سیستم اعلام حریق یکی از تجهیزات مهم در هر ساختمانی است اما این سیستم در ساختمان شما چقدر خوب کار میکند؟ اگر به طور منظم سیستم خود را تعمیر و نگهداری نمیکنید، این احتمال وجود دارد که با خطاهای سیستم اعلام حریق مواجه شوید. سیستمهای اعلام حریق ممکن است با گذشت زمان از بین بروند و عملکرد آنها تحت تاثیر عواملی مانند گرد و غبار یا خرابکاری، به خطر بیفتد و با خطا مواجه شوند. اما هر کدام از این خطاها و آلارمهای کاذب نشاندهندهی مشکل خاصی هستند و ما تصمیم داریم در این مطلب بلاگ فایرفایت در خصوص خطای سیستم اعلام حریق، روشهای رفع خطای سیستم اعلام حریق، تعمیر سیستم اعلام حریق و سوت ممتد دستگاه اعلام حریق صحبت کنیم.
خطای سیستم اعلام حریق
نصب سیستم اعلام حریق کارآمد برای اطمینان از ایمنی افراد و اموال شما ضروری است. یکی از عملکردهای مهم سیستمهای اعلام حریق، توانایی آنها در تشخیص و ایجاد ارتباط با مشکلات خاصی است که میتواند مانع از انجام عملکردهای حیاتی و در واقع انجام وظیفهی اصلی آنها شود.
وقتی از ایرادات و مشکلات سیستم اعلام حریق خود مطلع میشوید، لازم است با متخصصان در این زمینه تماس بگیرید تا در اسرع وقت نسبت به رفع مشکل اقدام شود. با این حال در برخی موارد، شاید لازم باشد در مورد سیستم خود، مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه باشد و اقداماتی که میتوانید تا پیش از رسیدن یک متخصص انجام دهید، بدانید.
سوت ممتد دستگاه اعلام حریق
محتملترین علامت ایجاد مشکل که متوجه آن خواهید شد، سوت ممتد دستگاه اعلام حریق است که از پنل مرکزی اعلام حریق یا هر اعلام کننده از راه دور روی سیستم به گوش میرسد. به طور کلی این بدان معناست که شرایط مشکل و یا شرایط کنترل نظارتی وجود دارد.
دلایل خطای سیستم اعلام حریق و رفع آن
سیستمهای اعلام حریق ممکن است دچار خطا یا آلارمهای کاذبی شوند که هر کدام از آنها میتواند به دلیل خاصی باشد. تجهیزات اعلام حریق بسیار حساس هستند و در عین حال وظیفهی مهمی بر عهدهی آنهاست؛ به همین خاطر است که باید نسبت به عیب یابی، تعمیر سیستم اعلام حریق و نگهداری سیستم اعلام حریق اقدام شود.
هنگامی که سیستم یا پنل اعلام حریق دچار مشکل میشود، پیدا کردن علت اصلی مشکل میتواند بسیار دشوار باشد. سیگنالهای خطا معمولا به دلایل مختلفی مانند مشکلات مدار، خطاهای مربوط به باتری یا سایر خرابیها در سیستم رخ دهند و به همین خاطر است که نگهداری دورهای از سیستمهای اعلام حریق برای تشخیص خطای سیستم اعلام حریق میتواند بسیار حیاتی باشد.
(در صفحهی سیستمهای اعلام حریق متعارف میتوانید نسبت به نصب و خرید این تجهیزات اطلاعات کسب کنید.)
سه وضعیت سیستمهای اعلام حریق
پنل اعلام حریق عضو نظارتگر بر سیستم اعلام حریق است و نشان میدهد که سیستم در چه وضعیتی قرار دارد. برای اکثر سیستمها سه حالت کار وجود دارد: عادی (Normal)، هشدار (Alarm) و مشکل یا خطا (Trouble). وقتی همهی دستگاهها، لوازم، سیمکشیها و مدارها به درستی کار میکنند و هیچ آلارمی فعال نمیشود، به این معنی است که سیستم در حالت عادی عمل میکند.
وقتی یکی از دستگاههای آغازگر (دتکتورها یا شستی اعلام حریق) فعال میشود، سیستم به حالت هشدار میرود و آژیر و آژیر فلاشر یا سایر دستگاههای نشانگر اعلام حریق فعال میشوند تا ساکنان را از وقوع خطر حریق آگاه سازند. به این ترتیب نمایشگر کنترل پنل نشان میدهد زنگ هشدار از کدام منطقه یا زون آغاز شده است تا پرسنل آتشنشانی یا سایر افراد مسئول بتوانند به منطقه صحیح پاسخ دهند.
