سیستم‌های اعلام حریق جزء حیاتی یک سیستم حفاظت از آتش هستند. بسته به نوع ساختمان از سیستم‌های مختلفی استفاده می‌شود. بعلاوه طراحی سیستم‌های اعلان حریق باید مطابق با مجموعه‌ای از قوانین، دستورالعمل‌ها و کدها باشد تا اطمینان حاصل شود در صورت وقوع حریق، آلارم‌ها به درستی عمل کرده و به خروج ایمن از ساختمان کمک می‌کنند. ما در ادامه‌ی این مطلب تصمیم داریم در مورد طراحی سیستم اعلام حریق، طراحیِ سیستم اعلام حریق متعارف، طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، نرم‌افزار طراحی سیستم اعلام حریق، استاندارد طراحیِ سیستم اعلام حریق و دستورالعمل طراحی سیستم اعلام حریق صحبت کنیم.
طراحی سیستم اعلام حریق
آیا می‌دانید سیستم اعلام حریق چیست؟ سیستم‌های اعلام حریق جزء اساسی و بسیار مهم در ایمنی ساختمان‌ها در برابر آتش هستند. سیستم‌های اعلام حریق از اجزای مختلفی مثل آب‌فشان، آژیر اعلام حریق، پنل اعلام حریق و اجزای دیگری تشکیل شده‌اند. امروزه ضرورت نصب سیستم اعلام حریق در ساختمان‌ها و بکارگیری انواع سیستم اعلام حریق یک امر انکار امکان انکارناپذیر است.
در طراحی سیستم‌های اعلان حریق باید عوامل و معیارهای مختلفی در نظر گرفته شوند. استانداردهایی مثل ارتفاع نصب، استاندارد نصب اعلام حریق، استاندارد ملی سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق جزو مواردی هستند که حتماً باید در نصب این سیستم‌ها رعایت شوند. از آنجایی که سیستم‌های اعلان حریق مجموعه‌ای از تجهیزات به هم مرتبط هستند طراحی آنها هم باید با دقت و مطابق با قوانین مربوطه صورت گیرد.
در طراحی سیستم اعلام حریق به چه عواملی باید توجه کرد؟
در طراحیِ سیستم اعلام حریق باید مجموعه‌ای از قوانین، معیارها و استانداردها در نظر گرفته شود. این استانداردها و عوامل به نصب درست سیستم اعلام حریق کمک می‌کنند و باعث می‌شوند که در زمان بروز حادثه آتش‌سوزی این سیستم‌ها به خوبی کار خود را انجام دهند. ما در این بخش در مورد عوامل مهمی که در طراحی سیستم اعلان حریق باید به آنها توجه شود، صحبت خواهیم کرد.
عوامل مهم در طراحی سیستم اعلام حریق: 1. تطابق با قوانین ایمنی آتش
یکی از مهم‌ترین عواملی که در طراحی سیستم‌های اعلام حریق وجود دارد، قوانین ایمنی آتش و پیروی از آنها است. این قوانین در هر کشور متفاوت هستند. بنابراین، برای طراحی صحیح سیستم اعلام حریق باید به استاندارد ملی سیستم‌های اعلام حریق و اطفاء حریق در کشور خود مراجعه کنید. این استانداردها شامل محل نصب آژیر اعلام حریق، نوع اعمال آن، مکان نصب آن و این که چطور باید عمل کند، نظارت بر آن، و آزمایش و بررسی سیستم‌های اعلام حریق می‌شوند. استانداردهای ملی سیستم اعلام و اطفاء حریق برای سیستم‌های نظارتی هم اعمال می‌شوند. این سیستم‌های نظارتی هدفشان نظارت ۲۴ ساعتی بر روی سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق در ساختمان است.
(در سایت ما با تجهیزات خاص اعلام حریق آشنا شوید.)
