جعبه آتش نشانی یا فایر باکس چیست؟
جعبه آتش نشانی، فایر باکس یا جعبه F، یک محفظه دیواری است که یک خط دفاعی مهم را در برابر شعلههای آتش، در خود دارد: شلنگ آتش نشانی، قرقره و نازل. این جعبهها در ساختمانهای آموزشی، اداری و تجاری، آپارتمانهای چند واحدی، مراکز بهداشتی و درمانی، و بسیاری دیگر از مکانها نصب میشوند تا در مواقع اضطراری، دسترسی فوری را به تجهیزات آتش نشانی فراهم کنند.
جعبه آتش نشانی، محفظهای فولادی یا استیل است که برای نگهداری از تجهیزات اطفای حریق مورد استفاده قرار میگیرد. در یک سیستم اطفا حریق آبی، این جعبه محلی امن برای نگهداری از هوزریل آتش نشانی، هوزرک آتش نشانی و قرقره فایر باکس آتش نشانی است. امروزه بسیاری از مردم برای نگهداری از خاموشکنندههای دستی نیز از جعبه آتش نشانی استفاده میکنند، به طوری که این خاموشکنندهها به جای آویختن به دیوار، درون جعبه آتش نشانی جانمایی میشوند.
برای اشنایی بیشتر مقابه ی زیر را بخوانید :
فایرباکس یا جعبه آتش نشانی چیست؟

الزامات و دستورالعملهای نصب جعبه آتش نشانی
بخش اول: دستورالعمل قبل از نصب
- ابعاد جعبه: ابعاد جعبههای آتش نشانی باید به گونهای باشد که کلیه اجزاء شامل هوزریل، شیرآلات، اتصالات و شیلنگها به راحتی داخل آن جانمایی شوند. همچنین باید حداقل فاصله ۲.۵ سانتیمتر بین تمامی اجزاء و بدنه جعبه رعایت گردد.
- علامتگذاری: بدنه جعبههای آتش نشانی باید به وضوح برای شناسایی تجهیزات داخل جعبه علامتگذاری شود. این علامتها باید بر روی درب جعبه یا بر روی دیوار نزدیک آن نصب گردند.
- ارتفاع نصب: فاصله عمودی مرکز قرقره هوزریل از کف تمام شده باید بین ۱۴۰ تا ۱۶۰ سانتیمتر باشد. در جعبههای دو طبقه، هوزریل در طبقه فوقانی قرار میگیرد.
- ورودیهای آب: ورودیهای آب باید از سمت قرارگیری لولای دربها وارد جعبه شوند. بنابراین جعبهها یا راست بازشو یا چپ بازشو انتخاب میشوند.
- حداکثر طول شیلنگ: استفاده از شیلنگ با طول بیشتر از ۳۰ متر مجاز نمیباشد.
بخش دوم: دستورالعملهای حین نصب
- نصب جعبه: برای نصب جعبههای آتش نشانی توکار، از کلاف آهنی یا ساب فریم استفاده کنید و با پیچهای تعبیهشده در دیوارههای کناری، جعبه را مهار نمایید.
- عدم تغییرات: به هیچ عنوان نباید بر روی بدنه جعبه آتش نشانی سوراخ یا تغییری ایجاد گردد. تمامی سوراخها باید پیش از رنگآمیزی و در محل کارخانه ایجاد شوند.
- جانمایی لولهها: آکس مجاز جانمایی لولههای ورودی شیرآلات باید ۵۷ سانتیمتر باشد تا از تداخل با اجزاء هوزریل جلوگیری شود.
- نصب شیرآلات: شیر تک ضرب باید در جهتی نصب گردد که هنگام حرکت در حالت ساعتگرد در وضعیت بسته قرار گیرد. فاصله شیرفلکه تا دیوارههای جانبی نباید کمتر از ۳۵ میلیمتر باشد.
بخش سوم: دستورالعملهای پس از نصب
- بازرسی سالانه: تمامی قطعات داخل جعبه باید به صورت سالانه توسط افراد ذیصلاح بازرسی شوند. در این بازرسیها، شیلنگ باید تحت فشار سیستم آب ساختمان قرار گیرد.
- عملکرد صحیح: اطمینان حاصل کنید که قرقره آزادانه در هر دو جهت بچرخد و درب جعبه بدون مشکل باز و بسته شود.
- علامتگذاری وضعیت: اگر به علت زمانبر بودن تعمیرات بر روی هوزریل، سامانه از مدار استفاده خارج شد، عبارت “خارج از سرویس” باید بر روی جعبه آتش نشانی علامتگذاری گردد.
اهمیت جعبه آتش نشانی
۱. ایمنی و پیشگیری از حریق
جعبههای آتش نشانی به عنوان یک سیستم اطفای حریق موثر، به سرعت و کارآمدی میتوانند در برابر آتشسوزیها اقدام کنند. با نصب صحیح این تجهیزات، احتمال وقوع حوادث و آسیبهای ناشی از آتشسوزی به طرز چشمگیری کاهش مییابد.
