در انبارها و سوله‌های صنعتی لوازم و کالاهای شرکت‌ها و به‌طورکلی صنایع نگهداری می‌شود. درصورتی‌که مدیران این انبارها و سوله‌ها به امنیت این ساختمان‌ها اهمیت ندهند و در صورت عدم اتخاذ اقدامات امنیتی برای این ساختمان‌ها و نظارت منظم بر آنها، حوادثی مثل دزدی و آتش‌سوزی ممکن است رخ دهد. این مسائل می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری را به سوله‌ها وارد کنند. ما در این مطلب تصمیم داریم در مورد سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها صحبت کنیم. در این مطلب به موضوع سیستم اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله و نکات مربوط به امنیت این مکان‌ها می‌پردازیم.
نکات مهم در پیاده‌سازی سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها
پیش از اینکه در مورد سیستم اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله صحبت کنیم تصمیم داریم به عوامل و نکات مهمی بپردازیم که مدیران ساختمان باید در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی به آن توجه کنند.
-
نکات مهم در پیاده‌سازی سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها: تخصیص مناطق انبار و ذخیره کالاها در سطح زمین و مناطق عملیاتی
در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی، اگر محوطه انبار یا سوله به خوبی سازمان‌دهی شده باشد و هر قسمت از آن به بخش خاصی اختصاص داده شده باشد، می‌تواند از بروز خیلی از خسارات و تلفات جانی جلوگیری کند. درصورتی‌که به طور منظم از برنامه‌های مربوط به ذخیره و انبار کالاها در سطح زمینی و طرح‌های عملیاتی استفاده شود، مسیرهای خروج از انبار و سوله در صورت بروز حادثه اورژانسی خیلی آشکارتر خواهند بود. برای مشخص کردن اینکه چه قسمت‌هایی در انبار و سوله به مناطق انبار کالاها در سطح زمین اختصاص‌داده شده یا چه مناطقی مربوط به انجام عملیات‌های انبار و ذخیره هستند، می‌توانید از نوارهای رنگی برای تمایز این مسیرها از همدیگر استفاده کنید. این مسئله باعث می‌شود که مقررات مربوط به حرکت در راهروهای سوله و انبار خیلی راحت‌تر اعمال شود.
-
نکات مهم در پیاده‌سازی سیستم اعلام حریق انبار انبار و اعلام حریق سوله: جلوگیری از تجمع زباله در انبار و سوله
تجمع زباله و جلوگیری از آن یک جنبه مهم دیگر در ایمن نگه‌داشتن انبار و سوله است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. درصورتی‌که زباله‌ها در یک انبار یا سوله تجمع پیدا کنند، در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی، این احتمال که آتش به این مواد اشتعال‌پذیر سرایت کرده و باعث گسترش بیشتر آتش شود، بسیار زیاد است. بنابراین، مدیران سوله و انبار حتماً باید به این نکته توجه داشته باشند که از تجمع زباله در فضاهای سوله و انبار جلوگیری کرده و برنامه‌های منظم و مقرری را برای از بین بردن زباله‌ها یا انتقال آنها به مکان دیگر داشته باشند.
-
نکات مهم در پیاده‌سازی اعلام حریق انبار: برنامه‌ریزی و روش‌های تخلیه‌ی کارمندان و کارکنان
به غیر از نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها، این نوع ساختمان‌ها احتیاج به مسیرهای تخلیه افراد در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی دارند. اگر می‌خواهید آسان‌ترین مسیرهایی که برای تخلیه کارمندان و کارکنان از سوله و انبار وجود دارد را در ساختمان تعیین کنید، بهتر است با یک مهندس ایمنی آتش در این مورد صحبت کنید. این کارشناسان به کارمندان شما کمک می‌کنند تا بدانند در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی دقیقاً از چه روال‌های پیروی کنند.
نکته‌ی دیگری که در مورد انبارها و سوله‌ها باید بدانید این است که این فضاها به خاطر تنظیمات ساختاری و طرح‌های اختصاصی فضاها که به‌طور مرتب عوض می‌شود، با ساختمان‌های دیگر متفاوت هستند. در نتیجه، کارمندانی که در سوله‌ها و انبارها کار می‌کنند باید بدانند که برای مثال، در صورت بروز یک حادثه‌ی اورژانسی، خروج از نزدیک‌ترین مسیر ساختمان با آرامش و به‌طور مؤثر خیلی بهتر از خروج از یک مسیر اختصاصی برای این کار است. بنابراین، مسیرهای خروج از انبار و سوله با توجه به شرایط و البته بسته به طرح ساختاری آن ساختمان متفاوت هستند و کارمندانی که در آن کار می‌کنند باید روال‌های آموزشی مربوطه را یاد گرفته باشند.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب سیستم اطفا حریق در قطار را نیز مطالعه کنید.)
