یکی از تجهیزات مهم در سیستمهای اعلام حریق، شستی یا شاسی اعلام حریق (Manual Call Point) است که با فشار دادن یک نقطه تماس انجام میشوند و پس از آن آژیر سیستم اعلام حریق برای ساختمان یا منطقهی مربوطه به صدا درمیآید. فعالسازی شستی اعلام حریق به مداخلات انسانی نیاز دارد و این تجهیزات متفاوت از تجهیزات اتوماتیک مانند دتکتورهای دودی و حرارتی هستند. اما برخی از شستیها قابلیت ریست شدن پس از فعالسازی دارند و ما در ادامهی این مطلب بلاگ فایرفایت تصمیم داریم در خصوص شستیهای اعلام حریق و نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق صحبت کنیم.

شستی اعلام حریق چیست؟
شستی اعلام حریق که به آن شاسی، نقطه تماس یا نقطهی آتش و MCP نیز گفته میشود یکی از تجهیزات سیستم اعلام حریق است که در داخل ساختمانها نصب میشود و در مواقع وقوع حریق یا سایر موارد اضطراری، ساکنان میتوانند از آن برای اعلام هشدار استفاده کنند. این تجهیزات معمولا به پنل مرکزی اعلام حریق متصل میشوند که به نوبهی خود به سیستم هشدار ساختمان متصل است.
از شستیها برای شروع سیگنال هشدار استفاده میشود و با فشار دادن یک دکمهی ساده یا با شکستن شیشه و مشخص شدن یک دکمه، کار میکند. این تجهیزات میتوانند بخشی از یک سیستم هشدار دستی یا سیستم هشدار اتوماتیک باشند و جایگاه آنها نیز در پنلهای آدرسپذیر قابل شناسایی است.
(به مطلب شستی اطفا حریق نیز رجوع کنید.)

معیارهای انتخاب و ریست کردن شستی اعلام حریق
پیش از بررسی ریست کردن شستی اعلام حریق لازم است در مورد معیارهای انتخاب شستیها و الزامات آنها نکاتی را بیان کنیم. شستیهای اعلام حریق باید از نوع شسشه شکستنی و مقاوم در برابر عملیاتهای تصادفی باشند. این شستیها دارای کلید تست و ریست هستند تا امکان تست دورهای این تجهیزات بدون نیاز به برداشتن یا شکستن شیشه فراهم شود.
(از مطلب تفاوت سیستم اعلام و اطفا حریق نیز بازدید کنید.)
این تجهیزات به دیوار نصب میشوند و از بیرون به وضوح قابل تشخیص هستند. شیشهی روی شستیها به گونهای طراحی شده تا با شکسته شدن باعث ایجاد آسیب به فرد نشود. پس از جایگزاری عنصر شکننده نیز باید شستی به حالت اولیه بازگردد و یا به عبارتی ریست کردن شستی اعلام حریق انجام شود.
شستی اعلام حریق به چه تجهیزاتی باید مجهز باشد؟
شستیهای اعلام حریق باید مجهز به مقاومتهای محدودکنندهی جریان باشند که به طور دائم در داخل آنها نصب شده و به ترمینالهای ارائهشده برای سیمکشی میدانی، متصل نشده باشند. بهرهبرداری از این تجهیزات باعث تغییر در جریان لوپ یا حلقه در پنل کنترل آتش یا گاز میشود.
(به مطلب درب ضد حریق نیز رجوع کنید.)

چرا یادگیری نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق اهمیت دارد؟
در زمان آتشسوزی، حتی چند ثانیه میتواند تفاوت بین نجات جان انسانها یا گسترش فاجعه باشد. یکی از سریعترین و در دسترسترین ابزارها برای اعلام خطر در چنین مواقعی، شستی اعلام حریق است. اما پس از پایان ماجرا چه؟ آیا هر بار باید این تجهیزات را تعویض کرد؟ اینجاست که اهمیت شستیهای قابل ریست و نحوه استفاده صحیح از آنها مشخص میشود.