۲. دسترسی سریع
وجود جعبههای آتش نشانی در مکانهای مشخص و قابل دسترسی، به افراد این امکان را میدهد که در مواقع اضطراری به سرعت به تجهیزات اطفای حریق دسترسی پیدا کنند. این ویژگی به نجات جانها و کاهش خسارات مالی کمک میکند.
۳. تأمین الزامات قانونی
استفاده از جعبههای آتش نشانی و رعایت استانداردهای مربوط به نصب آنها، نه تنها به ایمنی ساختمانها کمک میکند، بلکه در بسیاری از کشورها و مناطق، به عنوان یک الزام قانونی شناخته میشود. رعایت این الزامات میتواند به دریافت مجوزها و پایانکار ساختمانی کمک کند.
برای آشنایی با ضرورت جعبه آتش نشانی و آموزش استفاده از آن مقاله ی زیر را بخوانید :
نحوه نصب جعبه آتش نشانی روکار
جعبه آتش نشانی روکار که روی سطح دیوار نصب می شود و به اصطلاح از دیوار بیرون زده و شانه گیراست معمولا در فضاهای صنعتی و یا پارکینگها و اماکن عمومی و همچنین فضاهایی که قطر دیوار آن جوابگوی عمق باکسها نمی باشد و به ناچار مجبور به نصب جعبه روکار هستند .نحوه نصب جعبه آتش نشانی روکار به این صورت است که سازنده جعبه ،داخل پشت جعبه را جهت نصب بر روی دیوار ۴سوراخ جهت عبور پیچ تعبیه کرده است و یا اینکه در طرفین جعبه ها ۴ عدد گوشواره در نظر گرفته است .
ارتفاع نصب جعبه آتش نشانی به گونه ای است که جعبه را روی دیوار گذاشته بطوریکه مرکز قرقره داخل آن در ارتفاع ۱۳۵الی ۱۴۵ سانتی متری از سطح زمین و در صورتیکه جعبه تک درب دارای قرقره نباشد کف باکس در ارتفاع ۱۰۰ الی ۱۱۰ سانتی متری از سطح زمین قرارگیرد،سپس توسط سمبه ویا ماژیک ۴ سوراخ تعبیه شده توسط تولید کننده جعبه آتش نشانی ویا سوراخ گوشوارهای جعبه را بر روی دیوار علامت گذاری و یا نشانه گذاری کرده سپس جعبه را کنار گذاشته و محل علامت های روی دیوار را با مته سوراخ کاری کرده وسپس رولپلاک گذاری می کنیم و بعد از این مرحله باکس را روی تنظیم کرده به طوریکه سوراخ های نصب مقابل رولپلاک قرار گیرد سپس توسط پیچ ۸ الی ۱۰جعبه را به دیوار پیچ کرده ومحکم می کنیم.
لازم به ذکر است در نحوه نصب جعبه آتش نشانی روکار دقت داشته باشید که باکسها به صورت تراز برروی سطح دیوارنصب شوند و همچنین لوله یا لوله های ورودی دقیقا از قسمت پهلوی پشت قرقره به جعبه وارد شوند بنابرین در صورتیکه که جعبه دارای قرقره باشد ورودی لوله ها ازبغل بسیار حائز اهمیت می باشد.
طریقه نصب جعبه آتشنشانی توکار
در ساختمان ها و فضاهایی که عمق دیوار جوابگوی جا دادن عمق جعبه در خود می باشد معمولا از جعبه آتش نشانی توکار استفاده می شود. زیرا هم فضای جعبه محفوظ تر بوده و هم اینکه از لحاظ معماری و زیبایی پسندیده می باشد .
راهنمای نصب جعبه آتش نشانی و نحوه نصب جعبه آتش نشانی توکار به این گونه است که با توجه به چپ باز شو یا راست باز شو بودن جعبه و لوله های ورودی از قبل تعبیه شده داخل دیوار که حتما فاصله بین لوله ها و جهت ورودی آن باید صحیح و استاندارد محل نصب جعبه آتش نشانی رعایت شود ،بنابراین ورودی پانچ شده پهلوی باکس را شکانده و جعبه را به طوری داخل دیوار قرار می دهیم که لوله ها از قسمت مناسب تعبیه شده به راحتی داخل جعبه وارد شوند و همچنین مرکزقرقره در ارتفاع ۱۳۵ الی ۱۴۵ سانتی متر از سطح زمین قرار گیردسپس جعبه را در داخل فریم از قبل ساخته شده داخل دیوار محکم کرده وجهت استحکام بیشتر آن از مصالح ساختمانی همچون گچ و سیمان به دور و اطراف جعبه استفاده می کنیم.
در نحوه نصب جعبه آتش نشانی توکار توجه داشته باشید که لوله های ورودی نهایتا ۱ الی ۲ سانتی متر به داخل جعبه ورود پیدا کنند زیراچنانچه لوله ها به اندازه بیشتری داخل جعبه شوند،در هنگام بستن شیرگازی و یا شیر زاویه ای ممکن است به قرقره برخورد کنند و اختلال ایجاد نماید.
