کارخانه‌ها از جمله ساختمان‌های صنعتی هستند که در آنها عملیات‌های مختلفی مانند تولید و جمع‌آوری کالا انجام می‌شود. همچنین، افراد زیادی به طور تمام وقت در این ساختمان‌ها کار می‌کنند. با توجه به فرایندهایی که هر روزه در کارخانه‌ها انجام می‌شود و مشغول بودن افراد و کارکنان، ریسک بروز حوادثی مثل آتش‌سوزی زیاد است. در ادامه‌ی این مطلب فایرفایت تصمیم داریم در خصوص سیستم اعلام حریق کارخانه، سیستم اعلام حریق صنعتی، نصب سیستم اعلام حریق کارخانه و مزایای آن، سیستم اعلام و اطفا حریق در کارخانجات و صنایع مختلف، انواع دکتورهای اعلام حریق صنعتی و انواع سیستم اعلام حریق صنعتی و کارخانه صحبت کنیم که می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطر آتش‌سوزی در این ساختمان‌ها داشته باشد.
سیستم اعلام حریق کارخانه و کاهش خسارات مالی و جانی
وقوع حریق در کارخانه‌ها و ساختمان‌های صنعتی می‌تواند با آسیب به اموال تجاری و حتی تلفات جانی همراه باشد. به همین خاطر بسیاری از کارخانه‌ها برای خرید سیستم اعلام حریق به شرکت‌های نصب سیستم اعلام حریق مراجعه می‌کنند و از بین انواع سیستم اعلام حریق، بهترین سیستم را برای خود انتخاب می‌کنند. این سیستم‌ها دارای نقشه‌ی سیستم اعلام حریق هستند که ساختمان را به مناطق یا زون‌های مختلف تقسیم می‌کند و مناطق وقوع حریق را نشان می‌دهد. پیش از هر چیز بهتر است در خصوص خطراتی که در کارخانه‌ها وجود دارد و می‌تواند منجر به حریق شود، صحبت کنیم.
(در مطلبی دیگر به معرفی شیر حساس به زلزله پرداخته‌ایم.)
ریسک‌های بروز حادثه آتش‌سوزی در کارخانجات و صنایع مختلف
پیش از اتخاذ اقدامات پیشگیرانه از بروز آتش در کارخانه‌ها و صنایع مختلف و مهار آتش، لازم است بدانیم در این ساختمان‌ها چه خطراتی وجود دارد. بررسی این خطرات احتمالی می‌تواند برای پیشگیری از حریق و نصب سیستم‌های اعلام حریق مناسب برای کارخانه‌ها و صنایع بسیار موثر باشد.
ماشین‌آلات سنگین
کارخانه‌ها معمولا از ماشین‌آلات پیشرفته‌ای برای انجام عملیات‌های روزانه خود استفاده می‌کنند. هر چقدر این ماشین‌آلات پیشرفته و مطابق با استانداردهای روز باشند، همچنان می‌توانند با نقص و مشکلاتی همراه باشند که ریسک آنها برای بروز آتش‌سوزی را بیشتر می‌کند. اکثر اوقات، این نقص‌ها و مشکلات محدود هستند و بدون اینکه هیچ دردسری به وجود بیاورند می‌توان آنها را برطرف کرد. اما مواردی مثل نشت مواد سمی و نفت که هر دو جزو مواد قابل‌اشتعال هستند، همراه با حرارت این ماشین‌آلات و جرقه‌های برق، در صورت غفلت می‌توانند آنها را تبدیل به یک حادثه آتش‌سوزی کنند.
(از یکی از جدیدترین مطالب ما یعنی پمپ آتش‌نشانی نیز بازدید کنید.)
مواد قابل‌اشتعال
در تمام کارخانه‌ها مواد و اقلامی وجود دارد که از آنها برای فرایند تولیدشان استفاده می‌شود. اکثر اوقات این مواد و اقلام قابل‌اشتعال هستند و در صورتی که به صورت مناسب انبار نشده باشند، ریسک آتش گرفتن آنها زیاد است. برای مثال، کارخانه‌هایی که مبلمان یا کاغذ تولید می‌کنند، حاوی مواد اولیه‌ی بسیار قابل‌اشتعالی هستند که در صورت تماس با حریق و یا ایجاد جرقه، به راحتی ممکن است آتش گرفته و شعله‌ور شوند. در چنین کارخانه‌هایی خطر بروز حادثه آتش‌سوزی بسیار زیاد است؛ به ویژه زمانی که مقدار موجودی‌ها و کالاهای کارخانه بالا باشد و هیچ منطقه‌ی تعیین‌شده‌ای برای ذخیره و انبار این کالاها وجود نداشته باشد.
