پنل اعلام حریق آدرس پذیر اصلی‌ترین بخش یک سیستم اعلام حریق است که وظیفه برقراری ارتباط بین بخش‌های مختلف سیستم را بر عهده دارد.
پنل مرکزی اعلام حریق هوشمند، به عنوان مغز سیستم شناخته می‌شود؛ به گونه‌ای که کلیه ورودی‌ها را بررسی کرده و بر اساس آن‌ها، خروجی‌های مورد نیاز را فعال می‌کند. همچنین تأمین انرژی مورد نیاز تجهیزات مختلف سیستم نیز توسط این پنل انجام می‌شود.
در بازار ایران، برند ایرانی زیتکس موفق به تولید کنترل پنل‌های آدرس‌پذیر شده است. علاوه بر این، مدل‌های متنوعی از برندهای خارجی نیز در دسترس مصرف‌کنندگان قرار دارد.
مقاله مربوط :پنل اعلام حریق
در زمان وقوع آتش‌سوزی، واکنش سریع و اطلاع‌رسانی به ساکنان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
شستی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر یا شاسی اعلام حریق (Manual Call Point) دقیقاً با همین هدف طراحی شده است. هر فردی به محض اطلاع از وقوع آتش‌سوزی می‌تواند با فشردن دکمه‌ی مشکی روی شستی، سیستم را فعال کرده و دیگران را از خطر آگاه کند.
در سیستم‌های اعلام حریق، اگرچه پنل مرکزی تنها قادر به پردازش پیام تعداد معینی از دتکتورهاست، اما می‌تواند بدون محدودیت تعداد، پیام‌های ارسالی از شستی اعلام حریق را دریافت کند. با دریافت این پیام‌ها، پنل مرکزی دستور فعال‌سازی آژیرها را صادر می‌کند تا در سریع‌ترین زمان ممکن، ساکنان را با صدای بلند هشدار داده و از گسترش آتش جلوگیری شود.
اطلاع‌رسانی از نشانه‌های آتش از وظایف اصلی دتکتور اعلام حریق متعارف یا آدرس‌پذیر است.
دتکتورهای آدرس‌پذیر که با نام‌هایی مانند کاشف، آشکارساز، ردیاب، سنسور یا آشکارکننده نیز شناخته می‌شوند، بسته به نوع سنسور به کار رفته در آن‌ها، به شناسایی نشانه‌های مختلف آتش می‌پردازند. این نشانه‌ها شامل حرارت، شعله، تغییرات دما، دود و افزایش سطح گازهای اشتعال‌پذیر می‌شود.
بر همین اساس، دتکتورهای مختلفی متناسب با نوع آتش و محیط، در بازار عرضه می‌شوند.
برای اطلاع بیشتر در مورد انواع دتکتور اعلام حریق می توانید به مقاله دتکتور اعلام حریق مراجعه نمایید
مرکز کنترل یا پنل مرکزی در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، مغز متفکر کل سیستم است. این پنل توانایی ارتباط دوطرفه با تمامی تجهیزات متصل به سیستم را دارد و هر تجهیز (دتکتور، شستی، ماژول، آژیر و…) دارای یک آدرس منحصر به فرد است که پنل می‌تواند آن را شناسایی کند. در صورت بروز حریق یا هر نوع خطا، مرکز کنترل دقیقاً مشخص می‌کند که کدام تجهیز و در کدام نقطه از ساختمان فعال شده است. همچنین این پنل‌ها قابلیت‌هایی مانند نمایش نقشه ساختمان، ذخیره‌سازی رویدادها، ارسال گزارش به مراکز مانیتورینگ، تست خودکار سیستم و پیکربندی از طریق نرم‌افزار یا صفحه‌نمایش لمسی را نیز دارند. این ویژگی‌ها، دقت، سرعت واکنش و مدیریت بحران را در سیستم‌های آدرس‌پذیر به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهند.
