امروزه در بسیاری از مراکز اداری، تجاری، صنعتی و همینطور ساختمان‌های مسکونی و موارد خانگی، سیستم اعلام حریق نصب می‌شود. سیستم‌های اعلام حریق نقش بسیار مهمی در کاهش خسارت‌های ناشی از آتش‌سوزی دارند و خرید سیستم‌های اعلام حریق یکی از مهمترین کارهایی است که برای حفظ امنیت می‌توان انجام داد. در این مطلب بر آن هستیم که در خصوص سیستم اعلام حریق خانگی و انواع آن نکاتی را بیان کنیم. برای اطلاع از تفاوت سیستم اعلام حریق خانگی و صنعتی می‌توانید به این صفحه مراجعه کنید.
سیستم اعلام حریق خانگی چیست؟
اولین قدم برای محافظت از جان و مال ساکنان یک ساختمان مسکونی در برابر عواقب ناشی از آتش‌سوزی، راه‌اندازی و نصب سیستم‌های اعلام حریق خانگی است. سیستم اعلام حریق در واقع مجموعه‌ای از قطعات الکتریکی است که وجود دود، شعله یا گاز مونوکسید در محیط را تشخیص می‌دهد. این سیستم‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در مواقع اضطراری هشدار بدهند تا افراد حاضر در ساختمان بتوانند برای محافظت از خود و دیگران اقدامات لازم را انجام دهند. بنابراین پس از تشخیص علائم فوق هشدارهایی جهت جلوگیری از حوادث جبران ناپذیر منتشر می‌گردد. جدای از اینکه روش تشخیص آتش‌سوزی چطور باشد آژیر خطر برای هشدار به افراد حاضر در محل به صدا در می‌آید.
هشدارها یا تشخیص اتوماتیک دتکتورهای حریق اعلام هستند و یا توسط فرد و با فشردن شستی‌های اعلام حریق فعال می‌شوند. آژیرها می‌توانند آژیرهای الکترومکانیکی با قدرت‌های مختلف و یا آژیر فلاشرهایی با صدای معمول باشند. سیستم‌های اعلام حریق خانگی بعلاوه ممکن است دارای یک سیستم سیگنال از راه دور باشند که می‌تواند از طریق پنل مرکزی به آتش‌نشانی هشدار دهد.
نصب سیستم اعلام حریق خانگی برای ساختمان‌های چند طبقه
نصب و راه‌اندازی سیستم‌های اعلام حریق برای ساختمان‌هایی که بیشتر از 5 طبقه هستند الزامی است. (بعلاوه ساختمان‌هایی که حداقل 11 واحد مسکونی دارند ملزم به نصب سیستم‌های اعلام حریق هستند). ساختمان‌های مسکونی 20 واحد به بالا (بیش از 10 طبقه از کف) بهتر است از سیستم‌های آدرس‌پذیر استفاده کنند. بعلاوه اینکه سیستم‌های متعارف اعلام حریق از قیمت مناسبی برخوردار بوده و مناسب ساختمان‌های تا 9 طبقه است.
نکته‌‌ای که وجود دارد این است که نصب و راه‌اندازی سیستم اعلام حریق خانگی در ساختمان‌های مسکونی کمتر از 5 طبقه اختیاری است اما توصیه می‌شود برای ایجاد شرایط ایمنی و حفظ جان و مال ساکنان، در این ساختمان‌ها هم از سیستم اعلام حریق خانگی استفاده شود.
انواع سیستم‌های اعلام حریق خانگی از نظر سیستم
سیستم‌های اعلام حریق صنعتی و خانگی از چندین بخش تشکیل شدند و از سینگال‌های صوتی و بصری برای هشدار احتمال وقوع آتش‌سوزی، وجود دود یا مونوکسیدکربن در محل استفاده می‌کنند. سیگنال هشدار یا صدای آژیر بلند است و یا چراغ چشمک زن؛ و البته ممکن است هر دوی اینها را شامل شود. بعضی از سیستم‌های اعلام حریق هشدارهای دیگری از جمله فرستادن پیام یا تماس گرفتن را هم شامل می‌شوند.
