تجهیزات آتش نشانی
لوله آتش نشانی تنها بخش کوچکی از سیستم های آتش نشانی ساختمان است. تجهیزات آتش نشانی زیادی وجود دارند که موجب راه اندازی یک سیستم کاربردی اعلام و اطفا حریق می شوند. تجهیزات آتش نشانی به طور کلی در دو دسته تجهیزات اطفا حریق و تجهیزات اعلام حریق قرار می گیرند.
شما می توانید برای مطالعه بیشتر در مورد دیگر تجهیزات آتش نشانی از جمله خاموش کننده ها، دتکتور ها و… به صفحات زیر مراجعه کنید. همچنین از طریق عکس های زیر می توانید لیست قیمت تمامی تجهیزات آتش نشانی را مشاهده کنید
لوله آتش نشانی چیست؟
لوله آتش نشانی نوعی لوله فولادی کربنی معمولی است که برای انتقال عامل مهار آتش مانند آب یا گاز مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً به رنگ قرمز است اما لوله های دیواری سبک دارای نمای بیرونی گالوانیزه ای با ظاهری نقره ای هستند. نصب لوله های فولادی قرمز فقط به سیستم های آبپاش لوله مرطوب محدود می شود. نصب لوله گالوانیزه در سیستم های آبپاش لوله مرطوب و خشک (از جمله سیستم های آبپاش لوله پیش ساز) مجاز است.
معرفی و بررسی انواع لوله آتش نشانی
لولههای آتشنشانی در سیستمهای اسپرینکلر و سایر سیستمهای اطفا حریق مورد استفاده قرار میگیرند. این لولهها معمولا به رنگ قرمز هستند تا شناسایی آنها برای آتشنشانان و سایر افراد آسان باشد و این لولهها از سایر سیستمهای آبرسانی متمایز شوند. در این مطلب اعلام حریق آرات تصمیم داریم در خصوص نحوه عملکرد لوله آب آتش نشانی، انواع لوله آتشنشانی مورد استفاده در سیستمهای اطفا حریق و لوله آتش نشانی قیمت صحبت کنیم.
مشخصات لوله های آتش نشانی
در میان تجهیزات موجود در زمینه مهار آتش می توان به لوله های آتش نشانی اشاره کرد. این لوله ها با داشتن ویژگی های بسیار زیاد خود می توانند بهترین کارایی ها را نیز داشته باشند. در صورتی که بهترین لوله ها را برای آبرسانی انتخاب کنید می توانید بازدهی بالایی را مشاهده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از انواع لوله ها باعث می شود تا شما بتوانید بهترین کیفیت را مشاهده کنید. در مشخصات لوله های آتش نشانی می توان ویژگی های فنی و ساختاری زیادی را مشاهده کرد. با توجه به این ویژگی ها شما می توانید بهترین دسترسی ها را داشته باشید. تنوع بالا در انواع لوله ها باعث می شود تا شما بتوانید در زمانی کم بهترین کارایی را در اختیار داشته باشید.
امروزه این لوله ها را با فناوری های روز دنیا تولید می کنند. می توان طول عمر بسیار بالایی را برای این لوله ها مشاهده کرده و بهترین استفاده را از آن ها داشت. در نظر داشته باشید که در این لوله ها قسمت ها و بخش های متنوعی وجود دارد که می توانید از آن ها نهایت استفاده و کارایی را مشاهده کنید. در نظر داشته باشید که کیفیت موجود در این لوله ها باید طبق استاندارد های جهانی باشد. مجموعه های معتبر این لوله ها را با مشخصات فنی بسیار جذاب بیان می کنند.
در صورتی که لوله های استاندارد و مناسب را برای خرید انتخاب کنید می توانید بهترین کارایی را مشاهده کنید. در نظر داشته باشید که لوله های آتش نشانی را می توان در زمانی کم مورد استفاده قرار داد. بهتر است که تمامی مشخصات لوله های آتش نشانی و ویژگی های موجود در این محصولات را با دقت بالایی مورد بررسی قرار دهید. هرچه کیفیت در این لوله ها بالاتر باشد می توان فشار آب بهتری را نیز در اختیار داشت.

انواع لوله آتش نشانی :
لوله آتش نشانی یکی از مهمترین و پر مصرف ترین وسایل آتش نشانی می باشد. از لوله آتش نشانی در خودروهای آتش نشانی یا وسایلی مانند قرقره و جعبه آتش نشانی نگهداری و در زمان حریق به منظور گرفتن یا رساندن آب به مکان حریق استفاده می گردد. معمولاً در آتش نشانی ها چند گروه لوله مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از :
- لوله آتش نشانی نواری یا پارچه ای: که میتوان آنها را به صورتهای مختلف جمع کرد
- لوله آتش نشانی لاستیکی: که بیشتر از آنها در قرقره های آتش نشانی استفاده می گردد.
- لوله آتش نشانی خرطومی: که به منظور گرفتن آب از منابع روباز بهره گیری میشود.
- لوله آتش نشانی فلزی : که در آتش نشانی ها به عنوان واسط آبگیری از شیرهای داخل زمین استفاده می شود.
لوله آتش نشانی بدون آستر
این جنس لوله اولین لوله های تولیدی برای آتش نشانی بود که از پنبه، کتان، کنف و…. بافته می شد. زمان بهره گیری آب از آن نفوذ و قطرات آب روی لوله نمایان می شد. در حال حاضر تولید و استفاده از آن فسخ شده است …
لوله آتش نشانی نواری آستردار
لوله های رایج ساده آتش نشانی است که از الیاف مصنوعی تولید می شود و درون آن توسط لاستیک یا لاستیک مصنوعی و مانند آن آستر شده است. معمولاً لایه درون آن را بوسیله گرما و فشار به لایه پارچه ای می چسبانند و تا آن را در مقابل رسوخ آب از درون محافظت نمایند، ولی روی لوله پارچه ای هیچ نوع مواد اضافی بکار گرفته نشده است تا در مقابل جذب مواد آلاینده و مایعات نگهداری کند. این نوع لوله ها بعد از استفاده باید تمیز شسته و خشک گردد.