کابل سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر یکی از اجزای بسیار مهم در این نوع سیستم‌هاست، زیرا علاوه بر انتقال داده بین پنل و تجهیزات (دتکتورها، آژیرها، شستی‌ها و …) باید در برابر آتش نیز مقاوم باشد تا در شرایط بحرانی ارتباط بین اجزا قطع نشود.
کابل مورد استفاده در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، یک کابل مقاوم در برابر حریق است که وظیفه دارد اطلاعات دیجیتال تجهیزات آدرس‌پذیر را به صورت دقیق و بدون نویز به پنل مرکزی منتقل کند. برخلاف سیستم‌های متعارف (کانونشنال)، در سیستم‌های آدرس‌پذیر، کابل اعلام حریق باید قابلیت انتقال سیگنال‌های هوشمند (اطلاعات آدرس، وضعیت سنسورها و …) را داشته باشند
آژیر و فلاشر در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر از تجهیزات هشداردهنده‌ی بسیار مهم به شمار می‌آیند که وظیفه‌ی اصلی آن‌ها اطلاع‌رسانی سریع به ساکنان ساختمان در زمان وقوع حریق است. در این سیستم‌ها، هر آژیر یا فلاشر دارای یک آدرس منحصربه‌فرد است و کنترل پنل مرکزی می‌تواند آن‌ها را به صورت جداگانه کنترل، تست و مدیریت کند.
آژیر (Sounder) وظیفه دارد تا در صورت وقوع حریق با ایجاد صدای بلند (معمولاً بین ۸۰ تا ۱۱۰ دسی‌بل) افراد حاضر در ساختمان را آگاه کند.
مقاله مربوطه :آژیر و آژیر فلاشر اعلام حریق
نوع سیستم: آدرس‌پذیر (Addressable)
تعداد لوپ‌ها: از ۱ تا ۸ لوپ (قابل افزایش در مدل‌های ماژولار)
ظرفیت هر لوپ: پشتیبانی از ۹۹ تا ۲۵۰ تجهیز (بسته به برند)
صفحه نمایش: LCD گرافیکی یا متنی، با امکان نمایش محل دقیق حریق
پروتکل ارتباطی: اختصاصی یا استاندارد (مانند RS-485، Modbus)
قابلیت برنامه‌ریزی: از طریق نرم‌افزار کامپیوتری یا از طریق پنل
پورت‌های ارتباطی: USB، RS-232، LAN برای اتصال به کامپیوتر یا سیستم‌های مدیریت ساختمان
باتری پشتیبان: ولتاژ ۲۴ ولت DC، با ظرفیت ۷Ah تا ۱۸Ah (بسته به ظرفیت سیستم)
ویژگی‌های دیگر:
ثبت رویدادها (Event Log) تا چند هزار رکورد
امکان تعریف سناریوهای پیچیده (مثلاً فعال‌سازی تجهیزات خاص در پاسخ به رویداد خاص)
پشتیبانی از شبکه کردن چند پنل (شبکه Loop Network)
انواع:
دتکتور دودی نوری (Optical Smoke)
دتکتور حرارتی (Heat Fixed / Rate-of-Rise)
دتکتور ترکیبی دود و حرارت
دتکتور گازی (CO، LPG، CH4 و …)
آدرس‌دهی: از طریق دیپ‌سوئیچ یا نرم‌افزاری
نشانگر وضعیت: LED دو رنگ (وضعیت نرمال/آلارم/خطا)
قابلیت‌های ویژه:
تنظیم حساسیت از راه دور
سیستم جبران آلودگی محیط (Drift Compensation)
هشدار خرابی یا نیاز به سرویس (Maintenance Alert)
تغذیه: مستقیم از لوپ، بدون نیاز به منبع تغذیه جداگانه
نوع عملکرد: فشاری (Resettable یا غیربازگشت‌پذیر)
آدرس‌دهی: نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری
نشانگر وضعیت: LED فعال‌سازی
قابلیت ریست: با کلید مخصوص
جنس بدنه: مقاوم در برابر ضربه و حرارت، پلاستیک فشرده ABS یا پلی‌کربنات
نوع تغذیه: تغذیه از طریق لوپ (Loop Powered)
شدت صدا: بین ۸۵ تا ۱۱۰ دسی‌بل در فاصله ۱ متری
نوع فلاشر: LED قرمز با قابلیت چشمک‌زن
قابلیت برنامه‌ریزی: صدای قابل انتخاب، فعال‌سازی منطقه‌ای یا کلی
درجه حفاظت: IP21 تا IP65 (بسته به مدل داخلی یا بیرونی)
انواع ماژول‌ها:
ماژول ورودی (Input Module): برای دریافت سیگنال از تجهیزات دیگر
ماژول خروجی رله‌ای (Relay Output): برای کنترل تجهیزات خارجی مانند فن، دمپر، درب و …
ماژول اتصال زون (Zone Monitor): برای اتصال دتکتورهای متعارف به سیستم آدرس‌پذیر
ویژگی‌ها ماژول ها:
آدرس‌دهی مستقل
LED نمایشگر وضعیت
نصب آسان (روکار یا توکار)
ایزولاسیون ورودی/خروجی در مدل‌های حرفه‌ای
کاربرد نرم افزار
برنامه‌ریزی و پیکربندی تجهیزات
نمایش گرافیکی زون‌ها و طبقات
مانیتورینگ زنده سیستم
ثبت وقایع و تهیه گزارش‌های آماری
ویژگی‌های نرم افزار
رابط کاربری آسان
امکان تنظیم سناریو
اتصال به شبکه LAN و اینترنت برای کنترل از راه دور
آدرس‌دهی دستی با دیپ‌سوئیچ (DIP Switch Addressing)
هر تجهیز دارای یک مجموعه دیپ‌سوئیچ (معمولاً ۸ عدد) است که با روشن و خاموش کردن آن‌ها، می‌توان یک عدد باینری خاص (آدرس) برای تجهیز تعیین کرد.
مزایا:
ساده و بدون نیاز به نرم‌افزار
قابل استفاده در پروژه‌هایی که به‌سرعت نصب نیاز دارند
معایب:
احتمال خطای انسانی هنگام تنظیم
زمان‌بر در پروژههای بزرگ
تجهیزات توسط نرم‌افزار مخصوص و از طریق پنل یا لپ‌تاپ به سیستم معرفی شده و آدرس مورد نظر به آن‌ها اختصاص داده می‌شود.
مزایا:
دقت بالا و مدیریت ساده در پروژههای بزرگ
امکان تغییر آدرس بدون نیاز به دسترسی فیزیکی به تجهیز
قابلیت تعریف نام و موقعیت برای هر تجهیز
معایب:
نیاز به آموزش و آشنایی با نرم‌افزار
ممکن است تجهیزات به آدرس‌دهی اولیه نیاز داشته باشند (Pre-addressing)
پنل مرکزی هنگام راه‌اندازی، به‌طور خودکار آدرس تجهیزات را بر اساس ترتیب فیزیکی‌شان در لوپ اختصاص می‌دهد.
مزایا:
سرعت بالا در راه‌اندازی اولیه
مناسب برای سیستم‌های ساده یا متوسط
معایب:
ترتیب فیزیکی با ترتیب منطقی ممکن است تفاوت داشته باشد
عدم کنترل دقیق روی ترتیب آدرس‌دهی
با استفاده از دستگاهی کوچک (مشابه دستگاه بارکدخوان یا تستر)، آدرس به تجهیز منتقل می‌شود.
مزایا:
دقت بالا و سرعت مناسب
بدون نیاز به اتصال به پنل یا نرم‌افزار کامپیوتری
معایب:
نیاز به خرید دستگاه برنامه‌ریز جداگانه
در برخی برندها استفاده محدود دارد
در برخی سیستم‌های هوشمند، از تگ‌های RFID یا بارکد برای ثبت و تطبیق آدرس تجهیز با مکان نصب استفاده می‌شود (بیشتر برای مستندسازی).