سیستم‌های اعلام حریق بر اساس نوع کارکرد به سه دسته‌ی زیر تقسیم می‌شوند:
- متعارف (conventional)
- آدرس پذیر (Addressable)
- بیسیم (wireless)
سیستم‌های متعارف
در سیستم‌های متعارف (Conventionl) هر زون یا قسمت سیم‌کشی جداگانه دارد و سیم‌ها به صورت شعاعی و یا ستاره‌ای به مرکز کنترل متصل می‌باشند. این نوع سیستم‌ها به عنوان یک واحد عمل می‌کنند و نمی‌توانند منطقه‌ی دقیق وقوع آتش‌سوزی را مشخص کنند به همین دلیل برای ساختمان‌های مسکونی بالاتر از 10 طبقه مناسب نیستند. به طور کلی سیستم‌های متعارف به علت قیمت مناسب و سادگی در نصب و راه‌اندازی همچنان به صورت بسیار گسترده‌ای مورد استقبال قرار می‌گیرند و برای استفاده به عنوان اعلام حریق خانگی بسیار مناسب هستند.
اعلام حریق آدرس‌پذیر
سیستم‌های آدرس‌پذیر دارای هوشمندی و سرعت بالاتر بوده و همچنین مکان دقیق وقوع حریق را مشخص می‌کنند. ارتباط بین اجزا به صورت سیم‌کشی حلقوی با میزان کمتر سیم نسبت به سیستم متعارف است. در ساختمان‌های مسکونی با طبقات یا واحدهای بیشتر، بهتر است از این نوع سیستم اعلام حریق استفاده شود. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه‌ی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر مراجعه کنید.
اعلام حریق بیسیم یا وایرلس
سیستم اعلام حریق بیسیم در واقع آخرین نسل از سیستم‌های اعلام حریق محسوب می‌شود که با حذف کابل‌کشی، سرعت نصب و راه‌اندازی در آن بسیار بالا رفته است. در این نوع سیستم، تجهیزات کشف حریق دستی یا اتوماتیک به وسیله‌ی امواج بیسیم با مرکز کنترل در ارتباط هستند. البته مهمترین مزیت سیستم‌های بیسیم امکان استفاده از آنها در مکان‌های در حال بهره‌برداری، موزه‌ها، آثار تاریخی و مکان‌های لوکس و حساس است.
خرید سیستم اعلام حریق خانگی مناسب
برای تعیین مناسب‌ترین سیستم اعلام حریق خانگی باید ابتدا نیازهای خاص خود را مشخص کنید. شما باید به دنبال یک سیستم اعلام حریق متناسب با سیستم امنیتی فعلی خود باشید. بدون اینکه کیفیت را قربانی کنید به دنبال خرید سیستمی باشید که قیمتی متناسب با بودجه‌ی شما دارد. در خصوص برندها بسته به نوع سیستم (آدرس‌پذیر، متعارف یا بیسیم) محصولات ایرانی و خارجی زیادی در بازار وجود دارد. بسیاری از این محصولات مورد تایید سازمان آتش‌نشانی هستند و برای استفاده برای اعلام حریق خانگی مورد تاییدند.
رنج قیمت مورد نظر خریدار در انتخاب نوع سیستم تاثیرگذار است. بنابراین باید متناسب با بودجه‌ای که در نظر گرفته شده، سیستمی با کیفیت مطلوب انتخاب کرد. هر برندی نقاط ضعف و قوتی در اجرا و بهره‌برداری سیستم اعلام حریق دارد که باید مدنظر قرار گرفته شود. خوشبختانه برای کاربرد اعلام حریق خانگی، تولیدات باکیفیت و خوبی در کشور داریم که ضمن اخذ استانداردهای مرتبط، قیمت بسیار مناسبی هم دارند. برای دریافت مشاوره و دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص تجهیزات اعلام حریق خانگی می‌توانید با شماره 09120149425 تماس بگیرید.
انواع سیستم اعلام حریق خانگی از نظر کاربری
انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا (NFPA) سیستم‌های هشداردهنده‌ی آتش را به چهار گروه تقسیم‌بندی کرده است.
- سیستم‌های اعلام حریق ترکیبی: این سیستم‌ها به صورت مشترک با سیستم‌های دیگر امنیتی غیر از اعلام حریق مانند دوربین مدار بسته، کنترل تردد، تخلیه اضطراری و …کار می‌کند.
- سیستم اعلام حریق خانگی: این سیستم‌ها برای ساختمان‌های کوچکتر که فقط شامل یک پنل مرکز کنترل هستند، اجرا می‌شود .در کشور ما برای تمامی ساختمان‌های 5 طبقه و بالاتر استفاده از سیستم اعلام حریق خانگی الزامی است.