سیستمهای اطفا حریق و نصب لولههای آتش نشانی
سیستمهای اعلام حریق متداولترین روشهای حفاظتی هستند و انواع مختلفی از این سیستمها از جمله سیستم اعلام حریق متعارف و سیستم اعلام حریق آدرسپذیر در ساختمانها و سایتهای مختلف نصب میشوند. این سیستمها با استفاده از تجهیزاتی مانند انواع دتکتور اعلام حریق، پنل مرکزی و شستی و آژیرها وظیفهی شناسایی اعلام خطر را بر عهده دارند.
علاوه بر این سیستمها، روش حفاظتی دیگری که در ساختمانهای مختلف استفاده میشود، نصب سیستم اطفا حریق سقفی است. برخی از سیستمهای حفاظتی که در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، شامل موارد زیر میشود:
- سیستم حفاظت از آتش پودر خشک
- سیستم اطفا حریق آبی یا سیلابی
- سیستمهای پیشعملگر
- سیستم اسپرینکلر تر
- سیستم اطفا حریق گازی
- سیستمهای لوله خشک آتش نشانی
- سیستم اطفا حریق اتوماتیک فوم
- سیستمهای حفاظت در برابر حریق ویژه
سیستمهای حفاظت از حریق به سه دستهی سیستم آتش نشانی آب، سیستمهای گازی و سیستمهای اطفا حریق فوم تقسیم میشوند.
(در مورد دتکتور حرارتی و دتکتور دودی در صفحات مربوطه مطالعه کنید.)
سیستم اسپرینکلر آتش نشانی تر
سیستمهای آتش نشانی مرطوب از اسپرینکلرهایی استفاده میکنند که به سیستم لوله آتشنشانی متصل هستند. این اسپرینکلرها اتوماتیک هستند و از آنجایی که همیشه به یک منبع آب متصل هستند، در صورتی که منبع آب به درستی عمل کند، برای اطفای حریق فعال شده و آب را روی آتش میپاشند. اسپرینکلرها در زمان آتشسوزی باز میشوند و بلافاصله آب تخلیه میشود.
این سیستمها معمولا به گونهای طراحی میشوند که فقط اسپرینکلرهایی که در اثر حرارت ناشی از حریق فعال شدهاند، آب را تخلیه کنند.
(از مطلب کابل اعلام حریق بازدید کنید.)

سیستمهای لوله خشک آتش نشانی
سیستمهای لوله خشک نیز متشکل از اسپرینکلرهایی هستند که در صورت آتشسوزی به صورت خودکار فعال میشوند. با این حال، این اسپرینکلرها به یک سیستم لولهی آتشنشانی که همیشه به آب متصل است، وصل نمیشوند. در مقابل، سیستم لوله کشی آتش نشانی این اسپرینکلرها حاوی نیتروژن یا هوای تحت فشار است. لوله کشی آتش نشانی خشک در مناطقی انجام میشوند که احتمال یخزدگی آب در لولهها وجود دارد.
اسپرینکلرهایی که روشن میشوند با گرما فعال میشوند بنابراین میتوان بدون استفادهی بیش از حد از آب، آتش را به طور موثر خاموش کرد.
(در فایرفایت با سیستم اطفا حریق پامچال آشنا شوید.)

سیستمهای سیلابی
از سیستمهای سیلابی در مناطقی استفاده میشود که آسیب سریع آتش نگرانکننده است. برای مثال، در محل بارگیری انبارها معمولا از این نوع سیستم اطفا حریق استفاده میشود. همچنین در یک ساختمان بلند، این سیستمها با زنگ هشدار فعال میشوند. در سیستم سیلابی نازل آتش نشانی همیشه باز است و آلارم خطر باعث باز شدن دریچهی آب میشود.
سیستمهای پیشعملگر
سیستمهای پیشعملگر عناصر سیستمهای مرطوب و خشک را ترکیب میکنند. لوله آتشنشانی تا زمانی که آتش سوزی تشخیص داده نشده باشد، آب را رها نمیکند. سرعت واکنش بسیار سریع است بنابراین این سیستمها معمولا در دفاتر و مکانهای تجاری نصب و استفاده میشوند.
لوله آتش نشانی چیست؟
لوله آتش نشانی نوعی لوله فولادی کربنی معمولی است که برای انتقال عامل مهار آتش مانند آب یا گاز مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً به رنگ قرمز است اما لوله های دیواری سبک دارای نمای بیرونی گالوانیزه ای با ظاهری نقره ای هستند. نصب لوله های فولادی قرمز فقط به سیستم های آبپاش لوله مرطوب محدود می شود. نصب لوله گالوانیزه در سیستم های آبپاش لوله مرطوب و خشک (از جمله سیستم های آبپاش لوله پیش ساز) مجاز است.
انواع لوله آتش نشانی:
لوله آتش نشانی یکی از مهمترین و پر مصرف ترین وسایل آتش نشانی می باشد. از لوله آتش نشانی در خودروهای آتش نشانی یا وسایلی مانند قرقره و جعبه آتش نشانی نگهداری و در زمان حریق به منظور گرفتن یا رساندن آب به مکان حریق استفاده می گردد. معمولاً در آتش نشانی ها چند گروه لوله مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از :
لوله آتش نشانی نواری یا پارچه ای
که میتوان آنها را به صورتهای مختلف جمع کرد
لوله آتش نشانی لاستیکی
که بیشتر از آنها در قرقره های آتش نشانی استفاده می گردد.
لوله آتش نشانی خرطومی
که به منظور گرفتن آب از منابع روباز بهره گیری میشود.
لوله آتش نشانی فلزی
که در آتش نشانی ها به عنوان واسط آبگیری از شیرهای داخل زمین استفاده می شود.
انواع لوله آتش نشانی نواری:
لوله آتش نشانی بدون آستر
این جنس لوله اولین لوله های تولیدی برای آتش نشانی بود که از پنبه، کتان، کنف و…. بافته می شد. زمان بهره گیری آب از آن نفوذ و قطرات آب روی لوله نمایان می شد. در حال حاضر تولید و استفاده از آن فسخ شده است …
لوله آتش نشانی نواری آستردار
لوله های رایج ساده آتش نشانی است که از الیاف مصنوعی تولید می شود و درون آن توسط لاستیک یا لاستیک مصنوعی و مانند آن آستر شده است. معمولاً لایه درون آن را بوسیله گرما و فشار به لایه پارچه ای می چسبانند و تا آن را در مقابل رسوخ آب از درون محافظت نمایند، ولی روی لوله پارچه ای هیچ نوع مواد اضافی بکار گرفته نشده است تا در مقابل جذب مواد آلاینده و مایعات نگهداری کند. این نوع لوله ها بعد از استفاده باید تمیز شسته و خشک گردد.

لوله آتش نشانی کوتینگ شده
این لوله ها، نوعی از لوله آتش نشانی هستند که افزون بر لایه درون روی پارچه لوله یک ماده شیمیایی کشیده شده تا لایه اصلی(پارچه ای ) را از بیرون در مقابل جذب آب، مایعات و مواد شیمیایی محافظت کند. معمولاً این لوله ها در مقابل اصطکاک بادوام تر از لوله های معمولی عمل میکنند.
لوله آتش نشانی روکشدار
لوله آتش نشانی می باشند که علاوه بر درون، روی لایه اصلی ( پارچه ای ) هم روکش از یک پوشش الاستومری ( لایه ای از مواد شیمیایی ) کشیده شده است و لوله از درون و بیرون در مقابل جذب مواد و مایعات آلاینده، اصطکاک و گرما مقاوم شده است.
این نوع لوله معمولاً مناسب آپارات شدن است و در صورت سوراخ شدن میتوان با وسایل خاص آن را آپارات کرد. علاوه بر آن از آنجائیکه خیس نمی شود احتیاج به خشک کردن ندارد. استفاده از این لوله اغلب در مکانهائی که درصد رطوبت و بارندگی و مواد شیمیایی متعدد موجود در محل بالا می باشد استفاده می گردد.
انواع لوله آتش نشانی در ساختمان
انواع لوله های آتش نشانی استفاده شده در ساختمان
متداولترین لوله هایی که برای سیستم های اسپرینکلر (Sprinkler System) مورد استفاده قرار میگرد لوله ی فولادی سیاه است. لوله های مسی نیز یکی دیگر از انواع لوله است که در NFPA 13 فهرست شده است. همچنین لوله های پلاستکی مانند CPVC و PEX نیز برای انواع خاصی از سیستم های اسپرینکلر مورد استفاده قرار می گیرند.