عوامل مهم در طراحی سیستم اعلام حریق: 2. پیروی از مقررات محلی مربوط به سیستم‌های اعلام حریق
علاوه‌بر استانداردهای ملی سیستم‌های اعلام حریق و اطفاء حریق، کسانی که در حوزه‌ی طراحی سیستم‌های اعلام حریق کار می‌کنند باید از قوانین محلی، مثل قوانین مربوط به ساختمان‌ها و ملزومات سازمان‌های بیمه پیروی کنند. به این ترتیب، اگر تصمیم دارید کیفیت تجهیزات اعلام و اطفاء حریق قدیمی خود را بهتر کنید و یا در حال طراحی یک سیستم اعلام حریق جدید هستید، حتماً باید به این قوانین مراجعه کنید. برای مثال، شاید در طراحی سیستم مورد نظر خود باید مقررات مربوط به برخی از افراد از جمله افراد معلول را در نظر بگیرید.
عوامل مهم در طراحی سیستم اعلام حریق: 3. در نظر گرفتن اهداف مدیران ساختمان
در طراحی یک سیستم اعلام حریق در نظر گرفتن اهداف مدیران ساختمان یکی از عوامل مهم محسوب می‌شود. علاوه بر اینکه باید از قوانین محلی مربوط به طراحی سیستم‌های اعلام حریق و همچنین، استانداردهای ملی در این رابطه پیروی شود، اما باید این سوال مطرح شود که آیا پیروی از این قوانین برای برآوردن اهداف مدیران ساختمان کافی است یا خیر. واقعیت این است که کسب‌وکارها و مدیران ساختمان‌های تجاری دارای اهداف خاص خود هستند که شاید طراحی سیستم اعلام حریقی که فقط مطابق با استانداردهای ملی و محلی باشد برای آنها کافی نباشد. بنابراین، حتماً سعی کنید که اهداف مدیران ساختمانی که برای آنها سیستم‌های اعلام حریق طراحی می‌کنید را هم در نظر بگیرید.
(در سایت مطلبی در خصوص تجهیزات اعلام حریق نوشته‌ایم.)
عوامل مهم در طراحی سیستم اعلام حریق: 4. در نظر گرفتن همه جوانب ایمنی آتش
درست است که در طراحی سیستم‌های اعلان حریق می‌توان به مقررات ملی و محلی اکتفا کرد، اما در نظر داشته باشید که همیشه و در تمام سناریوها ممکن است این مقررات کافی نباشند و آنها نمی‌توانند که هر موقعیت خاصی که بر طراحی سیستم اعلام حریق تأثیر گذار است، را کنترل کنند. برای همین، علاوه بر اعمال مقررات ملی و محلی در طراحی سیستم‌ها، در نظر بگیرید که چگونه می‌توانید در طراحی سیستم اعلان حریق آن سیستم را بهبود بخشید و سعی کنید تمام سناریوهای آتش‌سوزی را در نظر گرفته و آن را در طراحی سیستم خود اعمال کنید.
معیارهای نصب سیستم‌های اعلام حریق
طراحیِ سیستم اعلام حریق باید با توجه به معیارهای نصب سیستم اعلام حریق انجام شود. برای مثال، این معیارها می‌توانند مربوط به نقشه‌کشی اعلام حریق، استاندارد نصب دتکتور اعلام حریق، علائم حریق در نقشه، تابلوی اعلام حریق، کابل اعلام حریق و غیره باشند. ما در این بخش در مورد معیارهای مختلف نصب سیستم‌های اعلام حریق صحبت خواهیم کرد.
معیارهای طراحی سیستم اعلام حریق: زون‌های اعلام حریق
یکی از اولین معیارهایی که باید در طراحیِ سیستم اعلام حریق رعایت شود زون یا منطقه‌ی تحت پوشش سیستم اعلان حریق است. زون به مناطقی از ساختمان گفته می‌شود که در آنها دستگاه‌های اعلام حریق قرار دارند. به مناطق نصب سیستم اعلام حریق که در نقشه معین شده زون می‌گویند. زون هر منطقه معمولاً دارای شستی اعلام حریق یا سیستم‌های خودکار اعلام حریق است. هدف از نصب سیستم اعلام حریق در این مناطق این است که به محض بروز آتش‌سوزی، اهالی ساختمان را از آن باخبر می‌کند.