(از جدیدترین مطلب ما یعنی باتری اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
نقص‌های الکتریکی
نقص الکتریکی می‌تواند در هر ساختمانی وجود داشته باشد اما در ساختمان‌هایی مانند کارخانه‌ها و مراکز صنعتی که عملیات با ماشین‌آلات سنگین انجام می‌شود و استفاده از سیستم‌های برقی زیاد است، ممکن است بیشتر نقص الکتریکی وجود داشته باشد. چنین چیزی می‌تواند باعث ایجاد فشار بر سیستم برق کارخانه شده و ریسک بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی و سرایت آن به باقی مناطق کارخانه را افزایش دهد؛ مگر اینکه اقدامات پیشگیرانه‌ی مناسبی در این زمینه اتخاذ شود.
(مطلب سیستم اطفا حریق فوم نیز می‌توانید برایتان مفید باشد.)
آشپزخانه‌ها و اتاق‌های استراحت
آشپزخانه‌ها و اتاق‌های استراحت معمولا حاوی لوازمی مانند اجاق، مایکروویو و غیره است که اگر از آنها به خوبی استفاده نشود و مسائل ایمنی مربوط به استفاده از آنها و خاموش کردن تجهیزات انجام نشود، می‌تواند با ریسک بروز حادثه آتش‌سوزی همراه باشد. البته ریسک‌های مربوط به چنین مکان‌هایی در هر فضای کاری وجود دارد اما مسئولین کارخانجات حتماً باید به این مکان‌ها و خطرات احتمالی موجود در آنها توجه لازم را داشته باشند.
(در سایت مطلبی در خصوص علائم راهنمای اعلام حریق نوشته‌ایم.)
آموزش ناکافی در صورت بروز حادثه آتش اساسی
در یک کارخانه یا یک ساختمان صنعتی که در آن عملیات‌های صنعتی انجام می‌شود، کارمندان یا کارگران کارخانه نقش مهمی در پیشگیری از حوادث آتش‌سوزی یا مهار آن دارند. عملکرد این افراد در امنیت کلی کارخانه و ساختمان‌های صنعتی نقش مهمی دارد. اگر کارمندان و کارگران کارخانه آموزش‌های لازم در رابطه با آتش‌سوزی را دریافت نکرده باشند، ممکن است ریسک آسیب رسیدن به اموال و بروز تلفات جانی در کارخانه افزایش پیدا کند.
اقدامات لازم برای جلوگیری از بروز حوادث آتش‌سوزی و مهار آتش در کارخانه
بروز حوادث آتش‌سوزی در کارخانه‌ها هم می‌تواند تلفات جانی جانی داشته باشد و هم می‌تواند به اموال کارخانه ضرر بزند. خبر خوب این است که می‌توان از بروز حوادث آتش‌سوزی در کارخانجات و ساختمان‌های صنعتی جلوگیری کرد. با اینکه شما نمی‌توانید کاملاً ریسک بروز حادثه آتش‌سوزی را در چنین ساختمان‌هایی از بین ببرید، اما می‌توانید اقداماتی را انجام دهید که ریسک بروز آتش‌سوزی در چنین ساختمان‌هایی به‌طور چشمگیری کم شده و تلفات و خسارات مربوط به چنین ضررهایی را کاهش دهید. در ادامه به چند روش مهم برای کاهش ریسک بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی در کارخانه صحبت خواهیم کرد.