خطای سیستم اعلام حریق در سیستم
اما اگر سیمکشی کوتاه یا باز در مدارهای متصلکنندهی پنل مرکزی و دستگاههای راهاندازی وجود داشته باشد یا در سیمکشی پنل با کارتهای زون مشکل ایجاد شود، اگر اتصال خط تلفن سیستم کار نمیکند و غیره، سیستم به حالت مشکل میرود و این حالت خطای سیستم اعلام حریق در پنل نمایش داده میشود. کنترل پنل نشان میدهد مشکل در کدام منطقه است و به این ترتیب زنگ هشدار را برای اطلاع به پرسنل تعمیر و نگهداری اعلام میکند.
قرار گرفتن سیستم اعلام حریق در وضعیت مشکل یا خطا، نشان دهندهی وجود خطای سیستم اعلام حریق است.
آلارمهای ناشی از خطای سیستم اعلام حریق
همانطور که گفتیم سیستمهای اعلام حریق حساسیت بالایی دارند و وظیفهی مهمی نیز بر عهده دارند. به همین خاطر لازم است تمام آلارمهای کاذب و ناخواسته و خطاهای دیگری که در سیستم ایجاد میشود، ثبت شده و نسبت به رفع هر چه سریعتر آنها اقدام شود. عواملی مانند قطع باتری پشتیبان یا قطع منبع برق اصلی، مشکل در سیمکشیها، دستکاری افراد ناوارد و غیره میتواند باعث ایجاد خطای سیستم اعلام حریق شود.
( در صفحهی اعلام حریق بیسیم میتوانید نسبت به نصب و خرید این تجهیزات اطلاعات کسب کنید.)
آلارم کاذب
با این حال اگر سیستم اعلام حریق بدون وقوع حریق، باعث به صدا درآمدن آژیر اعلام حریق شود، نوعی خطا در نظر گرفته میشود که به آن آلارم کاذب میگویند. اما آلارم سیستم اعلام حریق به طور کلی به دو دسته تقسیم میشود:
- آلارمهای ناخواسته: زمانی که سیستم به دلایلی غیر از وقوع حریق، فعال میشود. برای مثال فعال شدن آژیر اعلام حریق با دود اگزوز ماشین، حرارت سیستمهای گرمایشی و غیره که بدون وقوع حریق سیستم فعال میشود.
- آلارم ناشی از خطای پنل، دتکتورها و شستی اعلام حریق: اینگونه آلارمها به آلارم کاذب شناخته میشوند و عواملی مانند سوختن دتکتور، گرد، جریان باد، جریان گذرا در مدار سیستم و غیره میتواند باعث ایجاد آلارم کاذب شود.
موارد مهم برای کاهش خطای سیستم اعلام حریق: 1. نگهداری سیستم اعلام حریق
طبق الزامات NFPA 14 تست و بازرسی سیستمهای اعلام حریق به صورت هفتگی، ماهانه، شش ماهه و سالانه انجام میشود. بازرسی بصری سیستمهای اعلام حریق میتواند عوامل متفاوتی که بر عملکرد تجهیزات تاثیر میگذارند را مشخص کند. بعلاوه بازرسی هفتگی منبع تعذیهی اصلی و پشتیبان، تجهیزات رابط، فیوزها و غیره نیز باید انجام شود.
(در سایت ما با کابل اعلام حریق آشنا شوید.)
روند بازدید هفتگی به منظور کاهش خطای سیستم اعلام حریق
در بازدیدهای هفتگی سیستمهای اعلام حریق، پنل مرکزی باید کنترل شود و از نظر سالم بودن عملکرد نمایشگر، باتری و منبع تغذیه مورد بررسی قرار گیرد. بعلاوه در بازدید هفتگی، باید به صورت رندوم شستیهای اعلام حریق را تست کرد. در نهایت اگر سیستم به صورت کاذب یا ناخواسته فعال شده باشد نیز باید بررسی شده و مشکل احتمال برطرف شود.
روند بازدید شش ماهه به منظور کاهش خطای سیستم اعلام حریق
در بازدیدهای شش ماهه تمامی تجهیزات از قبیل کابلها، اتصالات، دتکتورها، شستیها، آژیر و آژیر فلاشرهای اعلام حریق، ریموت اندیکاتور و سایر دستگاههایی که به پنل متصل هستند باید مورد بررسی و تست قرار گیرند تا احتمال خطای سیستم اعلام حریق کاهش پیدا کند. بعلاوه در این بازدیدهای شش ماهه باید دتکتورها از نظر آلودگی بررسی شده و تمیز شوند.
