صدای بوق دتکتورهای دودی می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. اگر از دتکتورهای دودی به عنوان سیستم حفاظت در برابر حریق استفاده می‌کنید، حتما می‌دانید که صدای بوق هر 30 تا 60 ثانیه به معنای کم بودن باتری است و می‌توانید باتری را تعویض کنید. چه دتکتور با باتری کار کند و یا باتری پشتیبان باشد، این کار مشکل را حل خواهد کرد. با این حال، گاهی با تعویض باتری مشکل حل نمی‌شود. این بوق‌های ممتد دتکتورهای دودی به اندازه‌ی آلارم‌های کاذب آزاردهنده و مشکل‌ساز است. ما در این مطلب تصمیم داریم در خصوص رفع بوق ممتد دتکتور دود و دلایل آن توضیح دهیم.
روش رفع بوق ممتد دتکتور دود
وقتی با صدای بوق ممتد دتکتور دود مواجه می‌شوید، اولین کاری که لازم است انجام دهید این است که آیا واقعا در خانه دود وجود دارد یا خیر. سپس می‌توانید نسبت به ساکت کردن و رفع بوق ممتد دتکتور دود اقدام کنید. بوق‌های ممتد می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند و مانع از تمرکز و آرامش افراد می‌شوند. بنابراین برای رفع بوق ممتد دتکتور دود، مراحل زیر را دنبال کنید:
- دتکتور دود مورد نظر را پیدا کنید.
- از یک نردبان برای دسترسی به دتکتور استفاده کنید.
- دکمه‌ی تست / سکوت (Test/Silence) جلوی دتکتور را فشار دهید.
(در مورد پنل اعلام حریق یا مغز سیستم اعلام حریق نیز مطالعه کنید.)
جدا کردن دتکتور و بررسی آن
اگر دتکتور به بوق زدن ادامه داد شاید لازم باشد به طور کامل دستگاه را جدا کنید تا مشکل آن را رفع کنید. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
- دتکتور را محکم نگه داشته و آن را در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا از پایه جدا شود.
- محفظه‌ی باتری در پشت دستگاه را باز کرده و باتری آن را جدا کنید.
- برای دستگاه‌های سیمی از یک پیچ گوشتی برای شل کردن پیچ‌های نگهدارنده‌ی سیم‌های دتکتور استفاده کنید. این سیم‌ها خطوط ولتاژ پایین هستند اما باید مراقب باشید انتهای مسی سیم‌ها را لمس نکنید.
توجه داشته باشید که این کار یک راه‌حل موقت است. غیرفعال کردن دتکتور دودی خطرناک است و فورا باید به دنبال راه‌حل دائمی و مناسب برای مشکل باشید.
(با انواع دتکتور اعلام حریق آشنا شوید.)
عیب‌یابی و روش رفع بوق ممتد دتکتور دود
آژانس ملی حفاظت از آتش (NFPA) اعلام کرده است که از هر 5 مرگ و میر ناشی از آتش‌سوزی در خانه‌ها، سه مورد به خاطر فعال نشدن یا عملکرد نادرست دتکتورهای دودی است. به همین خاطر است که نصب دتکتورهای دودی مناسب و کارآمد در نقاط مختلف خانه، به ویژه در هر اتاق خواب، بیرون اتاق خواب، طبقات مختلف و همینطور زیرزمین توصیه می‌شود.
اگر هر کدام از دتکتورها دچار مشکل شدند و با صدای بوق ممتد آنها مواجه شدید، باید بلافاصله نسبت به عیب‌یابی و رفع بوق ممتد دتکتور دود اقدام شود. در ادامه دلایل مختلف برای ایجاد بوق ممتد در دتکتورهای دودی را بررسی می‌کنیم.
دتکتور دودی یکی از تجهیزات حفاظتی مهم در خانه است که باید حتما از عملکرد درست آنها اطمینان حاصل کنید.