تصویر شماره 1 – لوله ی سیستم های آب پاشی
لوله آتش نشانی فولادی (Steel Pipe)
لوله ای فولادی از ریزباز یکی از مهمترین اجزای طراحی سیستم های لوله کشی آتش نشانی و آب پاشی بوده اند. فولادی آلیاژی قوی، بادوام و مقاوم در برابر آتش است و همین ویژگی ها آن را به گزینه ای مناسب تبدیل کرده است. نقطه ذوب فولاد حدود 2700 درجه فارنهایت (1500 درجه سانتیگراد) است و می تواند گرمای یک ساختمان در حال سوختن را تحمل کند.
لوله های فولادی را به دو دسته سیاه و گالوانیزه می توان تقسیم بندی کرد. لوله ی سیاه یک لوله فولادی بدون هیچ گونه پوشش محافظ است. اما لوله های گالوانیزه پوششی از فلز روی را بر سطح خود دارند. روی مانند یک حفاظ مانند از تماس سطح لوله با رطوبت و اکسیژن می شود و به این ترتیب از خوردگی و زنگ زدگی آن جلوگیری می کند. ضمن اینکه روی از طریق فرایند حفاظت گالوانیک نیز از فولاد زیر خود در برابر زنگ زدگی محافظت می کند.
با وجود آنکه لوله های گالوانیزه از عمر و استحکام بالایی برخوردارند اما استفاده از لوله فولادی سیاه متداول تر است. از آنجا که مایعات داخل سیستم های لوله کشی آتش نشانی معمولا راکد و بدون حرکت هستند اکسیژن موجود در داخل آنها به سرعت دفع می شود و تاثیر خوردگی را به حداقل می رساند. به همین دلیل در بسیاری از سیستم های اطفای حریق ضرورتی برای استفاده از لوله های گالوانیزه احساس نمی شود.
در NFPA 13 به سه استاندارد برای لوله های فولادی اشاره شده است:
- ASTM A795
- ASTM A53
- ASTM A135
ASTM A53 استانداردی ست که مشخصات وزن لوله های قوی و فوق قوی را برای استفاده عمومی بیان می کند. لوله ی با وزن استاندارد را لوله فولادی رده 40 نیز می نامند. لوله های فوق قوی را رده 80 و لوله های فوق قوی دوبرابر را رده 160 می گویند. عدد رده به ضخامت دیواره لوله فولاد اشاره می کند. هر چه مقدار عدد رده کمتر باشد لوله نیز نازکتر خواهد بود.
برای سیستم اسپرینکلر تنها از لوله های رده 40 استفاده می شود. هر چند ممنوعیتی برای استفاده از لوله های سنگینتر نیز وجود ندارد.

ASTM A135 یک لوله فولادی با کاربری عمومی با جوش مقاومت الکتریکی است. جوش مقاومت الکتریکی یا ERW یک روش متداول است که از آن برای ساخت لوله های فولادی استفاده می شود. در این روش صفحات فولادی صاف به شکل لوله در آمده و درز آن ها جوش داده می شود. درز جوش نیز برای انکه احتمال خوردگی به حداقل برسد نرمالایز می شود. ASTM A135 این اجازه را می هد تا از لوله هایی با دیواره ی سبکتر نیز استفاده کرد. این لوله ها به عنوان لوله های فولادی جدار نازک نیز شناخته می شوند. باید توجه داشت که هر زمان از اصطلاح جدار نازک یا جدار سبک استفاده شد به معنای لوله ی فولادی با رده ی کمتر از 40 است. اگر بخواهیم از رده برای تعریف لوله های جدار سبک استفاده کنیم رده ی آنها در محدوده عدد 10 قرار می گیرد.
ASTM A795 به لوله های فولادی اشاره دارد که در برابر آتش مقاوم هستند. این استاندارد اجازه استفاده از لوله های درزدار، بدون درز یا گالوانیزه را می دهد. ضخامت دیواره لوله ها نیز می تواند سبک (رده 10)، یا رده 30 و 40 باشد.
حداقل اندازه لوله ای که برای استفاده در سیستم اسپرینکلر فولاید مجاز است 1 اینچ می باشد.
لوله های فولادی سیستم آب پاش را می توان به وسیله ی اتصالات رزوه ای، جوشی، شیا رنرد شده یا شیار برشی به هم متصل کرد. استفاده از رزوه کاری تنها برای لوله های رده 40 یا بالاتر مجاز است. با این وجود اگر یک لوله سبکتر برای استفاده در شرایط خاص توسط آزمایشگاه تایید شود NFPA 13 استفاده از رزوه کاری برای لوله های سبک دیواری را نیز مجاز میداند.
درخصوص عملیات جوشکاری لوله های آب پاش نیز باید به این نکته اشاره کرد تمام لوله های مجاز به جوشکاری هستند و عملیات جوشکاری باید توسط یک جوشکار مجاز و ماهر انجام شود.
از اتصالات شیار برشی (Cut Groove) تنها می توان برای لوله رده 40 و بالاتر برای لوله های با قطر کمتر از 8 اینچ و همینطور لوله رده 30 برای قطر 8 اینچ و بالاتر استفاده نمود.
اتصالات شیار نورد شده برای هر ضخامت لوله قابل استفاده هستند.
بیشتر اتصالات برای آنکه یک اتصال مطمئن ایجاد کنند به یک واشر یا آب بند نیاز دارند.
بیشتر مطالعه کنید: استاندارد لوله های فولادی درزدار
لوله آتش نشانی مسی
لوله مسی یکی دیگر از لوله هایی ست که بر اساس NFPA 13می توان از آن برای سیستم های لوله کشی آب پاش استفاده نمود. سه لوله استاندارد مسی که عبارتند از:
- ASTM B88
- ASTM B75
- ASTM B251
لوله مسی می تواند از نوع L، K یا M باشد. این عداد ضخامت دیواره لوله را نشان می دهند. M کمترین میزان ضخامت و K بیشترین را دارد.

حداقل لوله ی مسی که می تواند برای سیستم های لوله کشی اسپرینکلر به کار برد ¾ اینچ است.
لوله های مسی را باید با جوش برنج به هم متصل کرد مگر اینکه استفاده از لحیم کاری مجاز دانسته شده باشد. NFPA 13 استفاده از لحیم کاری را برای لوله های مسی مرطوبت با خطر کم اجازه می دهد.
لوله های فولادی و مسی را بر اساس استاندارد می توان خم کرد اما انجام خمکاری روی لوله نباید باعث مخدوش یا خراب شدن آن شود.
لوله های پلاستیکی
لوله های پلاستیکی یکی دیگر از انواع لوله هایی هستند که در سیستم های اسپرینکلر مورد استفاده قرار می گیرند. NFPA 13 استفاده از لوله های پلی وینیل کلرید کلردار (CPVC) و همچنین لوله های پلی بوتیلن (PB) را برای استفاده در سیستم آب پاشی مجاز میداند.
لوله های CPVC نوعی ترموپلاستیک هستند که انعطاف بالایی دارند و می توانند درجه حرارت های بالاتری را در مقایسه با PVC تحمل کنند.

