مهار کند. با این حال، تا حدی ویژگی عایق بودن یا مقاومت در برابر گرمای تابش شده از منبع نیز ایجاد می‌کند.
- کلاس EI: این نوع شیشه نیز مقاوم در برابر آتش است و طیف وسیعی از محافظت را ارائه می‌دهد. درب ضد حریق شیشه ای کلاس EI نه تنها از آتش و دود، بلکه از گرمای ساطع شده از منبع آتش نیز محافظت می‌کند.
- در ضد حریق E30: یک در یا صفحه‌ی شیشه‌ای با درجه‌ی E30 می‌تواند در مواقع آتش‌سوزی به مدت 30 دقیقه در برابر انتشار دود و شعله‌های آتش مقاومت کند و فرصت نیم ساعته‌ای برای هر کسی که در ساختمان است را برای یافتن مسیر امن، فراهم کند.
- درب ضد حریق E60: دربهای E60 درجه‌ی محافظت بالاتری را ارائه می‌دهند و تا 60 دقیقه در برابر از دست دادن یکپارچگی و پایداری مقاومت می‌کنند.
- درب ضد حریق E120: بالاترین درجه‌ی شیشه‌ی مقاوم در برابر حریق درجه‌ی E120 است که نشان می‌دهد شیشه پیش از از دست دادن کارایی خود می‌تواند تا 120 دقیقه در برابر آتش و دود مقاومت کند.
انواع مختلف درب ضد آتش با کلاس و طبقه‌بندی‌های مختلف را می‌توان برای محیط‌های مختلف انتخاب کرد. بیشترین میزان مقاومت این درب‌ها در برابر حریق 120 دقیقه برای درب نسوز E120 است.
(در صفحه‌ی پنل اعلام حریق می‌توانید با انواع پنل‌های اعلام حریق آشنا شوید.)
انواع درب ضد حریق: درب ضد حریق چوبی
فدراسیون نجاری بریتانیا به درب ضد حریق چوبی درجه‌بندی FD درجه‌بندی می‌دهد تا سطح حفاظت آنها را نشان دهد. یکی دیگر از سازمان‌های برجسته که رتبه‌بندی در ضد حریق را ارائه می‌دهد، فدراسیون نجاری بریتانیا (BWF) است. درجه‌بندی حریق BWF برای مجموعه درب نسوز بر حسب دقیقه بیان می‌شود و پس از حروف FD بیان می‌شود. برای مثال، FD30 مخفف یک درب ضدحریق 30 دقیقه‌ای است که نشان می‌دهد حداقل 30 دقیقه حفاظت در برابر آتش را ارائه می‌دهد.
موارد زیر بیشترین استفاده را در سطوح یکپارچگی دارند:
- FD30 برای 30 دقیقه
- FD60 برای 60 دقیقه
- FD90 برای 90 دقیقه
- FD120 برای 120 دقیقه
دربهای ضد آتش چوبی با درجه‌بندی FD مشخص می‌شوند و حداقل 30 تا حداکثر 120 دقیقه می‌توانند در برابر آتش مقاومت کنند.
(از مطلب ایزولاتور اعلام حریق بازدید کنید.)
طبقه‌بندی درب ضد حریق بر اساس ویژگی‌های ظاهری
انواع مختلف دربهای ضد حریق را می‌توان از نظر روش باز و بسته شدن نیز طبقه‌بندی کرد که شامل دربهای ضد حریق چرخشی، کشویی، کرکره‌ها و دربهای گیوتینی می‌شوند.
درب ضد آتش چرخشی (The fire-rated swing doors)
این درهای ضد حریق حول محوری می‌چرخند که لولای تکی در سمت راست یا چپ در است. این لولای تکی تنها اجازه می‌دهد که در را به یک طرف باز کنید؛ سمت راست یا چپ. درب چرخشی ضد حریق یکی از پراستفاده‌ترین درب‌ها است زیرا برای طیف وسیعی از ساختمان‌ها مانند خانه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز خرید، مراکز آموزشی و غیره مناسب است.
درب ضد حریق کشویی (Sliding fire-rated doors)
این دربهای ضد حریق مخصوص ساختمان‌هایی طراحی می‌شوند که در آنها خطر آتش‌سوزی به دلیل وجود مواد انبار شده یا به دلیل ماهیت فعالیت‌های توسعه یافته در ساختمان وجود دارد. دربهای کشویی در انواع نیمه اتوماتیک و اتوماتیک وجود دارند. درب ضد حریق کشویی نیمه اتوماتیک از یک سیستم وزنه‌ی تعادل برای بسته شدن استفاده می‌کند، درحالی که درب اتوماتیک توسط یک موتور عمل می‌کند.