(از مطلب شستی اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
-
وجود دود در خانه
این احتمال وجود دارد که در خانه شما دود وجود داشته باشد که باعث فعال شدن دتکتور دودی شما شود. ذرات دود حاصل از درست کردن پاپ کورن یا دود حاصل از اجاق گاز می‌تواند باعث فعال شدن دتکتور دود شود و یا در شرایطی پیچیده‌تر ممکن است آتشی ایجاد شده باشد که تشخیص آن دشوارتر است.
آتش‌سوزی‌هایی که پیدا کردن محل آنها دشوار است معمولا در داخل دیوارها، طبقات یا سقف هستند و یا از داخل پریزها یا دستگاه‌های برقی آغاز شده‌اند. گاهی اوقات کشیدن دست در امتداد سطح دیوار و سقف، محل آتش احتمالی را نشان می‌دهد علت فعال شدن دتکتور را تشخیص می‌دهید.
اگر وجود دود در دیوار را تشخیص دادید، سعی بر دسترسی و اطفای آن نکنید. لازم است با آتش‌نشانی تماس بگیرید و خانه را تخلیه کنید.
(در فایرفایت با سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و عملکرد آن اشنا شوید.)
-
کاهش یا تخلیه‌ی کامل باتری دتکتور: تعویض باتری روشی برای رفع بوق ممتد دتکتور دود
هنگامی که باتری دتکتور اعلام حریق کاهش پیدا می‌کند، دتکتور با صدای بوق این مشکل را اعلام می‌کند. این بوق برای ایمنی است چرا که به ساکنان خانه هشدار می‌دهد باتری ضعیف است اما همچنان دتکتور قادر خواهد بود تا حدود 30 روز به درستی کار کند.
این واحدها به شما اطلاع می‌دهند که پیش از اینکه دستگاه به طور کامل از کار بیفتد، لازم است نسبت به تعویض باتری آن اقدام کنید. با این حال، لوازم الکترونیکی با ضعیف شدن باتری ممکن است با مشکلات دیگری نیز مواجه شوند. برای مثال ضعیف شدن باتری دتکتور دود ممکن است باعث فعال شدن وضعیت هشدار شود که تعویض باتری‌ها مشکل را به طور کامل رفع می‌کند.
یکی از دلایل بوق ممتد دتکتورهای دودی می‌تواند کاهش باتری باشد که با تعویض آن مشکل حل خواهد شد.
(در صفحه سیستم اعلام حریق متعارف با این سیستم‌ها آشنا شده و برای خرید اقدام کنید.)
-
نیاز به تعویض کامل دتکتور
در برخی مواقع برای رفع بوق ممتد دتکتور دود، لازم است خود دستگاه تعویض شود و نه باتری آن. اکثر تولیدکنندگان محصولات خود را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که طول عمر مفید 10 سال دارند. پس از پایان یک دهه خدمات، برخی از اجزای دتکتور ممکن است به درستی کار نکند. تاریخ هک شده روی این تجهیزات تاریخ ساخت آن است و با بررسی آن می‌توانید تاریخ انقضای دستگاه را نیز به دست آورید.
اگر از خرید و نصب دتکتور دودی شما حدودا 10 سال می‌گذارد لازم است نسبت به جایگزین کردن آن با یک دتکتور جدیدتر اقدام کنید.
(در مورد کابل اعلام حریق بیشتر بخوانید.)
-
وجود مشکل در میخ باتری و یا زبانه‌ی آن
اگر اخیرا باتری‌های دتکتور دودی خود را تعویض کرده‌اید اما دستگاه مدام سر و صدا می‌کند، ممکن است از جزئیات ساده‌ای غافل شده باشید. برای رفع مشکل بوق ممتد دتکتور دود که ناشی از مشکل اتصال باتری است، لازم است باتری دتکتور را بررسی کنید. طراحی دتکتورها متفاوت است و به همین ترتیب انواع مختلفی از باتری‌ها نیز وجود دارد.
