سیستم‌های اعلام حریق شامل چهار بخش اصلی پنل مرکزی، اعلام حریق، کشف دستی و کشف اتوماتیک هستند. سنسور اعلام حریق (دتکتور یا کاشف حریق) به تجهیزاتی گفته می‌شود که به صورت اتوماتیک وقوع حریق را شناسایی می‌کند. در این مطلب تصمیم داریم در خصوص سنسورهای اعلام حریق و همچنین انواع آن، نکاتی را بیان کنیم.
راهنمای انتخاب سنسور اعلام حریق
ساده‌ترین و ارزانترین نوع سیستم اعلام حریق که برای پروژه‌های کوچک مناسب است، سیستم اعلام حریق متعارف است. از این نوع سیستم می‌توان در پروژه‌های مسکونی (تا 10 طبقه از کف) و مدارس و مهدکودک‌ها استفاده کرد.
در مورد سنسورها چند نکته را باید مدّنظر داشته باشید:
- برای اتاق خواب، سالن ، اتاق آسانسور و پارکینگ انتها باز، از سنسورهای دودی نوری (اپتیکال) استفاده کنید.
- برای هر اتاق خواب 1 دتکتور باید نصب شود.
- برای سالن و اتاق با طول اضلاع کمتر از 10 متر یک سنسور کافی است.
- برای پارکینگ‌ها با انتهای بسته می‌توانید از سنسور دودی استفاده کنید.
- برای پارکینگ با دو سمت باز می‌توانید از سنسور ترکیبی استفاده کنید.
- در آشپزخانه‌ها و موتورخانه‌ها نیز از سنسور حرارتی استفاده می‌شود.
به صورت استاندارد برای هر طبقه مسکونی یک شستی و یک آژیر استفاده می‌شود که این آژیر و شستی در پاگردها و بیرون از واحدهای آپارتمان قرار می‌گیرند. به این ترتیب تعداد و نوع سنسورهای مورد نیاز یک پروژه مشخص می‌شود.
بررسی انواع دتکتورهای سیستم اعلام حریق
دتکتورهای اعلام حریق ایرانی و خارجی را می‌توان با توجه به نوع سیستم، مستقل یا موضعی بودن، نحوه‌ی عملکرد و ناحیه‌ی تحت پوشش (خطی یا نقطه‌ای) دسته‌بندی کرد. غیر از دتکتور موضعی، سایر دتکتورها در هر یک از دسته‌بندی‌های فوق، یک طبقه به خود اختصاص می‌دهند. برای مثال یک دتکتور بر اساس پایه‌ی تشخیص می‌تواند دودی و در عین حال آدرس‌پذیر و نقطه‌ای باشد. در ادامه هر کدام از این دسته‌بندی‌ها را معرفی می‌کنیم.
دتکتورهای اعلام حریق بر اساس نوع سیستم
سیستم‌های اعلام حریق در سه دسته‌ی متعارف، آدرس‌پذیر و بیسیم (وایرلس) تولید و به بازار عرضه می‌شوند. از این جهت سه نوع سنسور اعلام حریق داریم که شامل سنسور اعلام حریق متعارف، آدرس‌پذیر و بیسیم هستند.
دتکتورهای مستقل یا موضعی
نوعی از دتکتورها یا سنسورهای اعلام حریق بدون سیم بوده و به صورت مستقل عمل می‌کنند. این دتکتورها علاوه بر اینکه دارای سیستم کشف هستند، دارای بازر داخلی بوده و عملیات هشدار را به تنهایی انجام می‌دهند. تغذیه‌ی این دتکتورها نیز از طریق باتری کتابی داخلی آن انجام می‌شود.
به این دتکتورها اصطلاحا دتکتور موضعی گفته می‌شود و متعلق به سیستم اعلام حریق نیستند. از آنجایی که این دتکتورها نیاز به کابل‌کشی ندارند بعضی افراد به اشتباه به آنها دتکتورهای بیسیم می‌گویند.
انواع دتکتورها از نظر ناحیه‌ی تحت پوشش
نوع دیگر دسته‌بندی دتکتورها بر اساس خطی یا نقطه‌ای بودن است.
- خطی – دتکتور حرارتی خطی (Linear Heat Detector)، دتکتور دودی خطی، لیزری یا Beam Detector
- نقطه‌ای – دتکتورهای دود نقطه‌ای در انواع یونیزاسیون و نوری، دتکتور حرارتی نقطه‌ای در انواع حرارتی دما ثابت، حرارتی دما افزایشی و ترکیب دما ثابت و دما افزایشی.