جزئیات نصب جعبه آتشنشانی پایه دار
نحوه نصب جعبه آتش نشانی پایه دار که اکثرا به کابینت های اطفای حریق در صنعت نفت وگاز و پتروشیمی نیز معروف می باشند .برای محوطه ها درنظر گرفته شده است به همین دلیل این جعبه ها را جعبه های محوطه نیز می نامند طریقه نصب جعبه آتش نشانی پایه دار به این صورت است که این باکس دارای پایه هایی ازقبیل قوطی و نبشی می باشند و درزیر این پایه ها بیس پلیت هایی قرار دارند که روی این بیس پلیت ها سوراخ هایی پانچ شده است که این سوراخ ها را روی زمین نشانه گذاری کرده سپس رول بولت می کنند که جعبه ها کاملا به زمین فیکس شوند ودر اثر باد جعبه آتش نشانی جابجا نشوند .
جزئیات نصب جعبه آتش نشانی مدل هوزریلی
همانطور که مطالب قبل توضیح داده شد بطور کلی ما دو نوع سیستم قرقره آتشنشانی در جعبه آتش نشانی داریم که مدل اول قرقره هوزریل باکسی است ،در این مدل دو سایز خروجی و آبرسانی داریم: سایز ۳/۴ اینچ و همچنین ۱ اینچ ، که سایز ۳/۴ اینچ در ساختمانهای اداری و مسکونی بسیار متداول میباشد.
جزئیات نصب جعبه آتش نشانی مدل هوزریلی به این صورت است که در ابتدا جعبه ها باید در دید عموم نصب شود تا در هنگام حریق ، برای تمامی افراد قابل رویت و در دسترس باشد دوم اینکه جعبه ها باید در محلی نصب گردند که درب آنها به راحتی بصورت ۱۸۰ درجه باز شود و محدودیتی برای باز کردن شلنگ و انتقال آن به چپ و راست نداشته باشیم . حد الامکان اگر فضای لازم در داخل دیوارها وجود دارد لوله کشی و جعبه ها را داخل دیوار بصورت توکار نصب کنیم که مانعی جهت رفت و آمد خصوصا در تاریکیها برای افراد ایجاد نکنند ( به اصطلاح شانه گیر نباشند ) .با توجه به اینکه مدلهای مختلفی در هر دو نوع جعبه هوزریل باکسی وجود دارد (دو طبقه عمودی – دو قلو افقی – تک قلوی تک درب ) باید در همه مدلها توجه داشته باشیم که مرکز قرقره در ارتفاع ۱۳۰ الی ۱۴۰ سانتی متری از کف تمام شده قرار گیرد.
نصب جعبه آتش نشانی مدل هوزریلی از نظر جانمایی به نسبت آسانتر از مدل فایرباکس می باشد زیرا در مدل هوزریلی نیازی به باز شدن کل متراژ شلنگ از دور قرقره در هنگام وقوع حریق نمی باشد و پیچ و خمهای راه پله ها و اتاقها و بطور کل فضاها باعث اشکال در عملیات اطفای حریق نمی شود زیرا شلنگ این نوع قرقره ها از نوع pvc با سطح مقطع دایره ای مانند شیلنگ های آبیاری میباشد و هر متراژ دلخواه و لازم چنانچه از دور قرقره باز شود و سپس شیرگازی و آبرسانی در حالت باز و یا تخلیه قرار گیرد ،آبیاری بطور کامل انجام شده و هیچگونه خللی در عملیات وارد نمیشود . یادآور می شود مدل هوزریلی بین ۲ الی ۴ بار فشار قدرت آبیاری دارد و در مراحل اولیه آتش سوزی عملیات اطفا را انجام خواهد داد و همچنین قدرت تخریب در هنگام آبرسانی و اطفا بسیار پایین است . پس از اطمینان از تراز بودن جعبه ،به وسیله ۴ عدد پیچ سایز ۶ که رولپلاکهای آن در دیوار تعبیه می شود سطح و صفحه پشت جعبه که قبلا توسط تولید کننده دارای ۴ سوراخ بوده را در ارتفاع استاندارد که بالاتر ذکر شد به دیوار پیچ و متصل می کنیم ، سپس پانچ ورودی و یا پرفراژ ورودی جعبه را شکسته و لوله وارد شده که اکثرا در حالت هوزریلی سایز ۳/۴ اینچ می باشد را از قسمت بغل سمت پایین و درست پشت بازویی قرقره وارد جعبه می کنیم سپس با بستن شیر گاز سایز ۳/۴ اینچ بر روی لوله رزوه شده ،شیر گازی را داخل جعبه نصب میکنیم .