-
نکات مهم در پیاده‌سازی سیستم اعلام حریق انبار: نصب تجهیزات اعلام و اطفاء حریق در انبارها و سوله‌ها
در بخش‌های قبلی گفتیم که راه‌های مختلفی برای مدیریت بروز حادثه آتش‌سوزی در انبار و سوله وجود دارد، اما مهم‌ترین روش برای مهار آتش در انبارها و سوله‌ها نصب سیستم اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله است. فرض کنید که انبار یا سوله دارای کالاها یا مواد چوبی و بسیار اشتعال‌پذیر است. در صورت بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی، آتش به راحتی می‌تواند این مواد را بسوزاند و گسترش پیدا کند. در این مواقع، داشتن تجهیزات اعلام حریق مانند آشکارسازهای دود، کپسول‌های آتش‌نشانی و یا اسپرینکلر و غیره می‌تواند در مهار آتش بسیار مؤثر باشد. بنابراین، نصب سیستم‌های اعلام حریق در انبار و سوله یک کار ضروری برای مهار حادثه‌ی آتش‌سوزی در مراحل اولیه است.
(از یکی از جدیدترین مطالب ما یعنی شیشه ضد حریق نیز بازدید کنید.)
نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها چه مزایایی می‌تواند داشته باشد؟
تا اینجا به نکات مهم نصب و پیاده‌سازی سیستم اعلام حریق انبار و سوله اشاره کردیم اما می‌خواهیم بدانیم چرا نصب سیستم اعلام حریق در این مکان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. نصب سیستم اعلام حریق انبار باعث می‌شود مدیران چنین ساختمان‌هایی از بروز بسیاری از خسارات به اموال خود جلوگیری کنند و خیلی از هزینه‌های مربوط به این نوع حوادث را کاهش دهند. در ادامه در مورد مزایای نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها صحبت خواهیم کرد.
(در مطلبی دیگر به معرفی اعلام حریق موزه پرداخته‌ایم.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله: 1. امن نگه‌داشتن پرسنل
یکی از کارکردهای سیستم اعلام حریق انبار این است که می‌تواند از آسیب رسیدن به افراد، اموال یا کسب و کار جلوگیری کند. در نتیجه، نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها می‌تواند برای امنیت پرسنل انبار و سوله بسیار مهم باشد.
مزایای نصب سیستم اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله: 2. امنیت جانی
یک سیستم اعلام حریق انبار با کیفیت، نه تنها می‌تواند باعث نجات زندگی افراد در یک ساختمان شود، بلکه می‌تواند کاری کند که آنها از بروز حادثه آتش‌سوزی در آن ساختمان مطلع شده و به این صورت اقدامات لازم برای تخلیه افراد در ساختمان را انجام دهند. بنابراین، نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها می‌تواند هم به نجات زندگی افراد کمک کند و هم در تخلیه‌ی موثر و ایمن افراد از ساخمتان موثر باشد.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب اعلام حریق اتاق سرور را نیز مطالعه کنید.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله: 3. حصول اطمینان از امنیت اموال
گاهی اوقات برخی از سیستم‌های اعلام حریق مجهز به کدهایی هستند که در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی می‌توانند به مسئولین آتش‌نشانی خبر دهند تا در زمان بروز آتش سریع‌تر نسبت آن واکنش نشان دهند. دراین‌صورت، خسارت کمتری به ساختمان، اسناد و دیگر اموال مهم در ساختمان وارد می‌شود. علاوه‌براین، برخی از سیستم‌های اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله را می‌توان به دیگر سیستم‌های خاموش‌کننده‌ی آتش مانند اسپرینکلرها یا کپسول‌های خاموش‌کننده مرتبط کرد تا در صورت بروز آتش خیلی سریع آتش را خاموش کنند.
(در صفحه‌ی پنل اعلام حریق می‌توانید با انواع پنل‌های اعلام حریق آشنا شوید.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق انبار: 4. به حداقل رساندن هزینه‌ها
شاید در مدیریت ساختمان‌هایی مثل انبار یا سوله‌ها به این فکر کنید که نصب سیستم اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله کاری ضروری نیست. اما نصب این سیستم باعث می‌شود هزینه‌هایی که در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی بر مالکان تحمیل می‌شود، تا حد زیادی کاهش پیدا کند.