کرکره‌های ضد حریق (Fire-rated shutters)
این کرکره‌های ضد حریق به طور ویژه برای پر کردن شکاف‌های بزرگ در مناطقی با فضای آزاد کمتر طراحی شده‌اند. آتش سوزی می‌تواند باعث خسارات زیادی شود و تمام دارایی‌ها و هر چیزی که در ساختمان است را نابود کند. اما کرکره‌های ضد حریق می‌توانند با ایجاد یک سد موثر در برابر گسترش آتش در اماکن تجاری و صنعتی عمل کنند و باعث کاهش خسارات ناشی از حریق شوند.
(از مطلب شیر کنترل چیست در فایرفایت بازدید کنید.)
درب ضد حریق گیوتینی (Guillotine fire-rated doors)
این دربهای ضد حریق برای بخش‌بندی فضاهای بسیار خاص مانند تردمیل‌ها در سالن‌های دسته‌بندی چمدان‌ها، سالن‌های آزمایشگاه و غیره استفاده می‌شوند. این درب‌ها عمدتا باز نگه داشته می‌شوند و با دریافت سیگنال از سیستم تشخیص حریق با نیروی گرانش به سرعتی که توسط جاذب‌های شعاعی مربوطه کنترل می‌شود، بسته می‌شوند. این درها دارای تجهیزات ایمنی مناسب برای جلوگیری از سقوط در مواقعی هستند که عنصر تعلیق درب ممکن است بشکند.
عناصر تکیه‌گاه این نوع درب نسوز باید به سازه‌های فلزی مستحکم جوش داده شود و مقاومت آن در برابر آتش نیز به اندازه‌ی درب مورد نظر باشد. این چارچوب بعلاوه باید به اندازه‌ی کافی قوی باشد تا بتواند وزن درب و انبساط‌های آن را تحمل کند.
درب‌هایی که ارتفاع بیش از 2400 میلی‌متر هستند، می‌توانند دارای درب دسترسی عابر پیاده باشند و از فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه ساخته شده باشند.
(در مورد شیر آتش نشانی و انواع آن بیشتر بخوانید.)
اهمیت نصب درب ضد حریق
دربهای ضد حریق با درجه حفاظتی مختلف می‌توانند به کند کردن یا جلوگیری از گسترش آتش و دود کمک کنند اما این درها به گونه طراحی نشده‌اند که کاملا نسوز باشند. این درها از مواد قابل احتراق ساخته شده‌اند و در نهایت در آتش می‌سوزند. با این حال، آنها در برابر نفوذ گرما و شعله برای کاهش سرعت آتش در یک بازه‌ی زمانی مشخص مقاومت می‌کنند و با مهار آتش و دود زمان بیشتری برای خروج افراد از ساختمان فراهم می‌کنند.
اکثر افراد بر عنصر آتش تمرکز می‌کنند و اهمیت استنشاق دود را دست کم می‌گیرند. با این حال، اکثر افراد که در آتش‌سوزی‌ها تلف می‌شوند، در نتیجه‌ی استنشاق دود جان خود را از دست می‌دهند. درهای ضد حریق همچنین ممکن است به محافظت از دارایی‌ها و اموال افراد نیز کمک کنند.
درب ضد حریقمانع از گسترش حریق و دود ناشی از آن می‌شود و می‌تواند نقش مهمی در کاهش خسارت‌های جانی و مالی ناشی از حریق داشته باشد.
(از مطلب سیستم اطفا حریق سقفی نیز بازدید کنید.)
قیمت درب ضد حریق
در ضد حریق یا درب مقاوم در برابر آتش، به طور ویژه برای جلوگیری از گسترش آتش و دود ساخته شده است. در ضد حریق به این معناست که اگر به درستی نصب شود می‌تواند در طول یک بازه‌ی زمانی مشخص نسبت به حریق مقاوم باشد.
در این مطلب به معرفی انواع دربهای ضد حریق پرداختیم؛ درهایی که اغلب در ساختمان‌های عمومی، ساختمان‌های اداری و مکان‌هایی مانند خوابگاه‌ها و غیره نصب می‌شوند. اگر به دنبال درب ضد حریق ارزان هستید و یا می‌خواهید در مورد قیمت درب ضد حریق بدانید می‌توانید با مشاوران مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید.