مزایا:
ردیابی دقیق و آسان در پروژههای بسیار بزرگ
مناسب برای پروژه‌هایی با نیاز به مستندسازی حرفه‌ای
معایب:
هزینه‌بر
پیچیدگی نصب و راه‌اندازی
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر برای جاهایی استفاده می‌شود که باید دقیقاً بدانیم آتش‌سوزی در کدام نقطه اتفاق افتاده. در این سیستم، هر دتکتور (آشکارساز دود یا حرارت)، شستی یا ماژول یک آدرس مخصوص دارد؛ مثل شماره اتاق یا شماره طبقه. بنابراین وقتی حریق یا خطا رخ می‌دهد، پنل مرکزی دقیقاً نشان می‌دهد کدام تجهیز هشدار داده و در نتیجه مسئولین ایمنی می‌توانند سریع‌تر و دقیق‌تر واکنش نشان دهند.
این سیستم بیشتر در مکان‌هایی استفاده می‌شود که:
در مکان های بزرگ (مثل بیمارستان، هتل، فرودگاه، کارخانه و برج‌های بلند)
در مکان هایی که امنیت جانی و مالی خیلی مهم است
در مکان هایی که تخلیه اضطراری باید دقیق و سریع انجام شود
در مکان هایی که نمی‌خواهند با شنیدن یک آژیر ساده گیج شوند که حریق کجاست
مثلاً در یک بیمارستان، اگر در اتاق ۲۰۸ آتش‌سوزی رخ دهد، پنل به‌طور دقیق همین اتاق را نشان می‌دهد، نه فقط اینکه «در طبقه دوم اتفاقی افتاده». یا در یک کارخانه بزرگ، با دیدن پیام خطا روی پنل، می‌توان سریع به سراغ همان دستگاه یا سالن خاص رفت.
ترسیم نقشه معماری ساختمان
مشخص‌کردن موقعیت فضاها، خروجی‌ها، راه‌پله‌ها و راهروها
تعیین مناطق خطر و اولویت‌ها
مشخص‌کردن محل نصب دتکتورها (دود، حرارت، ترکیبی) بر اساس استاندارد (مثل EN54 یا NFPA)
جانمایی شستی‌های اعلام حریق در مسیر خروج اضطراری
محل نصب آژیرها یا فلاشرها به‌گونه‌ای که در همه نقاط شنیده یا دیده شوند
جانمایی پنل مرکزی در فضای نگهبانی یا کنترل مرکزی
ترسیم مسیر لوپ‌ها (Loop) به‌صورت حلقه‌ای از پنل مرکزی تا آخرین تجهیز و بازگشت به پنل
دتکتورها و شستی‌ها در یک یا چند لوپ مشخص می‌شوند
آژیرها و ماژول‌ها در صورت نیاز در لوپ جداگانه یا همان لوپ نصب می‌شوند
در هر لوپ نباید بیش از تعداد مجاز تجهیزات (مثلاً ۱۲۵ عدد) قرار گیرد، طبق دستورالعمل سازنده سیستم
استفاده از کابل مقاوم در برابر حریق (FPL یا FRLS)
نصب تجهیزات در محل مشخص‌شده در نقشه
رعایت فاصله‌های استاندارد:
دتکتورها با فاصله حداکثر ۷٫۵ متر از هم در سقف‌های استاندارد
شستی‌ها در ارتفاع حدود ۱٫۴ متر از کف
آژیرها با دسی‌بل مناسب برای فضای مورد نظر
آدرس دادن به هر تجهیز با نرم‌افزار، دیپ‌سوئیچ یا برنامه‌ریز دستی
ثبت آدرس‌ها در نقشه برای مانیتورینگ دقیق
بررسی صحت عملکرد همه تجهیزات
تست دتکتورها با اسپری دود یا حرارت
تست شستی‌ها، آژیرها و قطع‌کننده‌ها
تحویل کامل سیستم با دفترچه آدرس و نقشه‌های نهایی
نقشه پلان طبقات: نمایش تجهیزات روی پلان معماری (دتکتورها، شستی‌ها، آژیرها)
نقشه مسیر سیم‌کشی (لوپ‌ها): مسیر حرکت کابل‌های حلقه‌ای (Loop) بین تجهیزات و پنل
جدول آدرس تجهیزات: مشخصات و آدرس دیجیتال هر تجهیز به‌همراه موقعیت فیزیکی آن
نقشه تابلو مرکزی: محل نصب پنل و اتصالات داخلی
جزئیات نصب تجهیزات: نحوه نصب دتکتور، شستی، ماژول، آژیر و جعبه‌ها
سیم کشی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر دارای لوپ است و به صورت حلقوی اجرا می شود. به این ترتیب که به ازای هر لوپ دو رشته سیم از پنل آدرس پذیر خارج می شود. هر کدام از این سیم ها در مسیر خود به صورت سری المان های مورد نظر را دربر می گیرند. این المان ها شامل تجهیزاتی مانند دتکتورها، شستی ها، آژیرها و ماژول های دیگر می باشند. پس از سری شدن تمام المان های یک لوپ، این دو رشته سیم دوباره به پنل بر می گردند.