اگر یک سیستم آشکارساز آتش یا دود در انبار یا سوله نصب شود، این کارباعث می‌شود که زمان واکنش نشان‌دادن مسئولین آتش‌نشانی به حادثه‌ی آتش‌سوزی در ساختمان کمتر شده و آنها با سرعت بیشتری خود را به محل آتش‌سوزی برسانند. از طرف دیگر، نصب تجهیزات مهار آتش مانند اسپرینکلرها یا خاموش‌کننده‌ها باعث می‌شود که آتش به باقی مناطق سوله و انبار سرایت نکند و باعث کاهش خسارت به اموال شود. همه اینها باعث می‌شوند که هزینه‌های مربوط به حوادث آتش‌سوزی در ساختمان سوله و انبار تا حد قابل‌توجهی کاهش پیدا کند.
مزایای نصب سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها: 5. ادغام سیستم‌های مختلف در ساختمان
در برخی از سوله‌ها و انبارها سیستم‌های کنترل دسترسی وجود دارد. این سیستم‌ها نوعی سیستم‌های الکترونیک هستند که فرایند تأیید خودکار پرسنل ساختمان برای عبور از یک دروازه امنیتی را آسان‌تر می‌کنند. در صورت بروز هر نوع حادثه آتش‌سوزی، اگر سیستم‌های کنترل دسترسی در مناطقی که پرسنل در آن حضور دارند فعال باشد، این مسئله می‌تواند فرایند تخلیه آنها را کندتر کند. اگر در سوله و انبار سیستم‌های اعلام حریق پیشرفته نصب شده باشد این سیستم‌ها را می‌توان به سیستم‌های کنترل دسترسی در ساختمان مرتبط ساخت. در نتیجه، در صورت وقوع حریق، سیستم اعلام حریق انبار و سوله می‌تواند سیستم کنترل دسترسی را غیرفعال کرده، باعث صرفه‌جویی در زمان پرسنل شود و به آنها اجازه دهد تا سریع‌تر از ساختمان خارج شوند.
(پیشنهاد می‌کنیم مطلب پودر خاموش کننده را نیز مطالعه کنید.)
مزایای نصب سیستم اعلام حریق انبار: 6. سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق می‌توانند نجات‌دهنده‌ی یک کسب‌وکار باشند
در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی، آتش می‌تواند ساختمان سوله و انبار و تمام اموالی که در آن وجود دارد را نابود کند. دراین‌صورت، بازسازی و تعمیر آن ساختمان ماه‌ها طول می‌کشد و هزینه‌ی بسیار هنگفتی را بر مالکان تحمیل می‌کند. بسیاری از کسب‌وکارها پس‌از بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی به دلیل هزینه‌های بسیار زیاد آن دیگر نمی‌توانند به کار خود ادامه دهند.
بنابراین، اگر هیچ گونه سیستم اعلام حریقی را در انبار نصب نکنید یا اگر سیستم اعلام حریق کیفیت مطلوبی نداشته باشد، ریسک نابود شدن ساختمان وجود دارد که ضرر مالی آن بسیار زیاد خواهد بود. به این ترتیب سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق در انبار و سوله‌ها می‌توانند نجات‌دهنده‌ی یک کسب‌وکار باشند.
(در مطلبی دیگر به معرفی شیر حساس به زلزله پرداخته‌ایم.)
نحوه کار سیستم اعلام حریق در انبارها و سوله‌ها
داشتن درکی درست از عملکرد سیستم اعلام حریق در انبار و سوله‌ها می‌تواند در انتخاب یک سیستم مناسب کمک‌کننده باشد. برای کاهش خسارت‌های جانی و مالی ناشی از حریق در انبارها و سوله‌ها، این سیستم‌ها بسیار موثر هستند و همانطور که گفتیم، می‌توانند نجات‌بخش یک کسب‌وکار باشند. در یک سیستم اعلام حریق انبار چند جزء و عامل وجود دارد که در این بخش در مورد آنها توضیح می‌دهیم.
-
پنل کنترل یا کنترل پنل مرکزی اعلام حریق
پنل کنترل جزئی از سیستم اعلام حریق انبار و سیستم اعلام حریق سوله است که می‌تواند به‌طور مستمر داده‌های ورودی به سیستم را کنترل و بر آنها نظارت کند. همچنین، پنل کنترل بر قابلیت اطمینان عملکرد سیستم و داده‌های خروجی نظارت می‌کند و این اطلاعات را به سیستم اصلی می‌فرستد.
(از یکی از جدیدترین مطالب ما یعنی پمپ آتش‌نشانی نیز بازدید کنید.)
-
منابع تأمین برق
سیستم‌های اعلام حریق انبار به طور معمول از منبع برق اصلی ساختمان برای فعالیت استفاده می‌کنند اما علاوه بر این منبع برق اصلی، تامین برق سیستم اعلام حریق انبار از برق پشتیبان یا ثانوی نیز بهره می‌برد تا در صورت قطعی برق، سیستم بتواند به عملکرد درست خود ادامه دهد.
