سیستم اعلام حریق مترو
مترو، محبوب‌ترین نوع وسیله حمل و نقل عمومی است. جدا از مسافران همیشگی مترو، هر روزه افراد جدیدی، مسیرهای عبور و مرور و حتی زمان رسیدن‌شان را به محل مورد نظر، با خط‌های مترو هماهنگ می‌کنند. در کلان شهرهای بزرگ، کم پیش می‌آید که کسی از مترو استفاده نکرده باشد و در اینجاست که مبحث اعلام حریق مترو حائز اهمیت می‌شود.
رفت و آمد خیل عظیمی از افراد، مسئله‌ی امنیت در مترو را به یک موضوع حیاتی و مهمی تبدیل می‌کند. مخصوصا با اخبارهای دلخراش و ناگواری که در گوشاگوش جهان از عدم پوشش دهی ایمنی در مترو، مواجه می‌شویم، این مسئله جدی‌تر می‌شود. یکی از این سانحه‌های ناراحت کننده، آتش سوزی در مترو است. در این متن می‌خواهیم به نوع سیستم اعلامِ حریق در مترو و چالش‌های آن بپردازیم.
(از مطلب سیستم اعلام حریق استادیوم نیز بازدید کنید.)
چالش‌های اعلام حریق مترو
کنترل آتش در یک فضای بزرگ که هیچگونه تجهیزاتی در آن نباشد، کار دشواری است، چه برسد در زیر زمین، با تجهیزات قابل اشتعال و همینطور جمعیتی مضطرب و هراسان! اعلام حریق مترو بسیار مسئله‌ی مهم و در عین حال پیچیده‌ای است که مدیریت هوشمندانه‌ای را میطلبد.
انتخاب نوع سیستم اعلام حریق مترو، که توانایی تشخیص به موقع و عملکردی مناسب داشته باشد، کارِ متخصصان حرفه‌ای و کاربلدی است که عملکرد انواع سیستم‌های اعلام حریق را با در نظر گرفتن تمامی چالش‌ها، بخوبی برآورد کند.
موارد چالش برانگیز برای اعلام حریق مترو
- حجم وسیعی از گرد و غبار ( ورود و خروج جمعیتی عظیم، انواع و اقسام ذرات: از گرد و غبار خاک گرفته تا انواع ذرات شیمیایی).
- جریان شدید هوا (تهویه و سرعت بالای قطار)، موجب پراکندگی نشانه‌های آتش می‌شود.
- تجهیزات الکترونیکی قوی
- حجم بالای جمعیت و عدم رعایت نکات ایمنی توسط آنها (مثل رها کردن سیگار نیمه روشن یا استفاده از ابزارهای قابل اشتعال)
- نقص فنی و اشکالات مکانیکی
- مورد آخر هم شرایط ویژه در زیرزمین
(به مطلب سیستم اعلام حریق در جایگاه سوخت نیز رجوع کنید.)
تجهیزات لازم برای اعلام حریق مترو
طبق گزاراشات به دست رسیده، سیستم اعلام حریق مترو مطابق با استانداردهای جهانی BMS و FES است. به عنوان نمونه، در مترو کرج، جهت ایمنی بیشتر، از سیستم اطفا حریق در دو نوع گازی و آبی استفاده شده است. برای ایمن سازی هر چه بیشتر در ایستگاه‌ها و تونل‌ها، باید تجهیزات گسترده‌ای استفاده شود:
- سیستم دوربین نظارتی هوشمند
- سیستم کنترل تردد
- سیستم اعلام اطفا حریق
- سیستم تهویه هوا
- سیستم برق اضطراری
- آسانسور و پله برقی
چه نوع سیستمی برای اعلام حریق مترو مناسب است؟
- دسترسی محدود (در ایستگاه‌های مترو معمولا دسترسی به دتکتورهای اعلام حریق برای تست، تعمیر و تعویض دشوار است. بنابراین باید به فکر تجهیزاتی با دوام بود که به نگهداری حداقلی نیاز دارد)
- نصب و راه اندازی سیستم اعلام حریق مترو، اغلب وقت‌گیر و مختل کننده است. بنابراین باید سیستم اعلام حریقی را انتخاب کرد که مدت زمان زیادی برای نصب نیاز نداشته باشد، چون موجب اختلال در حمل و نقل می‌شود.
