یک سیستم اعلام حریق متشکل از مجموعهای تجهیزات الکترونیکی است که همگی در ارتباط با هم عمل میکنند تا بتوان هرچه سریعتر نسبت به اطفای حریق اقدام کرد. برخی از این تجهیزات اتوماتیک هستند، مانند دتکتورهای دودی، حرارتی و غیره؛ و برخی دیگر نیز دستی هستند، مانند شستیها. به این ترتیب، شستی اطفا حریق یک دستگاه اعلام حریق دستی است که با فشار دادن یک دکمه یا پایین کشیدن یک اهرم فعال میشود. انواع مختلفی از شستیها وجود دارد که با رنگهای مختلف مشخص میشوند و ما تصمیم داریم در این مطلب فایرفایت در خصوص شستی اطفا حریق یا شستی تخلیه اطفای حریق، شستی زرد رنگ اعلام حریق چیست و شستی سبز رنگ اعلام حریق صحبت کنیم.
شستی یا نقطه تماس دستی (Manual Call Point) چیست؟
شستی، شاسی یا نقطه تماس دستی یکی از تجهیزات سیستم اعلام و اطفای حریق است که از یک محفظهی پلاستیکی یا ضد آب ساخته شده و روی آن صفحهای قرار دارد که با فشار دادن به پایین میافتد. سطح فشار را میتوان به گونهای طراحی کرد که دارای مکانیزم تک عملی یا مکانیزم دوگانه باشد.
در بسیاری از عملکردهای دوگانه، کاربر باید ابتدا یک پوشش یا صفحه را بالا بگیرد و سپس دکمه را به عنوان حرکت دوم، فشار دهد. با فشار دادن دکمهی شستی، سیستم اعلام حریق از وقوع خطر مطلع شده و مکان آن را شناسایی میکند و به این ترتیب سیستم اعلان حریق در وضعیت هشدار قرار میگیرد.
(از مطلب اعلام حریق مترو نیز بازدید کنید.)
انواع شستی اطفا حریق
شستیهای فشاری یا کششی، نقاط تماس دستی هستند که در انواع شستیهای ضدانفجار و یا ایمن برای مناطق خطرناک ارائه میشوند. از شستیهای ضدانفجار میتوان در محیطهای مستعد انفجار مانند تصفیهخانههای فاضلاب، تاسیسات هستهای یا موارد مشابه استفاده کرد و بعلاوه در مناطق باز و مستعد شرایط جوی یا مناطق آلوده به گرد و غبار که نمیتوان از نسخههای معمولی استفاده کرد، میتوان شستیهای ضدانفجار نصب نمود. همچنین لازم به ذکر است که این دستگاههای آغازگر در سراسر دنیا از نوع کدگذاری مشابهی برخوردار هستند:
- شستی قرمز: برای سیستمهای اعلام حریق
- شستی نارنجی: کنترل دود و هواکش
- شستی سبز: درب خروج اضطراری/ کنترل دسترسی/ کنترل آسانسور و پله برقی
- شستی زرد: فعالسازی سیستم اطفا حریق/ تخلیهی عمومی
- شستی بنفش/ سفید: سایر شرایط اضطراری (مانند گردباد، طوفان و غیره)
(به مطلب تجهیزات اعلام حریق نیز سری بزنید.)
شستی سبز رنگ اعلام حریق مختص درب خروج اضطراری و کنترل آسانسورها میباشد.
شستی زرد رنگ اعلام حریق چیست؟
شستی تخلیه اطفای حریق که عموما با رنگ زرد مشخص میشود، برای تخلیهی دستی سیستمهای اطفا حریق در ساختمانها بکار برده میشود. هنگامی که در ساختمان آتشسوزی اتفاق میافتد و سیستم اطفای حریق به هر دلیلی عملکرد اتوماتیک ندارد یا سرعت گسترش حریق به حدی است که باید هر چه زودتر نسبت به اطفای آن اقدام کرد، از این شستی استفاده میشود. با فشردن شستی زرد رنگ اطفای حریق، سیستم اطفای حریق فورا فعال شده و حریق کنترل میشود.
(از مطلب درب ضد حریق نیز بازدید کنید.)
در مقابل شستیهای فعالسازی سیستم اطفا حریق، شستیهای توقف سیستم اطفای حریق وجود دارند که به رنگ آبی هستند. از این شستیها نیز زمانی استفاده میشود که محل مورد نظر کاملا تحت کنترل است و نیاز به فعالسازی اتوماتیک یا دستی سیستمهای اطفای حریق وجود ندارد. با فعال سازی این شستیها به هر دلیل، مدار سیستم اطفای حریق قطع میشود و باید بعد از اطمینان از عدم وجود خطر حریق، سیستم اطفا حریق به حالت فعال بازگردد.
(از صفحهی سیستم اعلام حریق متعارف نیز بازدید کنید.)
بنابراین شستیهای اطفا حریق آبی رنگ برای توقف سیستم اطفای حریق هستند.