منطقه‌بندی تحت پوشش سیستم اعلام حریق در هر ساختمان و محل متفاوت است و باید بر اساس قوانین محلی و استانداردهای ملی سیستم اعلام حریق، مساحت آن ساختمان، نوع اتاق‌ها، کاربرد آنها و همچنین مصالح آن ساختمان انجام شود.
(در مطلبی دیگر به مبحث تست سیستم اعلام حریق پرداخته‌ایم.)
در طراحی سیستم‌های اعلام حریق در نظر گرفتن معیارهای مربوط به زون باید رعایت شود. برای مثال، مساحت زون‌ها نباید بیشتر از ۲ هزار مترمربع باشد. اگر ساختمان چند طبقه و مساحت کل طبقه‌های آنها بیشتر از ۳۰۰ متر مربع بود، باید زون‌های اعلام حریق به هر طبقه محدود شوند.
معیارهای طراحی سیستم اعلام حریق: طراحی و نصب شستی‌های اعلام حریق
یکی از معیارهای مهم در طراحی سیستم‌های اعلام حریق، شستی اعلام حریق است. شستی‌های اعلام حریق یکی از اجزای سیستم اعلام حریق هستند که با کشیدن یک اهرم کارکرد اعلام حریق آنها فعال می‌شود و می‌توانند ساکنان ساختمان را از بروز حادثه آتش‌سوزی مطلع کنند. در طراحی شستی اعلام حریق که جزوی از سیستم اعلام حریق است باید مجموعه‌ای از معیارها رعایت شود. برای مثال، طراحی شستی اعلام حریق باید به صورتی انجام شود که بتوان به آسانی آن را مشاهده کرد. همچنین، شستی اعلام حریق باید در راهروها و در کنار درب پلکان خروج اضطراری نصب شود.
بنابراین، طراحی شستی اعلام حریق از معیارهای مهم در نصب و طراحی سیستم‌های اعلام حریق است و شما حتماً باید قوانین و مقررات مربوط به طراحی و نصب شستی اعلام حریق را مطالعه و اعمال کنید.
معیارهای طراحی سیستم اعلام حریق: طراحی و نصب کاشف‌های حریق
کاشف‌ها یا دتکتورهای اعلام حریق جزئی از سیستم‌های اعلام حریق هستند که هدف از طراحی و نصب آنها تشخیص علائم بروز آتش‌سوزی در مراحل اولیه است. دتکتورها پس از تشخیص این علائم، وجود حریق را به پنل مرکزی اطلاع داده و در نهایت سیستم‌های هشدار ساختمان به صدا درمی‌آیند. طراحی کاشف‌های حریق و نصب صحیح آنها در تشخیص محل حریق‌ها در ساختمان اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، در طراحی و نصب دتکتورهای اعلام حریق باید به قوانین خاصی توجه شود و این کار متناسب با نیازها و طرح ساختمان انجام شود.
انواع کاشف‌های حریق و قوانین خاص طراحی و نصب آنها
کاشف‌های حریق دو نوع هستند: کاشف‌های دودی و کاشف‌های حرارتی که در طراحی و نصب آنها مقررات خاصی باید رعایت شود. برای مثال، کاشف‌های دودی باید با حداکثر ارتفاع ۱۰.۵ متر از زمین نصب شوند و اگر سقف فضایی که قرار است بر آنها نصب شوند بیشتر از ۱۰.۵ متر ارتفاع داشته باشد، باید از دیگر کاشف‌های حریق دودی مثل کاشف نوری خطی استفاده شود. یک قانون دیگر در مورد نصب دتکتورهای دودی این است که اگر در اتاقی دریچه‌ی هوا وجود داشته باشد و ما بخواهیم در آن اتاق کاشف حریق دودی را نصب کنیم، باید فاصله نصب دتکتور دود از دریچه‌ی هوا حداقل یک متر باشد.