لولههای آتش نشانی اغلب از فولاد کربنی بادوام و محکم ساخته میشوند و به رنگ قرمز هستند تا به راحتی قابلشناسایی باشند. با این حال، این لولهها تنها نوع لوله آتشنشانی موجود نیستند. انواع لولهی آتشنشانی دیواری سبک نیز وجود دارد که از جنس گالوانیزه هستند و نمای بیرونی نقرهای دارند. لولههای اسپرینکلر آتش نشانی CPVC و مسی نیز وجود دارد.

اکثر لولههای فرمز در سیستم اسپرینکلر مرطوب مورد استفاده قرار میگیرند ولی لوله گالوانیزه آتشنشانی را میتوان در هر دو سیستم اسپرینکلر مرطوب و خشک نصب کرد. سیستمهای پیشعملگر نیز ممکن است دارای لولههای گالوانیزه باشند. لولههای فولاد کربنی با انتهای اریبدار، رزوهدار یا شیاردار در سیستمهای اطفا حریق مورد استفاده قرار میگیرند.

لوله آتش نشانی ترموپلاستیک
اگرچه همیشه از جنس فولاد برای لولههای آتش نشانی استفاده میشود اما لولههای ترموپلاستیک برای کاربردهای مسکونی و تجاری نیز در دسترس هستند. لولههای ترموپلاستیک در شرایطی استفاده میشوند که وضعیت حریق کمخطر یا خفیف است. بنابراین این لولهها در مناطقی که خطر آتشسوزی بسیار بیشتر از حد معمول است، نصب نمیشوند.

لولههای آتش نشانی ترموپلاستیک در بیمارستانها، رستورانها و کارخانههای تولیدی استفاده نمیشود. همهی این مناطق دارای مواد قابل احتراق هستند و به عنوان کمخطر در نظر گرفته نمیشوند و در این مکانها از فولاد سیاه محکم استفاده میشود.
(از مطلب مخزن آب آتش نشانی بازدید کنید.)

لوله آتش نشانی فولاد سیاه و مس
فولاد سیاه در برابر گرما بسیار مقاوم است و همچنین دوام بالایی دارد. بنابراین زمانی که لوله آتشنشانی فولاد سیاه نصب میشود، دیگر نیاز به تعویض نیست. به این ترتیب در صورت وقوع حریق، از عملکرد درست این لولهها مطمئن خواهید بود. با این حال یکی از مشکلات لولههای جنس فولاد سیاه احتمال خوردگی آنها است.
لولههای مسی به سرعت لولههای فولادی خورده و پوسیده نمیشوند اما با گذشت زمان، مقداری رسوب و حفره در لولهها ایجاد میشود. گاهی اوقات ممکن است نیاز به استفاده از نرمکنندههای آب برای لوله آتشنشانی مسی وجود داشته باشد. علاوه بر این، مهم است که اطمینان حاصل شود PH آب بالای7 باشد.
لوله آتشنشانی مسی برخلاف لولههای آتشنشانی ترموپلاستیک در دماهای سرد شکننده نمیشود و سبکوزن و انعطافپذیر هستند.
(از مطلب چراغ اضطراری اعلام حریق بازدید کنید.)

جنس لوله آتش نشانی در اسپرینکلر آتش نشانی

جنس لولههای آتش نشانی مورد استفاده در سیستمهای اسپرینکلر معمولا شامل موارد زیر میشود:
- فولاد کربن
- چدن نشکن
- فولاد ضدزنگ
- فولاد آلیاژی
- لوله کامپوزیت یا پلاستیکی
- لوله آتش نشانی گالوانیزه
پوشش این لولهها نیز معمولا با موادی مانند پوشش اپوکسی (Epoxy coating) یا پوشش روی و گالوانیزه کردن انجام میشود. لوله گالوانیزه آتش نشانی را میتوان برای سیستم اسپرینکلر لوله خشک یا لوله تر استفاده کرد.
(در مورد علائم راهنمای اعلام حریق بیشتر بخوانید.)

پارامترهای فنی و مشخصات لوله های آتش نشانی
- پوشش لولهی آتش نشانی: سیستم پوشش اپوکسی سنگین قابلتنظیم
- رنگ کلی سطح لولهها: قرمز
- ضخامت پوشش: 250 تا 550 میکرومتر
- محدودهی اندازه: DN15 تا DN1200
- دمای کار لوله: منفی 30 درجهی سانتیگراد تا مثبت 80 درجهی سانتی گراد
- فشار تست لوله آتش نشانی: 0.1 مگاپاسکال تا 0.25 مگاپاسکال
- انواع اتصالات: رزوهای، شیاردار و فلنجی
- کاربردها: انتقال و تامین آب، گاز یا حباب آتش نشانی
مشخصات لوله آتش نشانی با پوشش پروکسی
در لولهی آتش نشانی دارای پوشش داخلی و خارجی اپوکسی، از پودر اپوکسی سنگین اصلاح شده استفاده میشود که مقاومت شیمیایی خوبی در برابر خوردگی دارد. به این ترتیب مشکلاتی از قبیل زنگزدگی سطح لوله، خوردگی، پوسته پوسته شدن داخلی و غیره برطرف میشود و از انسداد لوله جلوگیری میشود. پوشش اپوکسی این لولهها باعث افزایش دوام آنها میشود.
از سوی دیگر، از مواد ضد شعله نیز در پوششها استفاده میشود تا مقاومت حرارتی لوله اسپرینکلر آتش را در مقایسه با سایر انواع لولهها بیشتر سازد. بنابراین حتی دمای کاری که به سرعت در حال افزایش است، بر عملکرد لولهی آتش نشانی تاثیری نخواهد داشت.
لوله آتش نشانی اسپرینکلر با روکش اپوکسی داخلی و خارجی دوام و کارایی بهتری نسبت به لولههای گالوانیزه دارد.
(با کفپوش عایق برق و کاربرد آن آشنا شوید.)

تعیین اتصالات مناسب برای لوله آتش نشانی اسپرینکلر
چهار نوع اتصال برای اتصال لوله آتشنشانی با اتصالات وجود دارد که شامل اتصال شیاردار (grooved connection)، اتصال فلنجی (flange connection)، اتصال جوش لب به لب (butt weld connection) و اتصال رزوهای (threaded connection) میشود.
در صورت تغییر قطر لوله در سیستمهای لوله کشی آتش نشانی ساختمان فقط باید از اتصالاتی که مطابق با استانداردهای صحیح هستند، استفاده شود.
(از مطلب درب ضد حریق بازدید کنید.)

اتصالات جوش لب به لب در لوله آتش نشانی
در صورتی که لوله اسپرینکلر آتشنشانی داخلی بدون پوشش ضد خوردگی محافظت شده باشد، از نوع اتصال جوش لب به لب استفاده میشود. با این حال، باید مطمئن شوید که کارهای جوشکاری لوله آتش نشانی مطابق با استاندارد و شرایط مربوطه انجام شود. از طرف دیگر در شرایطی که مواد لوله اسپرینکلر آتشنشانی به صورت گالوانیزه گرم باشد، نباید از جوش لب به لب استفاده شود.
به هیچوجه نباید لوله سیستم اسپرینکلر را جوش داد بلکه باید از طریق رزوه، فلنج یا راههای دیگر متصل شود.
(در مورد دتکتور شعله مطالعه کنید.)