شیوه سری کردن المان های مختلف در روش سیم کشی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر موجب صرفه جویی قابل توجهی در مصرف سیم و در نتيجه هزینه های پروژه خواهد شد. در پروژه های بزرگ که بعد مسافت و حجم سیم کشی زیاد است، می توان اثرگذاری این روش را به وضوح مشاهده کرد. با این حال، از آنجایی که هزینه تجهیزات سیم کشی آدرس پذیر نسبت به کانونشنال بیشتر است، استفاده از آن در پروژه های کوچک قابل توجه نبوده و توصیه نمی شود.
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بین سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس‌پذیر، در نوع سیم‌کشی، ظرفیت پوشش‌دهی تجهیزات و ساختار زون‌بندی آن‌هاست. در این مقاله به زبان ساده، نحوه عملکرد این دو سیستم را بررسی کرده و با ذکر مثال، تفاوت‌هایشان را روشن می‌کنیم.
در این سیستم، ساختمان به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود که به آن‌ها زون یا ناحیه گفته می‌شود. هر زون با دو رشته سیم از پنل مرکزی جدا شده و شامل تجهیزاتی مانند دتکتورها (دتکتور دود، حرارت و…) و شستی‌های اعلام حریق است.
پشتیبانی از ۲، ۴، ۸، ۱۰ یا نهایتاً ۱۸ زون.
از هر زون، دو رشته سیم به تجهیزات متصل می‌شود.
برای آژیرها، دو مسیر جداگانه از پنل خارج می‌شود.
مسیر سیم‌کشی آژیرها به یک مقاومت انتهایی (End of Line) ختم می‌شود.
در صورت فعال شدن یک زون، فقط مشخص می‌شود در کدام زون آلارم فعال شده، نه اینکه دقیقاً کدام دتکتور یا محل.
در هر زون معمولاً نمی‌توان بیش از ۲۰ تا ۲۵ دتکتور نصب کرد. به همین دلیل در پروژههای بزرگ به تعداد زیادی زون نیاز داریم و سیم‌کشی بیشتر و پیچیده‌تر می‌شود.
در این نوع سیستم، همه تجهیزات مانند دتکتورها، شستی‌ها و آژیرها دارای آدرس منحصر به فرد هستند. سیم‌کشی به‌صورت حلقه‌ای (Loop) انجام می‌شود و با فقط یک جفت سیم می‌توان تعداد زیادی المان را به پنل مرکزی متصل کرد.
اتصال تمام تجهیزات به یک حلقه مشترک (لوپ).
شناسایی دقیق محل آتش‌سوزی یا فعال شدن هر دتکتور.
قابلیت اتصال تا ۱۲۸، 250 یا حتی 260 المان به یک حلقه.
انعطاف‌پذیری بالا در طراحی و توسعه سیستم.