-
انجام ارزیابی همه‌جانبه از اقدامات پیشگیری از بروز حریق در کارخانه
در کارخانجات و ساختمان‌های صنعتی هرروزه از ماشین‌آلات سنگین و سیستم‌های برقی استفاده می‌شود و بعلاوه در کارخانه‌ها مواد قابل اشتعال زیادی نیز وجود دارد که ریسک بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی را بالا می‌برد. اگرچه ریسک بروز حریق در این ساختمان‌ها زیاد است اما خیلی اوقات افراد و مسئولان مربوطه از این موضوع مطلع نیستند. بنابراین اگرچه به نظر این مکان‌ها ممکن است ایمن باشند اما اینطور نیست. به همین خاطر لازم است یک ارزیابی کامل و فراگیر از خطرات آتش‌سوزی در کارخانه انجام شود. ارزیابی خطرات کارخانه کمک می‌کند تا تمام مناطق خطر را شناسایی شده و این خطرات کاهش پیدا کند. به این ترتیب مالکان و مسئولان می‌توانند شرایط را با مقررات ایمنی از آتش تطبیق دهند.
-
داشتن یک سیستم اعلام حریق کارآمد در کارخانه
یکی دیگر از راه‌های مدیریت و پیشگیری از حریق، نصب سیستم اعلام حریق در کارخانه و مراکز صنعتی است. سیستم اعلام حریق کارخانه و سیستم اعلام و اطفاء حریق در کارخانجات و صنایع مختلف به شما امکان می‌دهد تا هم بتوانید وقوع آتش‌سوزی در کارخانه را مهار کنید و هم میزان خسارات وارد شده به اموال به حداقل می‌رسد. سیستم اعلام حریق کارخانه می‌تواند انواع متفاوتی داشته باشد. ساده‌ترین نوع آن یک کپسول آتش‌نشانی دستی است که کمک می‌کند تا آتش را خاموش کنید و یا این سیستم می‌تواند یک سیستم پیچیده اعلام و اطفاء حریق باشد که نه تنها آتش را در مراحل اولیه شناسایی می‌کند، بلکه مانع از پیشروی و سرایت آن به مناطق دیگر کارخانه نیز می‌شود.
سیستم اعلام حریق اولین نشانه‌های وقوع حریق را به سرعت شناسایی می‌کند و با آژیر یا آژیرفلاشر، خطر را اعلام می‌کند. این سیستم‌ها قسمت مهمی از تأمین امنیت برای کارخانه هستند، چرا که از حسگرهای پیشرفته برای شناسایی حریق استفاده می‌کنند که شاید نتوان آن را با چشم عادی دید. سپس، این سیستم‌های اعلام حریق به ساکنان ساختمان سیگنال می‌دهند تا بتوانند ساختمان را تخلیه کنند. برخی از سیستم‌های اعلام حریق به یک مرکز کنترل حرفه‌ای مرتبط هستند و می‌توانند در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی به این مرکز اعلام کنند و مراکز خدمات آتش‌نشانی را بلافاصله از این مسئله مطلع سازند.
-
آموزش کارکنان و کارگران در رابطه با پیشگیری از آتش و اقدامات پیشگیرانه
نصب یک سیستم اعلام حریق در کارخانه و صنایع یک امر مهم و حتی می‌توان گفت ضروری است. اما نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه کرد ارائه‌ی آموزش‌های ضروری و مناسب در حوزه‌ی اقدامات پیشگیرانه برای مهار آتش و گسترش فرهنگ پیشگیری از بروز آتش در بین کارمندان و کارگران کارخانجات است. سیستم اعلام حریق کارخانه کمک می‌کند تا مکان بروز حادثه آتش را شناسایی و کنترل کنید. اما هدف از اقدامات پیشگیرانه این است که در همان وهله‌ی اول از بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی در کارخانه جلوگیری شود.
اگر روش‌های پیشگیرانه به کار بسته شود می‌توان از بسیاری از حوادث آتش‌سوزی در کارخانه‌ها جلوگیری کرد. به همین خاطر باید به همه‌ی کارمندان و کارگران در رابطه با بهترین روش‌های مربوط به پیشگیری از بروز حادثه آتش‌سوزی آموزش‌های لازم داده شود. آموزش‌های مربوط می‌توان شامل این موارد باشد: محل قرارگیری کپسول اطفای حریق و دیگر تجهیزات مربوط به اطفای حریق (تجهیزات خاص اعلام حریق)، دستورالعمل‌های مربوط به استفاده از این تجهیزات، شناسایی تمام مسیرهای خروجی و تخلیه ساختمان، دانش کلی در رابطه با چگونگی وقوع آتش‌سوزی و گسترش آن و در نهایت حفظ آرامش و واکنش صحیح در شرایط اورژانسی.