در مجموعهی آرات، ما علاوهبر فروش تخصصی تجهیزات اعلام و اطفا حریق، سعی کردهایم آموزشهای کاربردی و فنی موردنیاز شما را نیز فراهم کنیم تا با اطمینان خاطر بیشتری اقدام به انتخاب و نگهداری تجهیزات ایمنی کنید. اگر در حال طراحی یا نگهداری سیستم اعلام حریق برای ساختمان، کارخانه یا انبار خود هستید، پیشنهاد میکنیم از مشاورهی رایگان متخصصان ما استفاده کنید.
نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق
شستیهای اعلام حریق قابل بازنشانی یا قابل ریست کردن (Resettable) را میتوان پس از فعالسازی دوباره به حالت اولیه بازگرداند. برای این کار به کلید ریست شستی نیاز است. معمولا انواع شستی از برندهای مختلف مانند شستی اعلام حریق زیتکس نام برد دارای کلیدهای خاص خود هستند که باید از آنها برای ریست کردن شستی اعلام حریق استفاده شود.
اما روش کار به این صورت است که با فعال شدن شستی، یک نوار زرد رنگ در صفحهی شستی قابل مشاهده خواهد بود. با وارد کردن کلید در جایگاه مخصوص آن روی شستی، صفحهی شستی را به سمت پایین کشیده و سپس کلید را از شستی جدا کنید. در نهایت دوباره سمت بالا و پایین شستی را به سوی هم فشار دهید تا بسته شود. به این ترتیب مشاهده میکنید که نوار زرد رنگ بالای صفحه دیگر مشخص نیست.
(از مطلب خطای سیستم اعلام حریق نیز بازدید کنید.)

انواع شستی اعلام حریق و نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق
شستیهای اعلام حریق در دو نوع اصلی تولید میشوند که هرکدام روش ریست کردن خاص خود را دارند. آشنایی با این مدلها به شما کمک میکند تا هنگام تست دورهای یا بعد از استفاده اضطراری، بدون دردسر شستی را به حالت آمادهباش بازگردانید.
1. شستی اعلام حریق شیشهشکن (Break Glass)
این مدل از شستیها با شکستن یک شیشهی نازک فعال میشوند. وقتی کسی در هنگام آتشسوزی شیشه را فشار میدهد یا میشکند، تماس الکتریکی برقرار شده و آژیر به صدا درمیآید.
نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق شیشه شکن
در این مدل، شستی ریستپذیر نیست و برای بازگرداندن به حالت اولیه باید شیشهی جدید (یدک) در جای شیشهی شکستهشده قرار بگیرد. بعضی برندها شیشه یدکی همراه خود دستگاه دارند یا باید جداگانه خریداری شوند.
2. شستی اعلام حریق قابل ریست (Resettable)
این نوع از شستیها از یک صفحهی فنری یا پلاستیکی استفاده میکنند که پس از فشرده شدن میتوان آن را با کلید مخصوص دوباره به جای خود بازگرداند. بدون نیاز به تعویض شیشه، میتوان بارها آن را تست و استفاده کرد.
نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق قابل ریست
- با وارد کردن کلید مخصوص در شیار کنار یا پایین شستی، صفحه به سمت پایین کشیده میشود.
- سپس کلید خارج میشود و با فشار مجدد بدنهی شستی، آن به جای اولیه بازمیگردد.
- وقتی نوار زرد هشدار دیگر دیده نمیشود، یعنی شستی به حالت آمادهباش برگشته است.
شستیهای ریستپذیر برای مراکزی که نیاز به تستهای دورهای و نگهداری مداوم دارند (مثل بیمارستانها، مدارس و کارخانجات) انتخاب هوشمندانهتری هستند. این مدلها هم مقرونبهصرفهاند و هم نگهداری سادهتری دارند.