در برخی از این تجهیزات، یک میخ امنیتی کوچک وجود دارد که باید آن را بیرون بکشید تا کشو باز شود و باتری از جای خود خارج شود. پس از تعویض باتری، این میخ باید به جای خود بازگردد. از سوی دیگر، اگر دتکتور شما از نوع سیم‌کشی است که دارای باتری مهر و موم‌شده‌ی 10 ساله است، صدای بوق ممتد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی این باشد که زبانه‌ی باتری را بیرون نکشیده‌اید. این زبانه باید پس از تامین برق AC برای آلارم حذف شود تا دستگاه به درستی کار کند.
اتصال باتری را به طور کامل بررسی کنید تا مشکلی وجود نداشته باشد. عدم اتصال باتری می‌تواند باعث ایجاد بوق ممتد شود.
(در مورد شارژ کپسول آتش نشانی و اهمیت آن مطالعه کنید.)
-
باز بودن پوشش باتری دتکتور دود
برخی از دتکتورهای دودی سیم‌کشی شده دارای یک باتری پشتیبان در یک کشوی کوچک هستند. پس از تعویض باتری، اطمینان حاصل کنید که باتری دقیقا در شکاف قرار گیرد و کشو نیز به طور کامل بسته شود. اگر کشوی باتری به طور کامل بسته نشود، باتری نمی‌تواند با ترمینال‌ها تماس داشته باشد.
در مدل‌های دیگر دتکتورهای دودی نیز به طور مشابه باید اطمینان حاصل شود درب دستگاه به طور کامل بسته شده است و دستگاه نیز به درستی روی سقف نصب شده باشد.
(با سیستم اطفا حریق FM 200 اشنا شوید.)
-
مسدود شدن ترمینال باتری
هنگامی که باتری یک دتکتور دودی را تعویض می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که هیچ چیز اتصال بین باتری و ترمینال‌ها را مسدود نکرده باشد. خوردگی یا حتی یک ذره‌ی کوچک گرد و غبار، خاکستر یا گرده می‌تواند از عملکرد صحیح آن جلوگیری کند. پس از خارج کردن باتری برای تعویض، محل را به دقت جاروبرقی بکشید تا گرد و غبار یا زباله‌ها از بین برود و سپس باتری جایگزین را در محل خود قرار دهید.
اگر خوردگی قابل مشاهده وجود دارد، این احتمال وجود دارد که آشکارساز دود از رده خارج شده باشد و باید به فکر خرید یک دتکتور دودی جدید باشید.
(در مورد هوزریل آتش نشانی در فایرفایت بیشتر بخوانید.)
-
تاثیر نوسانات دما بر عملکرد دتکتور و راهکار رفع بوق ممتد دتکتور دود
یکی دیگر از عوامل ایجاد بوق ممتد دتکتور دودی، تغییر شدید دما یا رطوبت در خانه است. دلایل مختلفی ممکن است در ایجاد این مشکل دخیل باشد که برای رفع بوق ممتد دتکتور دود باید آنها را بررسی کنید: برای مثال نصب دتکتور دود در یک منطقه‌ی گرم نشده از خانه (برای مثال اتاق زیرشیروانی) ممکن است به حدی سرد شود که نتواند شارژ الکتریکی را در طول کاهش ناگهانی دما ایجاد کند.
دلایل دیگر ممکن است هوای گرم و مرطوب باشد که پس از دوش از حمام خارج می‌شود و یا گرمای ناشی از حرارت گاز و پخت و پز. برای جلوگیری و رفع بوق ممتد دتکتور دود و کاهش احتمال وقوع آلارم‌های کاذب، لازم است دتکتورهایی که در نزدیکی آشپزخانه یا حمام هستند را جابجا کنید و یا هوای گرم را با یک فن خروجی از این آشکارسازها دور کنید.
نزدیک بودن دتکتورهای دودی به آشپزخانه و حمام می‌تواند باعث ایجاد بوق ممتد یا آلارم‌های کاذب شود.
(مطالعه مطلب هوشمند سازی ساختمان را به شما پیشنهاد می‌کنیم.)