برای نصب دتکتورهای حرارتی در ساختمان‌ها هم استانداردها و مقررات خاصی باید رعایت شود. برای مثال در مکان‌های عادی که ممکن است دود بلند شود یا احتمال آتش‌سوزی وجود دارد، از کاشف‌های حرارتی استفاده می‌شود. اما از سوی دیگر، فضاهایی وجود دارند که در آنها نمی‌توان تغییر دما را به صورت آشکار متوجه شد. برای همین، در این مکان‌ها باید از دتکتور حرارتی افزایشی استفاده کرد.
یک قانون دیگر در مورد نصب دتکتور حرارتی این است که اگر بخواهیم آن را در پارکینگ یا اتاق دیزل نصب کنیم باید از دتکتور حرارتی افزایشی استفاده کنیم. پس همانطور که می‌بینید هم برای نصب انواع دتکتورهای اعلام حریق مثل دتکتورهای دودی و حرارتی، مقررات و استانداردهای خاص و معینی وجود دارد و در طراحی دتکتور حریق و نصب آن حتماً باید از این مقررات پیروی شود.
معیارهای مربوط به طراحی و نصب پنل اعلام حریق
پنل اعلام حریق جزء اصلی سیستم اعلام حریق است و می‌تواند اجزای سیستم اعلام حریق مثل دتکتورها، آژیر اعلام حریق و دیگر اجزای آن را کنترل کند. این پنل بعلاوه می‌تواند انرژی برق را برای انجام عملیات‌های دستگاه‌های دیگر، کاربرد اعلان‌ها و دیگر کاربردهای دیگر تأمین کند.
در طراحی پنل اعلام حریق چه استانداردهایی را باید رعایت کرد؟
در طراحی و نصب پنل اعلام حریق هم مقررات و معیارهای خاصی وجود دارد که باید درنظر گرفته شوند. برای مثال، یکی از مقررات مهم در طراحی و نصب پنل اعلام حریق این است که پنل اعلام حریق باید در محلی نصب شود که نگهبان‌ها یا پرسنل مربوط به ایمنی آتش بتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند. یک ضرورت دیگر در مورد نصب پنل اعلام حریق این است که باید در محل نصب آن به اندازه‌ی کافی روشنایی وجود داشته باشد و زمانی‌که برق قطع می‌شود برق اضطراری برای پنل اعلام حریق تأمین شود.
(از یکی از جدیدترین مطالب ما یعنی اعلام حریق استادیوم نیز بازدید کنید.)
یک شرط خاص دیگر در نصب پنل اعلام حریق این است که محل نصب آن باید در جای مناسبی از ساختمان و در منطقه‌ی تخلیه ساختمان در نظر گرفته شود. علاوه بر نصب پنل مرکزی اعلام حریق در این مناطق باید نسبت به مقاومت پنل به ضربه‌ها یا آسیب فیزیکی نیز اطمینان حاصل شود.. بنابراین، حتماً در طراحی و نصب اعلام حریق باید قوانین مربوط به آن را به دقت مطالعه و آنها را در طراحی پنل اعلام حریق اعمال کنید.
تجهیزات اعلام حریق دیداری و شنیداری
تجهیزات اعلام حریق دیداری و شنیداری شامل آژیرها و آژیر فلاشرها می‌شوند. در نصب و طراحی این تجهیزات اعلام حریق هم قوانین و مقررات خاصی باید رعایت شوند. برای مثال، در اتاق‌هایی که در آنها از تجهیزات اعلام حریق استفاده شده، سطح فشار صوتی نباید کمتر از 75 دسی‌بل باشد. همچنین، اگر آژیرها در فضاهای عمومی نصب شده باشند، سطح فشار صوتی آنها نباید کمتر از 65 دسی‌بل باشد. علاوه بر این، در نصب سیستم‌های اعلام حریق شنیداری، فرکانس‌های صدایی که توسط این سیستم‌ها تولید می‌شود باید در محدوده‌ی 500 تا 1000 هرتز تولید شود. در مورد نصب سیستم‌های اعلام حریق شنیداری هم می‌توان سیستم‌های اعلام حریقی که دارای کیفیت خوب هستند را در فضای بیرون ساختمان نصب کرد.