-
قطعات آغازگر پاسخ اعلام حریق
این قطعات در سیستم‌های اعلام حریق قطعاتی هستند که می‌توانند به محض تشخیص بروز آتش‌سوزی در ساختمان پاسخ‌های مناسب را آغاز کنند. دو نوع تجهیزات آغازگر پاسخ اعلام حریق وجود دارد: یکی تجهیزات خودکار و دیگری دستی. قطعات خودکار (دتکتورها) آغازگر پاسخ اعلام حریق آشکار سازهایی هستند که می‌توانند عواملی مثل میزان گرما، کربن دی‌اکسید، دود و آتش را ارزیابی کنند. قطعات آغازگر پاسخ اعلام حریق دستی (شستی‌ها)، قطعاتی هستند که احتیاج به یک نفر دارند تا به طور دستی روند آغاز پاسخ اعلام حریق و آنها را فعال کند. برای مثال، ایستگاه‌هایی وجود دارند که با کشیدن اهرم آنها یا فشار دادن دکمه اعلام حریقشان می‌توانند این پاسخ‌ها را آغاز کنند.
(در سایت ما با تجهیزات خاص اعلام حریق آشنا شوید.)
-
تجهیزات اعلام خطر
این نوع تجهیزات در صورت بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی در سیستم اعلام حریق می‌توانند ساکنین یک ساختمان را از وجود حادثه آتش‌سوزی در آن مطلع کنند. این تجهیزات می‌توانند بلندگو، آژیر خطر و نورهای چشمک‌زن باشند.
-
رابط‌های کاربری ایمنی ساختمان
رابط‌های کاربری به ساکنین ساختمان کمک می‌کنند تا در زمان وقوع حادثه آتش‌سوزی به طور ایمن از ساختمان خارج شوند. این نوع رابط‌های کاربری شامل روشنایی خروجی اضطراری و همینطور سیستم‌های تهویه‌ی هوا است که می‌تواند دودهای سمی را به سمت دیگری هدایت کند. این نوع رابط‌های کاربری مختلف می‌توانند شامل ارتباطات دو طرفه، درهای ضد آتش، پانل‌های نمایش و کنترل از راه دور، اسپرینکلرها و قابلیت‌های فراخواندن آسانسور هم باشند که می‌توان آنها را با سیستم‌های امنیت ساختمان یا فناوری هوشمند انبار ادغام کرد.
(پیشنهاد می‌کنیم از مطلب کپسول اطفای حریق نیز بازدید کنید.)
در انتخاب سیستم اعلام حریق انبار به کیفیت اجزای آن توجه کنید
همانطور گفته شد، در سیستم‌های اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله تجهیزات و اجزای مختلفی وجود دارد. در انتخاب یک سیستم اعلام حریق انبار باید به دقت به تمام اجزاء و تجهیزات آن توجه کرد و مالکان یا مدیران انبارها و سوله‌ها باید از این نکته اطمینان حاصل کنند که تمام تجیهزات از کیفیت خوبی برخوردار بوده و به خوبی نیز عمل می‌کنند. همه اجزایی که به آنها اشاره کردیم، در ایمنی ساختمان و مهار کردن آتش در حوادث آتش‌سوزی نقش مهمی دارند. بنابراین، در انتخاب سیستم‌های اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله باید به کیفیت هر کدام دقت شود.
(از جدیدترین مطلب ما یعنی باتری اعلام حریق نیز بازدید کنید.)
دلایل احتمالی وقوع حریق در انبارها و سوله‌ها
ایمنی از آتش در انبارها و سوله‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و به همین خاطر است که در این مکان‌ها باید از سیستم‌های اعلام و اطفای حریق مناسب استفاده شود. اما نکته‌ی مهم دیگری که توجه به آن ضروری است دلایل وقوع حریق در انبارها و سوله‌ها است. درک این مساله که حادثه‌ی آتش‌سوزی چطور شروع می‌شود نقش مهمی در مهار آن و جلوگیری از بروز حوادث دیگر آتش‌سوزی در آینده دارد. بنابراین، در ادامه در مورد دلایل وقوع آتش‌سوزی در انبار و سوله صحبت خواهیم کرد.
آتش سوزی‌های عمدی
این نوع آتش‌سوزی‌ها که با عنوان آتش‌زنی عمدی هم شناخته می‌شوند، به طور عمدی در ساختمان‌هایی مثل سوله و انبار شروع می‌شوند و متأسفانه یکی از رایج‌ترین دلایل بروز آتش در انبارها و سوله‌ها هستند. حوادث آتش سوزی عمدی حدود یک سوم از حوادث آتش سوزی را تشکیل می‌دهند و دلیل اصلی آنها می‌تواند اقدامات مجرمانه یا کلاه‌برداری از بیمه باشد.