طبقه‌بندی دتکتورها بر اساس نحوه‌ی عملکرد
وقوع حریق با یک سری نشانه‌های فیزیکی و شیمیایی همراه است. این نشانه‌ها مبنای تشخیص اتوماتیک سیستم اعلام حریق هستند. از نشانه‌های حریق می‌توان به دود، حرارت، شعله و گاز اشاره کرد.
بر این اساس دتکتورهای دودی، حرارتی، شعله و گازی را داریم. البته در نوع دتکتورهای گازی در اکثر مواقع مقصود کشف خود گاز، به علت خطرات احتمالی است و خود حریق از طریق سایر نشانه‌های حریق کشف می‌شود.
انواع دتکتورهای دودی
دتکتورهای دودی سنسورهایی هستند که دود را به عنوان نشانه‌ی اصلی حریق تشخیص می‌دهند. دتکتورهای دودی یا Smoke detector در ساختمان‌ها و نقاط مختلفی نصب می‌شوند.
- دتکتورهای دودی نقطه‌ای نوری (Optical Smoke Detector)
این دتکتورها، معمول‌ترین و رایج‌ترین نوع دتکتورها هستند که برای کاربردهای خانگی، اداری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای نصب در منازل مسکونی تنها از این نوع دتکتور استفاده می‌شود.
- دتکتورهای دودی نقطه‌ای یونیزاسیون
این دتکتورها به خاطر ماده‌ی رادیواکتیو استفاده شده در آنها و به خاطر مضراتی که برای طبیعت و انسان داشتند منسوخ شده‌اند.
- دتکتورهای دودی خطی یا بیم دتکتور (Beam Detector)
به خاطر پوشش‌دهی وسیع بیم دتکتورها، از آنها برای کشف و اعلام حریق در مکان‌های بزرگ و مهم مثل انبار، فرودگاه، کارخانه‌ها، بناهای تاریخی و سایر فضاهای مشابه استفاده می‌شود.
- دتکتورهای دودی کانالی یا داکتی (Duct Detector)
این دتکتورها برای استفاده در مسیر کانال‌های هوا مناسب هستند.
- دتکتورهای دودی مکنده (Air Sampling)
دتکتورهای دودی مکنده گرانترین و حساس‌ترین دتکتورهای دودی هستند که برای مکان‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع دتکتورهای حرارتی
در میان روش‌های کشف اتوماتیک حریق یکی از پرکاربردترین روش‌ها، استفاده از دتکتورهای حرارتی است. این نوع دتکتورها در دو نوع حرارتی دما ثابت و حرارتی دما افزایشی تولید می‌شوند که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر در خصوص آنها صفحه‌ی دتکتور حرارتی در فایرفایت را مطالعه کنید.
- دتکتورهای حرارتی نقطه‌ای که در منازل مسکونی و در آشپزخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- دتکتورهای حرارتی خطی یا کابلی (Linear Heat Detector) که شبیه کابل هستند و جهت استفاده بر روی سینی‌های کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع دتکتورهای شعله‌ای
در مطلبی دیگر در مورد دتکتور شعله‌ای صحبت کرده‌ایم. از این دتکتورها کاربردهای مختلف صنعتی و تجاری دارد که می‌توان به استفاده در خط لوله‌ی نفت و گاز، اطراف توربین‌ها، سکوهای نفتی و غیره اشاره کرد. دسته‌بندی دتکتورهای شعله‌ای بر اساس شناسایی شعله در آنها صورت می‌گیرد؛ اینکه بر اساس کدام طیف امواج شعله را شناسایی می‌کنند و در ساختار آنها چند چشم شعله‌بین تعبیه شده است.
فروش سنسور اعلام حریق در مرکز اعلام حریق آرات
مرکز اعلام حریق آرات در زمینه‌ی فروش انواع تجهیزات اعلام حریق فعالیت می‌کند. انواع سنسورهای اعلام حریق را می‌توانید با قیمت مناسب از این مرکز تهیه کنید. برای دریافت مشاوره در خصوص خرید تجهیزات اعلام حریق و سنسورهای اعلام حریق با شماره تلفن ۰۹۱۲۰۱۴۹۴۲۵ تماس بگیرید.