روند بازدید یک ساله به منظور کاهش خطای سیستم اعلام حریق
در بازدید یکسالهی سیستمهای اعلان حریق، تمامی تجهیزات مورد بررسی قرار میگیرند و تمامی آنها از نظر آلودگی بررسی شده و در صورت نیاز تمیز میشوند. در این بازدید یک ساله همچنین تمام مدارها، بُردها و باتریهای پشتیبان بررسی میشوند و در صورت لزوم نسبت به تعویض باتریهای قدیمی و تاریخ گذشته اقدام میشود.
موارد مهم برای کاهش خطای سیستم اعلام حریق: 2. بازرسی و تست دتکتورهای اعلام حریق
یکی از موارد مهم برای کاهش خطای سیستم اعلام حریق و جلوگیری از وقوع آلارمهای کاذب، تست دتکتورهای اعلام حریق است. این کار توسط تجهیزات مرتبط انجام میگیرد. برای مثال برای تست دتکتورهای دودی، از اسپری تستر استفاده میشود. تست حساسیت دتکتور یکبار در هنگام نصب انجام میگیرد؛ پس از یکسال دوباره دتکتور تست میشود و پس از آن ینز هر 4 سال یکبار باید دتکتورهای دودی از نظر میزان حساسیت با اسپری دود مورد بررسی قرار گیرند. بعلاوه روی هر دتکتور باید برچسب تایید و تاریخ نصب آن نوشته شود.
حداکثر طول عمر دتکتورها بین 8 تا 10 سال است و پس از این مدت، حتی اگر در تست و بازرسی دتکتور سالم باشد اما بهتر است نسبت به تعویض آن اقدام شود. باتریهای اصلی سیلد اسید این دتکتورها نیز در طول یک دورهی حداکثر 4 ساله باید تعویض شوند.
بیان این نکته نیز ضروری است که پیش از هر بار تست سیستم یا دتکتور اعلام حریق، همهی ساکنان ساختمان باید از این روند مطلع باشند تا در صورت به صدا در آمدن آژیر از تست سیستم مطلع باشند.
خطاهای رایج سیستم اعلام حریق و عوامل آن
وجود خرابیها در سیستم اعلام حریق، امنیت جانی و مالی شما را به خطر خواهد انداخت. برخی از دلایل ایجاد خطا و مشکل در سیستمها غیرقابل پیشگیری هستند اما میتوانیم مراقب موقعیتهایی باشیم که میتوانند باعث ایجاد مشکل شوند. این کار کمک میکند تا اطمینان حاصل شود سیستم اعلام حریق به طور کامل کارآمد است. هشدار کاذب نمونهای از خطای سیستم اعلام حریق است که میتواند به خاطر عملکرد نادرست تجهیزات و یا استفادهی نادرست از آنها ایجاد شود.
خطای سیستم اعلام حریق به دلیل عوامل طبیعی
عوامل طبیعی میتوانند باعث خرابی در سیستمهای اعلام حریق و ایجاد خطا شوند. یک بلای طبیعی مانند یک طوفان میتواند مناطق را در معرض بارانهای شدید و سیل قرار دهد و اگر آب به پنل مرکزی نشت کند میتواند باعث ایجاد مشکل در مدار و عدم فعالسازی در مواقع ضروری شود. رعد و برق نیز اغلب به سیستمها آسیب میرساند چرا که ولتاژ بسیار بالایی از برق به سیستم اعلام حریق وارد خواهد شد. این مساله باعث میشود به بردهای مدار الکترونیکی و سایر اجزای الکتریکی داخل پنل آسیب وارد شود.
بنابراین رعد و برق جز عوامل طبیعیای میباشد که در ایجاد خطای سیستم اعلام حریق موثر است.
خطای سیستم اعلام حریق به دلیل مشکلات باتری
یکی از دلایل ایجاد خطای سیستم اعلام حریق، مشکلات مربوط به باتری است. زمانی که برق اصلی قطع میشود باتریها در سیستم به عنوان منبع تغذیهی پشتیبان عمل میکنند. در هر صورت باتریها نیز ممکن است دچار خرابی شوند. بعلاوه ممکن است برای شارژ نگه داشتن مدارهای شارژ نیز دچار مشکل شوید. در اصل، راه حل این است که سیستمها را از نظر باتری، ولتاژ و موارد دیگر مصرف کنید و اگر مشکلی نداشت آن را تعمیر کنیم. در نهایت شاید لازم باشد نسبت به تعویض باتریها اقدام شود.