(مطلب سیستم اطفا حریق فوم نیز می‌توانید برایتان مفید باشد.)
نقص‌های سیستم‌های الکتریکی
یکی دیگر از عوامل خیلی شایع در حوادث آتش‌سوزی سوله‌ها و انبارها آتش‌هایی است که عامل آنها نقص تجهیزات و سیستم‌های الکتریکی و برقی است. در این موارد ممکن است سیم‌کشی، کابل‌ها یا خروجی‌های ساختمان ریسک بروز حادثه آتش‌سوزی را افزایش دهند. ازاین‌رو، این سیم‌کشی‌ها و کابل‌ها باید به طور صحیح نصب شده و مدام تحت نظارت باشند. در مقایسه با آتش‌های عمدی که در انبارها و سوله‌ها پیش می‌آید، این نوع آتش‌سوزی که توسط نقص سیستم الکتریکی به وجود می‌آید، معمولاً باعث آسیب کمتری به انبار می‌شود، اما به طور کلی مشکلی جدی محسوب می‌شود که نباید از آن غافل بود.
تجهیزات گرم‌کننده
انبارها و سوله‌ها در طول فصل‌های سرد زمستان از تجهیزات گرم‌کننده به عنوان بخشی از عملیات‌های خود استفاده می‌کنند. اگر در انبار و سوله از این تجهیزات استفاده می‌شود باید بسیار مراقب بود، چرا که این تجهیزات گرم‌کننده می‌توانند ریسک بروز حادثه آتش‌سوزی در انبار یا سوله را افزایش دهد. وقوع حادثه آتش‌سوزی به دلیل استفاده از تجهیزات گرم‌کننده یکی دیگر از دلایل رایج حوادث آتش‌سوزی است و معمولاً دستگاه‌هایی مثل گرم‌کننده‌های قابل‌حمل و سیستم‌های حرارت دهنده‌ی مرکزی، دودکش‌های مسدود شده و دیگر تجهیزات حرارت دهنده مثل مولدهای بخار هم می‌توانند ریسک بروز آتش‌سوزی در انبار و سوله را افزایش دهند.
قرار گرفتن در معرض منابع آتش دیگر
عامل دیگری که می‌تواند در انبار و سوله باعث ایجاد آتش‌سوزی شود، مواجهه‌ی انبار و سوله در برابر منابع دیگر آتش در بیرون از ساختمان است که ممکن است باعث آتش گرفتن مواد اشتعال‌پذیر درون خود انبار شود. برای مثال، اگر دیگر ساختمان‌ها، ماشین‌ها و اشیائی مثل زباله‌ها و زباله‌دان‌های محل، درخت‌ها یا محوطه‌سازی و غیره حریق شعله‌ور شود، این آتش می‌تواند به هر طریقی به ساختمان انبار سرایت کرده و باعث حریق در آن شود. در برخی از چنین آتش‌سوزی‌هایی ممکن است در زمان مناسب کسی از وقوع آنها مطلع نباشد و به همین خاطر، این نوع حوادث خطرناک هستند.
آتش‌سوزی‌های مربوط به سیگار
سیگار و استفاده از فندک و کبریت در انبار و سوله می‌تواند بسیار خطرناک باشد چرا که می‌تواند ریسک آتش‌سوزی در این مکان را زیاد کند. برای مثال، اگر کسی سیگار کشیده باشد و آن را در نزدیکی خروجی‌های الکتریکی، سیم‌ها و مواد قابل‌اشتعال در انبار و سوله بیندازد، این ریسک وجود دارد که این آتش گرفته و در نهایت به باقی انبار و سوله هم سرایت کند. بنابراین، تا آنجایی‌که ممکن است بهتر است تمامی افرادی که در انبارها و سوله‌ها فعالیت می‌کنند در این ساختمان‌ها سیگار نکشند و این مساله باید به صورت یک قانون تدوین و اجرا شود.