مزایای نصب سیستم اعلام حریق کارخانه
همانطور که گفتیم خطرات بالقوه‌ی زیادی در کارخانه‌ها وجود دارد که باعث می‌شود نصب سیستم اعلام حریق در کارخانه یا ساختمان صنعتی اهمیت ویژه‌ای داشته باشد. کارخانه چه بزرگ و چه کوچک در معرض خطر است و ریسک بروز حریق در آن وجود دارد. در انتخاب و نصب سیستم اعلام حریق صنعتی و کارخانه ممکن است به این فکر کنید که تنها یک نوع سیستم اعلام حریق مانند آشکارساز دود ساده برای کارخانه کافی است؛ اما اینطور نیست. برای انتخاب یک سیستم اعلام حریق مناسب برای کسب و کار و کارخانه باید با متخصصان در این زمینه مشورت کنید. نصب سیستم اعلام حریق کارخانه می‌تواند برای کارخانه و ساختمان صنعتی مزایای زیادی داشته باشد که در ادامه به این مزایا می‌پردازیم.
مزایای نصب سیستم اعلام و اطفا حریق صنعتی و کارخانه: 1. افزایش ایمنی اموال و افراد
عملکرد اصلی سیستم اعلام حریق کارخانه این است که در سریع‌ترین زمان افراد و ساکنان کارخانه را از وجود آتش مطلع می‌کند و باعث می‌شود که افراد و همینطور ماموران آتش‌نشانی سریعا نسبت به مدیریت و مهار آتش اقدام کنند. به این ترتیب از جان و مال افراد حفاظت می‌شود. افراد حاضر در کارخانه با شنیدن آلارم اعلام حریق می‌توانند هر چه زودتر ساختمان را تخلیه کنند و البته کارمندان و تمامی افراد باید آموزش‌های لازم را در خصوص مسیرهای تخلیه دریافت کنند.
مزایای نصب سیستم اعلام حریق کارخانه: 2. امنیت مالی
زمانی‌که یک حادثه‌ی آتش‌سوزی در کارخانه یا ساختمان صنعتی اتفاق می‌افتد، سیستم اعلام حریق افراد حاضر در ساختمان را از حادثه مطلع می‌کند. افراد و حتی برخی از سیستم‌های پیشرفته می‌توانند مسئولین خدمات اورژانسی حوادث آتش‌سوزی را از این حادثه مطلع کنند. داشتن یک سیستم اعلام حریق می‌تواند مدت زمانی که مسئولین آتش‌نشانی به حادثه آتش‌سوزی واکنش نشان می‌دهند را کمتر کند که این مسئله باعث می‌شود خسارت کمتری به اموال موجود در کارخانه وارد شود. برخی از سیستم‌های اعلام حریق پیشرفته هم می‌توانند به سیستم‌های اطفاء حریق مثل آب پاش‌ها یا اسپرینکلر متصل شوند. به این ترتیب، اسپرینکلرها به محض شناسایی حریق، فعال شده و آن را خاموش می‌کنند.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب پودر خاموش کننده را نیز مطالعه کنید.)
مزایای نصب سیستم اطفا حریق کارخانه: 3. به حداقل رساندن هزینه‌های مربوط به آتش‌سوزی
همانطور که گفتیم یک سیستم اعلام حریق کارخانه کارآمد می‌تواند زمان واکنش به حادثه‌ی آتش‌سوزی توسط خدمات آتش‌نشانی را کمتر و سریع‌تر کند و به این صورت، باعث خسارت کمتری به اموال و موجودی‌های کارخانه می‌شود. این امر باعث می‌شود هزینه‌ها و خساراتی که بر اموال و ساختمان تحمیل می‌شود، بسیار کاهش یابد. از سوی دیگر، یک سیستم اعلام حریق کارآمد در بلند مدت نیز هزینه‌های بیمه را کاهش می‌دهد.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب اعلام حریق موزه را نیز مطالعه کنید.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق صنعتی و کارخانه: 4. ادغام سیستم اعلام حریق و سیستم‌های امنیتی
در برخی از کارخانه‌ها سیستم‌های کنترل دسترسی وجود دارد. کارکرد اصلی این سیستم‌ها این است که دسترسی پرسنل به برخی از مناطق کارخانه را تأیید می‌کنند. زمانی که حوادث آتش‌سوزی در کارخانه پیش می‌آید این سیستم‌ها ممکن است همچنان فعال باشد. کارکرد این سیستم‌ها باعث تأخیر در فرآیند تخلیه ساختمان می‌شود. اگر سیستم اعلام حریق با سیستم کنترل دسترسی پرسنل مرتبط باشد، سیستم اعلام حریق می‌تواند در صورت بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی سیستم کنترل دسترسی را غیرفعال کرده و به این صورت، به سریع‌تر کردن زمان انجام فرآیند تخلیه از کارخانه کمک می‌کند.