چگونه متوجه شویم که شستی اعلام حریق درست ریست شده است؟
بازگشت دکمه به حالت اولیه: پس از ریست، دکمه یا اهرم شستی باید به حالت اولیه خود بازگردد و هیچ فشاری روی آن باقی نمانده باشد. اگر همچنان در حالت فشرده باقی بماند، یعنی ریست کامل انجام نشده است.
خاموش شدن چراغ شستی: بیشتر شستیها دارای چراغ نشانگر هستند که هنگام فعال شدن روشن میشود. پس از ریست، این چراغ باید خاموش شود. روشن ماندن چراغ نشانه فعال بودن یا ریست ناقص شستی است.
بررسی پنل مرکزی اعلام حریق: در پنل مرکزی، اگر شستی بهدرستی ریست نشده باشد، معمولاً آلارم یا خطا باقی میماند. با بررسی نمایشگر پنل میتوان فهمید که وضعیت شستیها عادی است یا نه.
بازرسی فیزیکی شستی: بعضی از شستیها بعد از فعالسازی نیاز به تعویض شیشه یا قطعهای خاص دارند. اگر آن قطعه تعویض نشود، شستی عملاً آماده استفاده مجدد نیست.
تست دستی توسط تکنسین: در صورت شک، تکنسین میتواند با ابزار مخصوص و با رعایت نکات ایمنی، عملکرد شستی را مجدداً تست کند تا مطمئن شود سیستم در حالت آمادهباش است
استفاده مجدد از شستی اعلام حریق بعد از ریست کردن آن
بعد از ریست کردن شستی اعلام حریق، استفاده مجدد از آن درست مثل دفعه اول است؛ اما چند نکته ظریف وجود دارد که اگر رعایت نشوند، ممکن است شستی در لحظهی حساس عمل نکند. مثلاً باید مطمئن شد که همهچیز به حالت اولیه برگشته؛ یعنی نه دکمهای در حالت گیر کرده باقی مانده، نه شیشهای شکسته سر جایش مانده، و نه چراغی روی شستی روشن است. اگر شستی بهدرستی بازسازی نشده باشد یا هنوز پنل مرکزی هشدار یا خطایی نشان بدهد، نمیتوان روی عملکردش حساب کرد. از طرف دیگر، گاهی شستی فیزیکی سالم است اما یک مانع کوچک مثل جعبه یا وسیلهای که جلوی آن قرار گرفته، باعث میشود در شرایط اضطراری قابلدسترسی نباشد.
نکته مهمتر این است که افرادی که در محیط حضور دارند، باید بدانند که استفاده از شستی بعد از ریست هیچ محدودیتی ندارد و اگر لازم بود، میتوانند با فشار ساده دکمه، سیستم را دوباره فعال کنند. همه اینها در کنار هم باعث میشود شستی همیشه آماده بهکار باشد و خیال ما از بابت عملکردش راحت شود.
آرات، همراه مطمئن شما در ایمنی ساختمان
آرات فقط یک فروشگاه تجهیزات اعلام و اطفا نیست؛ ما به دنبال ساختن فرهنگ ایمنی هستیم. چه یک پروژهی ساختمانی در دست داشته باشید، چه مسئول ایمنی یک شرکت بزرگ باشید، میتوانید روی ما برای تهیه تجهیزات استاندارد، قیمتهای شفاف، و پشتیبانی حرفهای حساب کنید.
در این مقاله، یکی از پرسشهای رایج مشتریان یعنی «چگونه شستی اعلام حریق را ریست کنیم؟» را بهطور کامل پاسخ دادهایم. اما اگر همچنان ابهامی دارید، یا قصد خرید شستی اعلام حریق با قابلیت ریستپذیری دارید، کافیست با ما تماس بگیرید یا به بخش فروشگاه سایت سر بزنید.
مجموعهای از بهترین برندهای شستی اعلام حریق مانند زیتکس، سنس، سایان و آریاک با گارانتی و پشتیبانی تخصصی در سایت آرات موجود است که این سایت firefight.ir است به آن مراجعه کنید.