-
مسدود شدن پرتو نور دتکتور به وسیله‌ی ذرات معلق در هوا
سنسور نور کوچکی که در انواع خاصی از دتکتورهای دودی قرار می‌گیرد، می‌تواند بسیار حساس باشد. این بدان معناست که حتی کمی خاکستر، گرده یا گرد و غبار که ممکن است از پنجره به داخل خانه آمده باشد، پرتور نور را قطع کند و صدای بوق دتکتور را فعال کند. به این ترتیب برای رفع بوق ممتد دتکتور دود می‌تواند دتکتور را با استفاده از یک پارچه‌ی میکروفیبر تمیز و خشک، یک قوطی هوای فشرده یا جاروبرقی تمیز کنید. برای این کار می‌توانید دستورالعمل سازنده را در نظر گرفته و دنبال کنید.
تمیز کردن گاه به گاه دتکتورهای دودی مانع از ایجاد بوق یا آلارم کاذب آن می‌شود.
(با انواع سیستم اطفا حریق سقفی آشنا شوید.)
-
صدای بوق ممکن است از دتکتور دودی شما نباشد!
منطقی است که به محض شنیدن صدای بوق ممتد، دتکتورهای دودی را بررسی کنید اما ممکن است اصلا این صدا از آشکارسازهای دودی نباشد. بنابراین می‌توانید سایر فاکتورهای موجود و احتمالی را بررسی کنید.
برای مثال ممکن است دتکتور مونوکسیدکربن شما قطع شده باشد یا بخشی از سیستم امنیتی نیاز به توجه داشته باشد. البته شاید صدای این بوق ممتد از ساعت زنگ‌دار شما باشد که ممکن است در حین تمیز کردن معمول خانه فشرده شده باشد.
(با انواع استانداردهای اعلام حریق آشنا شوید.)
-
صدای بوق ممتد ممکن است از یک دتکتور دود دیگر باشد
گاهی اوقات صدای بوق دتکتور دودی آنقدر سریع است یا صدای آژیر آنقدر بلند است که تعیین مکان دقیق دستگاه چالش‌برانگیز می‌شود. بنابراین ممکن است در حال بررسی دتکتور نزدیک آشپزخانه باشید در حالی که سر و صدا از یک جای دیگر خانه سرچشمه می‌گیرد.
گاهی اوقات ممکن است افراد ساعت‌ها در حال بررسی یک دتکتور دودی باشند درحالی که ممکن است صدا از دتکتور دیگری که در اتاق زیرشیروانی و دقیقا بالای دتکتور در حال بررسی آنها است، نشات می‌گیرد.
(با اینترفیس اعلام حریق و کاربرد آن آشنا شوید.)
-
رفع بوق ممتد دتکتور دود هوشمند ناشی از خطاهای بارگیری شده
برخی از دتکتورهای دود سیمی مدرن، دتکتورهای هوشمندی هستند که با محیط خود سازگار می‌شوند. مشکل این است که این مدل‌های پیشرفته‌ی دتکتور دودی معمولا خطاها را در پردازنده‌ی خود ذخیره می‌کنند و وقتی خطاهای زیادی اضافه می‌شود، ممکن است زنگ هشدار را به صدا درآورد. همه‌ی اینها بدان معناست که سیستم نیاز به راه‌اندازی مجدد دارد. انجام این کار باعث حذف خطاهای ذخیره شده و راه‌اندازی مجدد دستگاه با یک صفحه‌ی تمیز می‌شود که متعاقبا منجر به رفع بوق ممتد دتکتور دود هوشمند نیز می‌شود.
دتکتورهای هوشمند با محیط سازگار شده و اطلاعات و خطاها را در پردازنده‌ی خود ثبت می‌کنند. این دتکتورها ممکن است به خاطر حجم بالای اطلاعات در پردازنده فعال شوند. با بازنشانی دتکتور مشکل بوق ممتد در آنها رفع می‌شود.
(مطلب حفاظت در برابر حریق می‌تواند برای شما مفید باشد.)