توجه داشته باشید که محل اتصال شیر گازی به دنده لوله نهایتا ۲ سانتی متر داخل جعبه بیاید ، درغیراینصورت ممکن است هنگام بازو بسته شدن قرقره ،صفحات قرقره با شیرگازی درگیر شدند .سپس شلنگ پکیجی که حدودا طول آن ۴۰ سانتی متر با روکش حصیر فلزی میباشد را از یک طرف به شیر گازی و در طرف دیگر به چپقی قرقره که در داخل بازویی جای گرفته است را وصل کرده توسط نوار تفلن آب بندی میکنیم . شیلنگ Pvc سایر ۳/۴ اینچ که باید به دور قرقره پیچیده شود را از یک سر توسط بست ترک به چپقی داخلی بین صفحات قرقره وصل کرده ،سپس شلنگ را به دور قرقره پیچیده و انتهای شلنگ را توسط بست ترک به نازل وصل کرده و آب بندی می کنیم. چنانچه سیستم آبیاری خشک با سایز ½ ۱ اینچ در سیستم لوله کشی آتش نشانی ساختمان تعبیه شده باشد ،با شکستن پانچ و یا پرفراژ بغل بالا سمت چپ و یار است (بستگی به محل ورودی لوله دارد ) لوله سیستم خشک را وارد جعبه کرده و سپس با استفاده از نوار تفلون و یا کنف شیر زاویه ای یا Angle Valve را به لوله رزوه شده وصل و آب بندی می کنیم . توجه داشته باشید که هیچگونه مزاحمتی در هنگام باز و بسته شدن بازویی و قرقره ایجاد نگردد.
جزئیات نصب جعبه آتش نشانی مدل فایرباکس
در این قسمت جزئیات نصب جعبه آتش نشانی مدل فایرباکسی را بررسی می کنیم اکثرا سایز خروجی متداول این سیستم ½۱ اینچ و ½ ۲ اینچ می باشد. این سیستم و این نوع قرقره معمولا در پاساژهای بزرگ ،پمپ بنزین ها،پارکینگها ،سایتهای نفت و گازی ،سوله ها و محیط های صنعتی ،کشتیها ،جایگاههای آتش نشانی و به طور مساحت های بزرگ و باز کاربرد دارند . در محل جانمایی و نصب این جعبه ها با قرقره های مذکور باید محدودیتهای بیشتری اعمال گردد زیرا در هنگام اطفا،شلنگ برزنتی و یا ضد اسیدی باید بطور کامل کل متراز آن دور قرقره باز شود ، هیچگونه شکستگی و خمیدگی و تابیدگی شلنگ نباید ایجاد شود و باید تقریبا در مسیر مستقیم قرار گیرند ،زیرا این سیسم بین ۸ تا ۱۶ فشار داشته و چنانچه هرگونه از موارد فوق در طول مسیر شیلنگ بوجود آید شلنگ دچار ترکیدگی و انفجار می شود و سیستم اطفا مختل می گردد.
باتوجه به توضیحات فوق به وضوح روشن شد که این نوع جعبه ها باید در فضاهای باز و بدون محدودیت قرار گیرند و درب جعبه ها بصورت کامل و ۱۸۰ درجه باز شود و قرقره نیز بطور کامل از داخل جعبه توسط بازویی بیرون آید. جعبه های مدل فایرباکسی اکثرا بصورت روکار نصب می شوند مگر آنکه در پارکینگها و یا تالارها و یا پاساژها نصب گردند . در این جعبه ها نیز با توجه به اینکه مدلهای مختخلفی از جمله تک درب تک قلو ،دو قلو افقی ،دو طبقه عمودی و …. دارند ،ملاک ارتفاع نصب مرکز قرقره که بالا بین ۱۳۰ الی ۱۴۰ سانتی متر از کف تمام شده قرار گیرد . پس از انتخاب ارتفاع مناسب و نشانه گذاری بر روی دیوار ،پانچها و یا پرفراژهای دیواره پهلویی جعبه را با توجه به ورودی چپ و یا راست به داخل جعبه هدایت می کنیم .
لازم به ذکر است جهت سهولت در باز و بسته شدن قرقره لوله ها به سمت پشت بازویی قرقره از بغل جعبه وارد شوند . جعبه آتشنشانی بوسیله حداقل ۴ عدد پیچ نمره ۶و ۸ که محل پیچها توسط سازنده در قبل بر پشت جعبه تعبیه و سوراخ گذاری شده توسط رولپلاک بر دیوار محکم و ثابت و نصب می شوند . لوله های ورود پیدا کرده به داخل جعبه که از قبل رزرو شده میباشند و سایز آنها اکثرا در این مدل ½ ۱ و ½ ۲ اینچ بوده است را بوسیله بستن شیرزاویه ای Angle Valve توسط تفلن و یا کنف آکبندی می کنیم و باید توجه داشته باشیم که این شیرها در بازو بسته شدن بازویی قرقره به سمت داخل داخل و خارج ،خللی وارد نکنند و درگیری بین آنها ایجاد نشود. اکثرا این جعبه ها دارای ۲ ورودی سیستم خشک و تر میباشند.