طراحی و نصب کابل‌های اعلام حریق
کابل‌های اعلام حریق هم یکی دیگر از مواردی هستند که در طراحیِ سیستم اعلام حریق باید حتماًبه آنها توجه شود. کابل‌های اعلام حریق برای طراحی مدارهای سیستم‌های اعلام حریق بسیار مهم هستند، زیرا این کابل‌ها در میزان مقاومت و حفظ ارتباط سیستم اعلام حریق در شرایط آتش‌سوزی نقش مهمی ایفا می‌کنند. برای همین، باید از نوع کابل‌های اعلام حریقی استفاده کرد که در برابر آتش‌سوزی مقاوم هستند. نوع استفاده از کابل اعلام حریق در طراحی سیستم‌های متعارف و آدرس‌پذیر متفاوت است.
برای مثال، در طراحی سیستم‌های متعارف باید از کابل ۲ در ۱ میلی‌متری مربعی شکل در لوله‌های برق استفاده کرد. از سوی دیگر، در طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر باید از کابل ۲ در ۱ و ۵ و از نوع مقاوم در برابر آتش و حریق استفاده شود. همچنین، در طراحی نوع کابل حریق باید به مشخصات کابل و تغییر مقطع آن بر اساس توصیه‌های فنی شرکت سازنده‌ی اعلام حریق توجه کرد.
استانداردهای شرکت‌های سازنده سیستم اعلام حریق برای کابل حریق
یکی از این استانداردهای شرکت‌های سازنده اعلام حریق این است که در طراحی سیستم اعلام حریق متعارف اگر لوله‌کشی آن سیستم به صورت داخلی و با حفظ ایمنی آن در مقابل آتش‌سوزی انجام شود، دیگر نیازی به استفاده از کابل‌های مقاوم در برابر آتش‌سوزی نیست. اگر به غیر از این باشد، باید از کابل‌های مقاوم در برابر آتش‌سوزی برای طراحی مدارهای سیستم اعلام حریق استفاده شود. یک استاندارد دیگر این است که اگر قرار است از کابل‌های مقاوم در برابر آتش‌سوزی استفاده شود، این کابل‌ها باید دارای گواهی‌نامه‌ی معتبر از مراجع ملی مربوط به استانداردهای اعلام حریق یا گواهی‌نامه استاندارد بین‌المللی باشند.
دستورالعمل طراحی سیستم اعلام حریق
علاوه بر موارد پیشین که در مورد تجهیزات اعلام حریق توضیح داده شد، چند معیار دیگر هم هستند که افرادی که می‌خواهند سیستم‌های اعلام حریق را طراحی کنند باید آنها را حتماً در نظر بگیرند. برای مثال، اگر قرار است در یک مجتمع مسکونی سیستم اعلام حریق طراحی و نصب شود و آن مجتمع مسکونی دارای یک تیم نگهبانی یا یک نگهبان است، باید در آن ساختمان یک پنل اعلام حریق طراحی و نصب شود تا نگهبان بتواند از وضعیت آن پنل مدام آگاه شود.
نکته‌ی دیگر در طراحی و نصب سیستم‌های اعلام حریق، طراحی آنها برای فضاهایی است که نمی‌توان به آن دسترسی دسترسی داشت (مثل سقف و همچنین فضاهای بسته). برای طراحی سیستم‌های اعلام حریق برای این نوع فضاها باید چراغ‌های نشانگر را هم حتماً اعمال کرد. البته سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر اگر در این فضا به‌کارگرفته شوند دیگر نیازی به استفاده از چراغ‌های نشانگر ندارند.