خطای سیستم اعلام حریق به دلیل غفلت و بیتوجهی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم تعمیر و نگهداری دورهای سیستمهای اعلام حریق و تجهیزات آن بسیار ضروری است. تاسیسات و ساختمانهایی که به طور جامع سیستمها و تجهیزات خود را مورد بررسی، تست و نظارت قرار نمیدهند، کل تاسیسات و ساختمان آنها در معرض خطر خواهد بود. متاسفانه حتی سیستمهایی که به طور منظم بررسی و تست میشوند نیز ممکن است با خطای سیستم اعلام حریق مواجه شوند.
(از مطلب اعلام حریق ساختمان نیز بازدید کنید.)
این مشکلات زمانی ایجاد میشود که مالکان خطاها و مشکلات موجود را نادیده میگیرند. علاوه بر این، نادیده گرفتن سیگنال خطای سیستم اعلام حریق کاملا سهلانگارانه است چرا که این سیگنال خطا میتواند به دلایلی مانند خطاهای برنامهنویسی، شکسته شدن دستگاهها و یا آفلاین شدن دستگاه باشد.
خطای سیستم اعلام حریق به دلیل اشتباهات پیمانکار
پیمانکارانی که روی سیستمهای اعلام حریق کار میکنند ممکن است به طور ناخواسته باعث ایجاد خرابی در سیستم اعلام حریق شوند. برای مثال زمانی که پیمانکار روی یک سیستم شارژ الکتریکی کار میکند، سیستم در معرض خطر بالایی قرار دارد. در صورتی که سیستم ولتاژ بالایی تولید کند و ولتاژ اشتباهی را به سیستم اعلام حریق بفرستد، میتواند باعث آسیب رسیدن به مادربرد شود.
این خرابی فاجعهبار اغلب مورد توجه قرار نمیگیرد زیرا سیستم اعلام حریق نمیتواند این مشکل را اعلام کند. علاوه بر این، پیمانکاران اغلب سیستم اعلام حریق را قطع میکنند و کل بخشهای یک ساختمان یا تاسیسات را بدون محافظ میگذارند.
خطای سیستم اعلام حریق به دلیل خرابکاریها
به طور کلی هر گونه خرابکاری و آسیب رساندن به مدار و تجهیزات سیستم اعلام حریق میتواند باعث خطای سیستم اعلام حریق و یا از کار افتادن آن شود. جلوگیری از خرابی سیستم بسیار مهم است و داشتن یک پروتکل برای پیروی در هنگام از کار افتادن سیستم اعلام حریق نیز به همان اندازه مهم است.
سایر دلایل خطا در سیستم اعلام حریق و ایجاد آلارم خطا
- عوامل معمول مانند دود سیگار یا اگزوز، حرارت ناشی از پخت و پز، گرد و غبار، ورود حشرات به دتکتورها و غیره که میتوانند باعث آلارم کاذب شوند.
- خطاهای مربوط به بروز عیب در شبکهی تجهیزات
- فعال شدن غیرضروری شستیها و یا ایجاد عمدی دود برای به صدا درآوردن آژیرها توسط افراد خرابکار
- نصب نادرست تجهیزات و عدم تست و نگهداری درست از آنها
روشهایی برای کاهش خطای سیستم های اعلام حریق یا رفع خطا
- یکی از مواردی که میتواند باعث خطای سیستم اعلام حریق و ایجاد آلارم کاذب شود، حساسیت بالای دتکتور است. دتکتورها را از نظر حساسیت مورد بررسی قرار دهید و در صورت بیش از حد بالا بودن حساسیت دتکتور، آن را کاهش دهید.
- نصب سیستمهای اعلام حریق پیشرفتهتر مانند سیستمهای آدرسپذیر و هوشمند که نه تنها بدون خطا هستند بلکه در صورت بروز خطا نیز میتوانند آن را به طور مشخص و دقیق اعلان کنند.
- استفاده از سیستمهایی متناسب با محیط؛ به این معنی که برای ساختمانها و تاسیسات بزرگ از سیستمهایی مناسب مانند سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر استفاده کنید.
با سلام
این همه مطلب نوشتید که خیلی هم مفید هست ولی واقعا یکی از دلایل مهم که باعث میشه مردم بیان به سایت شما و ازش بازدید کنن ولی شما اون رو منتشر نکردین ، کد سایلنت کردن آژیر آتشنشانی هستش که بارها به صدا درمیاد و معمولا یکی از همسایه ها باید بعد از مطمئن شدن از خطای سیستم سریعا صدای آزار دهنده آژیر رو قطع کنه ( این کد دستوری منظورم هست : ۲۱۴۳ silent )
ولی متاسفانه شما هیچ جای مطالبتون بهش اشاره نکردین
درحالی که خیلی پرکاربرد هست که هم به درد مردم میخوره ، هم باعث افزایش بازدید از سایتتون میشه
ممنون