اتصالات شیاردار یا اتصال فلنج در لوله آتش نشانی
در سیستم لوله آب آتش نشانی، اگر جنس لوله فولاد گالوانیزه و قطر آن بیش از 100 میلیمتر باشد، نوع اتصال باید اتصال شیاردار یا اتصال فلنج باشد. با این حال اگر قطر لوله بیش از 100 میلیمتر باشد، در استاندارد سیستم اسپرینکلر ذکر نشده که نمیتوان از اتصال رزوهای استفاده کرد.
از اتصال فلنج یا شیاردار تنها میتوان در فواصل معینی روی لوله با قطر بیش از 100 میلیمتر استفاده کرد.
(از مطلبی که در مورد سیستم اطفا حریق آیروسل نوشتهایم، بازدید کنید.)
اتصالات شیاردار یا گیرهای در سیستمهای لولهی آتش نشانی چیست؟
اتصال شیاردار لوله آتشنشانی که به آن اتصال گیرهای نیز گفته میشود، مناسبترین نوع اتصال برای خط لوله مایعات یا خط لوله گاز است؛ به ویژه در سیستم لوله اسپرینکلر. فرایند اتصال شامل یک شیار در انتهای لوله بدون هیچ آسیبی برای دیوارهی داخلی لوله است که مزیت خوبی برای این فناوری اتصال است.
در عین حال، در صورت استفاده از اتصالات جوشی یا اتصالات فلنجی برای لوله آتشنشانی با پوشش داخلی، ممکن است لوله آسیب ببیند که این میتواند باعث ایجاد مشکل در آینده شود.
(در فایرفایت بخوانید: پرشر سوئیچ چیست؟)

قطر و فشار برای اتصالات شیاردار لوله آتش نشانی
عمق شیار لوله فولادی آتشنشانی و اتصال لوله (اتصال شیار) باید مطابق با الزامات اتصال لوله نوع شیار باشد. برای اتصال لوله شیاری با قطر اسمی DN250 یا کمتر، حداکثر فشار کاری 2.5 مگاپاسکال است؛ در حالی که برای اتصال لوله با قطر اسمی DN300 یا بیشتر، حداکثر فشار کاری 1.6 مگاپاسکال در نظر گرفته میشود.
برای جاهایی که ارتعاش وجود دارد و لولههای ضدحریق مدفون هستند، اتصالات انعطافپذیر بهترین گزینه هستند. برای جاهای دیگر باید از اتصالات سفت و محکم استفاده شود.
در مواردی که از اتصالات سفت و سخت استفاده میشود، بین هر چهار تا پنج اتصال محکم باید یک اتصال انعطافپذیر قرار داده شود.
(از مطلب شیر سیامی بازدید کنید.)
اتصالات رزوهای برای لوله آتش نشانی
در سیستم لوله کشی اسپرینکلر آتش نشانی، میتوان از لولهی گالوانیزه گرم استفاده کرد که از نوع لوله ERW درزدار یا لوله بدون درز تولید میشوند. برای لوله گالوانیزه اسپرینکلر با قطر دیوارهی داخلی و خارجی کمتر از 100 میلیمتر، میتوان از اتصال رزوهای استفاده کرد. به همین ترتیب، اگر لولهی گالوانیزه ERW باشد از اتصالات لوله آهنی انعطافپذیر استفاده میشود.
برای لوله فولادی بدون درز گالوانیزه از اتصالات لوله فولادی مصنوعی استفاده میشود.
(لیست قیمت سیستم اعلام حریق را در صفحهی مربوطه مشاهده کنید.)
نحوه آببندی لوله آتش نشانی با اتصالات رزوهای
هنگامی که لوله اسپرینکلر آتش نشانی 550 درجه را بپذیرد، رابط رزوهای را میتوان با PTFE آببندی کرد. برای 600 درجه، رزوههای لوله مخروطی (NPT)، درزگیر مناسب برای آببندی است. بعلاوه تسمه آببندی روی نخ اصلی اعمال میشود.
برای لوله آتش نشانی با قطر کمتر از DN50 از اتصال رزوهای استفاده نمیشود و برای قطر لولههای متغیر باید از اتصالات کاهندهی مونومر استفاده شود.
(در فایرفایت بخوانید: هوزریل آتش نشانی چیست؟)

اتصالات فلنج برای لوله آتش نشانی
اتصالات فلنج را میتوان به شکلهای مختلف دستهبندی کرد: فلنج جوشکاری تخت، فلنج جوش داده شده، فلنج رزوهای و غیره. فلنج انتخابی باید مطابق با استانداردهای فلنج لوله فولادی، اتصالات لوله بدون درز فولادی اما جوش داده شده و واشرهای دارای روکش تفلون برای فلنج لوله استاندارد باشد.
در صورتی که اتصال فلنج برای لوله آتشنشانی اسپرینکلر با روکش روی انتخاب شود، باید از فلنج رزوهای استفاده شود و در لوله آتشنشانی دارای پوشش ضد خوردگی باید از اتصال فلنج جوشی استفاده شود.
(از مطلب کپسول آتش نشانی co2 بازدید کنید.)

استاندارد متریال لولههای آتش نشانی سیستم اسپرینکلر
مطابق استاندارد NFPA 13 استاندارد متریال لولههای بهکاررفته در آتشنشانی بایستی از جدول زیر انتخاب شود.
لوله و اتصالات سیستم اسپرینکلر