برای جلوگیری از بروز حادثه آتش‌سوزی در انبار و سوله چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
تا اینجا که در مورد عوامل معمول بروز حادثه و آتش‌سوزی در انبار و سوله صحبت کردیم این سؤال ممکن است مطرح شود که چگونه می‌توانیم از بروز چنین حوادثی در انبار و سوله پیشگیری کنیم؟ در رابطه با پیشگیری از بروز حوادث مربوط به آتش‌سوزی در انبار و سوله سه عامل مهم باید در نظر گرفته شود:
بررسی ریسک حادثه آتش‌سوزی برای انبار و سوله
از عوامل مهم در پیشگیری از بروز حریق در انبارها، بررسی ریسک بروز آتش‌سوزی است. انبار و سوله جزو ساختمان‌هایی هستند به خاطر مواد قابل اشتعال می‌تواند بسیار در معرض حریق باشد. مالک یا مدیر این ساختمان‌ها باید با انجام یک فرآیند ارزیابی ریسک حریق، این عوامل را شناسایی کرده و روش‌ها مناسبی برای مدیریت اینها اعمال کنند. بررسی ریسک حادثه‌ی آتش‌سوزی، پایه و اساس ایمنی آتش در ساختمان‌ها را تشکیل می‌دهد و تمام افرادی که مسئول ساختمان‌های تجاری و صنعتی هستند باید این کار را انجام دهند. بررسی ریسک حادثه‌ی آتش‌سوزی باید در ۵ مرحله انجام شود:
مرحله اول: شناسایی خطرات بروز آتش‌سوزی
سه عامل در شروع یک حریق موثر است که شامل اشتعال، ماده‌ی قابل اشتعال و اکسیژن می‌شود. حذف یکی از این عوامل به این معنی است که احتمال وقوع حریق از بین می‌رود. بنابراین، در بررسی ریسک بروز آتش‌سوزی در انبار باید اقدامات لازم برای جلوگیری از کنار هم قرار گرفتن این سه عامل اصلی اتخاذ شود. اول از همه باید منابع احتمالی اشتعال در انبار را شناسایی کنید. برای این کار می‌توانید به‌دنبال منابع حرارتی بگردید که می‌توانند به اندازه‌ی کافی حرارت لازم برای اشتعال مواد قابل‌اشتعال در اموال تولید کنند. در مرحله بعد باید مواد قابل‌اشتعال در انبار را شناسایی کنید. همچنین، در اطراف انبار باید به‌دنبال مجراهای بگردید که می‌توانند جریان هوا را از طریق پنجره یا مجراهای دیگر عبور دهند (مثل سیستم‌های تهویه هوا و یا سیستم‌های جابجایی مواد).
مرحله دوم: شناسایی افرادی که در معرض ریسک بروز حادثه‌ی آتش‌سوزی قرار دارند
مرحله دوم ارزیابی ریسک حادثه آتش‌سوزی، شناسایی افرادی است که در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی در معرض بیشترین ریسک قرار خواهند گرفت. برای انجام این کار باید به دنبال این باشید که مکان‌های کار افراد، ماهیت کار آنها و اینکه چه کسی و در چه زمانی از انبار بازدید می‌کند را مشخص کنید. معمولاً در انبارها و سوله‌ها افرادی که بیشتر از همه در معرض خطر حادثه آتش‌سوزی هستند، کارگرانی هستند که به تنهایی کار می‌کنند، افرادی که در مناطق ایزوله شده هستند، افرادی که با پروتکل‌های ایمنی آتش انبار و سوله ناآشنا هستند (مثل کارگران موقتی و بازدیدکنندگان)، افرادی که دارای معلولیت‌ها و دشواری‌های ارتباطی و زبانی هستند و افرادی که در فاصله کمی از انبار و سوله قرار دارند.
مرحله سوم: بررسی پروتکل‌های ایمنی آتش
پروتکل‌های ایمنی آتش شامل سه مرحله هستند. این مراحل شامل ارزیابی ریسک آتش‌سوزی، ارزیابی پیامدهای آتش‌سوزی و اقدامات لازم برای کاهش ریسک‌های بروز حادثه آتش‌سوزی می‌شوند. اکثر حوادث آتش‌سوزی توسط سه عامل رایج به وجود می‌آیند. این عوامل می‌توانند تصادفی باشند، و به دلیل غفلت و سهل‌انگاری کارکنان و مدیریت انبار و سوله رخ دهند یا به‌طور عمدی در انبار و سوله به وجود بیایند. ترکیب پروتکل‌های صحیح ایمنی آتش و آموزش صحیح به کارمندان باعث کاهش ریسکی می‌شود که عوامل ایجاد آتش‌سوزی می‌توانند برای انبار و سوله به وجود بیاورند.
مرحله چهارم: ثبت یافته‌های ارزیابی ریسک بروز حادثه آتش‌سوزی و آماده کردن یک طرح و انجام اقدامات لازم برای اجرای آن
پس از انجام مراحل گفته شده، تمام یافته‌هایی که در مورد ریسک‌های مربوط به بروز حادثه و آتش‌سوزی جمع‌آوری شده، باید ثبت شود. بعلاوه اقداماتی که برای کاهش این خطرات انجام شده نیز باید ثبت شود. این کار روش خوبی برای انجام اقدامات ایمنی آتش در آینده است. با شناسایی نحوه‌ی آغاز حریق و گسترش و شیوع آن، می‌توانید برخی از ریسک‌های بروز حادثه آتش‌سوزی را حذف کرده و یک برنامه‌ی حاضر و آماده برای پیشگیری از آتش و مدیریت آن داشته باشید.