اهمیت نصب شستی اطفا حریق
سیستمهای اعلام و اطفا حریق در ساختمانها برای پیشگیری از گسترش آتش و جلوگیری از گسترش آن نصب میشوند. عملکرد درست تجهیزات سیستم اعلان حریق از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که این تجهیزات وظیفهی شناسایی و اعلان خطر را بر عهده دارند. یکی از این تجهیزات، شستیها یا نقاط تماس دستی هستند که حتی در پیچیدهترین سیستمها در مدرنترین مکانها نیز نقشی حیاتی در به صدا درآوردن هشدار در صورت ایجاد حریق دارند.
(از صفحهی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر نیز دیدن کنید.)
فعالسازی شستی اطفا حریق
فعالسازی یک سیستم تشخیص و اطفای حریق یا به صورت خودکار توسط دتکتورها و یا از طریق نقطه تماس دستی یا شستیها انجام میشود. اگرچه شستیها در طراحی و عملکرد میتوانند با هم متفاوت باشند اما تنها مکانیزم رابط ماشین انسانی هستند که ساکنان یک ساختمان میتوانند از آن برای فعال کردن سیستم اعلام یا اطفا حریق استفاده کنند.
در شرایط خاص، مداخلهی انسان سریعترین راه برای به صدا درآوردن زنگ خطر و فعالسازی سیستم اطفا حریق یا تخلیهی اضطراری است. برای مثال یک اتاق دیگ بخار را در نظر بگیرید که به طور معمولا با استفاده از یک دتکتور حرارتی مورد حفاظت قرار میگیرد. اگر یک آتشسوزی آهسته در این محل صورت بگیرد زمان زیادی طول میکشد تا دتکتور به آن واکنش نشان دهد اما اگر فردی وارد اتاق شود میتواند بلافاصله با فشار دادن شستی اطفا حریق آلارم خطر را به صدا درآورد.
بنابراین وظیفه شستی اطفا حریق، فعالسازی سیستم تشخیص و اطفای حریق میباشد.
پیشرفت تکنولوژی در شستی اطفا حریق
پیشرفت تکنولوژی در ساخت شستی اطفا حریق همگام با سایر تجهیزات این صنعت بوده است. علاوه بر تجهیزات متعارف، نسخههای آدرسپذیر و هوشمند از طریق یک ماژول رابط تعبیه شده با کنترل پنل ارتباط برقرار میکنند و با استفاده از پروتکل مناسب برای سیستم، محل دقیق دستگاه را در کنترل پنل شناسایی میکند.
(به صفحهی پنل مرکزی نیز سری بزنید.)
شستیهای قابل بازیابی یا قابل ریست شدن، که در آنها یک عنصر پلاستیکی برای فعال کردن میکروسوئیچ هنگام فشار دادن به پایین میافتد، یک پیشرفت نسبتا جدید است. در هر دو نوع، تعویض شیشه یا ریست کردن نسخهی پلاستیکی نیاز به ابزاری دارد که توسط یک فرد مجاز استفاده میشود.
استانداردها و تاییدیههای شستی اطفا حریق
برای سیستمهای اعلام حریق، استاندارد مربوط به شستی اطفا حریق EN54-11 است. استفاده از تجهیزات مورد تایید در سیستمهای ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار است. آزمایش شخص ثالث توسط یک مرکز تست معتبر چیزی بیشتر از صرفا بررسی و تایید ساختار فیزیکی و عملکرد دستگاه است. آزمایشات گستردهای برای عوامل محیطی مانند عملکرد در دماهای بالا، تست خوردگی، آزمایشهای سازگاری الکترومغناطیسی و شوک و لرزش انجام میشود.
بنابراین یک گواهی آزمایش و تست شخص ثالث به نصاب و کاربر اطمینان میدهد که دستگاه از همه نظر مطابق با استانداردهای لازم است. حتی اگر آییننامههای نصب استفاده از دستگاههای مورد تایید را اجباری نکند اما استفاده از دستگاههای غیرمجاز هم هزینههای زیادی به همراه خواهد داشت و هم در صورت عملکرد نادرست در مواقع لزوم، میتواند جان و مال افراد را به خطر بیاندازد.
خرید شستی اطفا حریق از مرکز اعلام حریق آرات
سیستمهای اعلام و اطفا حریق بخش مهمی از ایمنی ساختمانهای مختلف هستند. سیستمهای اطفا حریق با پخش کردن عامل خاموشکننده هر چه سریعتر از گسترش آتش جلوگیری میکنند. شستی اطفا حریق نیز به همین خاطر طراحی شده است تا در صورتی که اپراتور با مشاهدهی مستقیم حریق را کشف کند، با فشردن شستی اطفا حریق، عامل خاموش کننده را تخلیه کرده و آتش را مهار کند. برای خرید شستی اطفا حریق و اطلاع از قیمت شستی اطفا حریق میتوانید با مرکز اعلام حریق آرات تماس بگیرید.