- استفاده از یک سیستم اعلام حریقی که در تشخیص درست بسیار قدرتمند باشد. چون حرکت و ارتعاشات زیاد در مترو ممکن است به راحتی دتکتورها را به اشتباه بیاندازد.
نوع سیستم اعلام حریق مترو
نوع سیستم اعلام حریق مترودر حال حاضر اعلام حریق در مترو، توسط دتکتورهای دودی تحت کنترل است. دتکتورهای دودی، شستی‌های اعلام حریق و همینطور انواع کپسولهای آتش نشانی تمامی مناطق را تحت پوشش قرار داده‌اند تا در صورت بروز علائم آتش سوزی به پنل مرکزی هشدار دهند.
یکی از چالش‌ها در اطفا حریق مترو، موقعیت آن و تجهیزات الکترونیکی است، بنابراین در صورت بروز قطعی علائم آتش، سیستم اسپرینکلر (آب پاش) فعال می‌شود. چون در غیر اینصورت، بسیار حادثه‌ساز است. تأمین آب در سیستم اطفا حریق، توسط یک لوله اختصاصی که به آب شهری متصل است به منطقه‌ایی که دچار آتش شده است، پمپاژ می‌شود.
دتکتورهای دودی، شستی‌های اعلام حریق و کپسولهای آتش نشانی جز تجهیزات اعلام حریق در مترو هستند.
استفاده از سیستم OSID در اعلام حریق مترو
استفاده از سیستم OSID (بیم دتکتورهای تصویربرداری دود از ناحیه باز) بر چالش‌های معمول تشخیص آتش در تونل‌ها و ایستگاه‌های مترو غلبه می‌کند. این دتکتورها به کمک پرتوهایی با طول موج دوگانه و فناوری تصویربرداری نوری دود حریق، اختلالات ناشی از آلارم‌های کاذب را به حداقل مقدار ممکن می‌رساند و حریق در کوتاه‌ترین زمان ممکن شناسایی می‌شود. در دتکتورهای OSID از فرکانس‌های نوری دوگانه، ماوراء بنفش UV و مادون قرمز IR برای کمک به شناسایی دود واقعی استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از دتکتور OSID در اعلام حریق مترو
- استفاده از دتکتور OSID به دلیل اینکه قابلیت تشخیص چندین گیرنده را دارد، می‌توان با حداقل تجهیزات از آن استفاده کرد.
- دتکتور OSID با زاویه دید گسترده، یک سیستم عالی است که در برابر حرکات و لغزش‌های طبیعی در ساختمان‌های مختلف، نصب و ترازبندی آسان‌تری نسبت به سایر دتکتورها دارد.
- ثبات عالی دستگاه، حتی در چالش برانگیزترین محیط‌ها، یکی از ویژگی‌های عالی این دستگاه است، به همین منظور هشدارهای کاذب به حداقل می‌رسد.
از مزایای استفاده از دتکتور OSID در اعلام حریق مترو، زاویه دید گسترده‌ی آن است.
سیستم اطفا و اعلام حریق مترو
اجرای سیستم اعلام حریق در مترو به دلیل تجهیزات الکترونیکی، حجم جمعیت بالا و استفاده از سیستم تهویه‌ی قدرتمند یک عملیات کاملا حرفه‌ای و حساب شده است. برای ایمن سازی ساختمان و کسب اطلاعات بیشتر به وبسایت فروش تجهیزات اعلام حریق آرات مراجعه کنید.