امکان بازگشت اطلاعات از تجهیزات به پنل و بالعکس
| ویژگی | سیستم متعارف | سیستم آدرس‌پذیر |
|---|---|---|
| نوع سیم‌کشی | شعاعی (زون‌بندی) | حلقه‌ای (لوپ) |
| تعداد سیم برای ۴ زون | ۴ جفت برای زون + ۲ جفت برای آژیر = ۶ جفت | ۱ جفت کافی است |
| حداکثر المان در هر مسیر | ۲۰–۲۵ عدد | ۱۲۸ تا ۲۶۰ عدد |
| قابلیت شناسایی دقیق محل حادثه | ندارد (فقط زون مشخص می‌شود) | دارد (هر تجهیز آدرس دارد) |
| هزینه سیم‌کشی | بالاتر (به دلیل تعدد مسیرها) | پایین‌تر (سیم‌کشی کمتر) |
| پیچیدگی نصب | ساده‌تر | نیازمند دانش فنی بالاتر |
اگر پروژه شما کوچک یا متوسط است و بودجه محدودی دارد، استفاده از سیستم متعارف می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد.
اما اگر ساختمان بزرگ است نیاز به شناسایی دقیق محل حادثه دارید، یا قصد دارید در آینده سیستم را توسعه دهید، بهتر است از سیستم آدرس‌پذیر استفاده کنید.
با توجه به تفاوت‌های بالا، در طراحی سیستم اعلام حریق باید علاوه‌بر قیمت تجهیزات، به هزینه‌های سیم‌کشی، زمان نصب، قابلیت توسعه و نیازهای دقیق پروژه نیز توجه شود
استانداردهای سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر مشخص می‌کنند که این سیستم‌ها باید بر اساس چه قوانین، معیارها و دستورالعمل‌هایی طراحی، نصب، تست و نگهداری شوند تا از ایمنی و کارایی آن‌ها اطمینان حاصل شود. این استانداردها توسط سازمان‌های بین‌المللی و ملی تدوین شده‌اند و رعایت آن‌ها در بسیاری از کشورها الزامی است، از جمله در ایران برای اخذ تاییدیه آتش‌نشانی.
یکی از رایج‌ترین و معتبرترین استانداردها در ایران و کشورهای اروپایی است.
توسط کمیته استاندارد اروپا (CEN) تدوین شده.
این استاندارد به‌صورت مجموعه‌ای از بخش‌هاست که هر کدام مربوط به یک بخش از سیستم هستند:
EN 54-2: مربوط به پنل کنترل و اعلام حریق
EN 54-3: مربوط به آژیرها و هشداردهنده‌های صوتی
EN 54-5: دتکتورهای حرارتی
EN 54-7: دتکتورهای دود نوری
EN 54-11: شستی‌های اعلام حریق
EN 54-17: ایزولاتورهای خطی (Loop Isolators)
EN 54-13: الزامات ارتباط هماهنگ بین تجهیزات
EN 54-18 و 25: برای ماژول‌های ورودی و خروجی، و تجهیزات بیسیم
بیشتر سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر تاییدیه EN 54 دارند و آتش‌نشانی ایران هم این استاندارد را به رسمیت می‌شناسد.
استاندارد ملی اعلام و هشدار حریق در آمریکا
توسط انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA) تدوین شده
بخش‌هایی از این استاندارد به طراحی، نصب، تست و نگهداری سیستم‌های اعلام حریق اختصاص دارد
در برخی پروژههای خاص بین‌المللی یا سازمان‌های بزرگ، رعایت NFPA 72 الزامی است
استاندارد ملی بریتانیا در زمینه سیستم‌های اعلام حریق
راهنمایی برای طراحی، نصب، تست و نگهداری سیستم‌ها (به‌ویژه در ساختمان‌های خاص مثل بیمارستان‌ها)
در برخی پروژه‌ها کنار EN 54 مورد استفاده قرار می‌گیرد
سازمان ملی استاندارد ایران برخی اجزای سیستم اعلام حریق را بر اساس EN 54 ترجمه و منتشر کرده
در پروژههای داخلی رعایت این استانداردها برای اخذ تاییدیه آتش‌نشانی الزامی است
نمونه‌ها:
ISIRI 6174: برای دتکتور دود
ISIRI 7421: برای پنل اعلام حریق
همه تجهیزات باید دارای تاییدیه CE بر اساس EN 54 باشند.