- سیستم اعلام حریق شهری(تحت نظارت آتش نشانی): این سیستم با امکان نظارت و اعلام اضطراری عمومی در داشتن شهری ایمن نقش ایفا می‌کنند که متاسفانه در حال حاضر در کشور ما وجود ندارد.
- سیستم‌های اعلام حریق برای مکان‌های حفاظت شده و محلی: که قالبا دارای یک ایستگاه نظارتی هستند و به صورت نظارت از راه دور، سیستم هشدار کمکی و اختصاصی و یا سیستم اعلام حریق ایستگاه مرکزی کار می‌کنند.
بررسی انواع دتکتورها در سیستم اعلام حریق خانگی
سیستم‌های تشخیص حریق، مرکز و هسته‌ی سیستم‌های امنیتی خانگی هستند. این سیستم‌ها می‌توانند مستقیما مسئول مرگ و زندگی افراد باشند. هر خانه و ساختمان مسکونی‌ای که ساخته می‌شود باید مجهز به سیستم‌های اعلام حریق شود؛ به ویژه در نقاط گردشی که مسیر فرار ساختمان هم هستند، نقاط پرخطر مثل آشپزخانه یا اتاق نشیمن و در نهایت در تمام اتاق خواب‌ها. انواع دتکتورهایی که برای سیستم‌های اعلام حریق خانگی استفاده می‌شوند به قرار زیر است:
-
- دتکتورهای دودی
- دتکتورهای حرارتی
- دتکتورهای مونکسیدکربن
حریق به همراه خود نشانه‌های فیزیکی به همراه دارد که هریک از نشانه‌ها مبنای تشخیص در هر یک از دتکتورهای فوق است. برای مثال دتکتورهای حرارتی به این صورت کار می‌کنند که اگر دما بیش از یک مقدار از پیش تعیین شده شود زنگ خطر به صدا در خواهد آمد. دتکتورهای مونوکسیدکربن با تشخیص میزان مونوکسیدکربن موجود در هوای محیط، اعلام خطر می‌کنند. دتکتورهای دودی نقطه‌ای پرکاربردترین دتکتور در سیستم‌های اعلام حریق خانگی به شمار می‌رود. استفاده از دتکتورهای دود خانگی در کنار سیستم‌های امنیتی دیگر می‌تواند در کاهش خسارت بسیار مفید باشد.
اعلام حریق هوشمند (آنالوگ آدرس‌پذیر)
سیستم‌های اعلام حریق می‌توانند هوشمند باشند. هوشمندبودن یعنی در سیستم دتکتور پردازنده بوده و دتکتور فراتر از یک سنسور معمولی به صورت پردازنده عمل می‌کند. بدین ترتیب علاوه بر کاهش بار پردازشی پنل مرکزی، ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدیدی به سیستم اضافه می‌شود.
- آلارم‌های کاذب و خطای سیستم به شدت کاهش می‌یابد.
- دتکتور قابلیت جبران‌سازی پیدا می‌کند و می‌تواند گرد و غبار و اتفاقات موقت را نادیده بگیرد.
- حساسیت دتکتورها از پنل یا از راه دور قابل تنظیم، افزایش و یا کاهش است.
چراغ چشمک‌زن در سیستم اعلام حریق خانگی (flasher)
در سیستم‌های اعلام حریق خانگی این چراغ‌ها یکی از تجهیزات اعلام‌کننده‌ی حریق هستند که با نور ثابت یا چشمک‌زن به صورت ثابت یا گردان و معمولا با رنگ قرمز در دو مکان نصب و استفاده می‌شوند:
- پاگردها راهرو و یا راه پله‌ها: موازی با آژیرها نصب شده و همزمان با آنها بکار می‌افتند. برای افراد ناشنوا بسیار کارایی دارند و در صورت از کار افتادن احتمالی آژیرها می‌توانند محل حریق را مشخص کنند.
- بالای سر در واحد‌ها یا اتاق‌ها: در مکان‌هایی که یک زون یک طبقه از ساختمان با چند واحد را تشکیل می‌دهد و یا در هتل‌ها که هر زون دارای چندین اتاق می‌باشد با نصب این چراغ‌ها بالای هر واحد یا اتاق و یا قسمت جدای هر زون می‌توان سریع‌تر محل حریق در یک زون را شناسایی کرد.