-
نیاز به ریست کردن دتکتور برای رفع بوق ممتد دتکتور دود
اگر دتکتور دودی سیم‌کشی شده شما به هیچکدام از مواردی که تاکنون در مورد آن صحبت کردیم، پاسخ نمی‌دهد، وقت آن است که از تابلوی اعلام حریق بازدید کنید. همانند سایر دستگاه‌ها یا سیستم‌های الکتریکی سیمی، دتکتورهای دود نیز باید روی قطع‌کننده‌های الکتریکی باشند تا از آسیب یا شرایط ناایمن جلوگیری شود. البته پیدا کردن مدارشکن مناسب نیز همیشه کار آسانی نیست.
در بیشتر موارد، یک سیستم اعلام حریق روی مدار خود نخواهد بود. کدهای آتش‌نشانی محلی اغلب ملزم می‌سازند که دتکتورهای دودی یک مدار روشنایی یا خروجی را به اشتراک داشته باشند تا از خاموش کردن آنها یا عدم درک قطع شدن آنها توسط مالک جلوگیری شود. اگر مدارشکن‌ها علامت‌گذاری نشده‌اند، با چرخاندن مدارهای روشنایی بررسی کنید تا زمانی که چراغ دتکتور دودی کم شود یا همه‌ی واحدها شروع به آلارم کنند.
پیدا کردن مدار شکن درست ممکن است بسیار دشوار باشد زیرا سیستم‌های سیمی دارای باتری پشتیبان هستند. در این موارد ممکن است به فازمتر نیاز داشته باشید.
تنظیم مجدد دستگاه
پس از یافتن مدارشکن، آن را در وضعیت خاموش قرار دهید و چند دقیقه صبر کنید. سپس دوباره آن را فعال کنید تا برق بازیابی شود. اگر زنگ هشدار دوباره به صدا درآمد، به احتمال زیاد با تنظیم مجدد دستگاه می‌توانید مشکل را حل کنید. برای تایید، دکمه‌ی تست روی دتکتور را فشار داده و نگه دارید (طبق دستورالعمل سازنده برای چند ثانیه باید دکمه را نگه دارید). اگر آلارم چند بار به صدا درآمد و سپس خاموش شد، به حالی عادی باز می‌گردد.
(در فایرفایت با کپسول آتش نشانی فوم آشنا شوید.)
-
احتمال افزایش برق در دتکتورهای دودی سیم‌کشی
در بیشتر مواقع افزایش برق (حداقل از نظر مدار) مشکلی برای دتکتورهای دودی ایجاد نمی‌کند. با این حال، بعید نیست که این افزایش احتمالا باعث فعال شدن یا خراب شدن برخی از دستگاه‌ها شود. در این موارد، مکان‌یابی دقیق دتکتور آسیب دیده ممکن است دشوار باشد زیرا یک دستگاه معمولا کل مدار را فعال می‌کند.
با تعیین محل مدار شکن و خاموش کردن آن، بررسی را شروع کنید. به سیستم اجازه دهید پیش از روشن کردن دوباره‌ی مدارشکن، چند دقیقه استراحت کند. اگر همچنان مشکل وجود داشت، ممکن است لازم باشد برای پیدا کردن مشکل جستجوی دستگاه به دستگاه را آغاز کنید.
(از مطلب اسپرینکلر آتش نشانی بازدید کنید.)
نحوه بررسی جداگانه دستگاه‌ها برای رفع بوق ممتد دتکتور دود
- مدارشکن را خاموش کنید و دستگاه را از پایه آن جدا کنید.
- در صورت امکان باتری پشتیبان را جدا کنید.
- از یک پیچ گوشتی برای جدا کردن سیم‌های پشت دستگاه استفاده کنید.
- انتهای سیم‌های به رنگ مشابه (سیاه به سیاه، قرمز به قرمز) را به هم ببندید.
- مدارشکن را دوباره فعال کنید.
اگر سیستم با برداشتن آن دستگاه دیگر صدا نمی‌دهد، مشکل از مدار است. در غیر این صورت، مدارشکن را خاموش کرده و دوباره دتکتور را نصب کنید. سپس به سراغ دتکتور بعدی بروید. دتکتورهای دودی که کمتر مورد توجه هستند را فراموش نکنید و آنها را نیز حتما بررسی کنید.