استفاده از کابل‌های مقاوم در برابر حریق (نسوز) الزامی است.
پنل اعلام حریق باید قابلیت تشخیص دقیق محل حریق (بر اساس آدرس تجهیز) را داشته باشد.
زون‌بندی منطقی برای دسترسی سریع‌تر هنگام بروز حادثه الزامی است.
در هنگام طراحی، نصب و تحویل پروژه باید مدارک تست، نقشه‌ها و دفترچه تجهیزات مطابق با استاندارد ارائه شود
همانقدر که خطای اتصال باز در مدار لوپ آدرس پذیر بی‌معنی است، همانقدر خطای اتصال کوتاه تمامی سیستم را غیرفعال کرده و از کار می‌اندازد. اتصال کوتاه از مهم‌ترین و خطرناک‌ترین نوع خطاها، در هر نوع مدار سیستم اعلام حریق است.
اگرچه تلاش شده است که هر دو مدار (لوپ ورودی و لوپ خروجی) را از خطای اتصال کوتاه محافظت کرد، اما با این حال در صورت خطای اتصال کوتاه هر چه سریع‌تر این مشکل را رفع کنید. در غیر اینصورت کل سیستم دچار خسارت می‌شود. با وجود خطای اتصال کوتاه تمامی تجهیزات پروژه، کاملا غیر فعال شده و در صورت بروز حریق هیچ هشداری نخواهند داد.
بر طبق استاندارد NFPA 72، حتی با وجود خطا اتصال کوتاه، نباید بیش از یک منطقه از کنترل خارج شود. در صورتیکه با ایجاد اتصال کوتاه در سیستم آدرس پذیر، کل سیستم از کار افتاده و غیر فعال می‌شود. جدا از قوانین و استاندارها، خطای اتصال کوتاه برای خود سیستم اعلام حریق هم اثرات بدی دارد که در صورت ادامه داشتن موجب ایجاد خسارت شدیدی به پنل مرکزی می‌شود.
به این منظور پیشنهاد می‌شود برای هر منطقه و زون، یک کلید جدا کننده یا یک ایزولاتور اتصال کوتاه استفاده شود. به عنوان مثال اگر هر طبقه را یک زون حفاظتی در نظر گرفته باشیم، باید در ورودی و خروجی هر زون یک ایزولاتور نصب شود. اینگونه قوانین اجرا می‌شوند.
ایزولاتورها یا کلیدهای جداکننده، همانطور که از نام‌شان مشخص است زونی را که دچار اتصال کوتاه شده است را از باقی مدار جدا می‌کند. بنابراین فقط منطقه‌ای که دچار اتصال کوتاه شده غیرفعال می‌شود و الباقی به خوبی وظیفه خود را انجام می‌دهند.
به عنوان مثال اگر در زون سوم ( که طبقه سوم است) اتصال کوتاه رخ دهد فقط آن منطقه غیر ایمن است و توسط پنل مرکزی هشدار داده می‌شود.
تنها نکته‌ای که باید یادآور شویم این است که: چون کلیدهای جدا کننده جزو محصولات خنثی هستند، به صورت آدرس‌پذیر در پنل مرکزی تعریف نمی‌شوند.
در بازار ایزولاتورها با برندهای مختلف و شکل و شمایل‌های متفاوت عرضه می‌شوند، اما با تمامی این تفاوت‌ها، عملکرد تمامی آن‌ها، یکسان است. برخی از انواع ایزولاتورها در گزینه‌های زیر معرفی می‌شوند:
وجود ایزولاتور در مدار بسیار قابل اهمیت است، بطوریکه برخی از سازندگان انواع تجهیزات را با لحاظ کردن ایزولاتور داخلی ارائه می‌دهند. البته ایزولاتورها، باعث ایجاد مقاومت در مدار لوپ می‌شوند. بنابراین دقت داشته باشید، برای استفاده تعداد استاندار ایزولاتور، به نسبت طول لوپ و زون‌ها، حتما دستورالعمل‌های سازنده را به مورد توجه قرار دهید.
سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر در بازار ایران شامل برندهای ایرانی و خارجی هستند. هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه، به صورت مقایسه‌ای و دسته‌بندی‌شده، برندهای معتبر ایرانی و خارجی را معرفی می‌کنم و نکاتی درباره تفاوت‌ها، کاربردها و مزایای هر کدام ارائه می‌دهم
زیتکس
تسلا
سایان
آریاک
سنس (SENS)
قیمت پایین‌تر نسبت به نمونه‌های خارجی
خدمات پس از فروش و پشتیبانی در دسترس‌تر
امکان خرید قطعات یدکی در بازار داخلی
تطابق با شرایط پروژههای ساختمانی متداول در ایران
دقت پایین‌تر نسبت به برندهای معتبر خارجی
امکانات نرم‌افزاری و مانیتورینگ محدودتر
کیفیت ساخت پایین‌تر در برخی برنده
Notifier (نوتیفایر) – آمریکا
Siemens (زیمنس) – آلمان
Gent – انگلستان
Hochiki – ژاپن / انگلستان
Apollo – انگلستان
Esser – آلمان
Morley – تحت مالکیت Honeywell
FIRECLASS – ایتالیا
T&A – چین (با کیفیت قابل قبول در پروژههای اقتصادی)
دقت و سرعت بسیار بالا در تشخیص حریق
قابلیت‌های پیشرفته مانیتورینگ و گزارش‌گیری
کیفیت ساخت بالا و طول عمر طولانی
تاییدیه‌های بین‌المللی مانند EN54، LPCB، UL، FM
مناسب برای پروژههای بزرگ، فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز حساس و صنعتی
قیمت بسیار بالا، مخصوصاً پس از افزایش نرخ ارز
نیاز به واردات و محدودیت‌های گمرکی
خدمات پس از فروش ضعیف‌تر نسبت به برندهای ایرانی
پیچیدگی در نصب و برنامه‌ریزی (نیاز به آموزش تخصصی
| ویژگی‌ها | سیستم ایرانی | سیستم خارجی |
|---|---|---|
| قیمت | اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه | بالا، به‌ویژه در پروژههای بزرگ |
| خدمات پس از فروش | خوب و در دسترس | محدود و وابسته به واردکننده |
| کیفیت تشخیص و دقت | متوسط | بسیار بالا |
| تاییدیه‌های بین‌المللی | محدود | دارد (EN54، UL، FM و …) |
| نرم‌افزار مانیتورینگ | ساده یا محدود | پیشرفته، با گرافیک کامل |
| مناسب برای پروژههای… | مسکونی، تجاری معمولی | صنعتی، بیمارستانی، حساس |
مرکز اعلام حریق آرات با ارائه اطلاعات کاربردی و تخصصی در نظر دارد که کاربران و همکاران را برای خدمات بهتر پشتیبانی کند. از آنجاییکه نصب سیستم آدرس پذیر جزو موارد قابل اهمیت است، توصیف ساختار و نحوه‌ی عملکرد سیستم اعلام حریق آدرس پذیر در این متن ارائه شد. در صورت نیاز به مشورت یا اطلاع از قیمت سیستم‌های اعلام حریق خرید و یا خرید انواع سیستم اعلام حریق داخلی و خارجی با مرکز اعلام حریق آرات به شماره 09120149425 تماس بگیرد.
جهت استعلام قیمت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر تماس بگیرید
خرید تجهیزات اطفای حریق
خرید تجهیزات اعلام حریق
درباره آرات
آرات به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان تجهیزات اعلام و اطفای حریق در خاورمیانه، با شبکه‌ای گسترده از شرکای تجاری و نمایندگان، بازارهای داخلی و منطقه‌ای را پوشش می‌دهد. با تمرکز بر تجارت و فروش و پشتیبانی قوی تیم‌های فنی و مهندسی ، تجهیزات را برای پروژههای مهم زیرساختی تامین می‌نماید.