لولههای سیستم آتشنشانی اسپرینکلر و اتصالات مربوطه آنکه برای اتصال تجهیزات آتشنشانی به یکدیگر استفاده میشود معمولاً از جنس کربن استیل و چدن نشکن است. مطابق استانداردهای مربوطه لولههای آتشنشانی باید به رنگ قرمز باشد و ازآنجاییکه سیستم لولهکشی اسپرینکلر در یک موقعیت استاتیک نصب میشود باید تحت کنترل کیفیهای سختی قرار بگیرد.
انواع متریال لولههای آتش نشانی سیستم اسپرینکلر
متریال های اساسی لوله آتشنشانی عبارتند از :
- کربن استیل
- چدن نشکن
- استنلس استیل
- فولاد آلیاژی
- کامپوزیت یا لوله پلاستیکی
- لوله گالوانیزه
پوشش لولههای آتشنشانی
- پوشش اپوکسی
- پوشش فلز روی(Zn) که معمولاً برای لولههای فولادی با ضخامت کمکاربرد دارد.
- لولههای گالوانیزه نیز میتوانند در سیستمهای خشک و تر سیستم لولهکشی آتش نشانی استفاده شوند.
انواع روشهای اتصال بهکاررفته در لولهکشی آتشنشانی
- اتصال دندهای: برای سایز کوچکتر از DN100
- اتصال کلمپی و شیاری(GROOVED) : برای سایز DN50 تا DN300
- اتصال فلنجی : برای سایز بزرگتر از DN50
- اتصال جوشی : برای سایز بزرگتر از DN100
اما چه موقع باید از اتصال جوشی در لوله کشی آتش نشانی استفاده کرد؟
در مواقعی که لولههای آتشنشانی بدون هرگونه پوشش محافظی باشد میتوان از اتصالات جوشی استفاده کرد. بهعبارتیدیگر در حالتی که لولههای آتشنشانی از نوع گالوانیزه باشد نباید از اتصال جوشی استفاده کرد.
یک سیستم اتوماتیک اسپرینکلر نباید جوشکاری شود و بجای آن از اتصال دندهای،فلنجی یا سایر روشها استفاده شود.
چه موقع از اتصال شیاری یا کلمپی در لوله کشی آتش نشانی استفاده میشود؟
در سیستم تغذیه سیستم آتشنشانی درصورتیکه لوله آتشنشانی از نوع گالوانیزه بوده و قطر آن بزرگتر از 100 میلیمتر باشد روش اتصال باید از نوع شیاری (GROOVED) یا فلنجی باشد. اگرچه استفاده از اتصال دندهای نیز در سایزهای بزرگتر از 100 میلیمتر منع نشده است. البته برای سایزهای بزرگتر از 100 میلیمتر در فواصل مشخصی باید از اتصالات شیاردار و یا فلنجی استفاده کرد.
منظور از اتصالات شیاردار یا کلمپی در سیستم لولهکشی آتشنشانی چیست؟
اتصال شیاردار اغلب بانام اتصال کلمپی شناخته میشود و این نوع اتصال برای خطوط انتقال گاز یا مایع و بخصوص برای سیستم اسپرینکلر پیشنهاد میشود. مزیت اصلی این نوع اتصال در این است که با شیاردار کردن انتهای لوله آتشنشانی هیچگونه آسیبی به دیواره داخلی لوله نمیرسد. از سوی دیگر اگر از اتصال جوشی یا فلنجی استفاده گردد، پوشش داخلی لوله آسیب میبیند و فرایند لوله نیازمند بازرسیهای ثانویه و تعمیر لوله است.
قطر و فشارهای اتصالات شیاردار لوله آتشنشانی
برای لولههای آتشنشانی با اتصال کلمپی و با قطر کمتر از DN250 ماکزیمم فشار کاری 2.5Mpa و برای لولههای با قطر نامی بزرگتر از DN300 ماکزیمم فشار کاری برابر 1.6Mpa است.
در مکانهایی که با ارتعاش همراه است اتصالات با انعطاف بالاتر انتخاب مناسبتری است و درجاهای دیگر اتصالات صلب باید مورد استفاده قرار گیرد. پیشنهاد میشود در کنار هر 4 تا 5 اتصال صلب، از یک اتصال انعطافپذیر نیز استفاده شود.
چه موقع از اتصال دندهای در لوله کشی آتش نشانی استفاده شود؟
در سیستم اسپرینکلر از لوله گالوانیزه میتوان استفاده کرد. این لولهها میتوانند از لولههای اولیه مانیسمان یا لولههای سیاه درزدار تولیدشده باشند. برای لولههای گالوانیزه سیستم اسپرینکلر با قطر کمتر از 100 میلیمتر اتصال دندهای میتواند به کار برده شود.
بهعبارتیدیگر برای لولههای گالوانیزه ساختهشده از لوله سیاه درزدار از اتصالات سیاه دندهای باید استفاده شود. همچنین برای لولههای گالوانیزه ساختهشده از لوله مانیسمان از اتصالات دندهای فشارقوی یا فورج استفاده میشود. اتصالات دندهای فورجشده برای لولههای با SCHEDULE کمتر از 30 (برای لولههای کوچکتر از 8 اینچ) یا SCHEDULE کمتر از 40 (برای لولههای بزرگتر از 8 اینچ) مناسب است. گفتنی است اتصال دندهای سیستم لولهکشی باید با متریال مناسب آببندی شود.
چه موقع از اتصال فلنجی در لوله کشی آتش نشانی استفاده میشود؟
اتصال فلنجی سیستم آتشنشانی ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشد : فلنج جوشی، فلنج دندهای و … . در حالتی که از لولههای گالوانیزه استفاده شود فلنج دندهای به کار برده میشود. در حالتی که لوله آتشنشانی با لایههای ضدخورنده دیگر پوشش داده شود از فلنج جوشی استفاده میشود.
لوله آتش نشانی مانیسمان