-
قرار داشتن دتکتور در زیر نور مستقیم خورشید
نور خورشید می‌تواند بر دتکتور دودی فوتوالکتریک تاثیر بگذارد؛ زیرا این دستگاه‌ها دارای پرتوهای نور در داخل خود هستند. این دتکتورها دارای سنسورهایی هستند که زمانی فعال می‌شوند که ذرات زیادی از هر نوع (به ویژه ذرات دود) وارد دستگاه شود و باعث تضعیف نور روی سنسور شود.
تئوری پشت دستگاه‌های هشداردهنده‌ای که با نور خورشید فعال می‌شوند بر همین اساس عمل می‌کند با این حال، به جای آنکه نور با ذرات مسدود شود، پر کردن دستگاه با نور (مانند نور شدید خورشید) می‌تواند تشخیص پرتو نور برای حسگر را سخت‌تر کند. این بیشتر در دستگاه‌های دیواری که روبروی پنجره‌های رو به شرق یا غرب هستند، رایج است.
(از مطلبی که در مورد دتکتور دود یونیزاسیون نوشته‌ایم نیز بازدید کنید.)
-
فعال شدن تصادفی حالت سکوت (Silent mode)
اگرچه این مساله غیرقابل تصور به نظر می‌رسد اما برخی از دتکتورهای دود وقتی در حالت بی‌صدا هستند، صدای بوق بوق می‌دهند. به احتمال زیاد دستگاه هیچ مشکلی ندارد زیرا به سادگی به ساکنان یادآوری می‌کند که برای 15 دقیقه دیگر، دستگاه از کار می‌افتد.
فعال کردن تصادفی این حالت در دستگاه‌های جدید کمتر ممکن است اتفاق بیفتد. دستگاه‌های قدیمی اغلب دارای دکمه تست و بی‌صدای جداگانه بودند بنابراین فشار دادن تصادفی دکمه سکوت در طول آزمایش بسیار رایج بود.
مدل‌های جدید دتکتورهای دودی دارای دکمه‌های همه‌کاره هستند که از حالت زنگ هشدار دود در حالت تنظیم بی‌صدا جلوگیری می‌کند.
(در مورد نحوه ریست کردن شستی اعلام حریق مطالعه کنید.)
-
ممکن است دتکتور شارژ باقی مانده از باتری‌های قبلی را حفظ کند
قطعاتی در داخل یک دتکتور دود وجود دارد که ممکن است باعث حفظ شارژ شود؛ به ویژه اگر باتری‌ها هنگام تعویض کاملا خالی نشده باشند. این مساله می‌تواند باعث عملکرد عجیب دتکتور شود و احتمالا دستگاه را فعال کرده یا باعث ایجاد صدای بوق ممتد شود. اما برای رفع این بوق ممتد دتکتور دود چه می‌توان کرد؟
نگه داشتن شارژ بیشتر در دتکتورهای مستقل و دارای باتری معمول است و رفع آن نیز ساده است. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
- دتکتور دود را از پایه‌ی آن جدا کنید.
- محفظه باتری را باز کرده و باتری را خارج کنید.
- دکمه تست را برای 30 ثانیه فشار داده و نگه دارید.
- باتری را دوباره داخل دستگاه قرار دهید و یا اگر قدیمی است آن را تعویض کنید.
- دتکتور را دوباره روی پایه نصب کنید.
سخن پایانی در خصوص رفع بوق ممتد دتکتور دود
دتکتورهای دود یکی از تجهیزات مهم برای تشخیص زودهنگام حریق و حفظ جان و مال انسان‌ها است؛ البته تنها در صورتی که به درستی نصب شده و کار کند. ایده خوبی است که هر بار باتری ساعت را تعویض می‌کنید، باتری دتکتور را نیز بررسی کنید و آن را تمیز کنید؛ حتی اگر صدای بوق نمی‌دهند. با نکاتی که در این مطلب بیان کردیم می‌توانید مشکلات احتمالی بوق‌های ممتد را پیدا کرده و نسبت به رفع بوق ممتد دتکتور دود اقدام کنید.