(در سایت مطلبی در خصوص شیشه ضد حریق نوشته‌ایم.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق کارخانه: 5. کاهش تداخلات در فرآیندهای تجاری
برخی اوقات، سیستم‌های اعلام حریقی که انتخاب می‌کنیم ممکن است دچار نقص‌ها و مشکلاتی باشند. برای مثال، این سیستم‌ها ممکن است با هشدار کاذب همراه باشند؛ یعنی ممکن است حادثه آتش‌سوزی در کارخانه رخ نداده باشد اما به اشتباه آلارم به صدا درآید. در صورت بروز این مسئله، ممکن است فرآیند تجاری که در کارخانه صورت می‌گیرد کاملاً متوقف شده تا مسئولین آتش‌نشانی به محل مراجعه کنند و تا زمانی که امنیت ساختمان اعلام نشود این فرایند تجاری متوقف می‌ماند. سیستم‌های اعلام حریق خوب و باکیفیت در فرایند اعلام حریق با دقت عمل می‌کنند و احتمال بروز چنین مشکلاتی در آنها بسیار کم است.
(مطلب اعلام حریق اتاق سرور نیز می‌تواند برایتان مفید باشد.)
انواع دتکتورهای اعلام حریق صنعتی و کارخانه
تا اینجا در خصوص مزایای نصب سیستم اعلام حریق کارخانه، ریسک‌های آتش‌سوزی در آنها و اقداماتی که می‌توان برای مهار و پیشگیری از حریق اتخاذ کرد، صحبت کردیم. اما در ادامه تصمیم داریم در خصوص انواع دتکتورها اعلام و اطفاء حریق در کارخانجات و صنایع مختلف صحبت کنیم. در کارخانه‌ها و ساختمان‌های صنعتی از انواع مختلف سیستم‌های اعلام حریق استفاده می‌شود. برای مثال، می‌توان از دتکتورهای دود هوشمند یا سیستم اعلام حریق صنعتی در کارخانه‌ها و ساختمان‌های صنعتی استفاده کرد که در ادامه در مورد آنها توضیح می‌دهیم.
(از جدیدترین مطلب ما یعنی اعلام حریق در مراکز خرید نیز بازدید کنید.)
دتکتورهای حرارتی (Heat Detectors)
کاشف‌های حرارتی به دو روش می‌توانند عمل کنند: دتکتورهای حرارتی دما ثابت که دارای یک مبنای درجه‌ی از پیش تعیین شده است و دتکتور حرارتی دما افزایشی که بر مبنای تغییر دما عمل می‌کند. دتکتورهای حرارتی دما ثابت زمانی زمانی فعال می‌شوند که دما در محیط کارخانه یا ساختمان صنعتی از مقدار خاصی بیشتر شود. دتکتورهای حرارتی دما افزایشی نیز به نرخ تغییرات دما حساس هستند و با افزایش دما بیش از یک محدوده‌ی خاص فعال شده و سیستم اعلام حریق را فعال می‌کنند.
دتکتورهای دود (Smoke Detectors)
دتکتورهای دود یکی دیگر از تجهیزات سیستم اعلام حریق کارخانه هستند که به سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند. دتکتور دودی یونیزه یا یونیزاسیون، دتکتور دودی خطی و دتکتورهای دودی نوری یا فتوالکتریک. دتکتورهای دودی یونیزه دارای ۲ حفره هستند؛ از حفره‌ی اول به عنوان مرجعی برای ارزیابی تغییرات دمای محیط، رطوبت و فشار هوا استفاده می‌شود. حفره‌ی دوم دارای یک منبع رادیواکتیو است که هوایی که از آن عبور می‌کند را یونیزه می‌کند. زمانی که دود وارد حفره‌ی دوم می‌شود جریان هوا کاهش پیدا می‌کند که نشان‌دهنده‌ی وجود آتش و دود در هوا است و به این صورت، آشکارساز دود سیستم اعلام حریق را فعال می‌کند.