شرکت مانیسمان (Mannesmann) یکی از تولیدکنندگان برتر لوله و لولههای فولادی در ابعاد و درجات مختلف است. لوله آتش نشانی مانیسمان یک لولهی کربنی است که برای انتقال عامل اطفا حریق (آب یا گاز) بکار میرود و معمولا از لوله مانیسمان آتش نشانی رده 20 و 40 در ساختمانها استفاده میشود.
لوله فولادی بدون درز(مانیسمان)چیست؟
تاریخ ابداع و ساخت لوله های بدون درز به اواخر قرن 19 برمی گردد,مانیسمان نام مهندس آلمانی مخترع این روش می باشد.
روشهای مختلف تولید لوله فولادی بدون درز (مانیسمان) در آن زمان ابداع و به موازات یکدیگر پیشرفت و گسترش یافتند.
لوله های فولادی بدون درز که با نام مانیسمان نیز شناخته می شود در اصطلاح علمی به آنها seamless pipe نامیده میشود.
به آن دسته از لوله های فولادی گفته میشود که در فرآیند تولید آنها از انواع روش های جوش فلزات استفاد نمی شود و تفاوت دیگر آنها در ماده اولیه محصولات می باشد.در لوله های درزدار فرایند تولید ازبرش ورق و شکل دهی و جوش و سرانجام غلطک استفاده می شود.
ولی در تولید لوله های مانیسمان از مقاطع فولادی به شکل شمش و متریال مواد اولیه سازنده (کیفیت بهتر و همچنین یکنواختی بیشتر)و نیز بخاطر عدم جوشکاری آسیب پذیری کمتری و تحمل اعمال فشار بیشتری را دارا می باشند لذا در بسیاری از صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
به خصوص در مواقعی که فشار بالا در سیستم بکار گرفته شده باشد استحکام لوله ها جوابگوی آین فشارهای بالا هستند.در صنایعی مانند نفت و گاز ،پتروشیمی و ساخت مخازن تحت فشار ،انتقال سیالهای پرفشار و ….کاربرد
تست های که بروی محصولات انجام میگیرد بر اساس نیازمندی های استاندار محصول میباشد.
مصارف عمده لوله های بدون درز فولادی (مانیسمان)
- لوله های انتقال نفت و گاز و مواد پالایشگاهی
- لوله های واحد های پروسس پالایشگاهی
- خطوط شبکه گازرسانی
- سیستم حمل مایعات هیدروکربنی
- لوله های گاز شهری
- انتقال هر نوع سیال پر فشا
- خطوط شبکه های آتش نشانی
مصارف عمده تیوب های بدون درز دقیق
- تیوب های مبدل حرارتی
- تیوب های دیگ بخار
- تیوب های دقیق خودرو
- تیوب های انتقال فشار هیدرولیکی
- تیوب های ضد انفجار
- بوش های صنعتی
- لوله های کاندوئیت ( ضد انفجار) و…
استاندارد های روز آمریکا انگلستان و اتحادیه اروپا برای لوله آتش نشانی مانیسمان
قابل تولید با استاندارد های روز آمریکا انگلستان آلمان ژاپن و اتحادیه اروپا EN ,API , ASME , ASTM , BS , JIS , DIN , ضخامت WT 0.9 میلی متر 15 میلی متر قطر خارجی 6 OD میلی متر 141 میلی متر طول تا 20 متر.
اهمیت لوله آتش نشانی
با وجود اینکه امروزه در بسیاری از ساختمان ها کپسول آتش نشانی وجود دارد و کادر شجاع آتش نشانی با تمام وجود جان خود را به خطر انداخته و برای نجات جان مردم تلاش می کنند اما مهم ترین نکته در اطفای حریق، خفه شدن آتش در نطفه است. در بسیاری از موارد تا قبل از رسیدن ماموران آتش نشانی، بخش اعظمی از خانه یا ساختمان به آتش کشیده شده است و حریق به نقاط دیگر نیز سرایت کرده است.
این سیستم با داشتن سنسور های هوشمند، آتش را در همان لحظات اولیه تشخیص می دهد و برای خاموش کردن آن شروع به آب پاشی می کند. همین موضوع باعث شده است که خسارت های آتش سوزی تا درصد زیادی کاهش پیدا کند. به همین دلیل است که استفاده از این لوله تا این اندازه محبوبیت یافته است و مورد استفاده ی بسیاری از معماران و مهندسان متخصص است.
قیمت لوله های آتش نشانی
در خرید انواع لوله های آتش نشانی یکی از مهم ترین نکات قیمت می باشد. می توان قیمت گذاری بر روی این لوله ها را به شکل های مختلف انجام داد. مشخصات لوله های آتش نشانی را می توان با توجه به گرید بندی های مختلف مورد بررسی قرار داد. در نظر داشته باشید که قیمت این لوله ها را بر اساس سایز هایی که دارند مشخص می کنند. از دیگر موارد و عوامل تاثیرگذار بر روی قیمت لوله ها می توان به متریال ساخت اشاره کرد. قطعا هر مدل از لوله ها را باید در مکانی خاص مورد استفاده قرار داد. در صورتی که از مدل های مناسب در جای مشخص استفاده کنید می توانید راحت تر و سریع تر اطفا حریق را انجام دهید.
برای سیستم های اطفا حریق اتوماتیک اغلب از لوله های خشک استفاده می کنند. این لوله ها با متریال های پلاستیک و یا فلز تولید می شوند. در مورد لوله های دیگر می توان ساختار های خاصی را مشاهده کرد. در هنگام خرید بهتر است که اتصالات را نیز چک کنید. بررسی این اتصالات می تواند برای شما بهترین کیفیت را به همراه داشته باشد.