(می‌توانید به فهرست تجهیزات اعلام حریق تسلا نیز مراجعه کنید.)
مرحله پنجم: بررسی گزارش ارزیابی ریسک حادثه آتش‌سوزی و بروزرسانی آن
لازم است این مساله مطرح شود که تهیه‌ی گزارش ارزیابی ریسک حادثه‌ی آتش‌سوزی و تعیین واکنش‌ها و اقدامات مناسب نسبت به آن، پایان کار نیست. گزارش ارزیابی، یک نمونه‌ی کاری برای ارزیابی ریسک حادثه آتش‌سوزی در آینده خواهد بود که به طور متناوب باید انجام شود، حتی اگر هر گونه تغییرات چشمگیر در نوع عملیات انبار و سوله به وجود بیاید. بااین‌وجود، همیشه باید سعی شود سیاست‌های مربوط به ایمنی آتش به‌طور مداوم بررسی گردند و در صورت پیدا کردن راه‌حل‌های بهتر اصلاح شوند.
(در سایت مطلبی در خصوص علائم راهنمای اعلام حریق نوشته‌ایم.)
سیستم‌های اعلام حریق انبار و اعلام حریق سوله برای انبارها و سوله‌ها
حالا نوبت به این می‌رسد که از چه نوع سیستم اعلام حریق در انبار و سوله‌ها می‌توانیم استفاده کنیم. پیش از این گفتیم که نصب سیستم اعلام حریق انبار و سوله مزایای زیادی برای حفاظت از اموال و کسب و کار و همینطور جان افراد حاضر در این مکان‌ها دارد. در ادامه به معرفی برخی از معمول‌ترین سیستم‌های اعلام حریق برای انبار می‌پردازیم که بسته به اندازه‌ی انبار، وسایل و سطح ریسک ایجاد حریق می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید.
سیستم‌های اعلام حریق متعارف انبار (Conventional fire alarms)
سیستم اعلام حریق متعارف یکی از ابتدایی‌ترین انواع سیستم‌های اعلام حریق مناسب برای انبار و سوله‌ها هستند. اجزای اصلی آنها شامل نقاط اعلام خطر، اعلام حریق و کنترل پنل می‌شود که کنترل پنل اعلام حریق متعارف وظیفه‌ی شناسایی آتش در ساختمان و تعیین زون یا منطقه‌ی وقوع حریق را بر عهده دارد. هرکدام از اجزای سیستم‌های اعلام حریق متعارف به‌طور مجزا با سیم به کنترل پنل متصل می‌شوند. با اینکه خود کنترل پنل قیمت زیادی ندارد، اما نصب آن کمی پیچیده است. سیستم‌های اعلام حریق متعارف مکان دقیق حادثه آتش‌سوزی را مشخص نمی‌کنند و صرفا منطقه‌ی وقوع حریق را نشان می‌دهد؛ به همین دلیل، استفاده از سیستم‌های اعلام حریق متعارف بیشتر برای انبارها و سوله‌های کوچک با نقشه‌ی ساختمانی ابتدایی مناسب است.
سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر انبار (Addressable fire alarms)
یک سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر سیستمی است که در آن تمام دستگاه‌های تشخیص دود و آتش در سیستم به یکدیگر مرتبط هستند و می‌توانند داده‌ها را بین هم انتقال داده و به یک مکان مرکزی نظارت و و پردازش داده‌ها ارسال کنند. سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر می‌توانند مشخص کنند کدام یک از دتکتورها یا شستی‌ها با تشخیص نشانه‌های حریق، فعال شده است. این ویژگی باعث می‌شود این سیستم‌ها برای انبارها و سوله‌های بزرگ که دارای مقادیر زیادی مواد انبار شدنی هستند، مناسب باشد. بیشترین مزیت استفاده از سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر در انبار این است که این سیستم‌ها می‌توانند مکان دقیق وقوع حادثه‌ی آتش‌سوزی را اطلاع بدهند. بنابراین، زمانی‌که مأمورین آتش‌نشانی به محل حادثه می‌رسند مجبور نیستند تمام منطقه را به دنبال حریق بگردند.