در طراحیِ سیستم اعلام حریق باید به معیارها و ضوابط مربوط به هر کشور و منطقه توجه شود.
در مورد طراحی و نصب سیستم‌های اعلام حریق نکات و موارد زیادی وجود دارد که حتماً باید برای طراحی و نصب آنها به دستورالعمل‌ها و شرایط مربوط به طراحی و نظارت و عملکرد سیستم‌ها مراجعه کنید.
طراحی سیستم اعلام حریق بسته به نوع ساختمان و نیازهای ساکنان آن
در بخش‌های قبلی در مورد عوامل مهم در طراحی سیستم‌های اعلام حریق و معیارهایی که باید در طراحی و نصب آنها در نظر گرفت، صحبت کردیم. در طراحی هرگونه سیستم اعلام حریق مهم است که قوانین ملی، محلی و نیازهای ساکنان آن درنظرگرفته شود. وقتی نیاز است یک سیستم اعلام حریق برای یک ساختمان خاص طراحی شود، اهمیت این مساله بیشتر می‌شود. اگر می‌خواهید سیستم اعلام حریق نصب شده یک سیستم قابل اطمینان باشد، صرفا پیروی و مطابقت با شرایط قانونی کافی نیست. برای این کار باید بدانید که هدف اصلی ساختمان مورد نظر چیست و چه تعداد افراد در آن ساکن هستند یا رفت و آمد دارند.
همچنین، باید فکر به این فکر کنید که هدف از نصب سیستم اعلام حریق چیست؟ آیا می‌خواهید یک سیستم اعلام حریق بکار ببرید که نسبت به کارکرد خود هزینه خیلی مناسبی دارد؟ آیا می‌خواهید روند نظارت بر آن ساختمان را خیلی راحت‌تر کنید؟ در ادامه در مورد طراحی سه نوع سیستم اعلام حریق صحبت می‌کنیم که بسته به نوع ساختمان معمولاً از این سیستم‌ها استفاده می‌شود.
طراحی سیستم اعلام حریق متعارف
سیستم اعلام حریق متعارف یکی از معمول‌ترین انواع سیستم‌های اعلام حریق برای ساختمان‌ها است. از این نوع سیستم برای کسب‌وکارهای کوچک، ساختمان‌های مسکونی و خانه‌ها استفاده می‌شود. این سیستم بهتر می‌تواند مناطق کوچکی مثل خانه‌ها، رستوران‌ها و مغازه‌ها را پوشش دهد. طراحی سیستم اعلام حریق متعارف ساده است و عملکرد قابل‌اطمینانی دارد. مزیت دیگر سیستم اعلام حریق متعارف این است که از لحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است و به راحتی می‌توان آن را تهیه کرد.
نکته‌ی منفی در مورد سیستم‌های متعارف این است که محل دقیق وقوع آتش‌سوزی را نمی‌توان تشخیص داد. به همین خاطر، استفاده از این سیستم‌ها در ساختمان‌ها و ادارات کوچک مرسوم‌تر است. برای نصب سیستم اعلام حریق متعارف، هر بخش یا هر طبقه از ساختمان به عنوان یک زون در نظر گرفته می‌شود و با فعال شدن سیستم‌ها در هر زون، تنها می‌توان زون مربوطه را شناسایی کرد. سیستم‌های متعارف نیاز به سیم‌کشی زیادی دارند و این سیم‌کشی‌ها هزینه‌های نصب سیستم متعارف را بالا می‌برند.
طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر
طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر در مقایسه با سیستم اعلام حریق متعارف پیچیده‌تر است. برخلاف سیستم اعلام حریق متعارف دستگاه‌ها و تجهیزات سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر با استفاده از یک سیستم سیم‌کشی حلقه‌ای به همدیگر و به پنل کنترل اعلام حریق مرتبط شده‌اند. این باعث می‌شود که بر خلاف سیستم متعارف نیازی به سیم‌کشی مجدد وجود نداشته باشد که همین مساله باعث کاهش هزینه‌های نصب می‌شود؛ مخصوصاً در ساختمان‌های بزرگ این مسئله بسیار مقرون‌به‌صرفه است.