ارتفاع جعبه آتش نشانی از کف
در بالاتر اشاراتی درباره ارتفاع جعبه آتش نشانی از کف تمام شده داشتیم ولیکن میخواهیم با جزئیات بیشتری به این مطلب بپردازیم.در جعبه های آتشنشانی که قرقره درون آن وجود دارد مرکز قرقره از کف تمام شده باید در ارتفاع ۱۳۰ الی ۱۴۰ سانتی متری قرار گیرد ولیکن در جعبه هایی که داخل آنها قرقره وجود ندارد و جعبه تجهیزات اطفای حریق و یا جعبه هوزرکی باشد ارتفاع جعبه آتش نشانی از کف به صورتی است که اگر جعبه تک درب و یا دو قلو افقی باشد از کف، در ارتفاع ۱۰۰ الی ۱۱۰ سانتی متری قرار میگیرد و چنانچه باکس دو طبقه یا سه طبقه بدون قرقره باشد،کف قسمت بالایی باکس باید در ارتفاع ۱۰۰ الی ۱۱۰ سانتیمتری از سطح زمین قرارگیرد
.
الزامات جعبه آتش نشانی
الزامات جعبه های آتش نشانی در پروسه تولید
ابعاد و اندازه جعبه های آتشنشانی باید به طوری انتخاب شود که تمامی قطعات و تجهیزات داخل جعبه به راحتی کارایی داشته و بدون مزاحمت برای یکدیگر قابل استفاده باشد و پیشنهاد میگردد حداقل فاصله بین تجهیزات و قطعات داخلی حداقل ۳۰ میلیمتر در نظر گرفته شود و عمق جعبه بصورتی باشد که وقتی شلنگ به دور قرقره پیچیده میشود و در داخل جعبه قرارمیگیرد , درب باکس به راحتی باز و بسته شده و درگیری با هم نداشته باشند (حداقل ابعاد جعبه آتشنشانی طبق استاندارد ۱۸۰*۷۰۰*۶۰۰ میلیمتر است). همچنین بررسی اینکه ورق ها به طور دقیق و منظم بریده و خمکاری شده باشد، نشان دهنده ظراف کار سازنده و کیفیت محصول می باشد و پیشنهاد میگردد حدالامکان بدنه جعبه بصورت یک تکه و یکپارچه باشد و از تکه های ورق و یا پرتیها برای سقف و یا پهلوهای جعبه کمتر استفاده شود .
مرحله بعد در نظر گرفتن قفل و لولای مناسب فایرباکس است. نوع یراق آلات و قفل و لولای جعبه های آتش نشانی در زیبایی و کیفیت آن تاثیر دارد. برخی از سازنده های فایرباکس از لولا و یراق آلات مخصوص صنایع چوب استفاده می کنند که علاوه بر این که کالا را بی کیفیت می کند، بر خلاف استاندارد نیز می باشد. قفل فایرباکس نیز باید با دست باز شود و فاقد هر گونه کلید برای باز کردن باشد؛ چرا که در هنگام حریق هر شخصی توانایی استفاده از فایرباکس را باید داشته باشد. بنابراین بررسی لولا و قفل جعبه آتش نشانی بسیار ضروری است.
مرحله بعدی برای انتخاب جعبه آتش نشانی بررسی قرقره جعبه آتش نشانی می باشد. نوع کارکرد قرقره آتش نشانی در مواقع حریق بسیار تاثیر گذار می باشد، برای بررسی قرقره می توان کیفیت لوله قرقره و نوع ساختار آن و همچنین بلبرینگ قرقره آتش نشانی جهت سهولت در چرخش و عملکرد قرقره ها را بررسی کرد ارتفاع مرکز قرقره آتش نشانی تا کف تمام شده باید ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ لحاظ شود تا برای استفاده کننده مناسب ترین ارتفاع باشد و یا به عبارت دیگر فاصله مرکز قرقره تا کف جعبه حداقل ۳۵۰ میلیمتر در نظر گرفته شود. ضخامت ورق بدنه جعبه های آتش نشانی باید حداقل ۱ میلی متر باشد و در صورتی که از۱ میلی متر کمتر باشد باید برای تایید تست مقاومت بدنه بر اساس استاندارد مورد تایید قرار بگیرد.(جعبه های آتش نشانی پارس فرابخش انرژی به صورت معمول دارای ضخامت ۱.۵ میلیمتر میباشد).درب جعبه آتش نشانی باید به سادگی قابل باز شدن باشد و برای باز شدن نیاز به کلید نداشته باشد و پیشنهاد میگردد به جهت مقاومت بیشتر درب و عدم لرزش , مقاومت بصورت امگا پشت درب نصب شود . بازویی و بازشو قرقره ها باید هم جهت و همراستا با بازشو درب جعبه باشد و لوله و شیر ورودی به قرقره در پشت قرقره و یا پشت بازویی در نظر گرفته شود .پیشنهاد میگردد بازویی و اتصال بازویی از ورق سیاه به ضخامت ۳ میلیمتر ساخته شود تا وزن قرقره سنگین که شلنگ دور آن پیچیده شده را به راحتی تحمل کند . اگر قرقره داخل جعبه بصورت هوزریلی میباشد, شلنگ رابط پکیجی شیر انشعاب مربوطه, باید در مقابل نشتی تست شده باشد و سایز آن باید هم اندازه با سایز شلنگ انتخاب بشود. تمامی اتصالات و متعلقات قرقره آتش نشانی باید مقاومت کامل در برابر هر گونه نشتی در فشار تست استاندارد را داشته باشد ودر سیستم هوزریلی پیشنهاد میگردد برای عدم رسوبگیری و کاهش خروجی آب, مغزی قرقره هوزریلی حتمآ تمام برنجی باشد.