دتکتور دود خطی نیز از یک حسگر و یک منبع نور تشکیل می‌شود که توسط یک حفره‌ی تاریک از هم جدا شده‌اند. همین که دود وارد حفره می‌شود باعث می‌شود نور از منبع نور پراکنده شده و بر حسگر نور بیفتد. این فرایند باعث می‌شود که حضور آتش در فضا تأیید شده و سیستم اعلام حریق روشن شود. در دتکتورهای دودی نوری نیز یک منبع نور وجود دارد که نوار نور را به یک حسگر نور می‌اندازد و حسگر میزان نور دریافتی را ارزیابی می‌کند. وجود دود میزان کیفیت نور بین منبع نور و حسگر را کاهش می‌دهد و این تغییر در حسگر باعث فعال شدن آشکارساز دود و سیستم اعلام حریق کارخانه می‌شود.
دتکتورهای کربن مونوکسید (Carbon Monoxide detectors)
کربن منواکسید یک نوع گاز سمی است که درنتیجه‌ی سوختن و اشتعال به وجود می‌آید. آشکارسازهای کربن مونوکسید با تشخیص میزان کربن مونوکسید در هوا می‌توانند وجود آتش را تشخیص دهند. این نوع دتکتورهای گازی دارای سلول‌های الکتروشیمیایی هستند و تنها می‌توانند میزان کربن مونوکسید را تشخیص دهند، نه دود یا گازهای قابل‌اشتعال دیگر.
(در مطلبی دیگر به سسیستم اعلام حریق در انبارها پرداخته‌ایم.)
دتکتورهای ترکیبی (Multi-Point Detectors)
دتکتورهای ترکیبی از داده‌های چند حسگر مانند حسگر دتکتور دودی نوری و حسگرهای حرارتی استفاده می‌کنند. این دتکتورها داده‌ها را با استفاده از یک الگوریتم پیشرفته پردازش می‌کنند. دتکتورهای ترکیبی اعلام حریق با استفاده از پاسخ‌های ترکیبی از چند حسگر می‌توانند حریق را تشخیص دهند و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تا طیف واکنششان به انواع آتش گسترده باشد.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب سیستم اعلام حریق فرودگاه را نیز مطالعه کنید.)
شستی اعلام حریق (Manual Call Points)
شستی اعلام حریق از تجهیزاتی است که به صورت دستی فعال می‌شود. افراد حاضر در کارخانه می‌توانند در صورت مشاهده‌ی حریق، شیشه‌ی روی شستی را شکسته و آن را فعال کنند. به این ترتیب سیستم اعلام حریق فعال می‌شود و افراد حاضر در محل از وقوع خطر مطلع می‌شوند. شستی اعلام حریق به جای حسگرهای خودکار (مانند دتکتورها) بر اقدام افراد حاضر در محل و مهارت‌های آنها برای تشخیص آتش متکی است.
انواع سیستم اعلام حریق صنعتی و کارخانه
سیستم اعلام حریق متعارف کارخانه
سیستم‌های اعلام حریق متعارف رایج‌ترین نوع سیستم اعلام حریق به شمار می‌آید. این سیستم‌ها از کابل‌کشی برای اتصال اجزای سیستم (شامل دتکتورها، شستی‌ها، آژیر و غیره) به کنترل پنل مرکزی استفاده می‌کنند. در سیستم‌های متعارف هر طبقه یا بخش از ساختمان یک منطقه یا زون در نظر گرفته می‌شود و با فعال شدن هر یک از تجهیزات آشکارساز، چراغ زون مربوطه روی پنل مرکزی روشن می‌شود. بنابراین، زمانی‌که حادثه‌ی آتش‌سوزی در یکی از این زون‌ها رخ ده راحت‌تر می‌توان منبع بروز حریق را کشف کرد. سیستم‌های متعارف را می‌توان در کارخانه‌ها و مراکز صنعتی کوچکتر مورد استفاده قرار داد.
سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر
سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر سیستم‌هایی هستند که در آنها تمام تجهیزات دود در سیستم به یکدیگر مرتبط شده و با هم ارتباط دارند و سیگنال‌های خود را به یک پنل مرکزی نظارتی و کنترل می‌فرستند. نحوه‌ی عملکرد سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر همانند سیستم‌های متعارف است، با این تفاوت که در این سیستم تمام تجهیزات دارای آدرس منحصربفرد هستند و با فعال شدن هر کدام، می‌توان محل دقیق بروز حریق را شناسایی کرد. استفاده از چنین سیستم‌هایی در ساختمان‌هایی مثل کارخانه‌ها و تاسیسات چند طبقه‌ی تولیدی بسیار کاربردی است. در این نوع ساختمان‌ها تعیین مکان دقیق آتش توسط دتکتورها می‌تواند هم در زمان صرفه‌جویی کند و هم میزان خسارات را به حداقل برساند.
سیستم‌های اعلام حریق بیسیم یا وایرلس
سیستم‌های اعلام حریق بیسیم احتیاجی به کابل‌کشی ندارند و از فرکانس‌های رادیویی برای مرتبط ساختن اجزای سیستم اعلام حریق استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، سیستم‌های اعلام حریق بیسیم دارای تمام مزایای سیستم اعلام حریق هوشمند هستند بدون اینکه نیاز به سیم‌کشی داشته باشند.
سیستم‌های اعلام حریق کارخانه چگونه کار می‌کنند؟
سیستم‌های اعلام حریق دارای اجزای مختلفی هستند که هر کدام دارای کارکردهای خاص خود هستند. از جمله اجزای سیستم اعلام حریق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پنل مرکزی: پنل مرکزی وظیفه‌ی بررسی و کنترل داده‌های ورودی به سیستم را بر عهده دارد. کنترل پنل در واقع مغز سیستم اعلام حریق است و قابلیت اطمینان عملکرد سیستم را کنترل کرده و به‌طور مداوم بر داده‌های خروجی نظارت دارد.
- منابع تأمین برق: سیستم اعلام حریق دارای دو نوع منبع تأمین برق از جمله برق اصلی و منبع پشتیبان یا برق ثانوی است.
- دستگاه‌های آغازگر: بخش‌هایی از سیستم هستند که وظیفه‌ی تشخیص حریق را بر عهده دارند و به دو نوع دستی و خودکار تقسیم می‌شوند. دستگاه‌های خودکار شامل دتکتورهای دود، حرارت و غیره می‌شوند و دستگاه‌های دستی نیز شستی‌ها هستند.
- آژیرها و آژیرفلاشرهای اعلام حریق: این دستگاه‌ها افراد حاضر در ساختمان و کارخانجات را از وجود آتش مطلع می‌کنند.
- رابط‌های ایمنی ساختمان: رابط‌های ایمنی به افراد کمک می‌کنند تا به طور امن از ساختمان خارج شوند. رابط‌های ایمنی شامل چراغ روشنایی اضطراری، سیستم‌های تهویه‌ی هوا، علائم خروج اضطراری و غیره می‌شود.
بررسی و نظارت بر سیستم‌های اعلام حریق کارخانه‌ها پس از نصب
بررسی و نظارت بر سیستم‌های اعلام حریق کارخانه‌ها پس از نصبدر این مطلب در خصوص سیستم اعلام حریق کارخانه و اهمیت نصب آن صحبت کردیم. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره شود این است که نصب یک سیستم پایان کار نیست و لازم است پس از نصب، سیستم و تجهیزات به طور منظم مورد بررسی قرار گرفته و بر آنها نظارت شود. این بررسی و نظارت از این اطمینان حاصل می‌کند که سیستم اعلام حریق به طور موثری کار خود را انجام خواهد داد و در صورت ایجاد هر گونه مشکل، سریع می‌توان آن را برطرف کرد. برای این کار، بررسی‌های ماهیانه یا سالیانه توسط متخصصان اعلام حریق پیشنهاد می‌شود که می‌توانید با مشاوران مرکز اعلام حریق آرات در این زمینه صحبت کنید.