همچنین، در این نوع سیستم‌ها ریسک ایجاد آلارم کاذب کمتر است و بنابراین کمتر باعث ایجاد دردسر برای افراد حاضر در محل و ماموران آتش‌نشانی می‌شود. در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، هر یک از دستگاه‌های اعلام حریق به عنوان یک نقطه‌ی ارتباطی به دستگاه مرکزی عمل می‌کنند. درصورتی‌که یکی از این نقاط ارتباطی از کار بیفتد، باقی تجهیزات همچنان به پنل مرکزی متصل خواهند ماند و عملکرد آنها دچار اختلال نمی‌شود. علاوه‌براین، اضافه کردن دستگاه‌های دیگر به این نوع سیستم‌ها آسان است چرا که این کار نیاز به کابل‌کشی زیادی ندارد.
دتکتورهای دودی مکشی (Aspirating fire alarms)
سیستم‌های اعلام حریق مکشی و آشکارسازهای دود مکشی به این صورت عمل می‌کنند که از طریق شبکه‌ای از لوله‌ها، هوای داخل انبار و سوله را می‌مکند و این هوا را از نظر وجود ذرات دود مورد آزمایش قرار می‌دهند. این نمونه‌برداری مستمر از هوا به این نوع سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا خیلی سریع در صورت وجود دود یا آتش از حادثه مطلع شوند. این مسئله باعث می‌شود که استفاده از سیستم‌های مکشی اعلام حریق در برخی از محیط‌ها مثل انبار و سوله‌ها با سقف بلند، بسیار کاربردی باشد. انواع مختلفی از سیستم‌های مکشی اعلام حریق وجود دارد که هر کدام از آنها برای یک نوع محیط خاص طراحی شده‌اند.
(برای آشنایی بیشتر با این سیستم می‌توانید مطلب دتکتور دودی مکشی را مطالعه کنید.)
سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم (Wireless fire alarms)
به سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم سیستم‌های اعلام حریق رادیویی نیز گفته می‌شود، زیرا این نوع سیستم‌ها از فرکانس‌های رادیویی برای ارتباط اجزای سیستم‌های اعلام حریق استفاده می‌کنند. این بدان معنی است که برای نصب این سیستم‌ها در انبار و سوله هیچ کابلی مورد نیاز نیست. بنابراین، نصب این سیستم‌ها در ساختمان‌هایی که نمی‌توان کابل‌های زیادی نصب کرد یا نصب کابل از نظر زیبایی‌شناختی مناسب نیست، می‌تواند ایده‌آل باشد.
در سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم تمام آشکارسازهای دود و آتش از طریق ارتباط فرکانس‌های رادیویی با هم مرتبط هستند و از چندین فرکانس برای حفظ قوت سیگنال‌های رادیویی استفاده می‌شود. این کار باعث ایجاد یک ارتباط قوی و بدون تداخل بین دستگاه‌های مختلف سیستم اعلام حریق می‌شود. از آنجایی‌که هیچ کابلی برای نصب سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم لازم نیست، نصب آنها خیلی راحت‌تر است. البته این ویژگی باعث می‌شود که این نوع سیستم‌ها نسبت به سیستم‌های استاندارد اعلام حریق که دارای سیم‌کشی هستند، قیمت بیشتری داشته باشند.
سیستم‌های اعلام حریق تحت کنترل (Monitored fire alarms)
سیستم‌های اعلام حریق تحت کنترل جامع‌ترین و فراگیرترین تجهیزات ایمنی آتش هستند. این سیستم‌ها دارای تمام مزایای سیستم‌های اعلام حریق هستند و همچنین، توسط کارشناسان و متخصصان حرفه‌ای در زمینه اعلام حریق و ایمنی آتش هم کنترل می‌شوند. سیستم‌های اعلام حریق تحت کنترل از این اطمینان حاصل می‌کنند که از هیچ سیستم اعلام خطری غفلت نمی‌شود، حتی زمانی‌که انبار یا سوله خالی از هرگونه کارمند است و هیچ‌کس در آن حضور ندارد.
زمانی‌که سیستم اعلام خطر روشن می‌شود هشدار آن به یک مرکز نظارت و کنترل حرفه‌ای ارسال می‌شود که در آنجا هشدار بررسی شده و پاسخ اضطراری مناسب به آن ارسال خواهد شد. سیستم‌های اعلام حریق تحت کنترل هم از سیم‌کشی‌های زمینی و هم از کانال‌های رادیویی بی‌سیم برای هشدار به مرکز دریافت هشدارهای اعلام حریق استفاده می‌کنند. پس از رسیدن این هشدارها به مرکز کنترل اعلام حریق، پاسخ‌های اورژانسی مربوط به حادثه آتش‌سوزی ارسال می‌شود و خدمات آتش‌نشانی خیلی سریع برای مهار آتش در محل آتش‌سوزی کار خود را شروع می‌کنند.
(مطلب جدیدترین تکنولوژی‌ها در کنترل پنل اعلام حریق نیز می‌تواند برایتان کاربردی باشد.)