آکس پانچهای ورودی بالا و پایین حداقل ۵۰۰ میلیمتر باید در نظر گرفته شود تا شیرها به قرقره برخورد نکنند. حداقل آکس پانچ ورودی شیر زاویه ای تا سقف و یا کف جعبه باید ۱۰۰ میلیمتر در نظر گرفته شود. شستشو قبل از پاشش رنگ حتمآ صورت گیرد زیرا در صورت عدم شستشو در مراحل مختلف, رنگ پودری الکترواستاتیکی پاشیده شده از چسبندگی کافی و استاندارد برخوردار نخواهد بود بنابراین قبل از پاشش رنگ طی ۴ الی ۵ مرحله (چربیگیر/آبگرم/فسفات/آبسرد/سیلر/خشک کن) جعبه های آهن شستشوی کامل شده سپس به کابین پاشش رنگ انتقال داده شده و پس از پاشش رنگ پودری جعبه به داخل کوره هدایت شده و تا ۲۰۰درجه حرارت دیده لذا ۶۰ میکرون پوشش رنگ تضمینی میباشد.
بررسی نوع جوشکاری بصورتیکه هر چقدر میزان جوشکاری آن ظریف تر و مستحکمتر باشد در زیبایی فایرباکس تاثیر مثبت تری دارد. آخرین مرحله برای بررسی جعبه فایرباکس ، بررسی کیفیت رنگ آمیزی فایرباکس می باشد. جعبه های آتش نشانی با توجه به محل قرارگیری در محیط های داخلی (indoor) و یا خارجی (out door) باید انتخاب رنگ آنها نیز بر این اصول باشد زیرا در رنگهای محیط های خارجی برپایه پلی استرو یا پلی اورتان در مقابل آفتاب سوختگی وعدم تغییر رنگ ودر مقابل رطوبت مقاومتر بوده و رنگهای محیط های داخلی بر پایه اپوکسی و یا اپوکسی پلی استر ، میباشد در ضمن پوشش های الکترواستاتیک به دلیل کیفیت بالا و مقاومتی که در برابر شرایط جوی مختلف دارند گزینه مناسبی می باشند. برخی از تولیدکنندگان از رنگ های نامرغوب روغنی هوا خشک استفاده می کنند که می بایست مورد توجه خریداران قرار بگیرد .
رنگ جعبه آتش نشانی حتی المقدور باید به رنگ قرمز باشد و در صورتی که از رنگ دیگر استفاده شود ، باید این رنگ به صورتی انتخاب شود تا با محیط آن کاملا متفاوت باشد و به نحوی که با راحتی قابل تشخیص باشد. بدنه جعبه آتش نشانی با توجه به تجهیزات داخل آن باید علامت گذاری شده باشد و علامت های زیر به صورت شبرنگ و با اندازه قابل دید و مناسب بر روی آنها نصب می شود.تمام موارد فوق جزو الزامات جعبه های آتشنشانی در پروسه تولید میباشد.الزامات جعبه آتش نشانی در پروسه تولید در استاندارد NFPA (سازمان استاندارد ماساچوست آمریکا) نیز به صورت مفصل در بخشهای مختلف مطرح میباشد
استاندارد نصب جعبه آتش نشانی
نصب جعبه آتش نشانی نیاز به رعایت برخی اصول و استانداردهای مشخصی دارد که اغلب توسط نهادهای آتش نشانی و ایمنی تهیه و تنظیم می شوند. در ایران استانداردها توسط سازمان ملی استاندارد، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی این استانداردها را تدوین می کنند. برخی از استانداردهای مهم در نحوه نصب فایرباکس ها عبارتند از:
- مکان نصب: تمامی جعبه های آتش نشانی باید در مکان هایی قابل نصب باشند که قابل دسترس است. مکان هایی مانند نزدیکی خروجی های اضطراری و محل های پر خطر قابل نصب هستند. همچنین باید دقت کرد که فاصله بین جعبه های آتش نشانی در یک مکان نباید بیش از 30 متر باشد.
- ارتفاع نصب: ارتفاع نصب جعبه آتش نشانی باید بین 90 تا 120 سانتیمتر باشد تا در مواقع اضطراری به راحتی قابل دسترس باشد.
- علائم و اختصارات: فایرباکس ها باید دارای علائم و نشانگرهایی هستند که برای همه شناخته شده باشند تا به راحتی در مواقع خطر قابل شناسایی باشند.