قیمت وخرید لولههای آتش نشانی
لوله آتشنشانی لوله فولاد کربنی است برای انتقال عامل اطفا حریق مانند آب یا گاز مورد استفاده قرار میگیرد. این لولهها معمولا به رنگ قرمز هستند اما لولههای دیوار سبک دارای ظاهر بیرونی گالوانیزه و نقرهای هستند. از لولههای فولادی قرمز در سیستمهای اسپرینکلر لوله تر استفاده میشود و نصب لولههای گالوانیزه برای سیستمهای لوله تر و لوله خشک مجاز است.
لولههای آتش نشانی در سایزها و اندازههای مختلف وجود دارد و به همین خاطر قیمت لوله آتش نشانی بسته به محاسبه سایز لوله آتش نشانی و نوع آن متفاوت است. انتخاب لولهها با توجه به جدول سایز لوله آتشنشانی انجام میشود. برای خرید و اطلاع از لیست قیمت لوله آتش نشانی میتوانید با مشاوران مرکز ارات تماس بگیرید. این مرکز به عنوان نمایندگی فروش لوله آتش نشانی شما را راهنمایی خواهد کرد.
قیمت و خرید لوله های آتش نشانی مختلف
برای خرید لوله های آتش نشانی می توان موارد زیادی را بیان کرد که باید به آن ها توجه داشت. توجه به نکات و مشخصات لوله آتش نشانی موجود باعث می شود تا بتوان بهترین خرید ها را انجام داد. در صورتی که از مجموعه های معتبر خرید های خود را انجام دهید می توانید بهترین کارایی را مشاهده کنید. توجه داشته باشید که در هنگام خرید این محصولات باید به متریال های به کار رفته نیز توجه داشته باشید. در صورتی که سیستم مهار حریق شما به صورت ثابت می باشد بهتر است که لوله های خشک را برای خرید انتخاب کنید.
در حالتی که نیاز به لوله های نرم دارید بهتر است که آن ها را با دقت بالایی انتخاب کنید. تنوع بالا در برند های تولید کننده این محصولات باعث شده است تا افراد در هنگام خرید دچار تردید شوند. در صورتی که از مجموعه های معتبر خرید های خود را انجام دهید می توانید از ضمانت نامه های معتبر آن ها نیز بهره مند شوید. در صورت خرابی هر یک از لوله های آتش نشانی موجود در محل خود می توانید مدل های جدید را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید.
در نظر داشته باشید که امروزه برای هر یک از مدل های موجود استاندارد های مشخصی را بیان می کنند. امروزه این محصولات در تمامی ساختمان ها به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند. لوله های اطفا حریق را می توان به شکل های مختلف نصب کرده و بهترین کارایی را نیز مشاهده کرد. این لوله ها به پمپ های آتش نشانی موجود در ساختمان ها متصل شده و بهترین کارایی را برای شما به وجود می آورند.
جدول سایز لوله آتش نشانی ساختمان :
جدول سایزبندی لوله آتش نشانی هوزریل (hose reel / قرقره)
سایز اسمی (اینچ) | قطر خارجی تقریبی (mm) | دبی معمول (L/min) | فشار عملکرد در نازل (bar) | کاربرد متداول |
---|---|---|---|---|
1″ (25) | ~33.7 | 100 – 200 | 2.5 – 4.0 | هوزریلهای کوچک داخل واحد/انبارهای کوچک |
1¼” (32) | ~42.4 | 150 – 250 | 2.5 – 4.0 | هوزریل واحدها و فضاهای تجاری کوچک |
1½” (40) | ~48.3 | 200 – 350 | 2.5 – 6.0 | هوزریلهای صنعتی متوسط، ایستگاهها |
2″ (50) | ~60.3 | 300 – 600 | 2.5 – 6.0 | هوزریلهای سنگین، کاربری صنعتی/سایتها |
نکات اجرایی هوزریل:
- معمولاً برای هوزریل، دبی هدف بین 100 تا 300 L/min متداول است (بستگی به طول شیلنگ و قطر نازل).
- فشار مورد نیاز در نازل عموماً 2.5 بار تا 6 بار است — در پروژههای با طول شیلنگ زیاد/ارتفاع، فشار لازم بالاتر خواهد بود.
- در مسیر هوزریل معمولاً از لوله فولادی سیاه یا گالوانیزه استفاده میشود؛ اتصالات باید بهگونهای طراحی شوند که حداقل افت فشار داشته باشد.
- برای هر قرقره، اگر فاصله منبع تا محل >30–40 m بود، سایز ورودی را بالا ببرید (مثلاً از 1¼” به 1½” یا 2″).
جدول سایزبندی لوله آتش نشانی اسپرینکلر (sprinkler / شبکه خودکار)
سایز اسمی (اینچ) | قطر خارجی تقریبی (mm) | دبی تقریبی برای شاخه (L/min) | کاربرد متداول |
---|---|---|---|
1″ (25) | ~33.7 | تا ~80 | شاخههای خیلی کوتاه و نقاط خاص |
1¼” (32) | ~42.4 | ~80 – 150 | branch lines کمتراکم در فضاهای کوچک |
1½” (40) | ~48.3 | ~150 – 250 | شاخههای معمولی اسپرینکلر در ساختمانها |
2″ (50) | ~60.3 | ~250 – 450 | mains فرعی اسپرینکلر |
2½” (65) | ~76.1 | ~400 – 700 | mains بزرگ، ورودی به زونهای متعدد |
3″ (80) | ~88.9 | ~700 – 1200 | خط اصلی اسپرینکلر ساختمانهای بزرگ |
4″ (100) | ~114.3 | ~1200 – 2000 | ورودی پمپ، رایزر اصلی در ساختمانهای بزرگ |
نکات اجرایی اسپرینکلر:
- محاسبات هیدرولیکی (بر اساس NFPA 13 یا استاندارد مرجع پروژه) تعیینکننده حقیقی قطر لوله است — جدول بالا صرفاً یک راهنمای مرجع سریع است.
- در اسپرینکلر، افت فشار، سرعت جریان و فشار در هر هد (اسپرینکلر) اهمیت دارد؛ بنابراین انتخاب سایز بر اساس دبی طراحی (design density) و تأمین پشتیبان پمپ انجام میشود.
- لولههای کمتر از 1″ برای سیستم اسپرینکلر عملاً کمکاربردند؛ معمولاً از 1¼” به بالا استفاده میشود.
- برای شاخههای افقی طولانیتر یا تعداد اسپرینکلر زیاد در یک شاخه، سایز شاخه را افزایش دهید.
ج) مقایسه اجرایی و نکات طراحی برای شبکههای لوله کشی آتش نشانی (هوزریل و اسپرینکلر)
- هدف کاربرد متفاوت است: هوزریل برای استفاده دستی توسط پرسنل (پوشش موضعی) و اسپرینکلر برای کنترل خودکار حریق. به همین دلیل دبی/فشار و الزامات لولهکشی متفاوت میشود.
- تفکیک خطوط: در بسیاری از پروژهها هوزریل از اسپرینکلر جدا نگه داشته میشود تا تست/عملیات هر سیستم مستقل باشد. در برخی طراحیها هوزریل به شبکه تغذیه آتش (fire main) متصل است اما بهصورت انشعاب مجزا و با شیرهای کنترلی.
- شیر و اتصالات: برای هوزریل معمولاً شیر توپی یا شیر فلنچی با دسترسی ساده و چرخان استفاده میشود؛ برای اسپرینکلر شیرهای کنترل زون (گلوب یا OS&Y) و کنترلهای هشدار نصب میگردد.
- محاسبه پمپ و منبع: اگر هوزریل و اسپرینکلر از یک پمپ تغذیه شوند، باید مجموع دبی طراحی برای هر دو سیستم لحاظ شود (یا پمپ/منبع دوگانه در نظر گرفته شود).
جدول سایز لوله آتشنشانی
معمولاً بر اساس قطر داخلی لوله (DN) و کاربرد آن (اصلی، فرعی، هوزریل و …) ارائه میشود. در ادامه یک جدول مرجع استاندارد برای لولههای فولادی و گالوانیزه سیستمهای آب آتشنشانی آورده شده است:
نوع لوله | قطر اسمی (DN) | قطر خارجی (mm) | ضخامت تقریبی (mm) | کاربرد معمول |
---|---|---|---|---|
فولادی | 25 | 33.7 | 2.5 | خطوط هوزریل، شاخه فرعی |
فولادی | 32 | 42.4 | 2.6 | خطوط هوزریل، شاخه فرعی |
فولادی | 40 | 48.3 | 3.0 | شاخه فرعی و انشعابها |
فولادی | 50 | 60.3 | 3.2 | شاخه فرعی و اسپرینکلر |
فولادی | 65 | 76.1 | 3.6 | خطوط فرعی بزرگ، اسپرینکلر |
فولادی | 80 | 88.9 | 3.6 | خطوط اصلی سیستم اسپرینکلر |
فولادی | 100 | 114.3 | 4.0 | خطوط اصلی و تغذیه سیستم |
فولادی | 125 | 139.7 | 4.5 | خطوط اصلی بزرگ و مخزن |
فولادی | 150 | 168.3 | 5.0 | خطوط اصلی و تغذیه آتشنشانی |
فولادی | 200 | 219.1 | 6.0 | خطوط اصلی و تغذیه فشار بالا |
جدول سایز لوله آتش نشانی فولادی و گالوانیزه برای سیستم لوله کشی اسپرینکلر:
بخش سیستم | قطر اسمی لوله (DN) | قطر خارجی (mm) | ضخامت تقریبی (mm) | فشار کاری (بار) | توضیح کاربرد |
---|---|---|---|---|---|
لوله اصلی تغذیه | 100 | 114.3 | 4.0 | 7–15 | تغذیه اصلی سیستم از منبع یا پمپ |
لوله اصلی | 80 | 88.9 | 3.6 | 7–15 | توزیع به خطوط فرعی در مسیر طولانی |
لوله فرعی | 65 | 76.1 | 3.6 | 7–15 | اتصال به شاخههای اسپرینکلر |
لوله فرعی کوچک | 50 | 60.3 | 3.2 | 7–15 | شاخههای کوتاه به چند اسپرینکلر |
لوله انشعابی / شاخه | 40 | 48.3 | 3.0 | 7–15 | اتصال مستقیم به اسپرینکلرهای منفرد |
لوله انتهایی / کوتاه | 32 | 42.4 | 2.6 | 7–15 | شاخههای کوتاه و اتصالات نهایی |
لوله هوزریل (اختیاری) | 25 | 33.7 | 2.5 | 7–15 | استفاده در کنار سیستم اسپرینکلر برای اطفای دستی |
جدول سایز لوله CPVC/UPVC (برای ساختمانهای کم ارتفاع) :
بخش سیستم | قطر اسمی لوله (mm) | ضخامت دیواره (mm) | فشار کاری (بار) | توضیح کاربرد |
---|---|---|---|---|
لوله اصلی | 50 | 4–5 | 7–10 | تغذیه خطوط فرعی در مسیر کوتاه |
لوله فرعی | 40 | 3–4 | 7–10 | اتصال به شاخههای اسپرینکلر |
لوله انشعابی / شاخه | 32 | 2.5–3 | 7–10 | اتصال مستقیم به اسپرینکلرهای منفرد |
لوله انتهایی / کوتاه | 25 | 2–2.5 | 7–10 | شاخههای کوتاه و اتصالات نهایی |