مزیت دیگر سیستم‌های آدرس‌پذیر این است که هر کدام از دستگاه‌ها در این سیستم دارای آدرس خاص و منحصربه‌فرد خود هستند و می‌توان به این صورت مکان دقیق آتش‌سوزی را در هر نقطه از ساختمان پیدا کرد.
پنل مدیریت کاربردی طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر
در طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر یک پنل مدیریت کاربردی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان بر شرایط فنی سیستم و تمام چراغ‌های هشدار آن نظارت کرد. همچنین، طراحی سیستم آدرس‌پذیر به‌گونه‌ای است که می‌توان آن را برنامه‌ریزی کرد و سیم‌کشی حلقه‌ای آن باعث می‌شود اگر بخواهید که در آینده ساختمان را طراحی کنید می‌توانید این سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر را مطابق با آن ساختمان طراحی کنید. هزینه‌ی ابتدایی این سیستم خیلی بیشتر از هزینه سیستم اعلام حریق متعارف است، اما نصب آن آسان‌تر است و برای استفاده در ساختمان‌های بزرگ و چند طبقه بسیار کاربردی است.
طراحی سیستم اعلام حریق بی‌سیم
تفاوت مهمی که سیستم‌های وایرلس یا بی‌سیم با سایر سیستم‌های اعلام حریق دارند این است که تجهیزات اعلام و اطفاء حریق آن به طور بی‌سیم با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و هیچ سیم‌کشی در نصب آن در ساختمان مورد نیاز نیست. این باعث می‌شود که این سیستم برای ساختمان‌های مورد حفاظت انتخاب خوبی باشد، زیرا این ساختمان‌ها احتیاج به اجازه مخصوص دارند. همچنین، سیستم اعلام حریق بی‌سیم برای کسانی که نمی‌خواهند هزینه‌های اضافی نصب پرداخت کنند، انتخاب خوبی است.
هزینه این سیستم نسبت به سیستم‌های دیگر بیشتر است، اما هزینه زیادتر آن از سوی دیگر باعث جلوگیری از کار اضافی کارگران و صرفه‌جویی در زمان برای نصب این سیستم می‌شود. سیستم‌های بی‌سیم با باتری شارژ می‌شوند، قابلیت اطمینان عملکردشان زیاد است و هیچ ریسک تداخل و تصادم سیگنال در بین تجهیزات این سیستم‌ها وجود ندارد.
استاندارد طراحی سیستم اعلام حریق
در طراحی سیستم‌های اعلام حریق استانداردهای خاصی باید رعایت شود. استاندارد ملی سیستم‌های اعلام حریق و اطفاء حریق یا NFPA استاندارد یک سازمان غیرانتفاعی بین‌المللی است که هدف آن از بین بردن خسارات مالی و جانی مربوط به حوادث آتش‌سوزی است. این سازمان قوانین و استانداردهای زیادی در مورد آتش‌سوزی و طراحی سیستم‌های اعلام حریق دارد که ما در بخش‌های قبلی و در بخش معیارهای نصب سیستم‌های اعلام حریق به چند مورد از این استانداردها اشاره کردیم.
نرم‌افزار طراحی سیستم اعلام حریق
در حال حاضر، کسانی که می‌خواهند طراحیِ سیستم اعلام حریق را انجام دهند معمولاً از سه نوع نرم‌افزار برای این کار استفاده می‌کنند. این سه نوع نرم‌افزار طراحی سیستم اعلام حریق برای مدل‌سازی سیستم‌های اعلام حریق، تجزیه و تحلیل و انجام محاسبات و مدل‌سازی و محاسبات بکار گرفته می‌شوند. هرچقدر که میزان پیروی این نرم‌افزارها از استانداردهای بین‌المللی در مورد طراحی سیستم‌های اعلام حریق بیشتر باشد، این نرم‌افزارها اعتبار بیشتری دارند.