- دسترسی: برای دسترسی و استفاده هیچ مانعی نباید جلوی جعبه های آتش نشانی وجود داشته باشد.
- تجهیزات داخل جعبه: جعبه آتش نشانی باید شامل شیلنگ آتش نشانی، شیرآلات آتش نشانی، کپسول آتش نشانی و سایر تجهیزات مورد نیاز باشد.
محل نصب جعبه آتش نشانی
در خصوص نحوه نصب جعبه آتش نشانی بایستی نکته ارتفاع جعبه را در نظر گرفت. محل نصب جعبه آتشنشانی باید با دقت و بر اساس استانداردهای ایمنی انتخاب شود تا در مواقع اضطراری دسترسی سریع و آسان به تجهیزات اطفاء حریق فراهم گردد. جعبههای آتشنشانی باید در نقاطی نصب شوند که برای همه افراد قابل دسترسی باشند، مانند راهروهای اصلی، نزدیکی درهای خروج اضطراری و در فواصل معین در طول مسیرهای فرار. ارتفاع نصب جعبهها نیز اهمیت دارد؛ بهطور معمول، جعبههای آتشنشانی باید در ارتفاعی بین 90 تا 120 سانتیمتر از سطح زمین نصب شوند تا دسترسی به آنها برای افراد مختلف، از جمله افراد دارای ناتوانی جسمی، امکانپذیر باشد.
همچنین، جعبههای آتشنشانی باید بهطور واضح علامتگذاری شوند و با علائم و نشانههای روشن و قابل فهم، محل آنها مشخص گردد. این علائم باید در تاریکی نیز قابل مشاهده باشند تا در شرایط اضطراری و قطع برق نیز بتوان به سرعت آنها را یافت. نصب صحیح و اصولی جعبههای آتشنشانی نقش مهمی در افزایش ایمنی ساختمان و کاهش خطرات احتمالی در زمان وقوع حریق دارد.
ارتفاع جعبه آتش نشانی از کف
ارتفاع نصب جعبه آتشنشانی (فایر باکس) از کف یکی از عوامل مهم در طراحی و اجرای سیستمهای ایمنی در ساختمانها است. استانداردهای ایمنی معمولاً توصیه میکنند که جعبه آتشنشانی در ارتفاعی بین 90 تا 120 سانتیمتر از کف نصب شود. این ارتفاع بهگونهای انتخاب شده است که دسترسی سریع و آسان به تجهیزات داخل جعبه برای تمامی افراد، از جمله کودکان و افراد دارای محدودیتهای حرکتی، ممکن باشد.
ارتفاع مناسب نصب جعبه آتشنشانی همچنین باید بهگونهای باشد که در مواقع اضطراری و وجود دود، تجهیزات آتش نشانی بهراحتی قابل مشاهده و دسترسی باشند. نصب جعبه آتشنشانی در ارتفاع مناسب میتواند تاثیر زیادی در سرعت و کارآمدی پاسخ به حریق داشته باشد و از بروز خسارات جانی و مالی جلوگیری کند. رعایت این استانداردها و نکات اجرایی میتواند در افزایش ایمنی ساختمانها و حفاظت از ساکنان نقش مهمی ایفا کند.
فشار پشت جعبه آتش نشانی
فشار پشت جعبه آتشنشانی (فایر باکس) یکی از عوامل کلیدی در عملکرد مؤثر این سیستمهای ایمنی است. این فشار باید به اندازهای باشد که آب با جریان کافی و پایدار از نازل جعبه آتشنشانی خارج شود تا بتواند بهطور مؤثر آتش را مهار کند. استانداردهای ایمنی معمولاً فشار آب پشت جعبه آتشنشانی را بین 4.5 تا 7 بار (حدود 65 تا 100 پیاسآی) توصیه میکنند.
تامین فشار مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله طراحی سیستم لولهکشی، استفاده از پمپهای تقویتکننده فشار و اطمینان از عدم وجود نشت یا انسداد در لولهها. فشار ناکافی میتواند منجر به عملکرد ضعیف سیستم و ناتوانی در کنترل حریق شود، در حالی که فشار بیش از حد ممکن است باعث آسیب به تجهیزات و اتصالات شود. بنابراین، بررسی و تنظیم فشار پشت جعبه آتشنشانی بهطور منظم و در طول مراحل نصب و نگهداری از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدام میتواند در اطمینان از کارکرد صحیح سیستم و حفاظت از جان و مال افراد در مواقع اضطراری نقش حیاتی ایفا کند.
ارتفاع استاندارد نصب جعبه آتش نشانی
ارتفاع استاندارد نصب جعبه آتشنشانی به گونهای تعیین میشود که دسترسی به تجهیزات اعلام و اطفا حریق در مواقع اضطراری برای همه افراد آسان باشد. بهطور معمول، جعبههای آتشنشانی باید در ارتفاعی بین 90 تا 120 سانتیمتر از سطح زمین نصب شوند. این ارتفاع به گونهای انتخاب شده که افراد با قدهای مختلف و حتی افراد دارای ناتوانی جسمی بتوانند به راحتی به جعبه دسترسی پیدا کنند.
طبق استانداردها و نکات نحوه نصب جعبه آتش نشانی به صورت اصولی، جعبههای آتشنشانی باید در مسیرهای اصلی تردد و نزدیک به دربهای خروج اضطراری قرار گیرند. این جعبهها باید بهطور منظم و در فواصل معین در طول راهروها و طبقات ساختمان نصب شوند تا در هر نقطه از ساختمان، دسترسی به آنها به سادگی امکانپذیر باشد. علاوه بر ارتفاع مناسب، علامتگذاری واضح و قابل دید در تاریکی نیز اهمیت دارد. علائم باید بهگونهای باشند که در شرایط اضطراری به راحتی قابل تشخیص و یافتن باشند. رعایت این استانداردها میتواند در مواقع بروز حریق، نقش مهمی در کاهش زمان واکنش و افزایش ایمنی ساکنان ایفا کند.
استانداردهای نصب
- میزان دبی خروجی از یک شیلنگ آتش نشانی می بایست حداقل 45 لیتر در هر دقیقه باشد.
- میزان فشار کار کرد مناسب سیستم می بایست (±10) 220 کیلو پاسکال (2/2 Bar) باشد.
- در صورت نصب قرقره در اماکن خارجی قراردادن قرقره درون جعبه الزامی است .
- طول شیلنگ نباید بیشتر از 20 متر باشد .
- تست هیدرو استاتیک کلیه تجهیزات 12 بار می باشد.
جانمایی فایر باکس
- هر هوزریل می بایست در محلی کاملاً قابل دسترس و قابل دید نصب گردد.
- جعبه ها نباید در مکان های ایزوله شده از حریق ( نظیر راه پله های حفاظت شده با درب ضد حریق ) نصب شوند مگر آنکه
- بنا به شرایط خاص کارشناس آتش نشانی نصب آن را لازم بداند .
- بر روی جعبه آتش نشانی حتماً علامتی مبنی بر وجود جعبه آتش نشانی باید نصب گردد که ارتفاع این علامت نباید کمتر از
- 150 میلیمتر باشد .
- جعبه باید طوری نصب گردد که کل شیلنگ به راحتی از قرقره بیرون بیاید.
- مناسب ترین ارتفاع نصب جعبه آتش نشانی بین 1.5 تا2.4 متر از کف می باشد.
- مناسب ترین ارتفاع نصب شیر درون جعبه 1/0 ± 1متر از کف تمام شده می باشد.
- حداقل فاصله بین قرقره و تجهیزات داخل جعبه نباید کمتر از 10 سانتی متر باشد.
- جهت باز شدن درب جعبه و قرقره باید به صورتی باشد تا هنگام استفاده از قرقره درب جعبه مزاحمتی برای قرقره ایجاد ننماید.
- قرقره می بایست قابلیت بیرون آمدن از جعبه را از طریق لولا داشته باشد.
نکات کلیدی نصب جعبه F
در صورتی که جعبه ها به صورت تــــوکار ساخته شده اند، می بایسـت درون باز شو یک کلاف آهنی (Sub frame) برای قرار گیری جعبه نصب گردد . پس از قراردادن جعبه درون باز شو می بایست جعبه از داخل توسط پیچ به (Sub frame) متصل گردد.
در صورتی که جعبه ها به صورت روکار ساخته شدند، می بایست جعبه پس از تراز شدن بر روی دیوار توسط 4 عدد رول بولت سایز M6 از نوع HSA به دیوار متصل گردد.
هنگام نصب جعبه دقت نمایید تا محل ورودی لوله به جعبه دقیقاً هم تراز با لوله های موجود در رایزر باشد. ترجیحاً هنگام اجرای عملیات نصب قرقره ، تجهیزات را از جعبه خارج نمایید.
پس از اتمام نصب جعبه ها ، تا زمان پایان عملیات نازک کاری جهت جلوگیری از آسیب رسیدن به بدنه جعبه ها آنها را با سلفون کاور نمایید.
تست نهایی
پس از انجام عملیات نصب موارد ذیل می بایست به دقت بررسی و چک شوند:
- نشت آب در کلیه اتصالات نباید بیش از 5 میلی لیتر در 3 دقیقه باشد.
- شیلنگ می بایست به راحتی از روی قرقره باز شود و میزان نیروی لازمه جهت باز کردن شیلنگ از روی قرقره نباید بیشتر از 100 نیوتن باشد.
- میزان دبی خروجی از نازل در حالت جت (jet) نباید کمتر از 0/33 لیتر در ثانیه باشد.
- عملیات باز و بسته شدن نازل می بایست به دقت کنترل گردد .
- کلیه جعبه ها و تجهیزات داخل آن می بایست هر شش ماه یکبار و هر ساله با توجه به مدارک نگهداری و بهره برداری که ارائه می گردند مورد تست و بررسی قرار گیرند.