نرم افزارهای طراحی سیستم اعلام حریق برای چه اهدافی ساخته شده‌اند؟
برای مثال، یکی از نرم‌افزارهای طراحی سیستم اعلام حریق که هدف آن تجزیه و تحلیل و محاسبات هیدرولیکی است، برای تجزیه و تحلیل ماده‌های مختلف مثل آب، هوا، بخار و سیال‌ها که توسط کاربر نرم‌افزار و در سیستم‌های مختلف تعریف شده‌اند، وجود دارد. یک نوع نرم‌افزار طراحی دیگر که اکنون در بازار خیلی معروف است نرم‌افزار Autospring است. استفاده از نرم‌افزار Autospring نیازی به استفاده از برنامه اتوکد ندارد و با استفاده از نرم‌افزار Autospring شما می‌توانید محاسبه و طراحی سیستم‌های اسپرینکلرها را به راحتی انجام دهید.
بنابراین، در بازار انواع نرم‌افزار برای طراحی سیستم‌های اعلان حریق وجود دارد که هرکدام کارکردهای خاص خود را دارند. بسته به نیاز و کاربرد خود می‌توانید هر کدام از این نرم‌افزارها را تهیه کرده و از آنها استفاده کنید.
جمع‌بندی نکات در طراحی سیستم اعلام حریق برای ساختمان‌ها
سیستم‌های اعلام و اطفای حریق به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا با هشدار به موقع در هنگام حریق، امکان تخلیه و اقدامات لازم برای اطفای حریق را پیش از گسترش حریق و خارج از کنترل شدن آن، فراهم کنند. این سیستم‌ها در وهله‌ی اول برای حفاظت از جان و مال مردم و جلوگیری از ایجاد وقفه و مشکلات در کسب‌وکارها طراحی شده‌اند و برخی از سیستم‌ها تمام این هدف را شامل می‌شوند. به این ترتیب ضروری است هدف از طراحی و نصب سیستم اعلام حریق درک شود. این مساله مسئولیت بزرگی را بر عهده‌ی طراح می‌گذارد زیرا هر ساختمان ممکن است در رابطه با برآوردن اهداف مختلف، با مشکلاتی روبرو باشند. بنابراین طراحی هر سیستم اعلام حریق به طور خاص انجام می‌شود تا نیازهای مشتری هر ساختمان را برآورده سازد.
هنگامی که هدف یا اهداف مشخص شدند، باید توجه خاصی به نوع ساختمان، ساخت آن و نوع استفاده از ساختمان شود تا در صورت وقوع حریق، سیستم اعلام حریق بتواند همراه با روش‌های پیشگیری مناسب از حریق، خطر آتش‌سوزی را به حداقل برساند. همانطور که گفتیم، طراح سیستم تشخیص و اعلام حریق مسئولیت بزرگی بر عهده دارد زیرا ایمنی پرسنل، اموال و ادامه‌ی فعالیت کسب‌وکار بر عهده‌ی اوست.
هنگام طراحیِ سیستم اعلام حریق، علاوه بر تعیین نوع سیستم، دتکتورها، شستی‌ها و آژیرها، موارد دیگری نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. این موارد شامل اقداماتی برای محدود کردن آلارم‌های کاذب و ناخواسته، روش نصب، موارد مورد نیاز در حین نصب، آموزش کاربر، روش‌های معمول تعمیر و نگهداری و غیره می‌شود. برای اینکه یک سیستم اعلام حریق به درستی و قابل‌اعتماد کار کند و خدمات بدون مشکلی در طول عمر سیستم ارائه دهد، تمام این جنبه‌ها باید در طراحی و برنامه‌ی کلی سیستم اعلام حریق در نظر گرفته شود.
